კობა ბიწაძე
ექსპერტი

როგორც ოფიციალური სტრუქტურები აცხადებენ, საქართველოს ფინანსთა სამინისტრომ მნიშვნელოვანი რეფორმები განახორციელა საგადასახადო და საბაჟო დავების განხილვის სისტემაში. ამ რეფორმების შედეგად თითქმის ორჯერ გაიზარდა ბიზნესმენთა სასარგებლოდ დაკმაყოფილებული საჩივრების ხვედრითი წილი.

2007 წლის იანვარ-აპრილში 74 საჩივრიდან მხოლოდ 23 საჩივარი დაკმაყოფილდა და ბიზნესმენებისთვის დაბრუნებულმა თანხამ 14 მილიონ ლარზე მეტი შეადგინა.2008 წლის იმავე პერიოდში კი დავების განხილვის საბჭომ 114 საჩივრიდან 58 დააკმაყოფილა ბიზნესმენთა სასარგებლოდ და მათ 7მილიონ ლარზე მეტი დაუბრუნა.

პროგრესი სახეზეა, მაგრამ საჩივართა რიცხვი რატომღაც 2-ჯერ გაიზარდა, დაბრუნებული თანხების მოცულობა კი 2-ჯერ შემცირდა.

ჯერ ერთი, დავების განხილვის საბჭოს ფუნქციაა არაბიზნესმენთა „მხარდაჭერა“, არამედ ობიექტურობა და სამართლიანობა. მეორე, აღნიშნული დაბრუნებული თანხების თანაფარდობიდან შეიძლება დავასკვნათ,რომ საბჭო ფინანსურად ისევ სახელმწიფოს „უჭერს მხარს“, ბიზნესმენების „მხარდაჭერა“ კი მხოლოდ იურიდიული „წახალისებით“ შემოიფარგლება.

საქართველოს ხელისუფლება ასეთი(?!) ოფიციალური მოქმედებებით ცდილობს დაუმტკიცოს მეგობარ ქვეყნებს, რომ საქართველოში არსებული ბიზნეს-გარემო ნამდვილად ევროპულია.

ჩვენი ცივილიზებული მეგობრებიც ადვილად გვიჯერებენ დასაქართველოს საპატიო ტიტულებს ანიჭებენ.

ევროამერიკული კვლევის ცენტრების შეფასებებით, საქართველო ბიზნესის წარმოების სიმარტივით მსოფლიოში მე-18 ადგილზეა.ოფოციალურად მართლაც ბევრიგაკეთდა - შემცირდა მაკონტორლებელ ორგანოთა რაოდენობა,გამარტივდა ფირმების რეგისტრაციის პირობები და ა.შ., მაგრამ უფრო აქტუალურია ბიზნეს-გარემოს არაიურიდიული „განზომილებები“.

შედარებისთვის, ბიზნესის წარმოება ძალიან ადვილია ასევეკენიასა და ტანზანიაში, მაგრამმხოლოდ მასაის ტომის წარმომადგენლებისთვის. პიგმეის ტომის წევრებს კი არათუ ბიზნესის წარმოების, არამედ არსებობის უფლება ძლივსა აქვთ: ამ საცოდავ პიგმეებზე მასაები ისე ნადირობენ, როგორც კურდღლებზე და მათი ხორცისგანაც გემრიელკერძებს აკეთებენ. განსაკუთრებულ დელიკატესად კი პიგმეების გენიტალიებისაგან მომზადებული „ჩახოხბილი“ ითვლება.

ასევე ადვილი იყო ბიზნესის წარმოება ერაყში, მაგრამ მხოლოდ სადამ ჰუსეინის ნათესავებისთვის და პარტიული მეგობრებისათვის.რიგით ერაყელს მხოლოდ პატარა დახლის გამართვის შანსი თუ ეძლეოდა.

როდესაც ჩვენი ევროამერიკელი მეგობრები ბიზნესის წარმოების სიმარტივეზე საუბრობენ, ალბათ გულისხმობენ, რომ ეს სიმარტივე ხელმისაწვდომია ნებისმიერი მოქალაქისათვის განურჩევლად სქესისა, აღმსარებლობისა და ეროვნებისა.

ეს პრინციპი არამოქალაქე უცხოელების მიმართ ნამდვილად სრულდება. საქართველოში ძალიან ადვილად აწარმოებენ ბიზნესს ე.წ. „იმპერიალისტი“ რუსები, „ვაჰაბიტი“ არაბები, „სუპერდემოკრატი“ ევროპელები, „მასონი“ ებრაელები და „იეღოველი“ ამერიკელები...

მაგრამ ქართველ ბიზნესმენთა „პიგმეურ“ ნაწილს არც რამე აღმსარებლობა უადვილებს საქმიანობას და არც სქესობრივი ორიენტაცია.

ბიზნესმენთა „მასაური“ ნაწილი კი ხელისუფლებასთან ერთად ყველა პრივილეგიებით სარგებლობს.

რაგინდ სრულყოფილი არუნდა იყოს საქართველოს კანონმდებლობა ან სასამართლო სისტემა, ბიზნესმენთა ასეთი „აფრიკული“ დიფერენციაცია სრულიად გამორიცხავს ბიზნესის სიადვილეს ევროპულად.

ამასთანავე,საქართველოს ბიზნეს-კანონმდებლობის ზოგი პუნქტი არანაირად არ შეესაბამება არათუ ცივილიზებულ პრინციპებს, არამედ ელემენტარულ საღ აზროვნებას.

მაგალითად, ფინანსური პოლიცია საწარმოს შემოწმებისას სრულიად აჩერებს საწარმოო პროცესს და ასე დალუქულ მდგომარეობაში ახდენს პარამეტრების აღრიცხვას.ასეთი შემოწმება ერთი თვე მაინც გრძელედება, რომლის განმავლობაშიც საწარმო აბსოლუტურ ზარალს განიცდის. ასევე ზარალდება სახელმწიფო ბიუჯეტიც,რომელიც მოგების თუ სხვა სახის გადასახადს კარგავს ამ საწარმოდან.

რატომ აზარალებს ფინანსური პოლიცია სახელმწიფო ბიუჯეტს საწარმოს მრავალთვიანი დალუქვით? - სად არის აქ საღი აზრი და „სახელმწიფო“ ლოგიკა?

საწარმოს შემოწმება უბრალო „დაკვირვების მეთოდითაც“ შეიძლება დალუქვების გარეშე.ფინანსური პოლიცია ისედაც ვალდებულია, რომ თუნდაც ფარულად დააკვირდეს საწარმოში არსებულ საქონელბრუნვას იმმიზნით, რომ დაადგინოს რეალური წარმოების შესაბამისობა ოფიციალურად დეკლარილებულ მონაცემებთან. რატომ არ შეიძლება რომ იგივე შემოწმება მოხდეს ღიად?

ასე რომ, ეს „დალუქვის მეთოდი“ გამოიყენება იმ „პიგმეი“ - ბიზნესმენების გაკოტრების მიზნით, რომელთა საწარმოების მითვისებასაც „მასაი“ - ჩინოვნიკები ცდილობენ.

ამ უსამართლობის წინააღმდეგ ბიზნესმენები რატომღაც ხმას არ იმაღლებენ. არადა, ეს „დალუქვის მეთოდი“ ეწინაღმდეგება კონსტიტუციით დაცულ საკუთრების ხელშეუხებლობისა და შრომის თავისუფლების პრინციპს, რადგან ადამიანის საქმიანობა შეიძლება შეიზღუდოს მხოლოდმაშინ, თუ სასამართლო დაამტკიცებს, რომ იგი საშიშია საზოგადოებისათვის.

ფინანსური პოლიცია კი ამ ყბადაღებული დალუქვებით, ყოველგვარი სასამართლოს გარეშე „უფასო შვებულებაში“ უშვებს არამარტო ბიზნესმენებს, არამედ საწარმოში მომუშავე ასობით ადამიანსაც.

ეს „დალუქვის უფლება“ ევროინსტანციებში რომ გასაჩივრდეს, ევროსაბჭო აუცილებლად მოსთხოვს საქართველოს ხელისუფლებას ამ კანონის გაუქმებას, რადგან საღი აზრის მიხედვით, საწარმოს დალუქვა უნდა ხდებოდეს მხოლოდ მაშინ, როდესაც იქ ხდება ჯანმრთელობისათვის საშიში საკვების წარმოება...

იმის ნაცვლად, რომ თავიანთი უფლებები ევროინსტანციებში მაინც დაიცვან, ქართველი ბიზნესმენები მასობრივად „გარბიან“ პოლიტიკაში.

მათ კარგად დაინახეს, რომ თუ დეპუტატის ან სხვა ჩინოსნის მანტიას მოიპოვებენ, მაშინ ადვილად მიაღწევენ „მასაის“ სტატუსს და პოლიტიკის მიღმა დარჩენილ საცოდავ „პიგმეი“ - ბიზნესმენებს შეახრამუნებენ.და არა მხოლოდ ბიზნესმენებს.პოლიტიკოსები და მაღალჩინოსნები ხალხის ფართო მასებსაც ადვილად „ჭამენ“ - ისევ „დალუქვის მეთოდით“: თუ დენის ფულს არ გადაიხდი - დენის მრიცხველს დაგილუქავენ, თუ გაზის გადასახადს არ გადაიხდი - გაზის მრიცხველს დაგილუქავენ ახლა წყლის მრიცხველების დამონტაჟებაც დაიწყეს და მათ დალუქვასაც მალე ისწავლიან...

ამიტომაც აწესებენ დენის თუ გაზის ტარიფებს მაქსიმალურად მაღალ დონემდე - ისეთ დონემდე, რომ კომუნალური გადასახადების გადახდის შემდეგ „ქართველ კაცს“ მხოლოდ პურის ფული დარჩეს, რომ შიმშილით არ მოკვდეს და მომდევნო თვეში ისევ გადაიხადოს გადასახადები.

როგორც ცნობილი გახდა,წყლის მრიცხველების მასობრივი დამონტაჟების შემდეგ, 2009 წლიდან ერთ სულ მოსახლეზე წყლის გადასახადი 4,10 ლარამდე გაიზრდება. ჯერ-ჯერობით წყლის ტარიფს არ ზრდიან, რადგან დალუქვის შესაძლებლობები აქვთ შეზღუდული.

დენზე კი თითქმის ორმაგი ტარიფი დააწესეს და შესაბამისი ლოგიკით დაასაბუთეს: გაზით წარმოებული ელექტროენერგიის ერთი კილოვატი 9,5 თეთრი ჯდებადა როგორ გავუტოლოთ საერთო ალტერნატიული აზრი ტარიფი „ენგურჰესის“ 1,5 თეთრსო? მერე ვინ გადაუხდის კომპენსაციას ყბადაღებულ მე-9 ბლოკს ან „ენერჯი ინვესტსო“? მაგრამ ამ „იდეოლოგიის“ აპოლოგეტებს რატომღაც ავიწყდებათ, რომ არსებობს ასეთი სიდიდე - საშუალო შეწონილი, ამიტომ ტარიფი ზუსტად რომ ელექტროსადგურების ხვედრითი წილის მიხედვით უნდა გაიანგარიშებოდეს. ასეთი გაანგარიშება უკვე ჩაატარეს დამოუკიდებელმა, კომპეტენტურმა ორგანიზაციებმა და დაადგინეს,რომ გაზის და მაზუთის წილი საქართველოს ენერგეტიკაში მაღალი კია, მაგრამ ერთი კილოვატი ელენერგია მთელი საქართველოს მასშტაბით მაქსიმუმ 10 თეთრი უნდა ღირდეს(!)

სატარიფო რეგულირების მიღმა რჩება ისეთი კომუნიკაციები,რომლებიც სასიცოცხლო აუცილებლობას არ წარმოადგენენ, მაგალითად, სულ ახლახანს მოხდაიმ მიწისქვეშა გვირაბების პრივატიზაცია, რომელშიც განთავსებულია ტელეფონის, ინტერნეტის თუ ელქსელების კაბელები.გვირაბის ახალმა მფლობელებმადამატებითი გადასახადები მოითხოვეს ამ კაბელების მფლობელი კომპანიებისგან - რაც გამოიწვევს სატელეფონო თუ ინტერნეტის ტარიფების გაზრდას. ამასთანავე, ამ გვირაბის მფლობელსუფლება აქვს იმდენი გადასახადიმოითხოვოს, რამდენიც მოეპრიანება - „გვირაბების მარეგულირებელი სახელმწიფო კომისია“ ჯერ არ არსებობს.

ასევე „მოპრიანებაზეა“ იმ წილის ოდენობა, რასაც პროკურატურა ითხოვს დანაშაულზე დაჭერილი ბიზნესმენისგან. რამდენიმე ხნის წინ ფართოდ გახმაურდა ერთი ასეთი ფაქტი - რუსეთიდან გადმოხვეწილი ერთი ქართველი ბიზნესმენი 10 ათასი ლარის დამალვაში ამხილეს „სამართალდამცველებმა“.ამ ფაქტის მიჩქმალვაში კი, როგორც ამბობენ, არც მეტი არც ნაკლები 2 მილიონი დოლარი მოითხოვეს.

ისე, დროა შეიქმნას „წილების მარეგულირებელი სახელმწიფო კომისია“. ამ კომისიამ უნდა დაადგინოს, რომ წილი ეკუთვნის არა კონკრეტულად თანამდებობის პირს, არამედ თვითონ ამ თანამდებობას(?!)

ე.ი. თანამდებობის პირი წილს მიიღებს მხოლოდ იმ პერიოდში, სანამ იგი თანამდებობაზეა და იგი ამ წილს თავის ნათესავებზე ვერ გადააფორმებს სამუდამოდ.

ასეთი კომისიის შექმნა მითუფრო აუცილებელია, რომ არავინ არ აპირებს საქართველოში „თამაშის წესების“ შეცვლას.როგორც ოპოზიციის ერთ-ერთ მალიდერმა განაცხადა, რომ: „ძალადობა შობს ძალადობას - თუ ჩვენ ნაციონალებმა წაგვართვეს - ჩვენც უნდა წავართვათ და დავიბრუნოთ, აბა ხომ არ შევარჩენთო“ (ალბათ, გულისხმობდა, თუ ისინი მოვლენ ხელისუფლებაში!)

რა გამოდის? რამდენი ახალი ხელისუფლება მოვა საქართველოში - იმდენჯერვე დაიწყება „წილების“ გადანაწილება კონკრეტულ პიროვნებებზე. ასეთი გადანაწილება კი ძალიან დიდ დისბალანსებს გამოიწვევს საქართველოს ეკონომიკაში, - რაც ქვეყნის განვითარებას ნამდვილად არ წაადგება. თანამედროვე მსოფლიო ეკონომიკა არც ერთ ქვეყანას არ „აპატიებს“ ხელოვნურ და თან იდიოტური მიზეზებით გამოწვეულ შინაგან დისბალანსებს.

ამიტომ, უმჯობესია თუ მოხდება „წილების“ მიმაგრება კონკრეტულ თანამდებობებზე: თუ გაიმარჯვებს ოპოზიცია და თანამდებობებზე თავიანთ კადრებს დანიშნავს, მაშინ მათ ეცოდინებათ, რომუკვე „წილში არიან“ და ამ წილების გადანაწილების მიზნით მაკროეკონომიკურ კრიზისებს აღარ მოაწყობენ!

ისე კი, უმჯობესია - თუ დამყარდება ევროპული „თამაშის წესები“: ამ წესების მიხედვით, სახელმწიფო მოხელე არის არა წილების შემწერი „წურბელა“, არამედ მმართველი, რომელიც ქმნის შესაბამის გარემოს ბიზნესისათვის.

რა თქმა უნდა, კორუფცია ევროამერიკაშიც ყვავის: ასე მაგალითად, კორუფციაში დაადანაშაულეს გაეროს გენერალური მდივანი - კოფი ანანი, საფრანგეთის პრეზიდენტის ფრანსუა მიტერანის ვაჟი, ბელგიის თავდაცვის მინისტრი,იტალიის რამდენიმე პრემიერ-მინისტრი და ა.შ. თუმცა, ევროპელები ქონებას კი არ ართმევდნენ ბიზნესმენებს, არამედ „საკომისიოს“ ღებულობდნენ მათგან ტენდერებში გამარჯვებისათვის.

როდესაც ამერიკელი ბიზნესმენი ფულს ურიცხავს რესპუბლიკურ პარტიას, ამას იმისთვის კი არ აკეთებს, რომ თავისი „დემოკრატი“ კონკურენტები გაანადგუროს სახელმწიფო ჩინოვნიკების დახმარებით, არამედ იმისათვის, რომ მას რესპუბლიკელებმა რამე ტენდერი მოაგებინონ.

ტოტალური ურთიერთგანადგურება და წილების „შეწერა“ არც ერთი ცივილიზებული ქვეყნის „თამაშის წესი“ არ არის. წინააღმდეგ შემთხვევაში, მაგალითად, ჟენევის ავტოსალონზე მწარმოებელი ფირმების მმართველები ერთმანეთის შიშით ვერ შეიკრიბებოდნენ, რადგან ისინი ერთმანეთს მოკლავდნენ.

საქართველოს ბიზნესის მთავარი პრობლემაა ის, რომ არ არსებობს ცივილიზებული „თამაშის წესები“, რომლებსაც ყველა დაემორჩილება: - პოზიციაც და ოპოზიციაც, ოლიგარქიც და მცირე ბიზნესმენიც, სახელმწიფო პროკურორიც და დამოუკიდებელი მოსამართლეც.

ცივილიზებულ „თამაშის წესებს“ განვითარებულ ქვეყნებში სამართლიანობა ეწოდება.

საქართველოში კი მთავარი „თამაშის წესი“ ძალადობაა - ვინც ყველაზე მრავალრიცხოვანი ბანდის წევრია - სამართლიანიც ის არის

ბანდებს შორის „კონკურენტულ“ ბრძოლას რა შედეგებიმოაქვს - ამის გამოცდილება საქართველომ ჯერ კიდევ შუა საუკუნეებში შეიძინა, რომ არაფერი ვთქვათ მე-20 საუკუნის 90-იანიწლების სამოქალაქო ომზე.

ევროპის პრაქტიკულმა გამოცდილებამ კი უკვე დიდი ხანია დაამტკიცა, რომ სოციალური პარტნიორობა უფრო მომგებიანია ყველასათვის, ვიდრე პარტიული მტრობა და ურთიერთგანადგურება.

საკრედიტო ურთიერთობაში მონაწილეობა, ეკონომიკურად სტაბილურ და სამართლებრივად დაცულ გარემოში, ძალიან მარტივი ბიზნეს­მოდელია, როდესაც პიროვნება ფინანსური აქტივის ინვესტირებით იღებს სარგებელს პროცენტის სახით. მინიმალური ფიზიკური თუ გონებრივი რესურსის გამოყენებით.

ფულის ლიცენზირებულ საკრედიტო დაწესებულებებში მიბარებით მიიღებთ ზღვრულ სარგებელს ყოველგვარი რისკის გარეშე, მაგრამ,თუ დამოუკიდებლად წარმართავთ ამ ფინანსურ ოპერაციას, სარგებელი 3 ან მეტჯერ გაიზრდება, სამაგიეროდ, თავად მოგიწევთ ხელშეკრულების შედგენისა და საჭიროების შემთხვევაში სასამართლოსთან ურთიერთობის ორგანიზება.ინვესტიციის ამ ფორმას, ისევე როგორც ნებისმიერ ბიზნესს, თან სდევს გარკვეული რისკ-ფაქტორები. ეს შეიძლება იყოს ვალუტის კურსის ცვალებადობა, უძრავი ნივთის ღირებულების შემცირება, რომლითაც კრედიტორის მოთხოვნაიყო უზრუნველყოფილი და სხვა, მაგრამ დაგროვილი გამოცდილების და შემუშავებული სტრატეგიების გამოყენებით შეგვიძლია რისკების მინიმალიზირება, რომელიც შესაძლებელია კარგად შედგენილი ხელშეკრულებით. ამ სტატიაში ადგილი დაეთმობა სესხის ხელშეკრულებას დააქედან წარმოშობილი მოთხოვნის უზრუნველყოფის საშუალებას უძრავი ნივთით, კომენტირებული იქნება ხელშეკრულების მნიშვნელოვანი პუნქტები, ანალიზირებული და იურიდიულად შეფასებული იქნება მოცემულ ხელშეკრულებასთან დაკავშირებული სამართლებრივი და სხვა რიგი საკითხები:

სესხის ხელშეკრულება

§ 1. ხელშეკრულების მხარეები

1.1. გამსესხებელი (შემგომში: კრედიტორი) დეა ნიკოლაიშვილი, დაბადებული: 13.06.1985, მცხოვრები: გრიბოედოვის №15, პ/მოწმობა №13131313, პირადი №1313131313

1.2. მსესხებელი (შემდგომში: მოვალე) ზურაბ გაბელია, დაბადებული: 15.11.1982, მცხოვრები: დოლიძის №15, პ/მოწმობა № 15151515, პირადი № 1515151515

§ 2. ხელშეკრულების საგანი

2.1. წინამდებარე ხელშეკრულებით გამსესხებელი (კრედიტორი) ვალდებულია გადასცეს მსესხებელს (მოვალე) შეთანხმებული თანხა საკუთრებაში, ხოლო მსესხებელი (მოვალე) იღებს ვალდებულებას დაუბრუნოს გამსესხებელს (კრედიტორს) საკუთრებაში გადაცემული თანხა შეთანხმებული საპროცენტო სარგებლით ხელშეკრულებით გათვალისწინებული პირობების დაცვით;

2.2. სესხის თანხის მოცულობა, ხელშეკრულების მოქმედების ვადა, საპროცენტო სარგებლის ოდენობა

2.2.1. სესხის თანხა: 40000(ორმოციათასი) ევრო;

2.2.2. ხელშეკრულების მოქმედების ვადა: 12 თვე;

2.2.3. თვიური საპროცენტო სარგებელი: 5%25 (2500 ევრო).

(სსკ 383-ე მუხლით მხარეებს შეუძლიათ ფულადი ვალდებულება დაადგინონ უცხოურ ვალუტაში, თუ კანონით არ არის აკრძალული. კანონით კი არ არის აკრძალული ამ კონკრეტული ხელშეკრულებისთვის მისი გამოყენება. თუ ევროს კურსის დინამიკას გადავხედავთ, შეიძლება ითქვას, რომ ეროვნულ ლართან, თუ აშშ დოლართან შედარებით იგი არსებითად მყარი ვალუტაა. თუმცა, თუ თქვენს ინტერესში შედის, ფულად ვალდებულებად შეგიძლიათ იაპონური იენიც კი დაადგინოთ).

2.3. გადახდის წესი

2.3.1. მსესხებელი ყოველთვიურად იხდის საპროცენტო სარგებელს, კერძოდ, მიმდინარე თვის 30 რიცხვიდან მომდევნო თვის 5 რიცხვამდე უნდა გადაიხადოს შეთანხმებული თვის საპროცენტო სარგებელი 12 თვის განმავლობაში.

2.3.2. 12-ე თვის ბოლო საპროცენტო სარგებლის გადახდის შემდგომ 1 თვის ვადაში უნდა დაიფაროს ძირითადი თანხა, რომელიც შეადგენს 40000 ევროს.

(გადახდის პირობები თავად შეგიძლიათ განსაზღვროთ, მაგრამ აუცილებლად უნდა იყოს ნათელი და ადვილად გასაგები. დავის შემთხვევაში ხელშეკრულების ბუნდოვანმა, ორაზროვანმა შინაარსმა შეიძლება არასასურველი შედეგი მოგიტანოთ, ამიტომ პირობები ჩამოაყალიბეთ მარტივად და არა მარტო ხელშეკრულების მხარეებისთვის გასაგებად, არამედ მესამე პირისთვისაც ცალსახა რომ იყოს, სასამართლო იხელმძღვანელებს ობიექტური მესამე პირის პოზიციიდან).

2.3.3. ამ ხელშეკრულებიდან გამომდინარე, ნებისმიერი ფულადი ვალდებულების შესრულება უნდა მოხდეს მხოლოდ საბანკო გადარიცხვებით, წინააღმდეგ შემთხვევაში კონტრაჰენტების მიერ შესრულებულ ვალდებულებას არ ექნება იურიდიული ძალა.

(რადგან ხელშეკრულების არსი მდგომარეობს მომავალზე ორიენტირებულობაში და შესაძლო პრობლემების თუ ხელშეკრულების მხარეების არაკეთილსინდისიერი საქციელის პრევენციას ისახავს მიზნად, ფულადი ვალდებულების საბანკო გადარიცხვებით შესრულება მხოლოდ თვითმიზანი არ არის. ხშირია შემთხვევები, როდესაც კრედიტორი ნებსით, თუ უნებლიეთ მიუწვდომელი ხდება მსესხებლისთვის. ამ შემთხვევაში ვალდებულება დებიტორმა უნდა შეასრულოს ნოტარიუსის სადეპოზიტო ანგარიშზე ფულის შეტანით (სსკ §434). ალბათ, იმაშიც დამეთანხმებით, რომ თითქმის ვერ ხერხდება ასეთი ოპერაციების შესრულება. დავუშვათ, კრედიტორმა მიიღო თანხა დებიტორისგან ტრადიციული გზით, ფულის ხელში გადაცემით, მაგრამ კრედიტორი არ აღიარებს ვალის დაბრუნების ფაქტს. სამოქალაქო კანონმდებლობა სასესხო ხელშეკრულების ნამდვილობისთვის საკმარისად არ ცნობს მოწმეთა ჩვენებას. ანალოგიურად წარმოუდგენელია ფულის გადაცემის ფაქტი მოწმეთა ჩვენებით დადგინდეს. ამიტომ მარტივი, მოხერხებული, უსაფრთხო, სოლიდური და მტკიცებულების ძალის მატარებელი გახლავთ საბანკო გადარიცხვა).

2.4. პირგასამტეხლო

2.4.1. 2.3.1-ე პუნქტში შეთანხმებული ყოველთვიური პროცენტის გადახდის ვადის გადაცილების შემთხვევაში მსესხებელი გადაიხდის 10 ევროს ყოველ გადაცილებულ დღეზე მოცემული თვის პროცენტის გადახდამდე.

2.4.2. ძირითადი თანხის გადახდის დროის უშედეგოდ გასვლის შემთხვევაში, თუ მსესხებელი 2.3.2-ე პუნქტში არსებული წესის მიხედვით არ შეასრულებს ვალდებულებას, მსესხებელს (მოვალეს) დაეკისრება პირგასამტეხლოს გადახდა ყოველი გადაცილებული დღისათვის 100 ევროს ოდენობით ვალდებულების შესრულებამდე, ძირითადი თანხის დაბრუნებამდე.

(პირგასამტეხლოს სანქციას მნიშვნელობა აქვს, იგი რაციონალური უნდა იყოს. უსამართლო იქნებოდა ვალდებულების შეუსრულებლობის გამო უზომოდ მაღალი პირგასამტეხლოს დადგენა, მაგ.: ყოველ გადაცილებულ დღეზე 100000 ლარი. ხელშეკრულების პუნქტებს დაეყრდნობით, თუ სამართლიანია, წინააღმდეგ შემთხვევაში სასამართლოს შეუძლია შეამციროს მაღალი პირგასამტეხლო (სსკ §420). ამასთან, მოგიწევთ სასამართლო ხარჯის გადახდაც).

2.5. ვალდებულების შესასრულებლად დადგენილი 3 თვიანი დამატებითი ვადა

2.5.1. ხელშეკრულებით გათვალისწინებულ ვადაში მსესხებლის (მოვალის) მიერ ვალდებულების შეუსრულებლობის შემთხვევაში, გამსესხებელი (კრედიტორი) განუსაზღვრავს მას ვალდებულების შესრულების დამატებით 3 (სამი) თვის ვადას, რომელშიც უნდა დაფაროს მსესხებელმა ძირითადი თანხა 40000 (ორმოციათასი) ევრო. ამ პერიოდში მოვალე აგრძელებს 2.3.1-ე პუნქტით განსაზღვრული პროცენტის და 2.4-ე პუნქტში განსაზღვრული პირგასამტეხლოს გადახდას.

2.5.2. მოცემული დამატებითი 3(სამი) თვიანი ვადის უშედეგოდ გასვლის შემდგომ გამსესხებელს (კრედიტორს) ენიჭება იპოთეკით უზრუნველყოფილი ნივთიდან თავისი მოთხოვნის დაკმაყოფილების უფლება, რომელიც დეტალურადაა აღწერილი მე-3 პარაგრაფში.

§ 3. უზრუნველყოფა

3.1. გამსესხებლის მოთხოვნა უზრუნველყოფილია იპოთეკით.

მხარეები:

იპოთეკარი: მედეა ნიკოლაიშვილი, დაბადებული: 13.06.1985, მცხოვრები: გრიბოედოვის 13, პ/მოწმობა №13131313, პირადი № 1313131313

მესაკუთრე: ზურაბ გაბელია, დაბადებული: 15.11.1982, მცხოვრები: დოლიძის 15, პ/მოწმობა № 15151515, პირადი № 1515151515

(ამ შემთხვევაში კრედიტორის მოთხოვნა უზრუნველყოფილია თავად მოვალის უძრავი ნივთით, თუმცა შესაძლებელია, რომ მესაკუთრე არ იყოს მოთხოვნის პირადი მოვალე. იმისათვის, რომ ხელშეკრულების მიხედვით შესრულდეს ვალდებულება, უკეთესიც იქნება, თუ მესაკუთრე არ იქნება მოთხოვნის პირადი მოვალე, რადგან ამ შემთხვევაში ორი მხარე, თქვენი პირადი მოვალეც და ვალის უზრუნველსაყოფად დატვირთული ნივთის მესაკუთრეც დაინტერესებულია ხელშეკრულებიდან წარმოშობილი ვალდებულების ჯეროვნად შესრულებით).

3.2. საგანი

იპოთეკის საგანია 3.2.1-ე პუნქტში აღწერილი, საქართველოს საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტოს თბილისის სარეგისტრაციო სამსახურის ამონაწერში მითითებული მესაკუთრის უძრავი ქონება.

3.2.1. საგნის აღწერა: ქალაქი თბილისი, დოლიძის ქ. №13. ბინა №13

უძრავი ქონების დეტალური დახასიათება მოცემულია საჯარო რეესტრის ამონაწერში.

3.2.2. უფლებრივი მდგომარეობა:

ა) იპოთეკის რიგითობა: წინამდებარე იპოთეკა არის პირველი რიგის იპოთეკა ყურადღებით: (კრედიტორი უმჯობესია იყოს პირველი რიგის იპოთეკარი, რადგან მხოლოდ პირველი რიგის იპოთეკარს აქვს უფლება პირველ რიგში დაიკმაყოფილოს თავისი მოთხოვნა, ანუ, როდესაც დაკმაყოფილდება პირველი რიგის იპოთეკარი, მხოლოდ ამის შემდგომ რიგითობის მიხედვით მეორე რიგის იპოთეკარია უფლებამოსილი გამოიყენოს იპოთეკის უფლება. პრობლემა წარმოიშობა მაშინ, თუ პირველი რიგის იპოთეკარის დაკმაყოფილების შემდგომ ფიზიკურად არ არსებობს ნივთის რეალიზაციით მიღებული ფულადი სახსრების საკმარისი ოდენობა მეორე რიგის იპოთეკარის დაკმაყოფილებისთვის. ამიტომ, უმჯობესია ნუ იქნებით მეორე რიგის იპოთეკარი. აგრეთვე, თუ საგადასახადო ორგანოს მიერ იპოთეკით დასატვირთ უძრავ ნივთზე უკვე გამოყენებულია საქართველოს საგადასახადო კოდექსის მეათე თავით გათვალისწინებული საგადასახადო ვალდებულებების შესრულების უზრუნველყოფის ღონისძიებები, მოცემული უძრავი ნივთი ვერ იქნება თქვენი მოთხოვნის უზრუნ ველყოფის საიმედო გარანტია).

ბ) ყადაღის შესახებ ინფორმაცია: იპოთეკის საგანი არ არის დაყადაღებული, რაც მითითებულია საჯარო რე ესტრის ამონაწერში.

3.2.3. იპოთეკით უზრუნველყოფილი ფარგლები და მოთხოვნა

3.2-ე პუნქტში მითითებული უძრავი ქონებით უზრუნველყოფილია მეორე პარაგრაფიდან გამომდინარე გამსესხებლის ნებისმიერი მოთხოვნა: მსესხებლის მიერ მიღებული ძირითადი თანხა, საპროცენტო სარგებელი, პირგასამტეხლო. აგრეთვე არსებობის შემთხვევაში: ზიანის ანაზღაურება, ასევე სასამართლოს, აღსრულების, იპოთეკის საგნის რეალიზაციასთან დაკავშირებული ხარჯები.

3.3. მესაკუთრის განცხადებები და გარანტიები

მესაკუთრე აცხადებს, რომ:

ა) მართლზომიერად ფლობს საკუთრების უფლებას იპოთეკის საგანზე, გააჩნია წინამდებარე ხელშეკრულების ხელმოწერის, დადების და შესრულებისთვის საჭირო უფლებაუნარიანობა და ქმედუნარიანობა;

ბ) არ მონაწილეობს სასამართლო პროცესში, რითაც საფრთხე ექმნება მის ქონებას ან/და ამ ხელშეკრულების პირობების შესრულებას;

გ) წინამდებარე ხელშეკრულება დადებულია მის მიერ ნებაყოფლობით, იპოთეკარის, ან სხვა მესამე პირის მხრიდან ყოველგვარი ძალადობის, მუქარის, მოტყუების, შეცდომის ან სხვა გარემოებების გამოყენების გარეშე.

(ამ განცხადებებით მევალე - მესაკუთრე კიდევ ერთხელ აცნობიერებს ხელშეკრულების შინაარსს).

3.4. მესაკუთრის ვალდებულებები

მესაკუთრე ვალდებულია:

ა) შეინარჩუნოს იპოთეკის საგნის რეალური ღირებულება;

ბ) იპოთეკის საგანი სხვა საგანთან არ გააერთიანოს, გაყოს ან გარდაქმნას, თუ ამით საფრთხე შეექმნება იპოთეკარის მოთხოვნის უზრუნველყოფას ან/და იპოთეკის საგნის ღირებულება შემცირდება;

გ) მიიღოს ზომები იპოთეკის საგნის უვნებლად შესანარჩუნებლად, დაიცვას იგი მესამე პირების ხელყოფისა და მოთხოვნებისაგან;

დ) დაუყოვნებლივ აცნობოს იპოთეკარს იპოთეკის საგნის ღირებულების შემცირების შესახებ;

ე) დაუყოვნებლივ შეატყობინოს მის მიმართ მესამე პირის მიერ სარჩელის აღძვრის შესახებ, თუ სასარჩელო მოთხოვნა უკავშირდება იპოთეკის საგანს.

(სამოქალაქო კანონმდებლობა ისედაც ითვალისწინებს მესაკუთრის იმ კანონისმიერ მოთხოვნას, რომლითაც მას ეკისრება იპოთეკის საგნის მოვლა და ღირებულების შენარჩუნების ვალდებულება, მაგრამ ხელშეკრულებაში მსგავსი პუნქტები ამაღლებს მესაკუთრე-მევალის პასუხისმგებლობის შეგრძნებას).

3.5. იპოთეკის უფლების განხორციელების საფუძველი და მოთხოვნის დაკმაყოფილების შეთანხმებული საშუალება

თუ მესაკუთრე (მსესხებელი, მოვალე) წინამდებარე ხელშეკრულების § 2 პარაგრაფში ნაკისრ ვალდებულებებს არ შეასრულებს 2.5-ე პუნქტში აღნიშნული ვალდებულების შესასრულებლად დადგენილ 3 თვიან დამატებით ვადაშიც, იპოთეკარი (გამსესხებელი, კრედიტორი) უფლებამოსილია თავისი მოთხოვნის დასაკმაყოფილებლად გამოიყენოს იპოთეკის უფლება.

მხარეები შეთანხმდნენ მოთხოვნის დაკმაყოფილების შემდგომ საშუალებაზე: იპოთეკის საგანი გაიყიდოს აუქციონზე და გაყიდული თანხით დაკმაყოფილდეს იპოთეკარი (მევალე, კრედიტორი).

(აუქციონის წესით უძრავი ნივთის შემძენი საჯარო რეესტრში შეიტანება მოცემული უძრავი ქონების მესაკუთრედ. ხშირია შემთხვევები, როცა ყოფილი მესაკუთრე აუქციონზე გაყიდულ ბინაში აგრძელებს ცხოვრებას. სკ-ის 303(2) მუხლი (ადრე მოქმედი რედაქცია) ითვალისწინებდა შემდეგ წესს: თუ იპოთეკის საგანი იყო ნაგებობა, რომელშიც მოვალე ცხოვრობდა თავის ოჯახთან ერთად, იპოთეკის რეალიზაციის შემდეგ მას რჩებოდა უფლება, დარჩენილიყო ნაგებობაში. სანაცვლოდ მას უნდა ეხადა ქირა საბაზრო პირობებით (კანონისმიერი ქირავნობა). ასეთი ქირავნობა შეიძლება შეწყვეტილიყო მხოლოდ განუსაზღვრელი ვადით დადებული ქირავნობის ხელშეკრულების შეწყვეტისათვის დადგენილი წესების შესაბამისად (მაგალითად, 3 თვის ქირის გადაუხდელობის მოტივით).

სკ-ის დღეს მოქმედი რედაქცია მსგავს ნორმას აღარ შეიცავს. გარდა ამისა, სამოქალაქო კოდექსის 172 (3) მუხლი, ადრე მოქმედი წესებისგან განსხვავებით, ითვალისწინებს უძრავი ქონების უკანონო მფლობელის გამოსახლებას სასამართლო გადაწყვეტილების გარეშე - ადმინისტრაციული წესით. ამისთვის საკმარისია პოლიციის შესაბამის ორგანოს წარედგინოს სათანადო განცხადება და ამონაწერი საჯარო რეესტრიდან.

კრედიტორის აუქციონზე იპოთეკის საგნის რეალიზაციით დაკმაყოფილების ტრადიციული მეთოდის გარდა სამოქალაქო სამართლის კოდექსის ახალბედა მე-300 მუხლი დასაშვებად მიიჩნევს იპოთეკის საგნის გადასვლას იპოთეკარის საკუთრებაში, თუ მხარეები ამას პირდაპირ გაითვალისწინებენ ხელშეკრულებაში. ერთი შეხედვით,კრედიტორი ძალიან პრივილეგირებულ მდგომარეობაში იმყოფება, მაგრამ მოგეხსენებათ, რომ საქართველოში სამართლებრივი ნორმის განმარტების კულტურა განუვითარებელია. ცნობილი იურისტი, პაატა კიკნაველიძე იპოთეკარის საკუთრებაში იპოთეკის საგნის პირდაპირ გადასვლას კრიტიკულად აფასებს:

რამდენადაც იპოთეკა დაკავშირებულია უძრავ ნივთთან, რომელზეც საკუთრების უფლების წარმოშობა დაკავშირებულია საჯარო რეესტრში რეგისტრაციასთან, „ავტომატურ რეჟიმში“ -ე.ი. საჯარო რეესტრში რეგისტრაციის გარეშე, იპოთეკარი მესაკუთრე ვერ გახდება.

სკ-ის მე-300 (2) მუხლის თანახმად, იპოთეკის საგნის იპოთაკარის სახელზე საკუთრების უფლებით აღრიცხვისთვის აუცილებელია, ორივე მხარემ ერთობლივი განცხადებით მიმართოს საჯარო რეესტრს.

თუ მოვალე ამას არ აკეთებს-ე.ი. თუ უდავო წესით საკუთრების რეგისტრაცია არ ხდება, თავისთავად ცხადია, რომ დავა უნდა გადაწყვიტოს სასამართლომ.

ცალკე შესწავლას მოითხოვს საკითხი, თუ რამდენად შესაძლებელია როგორც ერთობლივი განცხადების, ისე საკუთრების უფლების გადაცემის მოთხოვნით სასამართლო დავის თავიდან აცილება. მაგალითად, რამდენად შესაძლებელია ყოველივე ამის ალტერნატივად გამოდგეს ნოტარიუსის სააღსრულებო წარწერა.

2.2. სკ-ის მე-300 მუხლი არ წყვეტს პირველადი იპოთეკის შემდეგ რეგისტრირებული იპოთეკის, ისევე როგორც სხვა სანივთო უფლებების ბედს. კერძოდ, კანონი არ ადგენს გვიანდელი სანივთო უფლებების არც ძალაში დატოვებას და არც მათ გაუქმებას.

ასეთ ვითარებაში, ჩემის აზრით, სკ-ის 3065(5) მუხლით გათვალისწინებული წესი უნდა გავრცელდეს ამავე კოდექსის მე-300 მუხლით გათვალისწინებულ შემთხვევაზეც, რამდენიმე მოსაზრების გამო:

პირველი, იპოთეკის საგნის იპოთეკარის საკუთრებაში გადასვლის შემთხვევაში, მის შემდგომ რეგისტრირებულ სანივთო უფლებათა ბედი, თავისი შინაარსით სამართლებრივ რეგლამენტაციას მოითხოვს. შესაბამისი ნორმის არარსებობა კი, სკ-ის მე-5 მუხლის შესაბამისად, წარმოშობს ანალოგიით კანონის გამოყენების საჭიროებას. შინაარსობრივად მსგავსი ურთიერთობის მარეგულირებელი ნორმა კი სკ-ის 3065(5) მუხლია;

მეორე, ადრე მოქმედი კანონმდებლობა ბათილად აცხადებდა შეთანხმებას, რომლითაც იპოთეკის საგანი პირდაპირ გადადიოდა იპოთეკარის საკუთრებაში. ასეთი განაწესი აიხსნებოდა, მესაკუთრისა და იპოთეკარის ინტერესთა შორის მესაკუთრის ინტერესების პრიმატით.

მოგვიანებით კანონმდებელმა გააუქმა რა ზემოაღნიშნული შეზღუდვა, იგულისხმება, რომ მან მომეტებულად გაითვალისწინა სწორედ იპოთეკარის ინტერესები.

თუ დავუშვებთ, რომ იპოთეკარზე საკუთრების უფლების გადასვლის მიუხედავად, ამ იპოთეკის შემდგომ წარმოშობილი სანივთო უფლებები ძალაში რჩება, მაშინ გამოდის, რომ პოტენციური მესაკუთრე-იპოთეკარი სამართლებრივად უფრო ნაკლებადაა დაცული, ვიდრე „ჩვეულებრივი“ იპოთეკარი, მათ შორის, მომდევნო რიგის იპოთეკარები.

ადვილი შესაძლებელია, მომდევნო რიგის იპოთეკართა მოთხოვნების ღირებულება აღემატებოდეს იპოთეკის საგნის ღირებულებას. ასეთ პირობებში, თუ მომდევნო რიგის იპოთეკები ძალაში დარჩა, მომდევნო რიგის იპოთეკარებს ჩვეულებრივ შეეძლებათ აუქციონზე უძრავი ქონების რეალიზაციის გზით დაიკმაყოფილონ თავიანთი მოთხოვნები, მაშინ როცა იპოთეკის საგანზე საკუთრების გადაცემით (პირველი რიგის) იპოთეკარის მოთხოვნა დაკმაყოფილებულად ითვლება და, შესაბამისად, აუქციონით შემოსულ თანხაზე მას პრეტენზია ვერ ექნება.

ზემოაღნიშნული ვითარება შეუთავსებელია იპოთეკის არსთან, რომელიც სხვა კრედიტორებთან შედარებით

უძრავი ნივთით უპირატესი დაკმაყოფილების უფლებაში მდგომარეობს. გარდა ამისა, აზრი ეკარგება იპოთეკათა რიგითობის ინსტიტუტსაც, რადგან მომდევნო რიგის იპოთეკარებისგან განხვავებით, პირველი რიგის იპოთეკარი რეალურად უძრავი ნივთით ვერანაირი ფორმით ვერ იკმაყოფილებს თავის მოთხოვნას.

შესაბამისად, პირდაპირი საკანონმდებლო დანაწესის არარსებობის პირობებში, არ შეიძლება ვიგულისხმოთ, რომ პირველი რიგის იპოთეკარზე საკუთრების უფლების გადასვლის მიუხედავად, მის შემდგომ რეგისტრირებული სანივთო უფლებები ძალაში რჩება.

2.3 ზემოაღნიშნულის მიუხედავად, იმის რისკი ბუნებრივად რჩება, რომ სასამართლო სხვაგვარად მიუდგება ზემოაღნიშნულ საკითხს, მით უმეტეს, რომ ჩვენში ნორმის განმარტების ტრადიცია მოიკოჭლებს.

§4. გარდამავალი დებულებები

4.1. წინამდებარე ხელშეკრულების რომელიმე პუნქტის ბათილობის შემთხვევაში დანარჩენი პუნქტები ინარჩუნებენ იურიდიულ ძალას.

4.2. წინამდებარე ხელშეკრულება შედგენილია ქართულ ენაზე ოთხ ეგზემპლარად, რომელთაგან ერთი გადაეცა საჯარო რეესტრს, ერთი იპოთეკარს, ერთი მესაკუთრეს, ერთი ეგზემპლარი თანდართულ დოკუმენტებთან ერთად ინახება ნოტარიუსის სანოტარო არქივში.

(ნოტარიუსის მონაწილეობა ამ ხელშეკრულებაში აუცილებლობას არ წარმოადგენს, მაგრამ დავის წარმოშობის შემთხვევაში კიდევ ერთი გარანტიაა იმისა, რომ ხელშეკრულებას მხარეები დეტალურად გაეცნენ და თანხმობა გამოხატეს მისი ყოველი პუნქტის მიმართ. კერძოდ, ნოტარიუსის მონაწილეობა ხელშეკრულებაში გამორიცხავს მოვალის იმ ხელმოსაჭიდს, რომ ხელშეკრულების მისთვის არახელსაყრელი პუნქტის შინაარსი თითქოს ორაზროვნად ან არასწორად განუმარტეს ხელშეკრულების დადების დროს, რაც შეიძლება საცილო გახდეს).

საგადასახადო საკითხები

ა) თუ მსესხებელი მეწარმეა, საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 218-ე და 196-ე მუხლების მიხედვით, გადახდილი პროცენტები იბეგრება საშემოსავლო გადასახადის ათპროცენტიანი განაკვეთით (10%25), რომელსაც თავად მსესხებელი მეწარმე უკავებს გამსესხებელს მისაცემი საპროცენტო სარგებლიდან (მაგ: საპროცენტო სარგებელი შეადგენს 100 ლარს, მსესხებელი თავად იხდის 10%25 ანუ 10 ლარს ბიუჯეტში და გამსესხებელს აძლევს 90 ლარს) და შემდგომ დაბეგვრას გამსესხებელი ფიზიკური პირის საპროცენტო შემოსავალი არ ექვემდებარება.

ე.ი. თუ მსესხებელი სამეწარმეო იურიდიული ან მეწარმე ფიზიკური პირია გამსესხებლის საპროცენტო სარგებელი იბეგრება საშემოსავლო გადასახადის 10%25-იანი განაკვეთით;

ბ) თუ მსესხებელი ფიზიკური პირია საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 281-ე მუხლის 23-ე ნაწილის „ვ“ ქვეპუნქტის თანახმად, 2008 წლის 1 იანვრიდან 2011 წლის 1 იანვრამდე პერიოდში საშემოსავლო გადასახადის 12%25-იანი განაკვეთით იბეგრება ფიზიკური პირისათვის განკუთვნილი ის ანაზღაურება, რომელიც 2007 წლის 31 დეკემბრის მდგომარეობით სოციალური გადასახადით არ იბეგრებოდა. საპროცენტო სარგებელი კი არ იბეგრებოდა. მოგების გადასახადს ფიზიკური პირი არ იხდის. 230-ე მუხლით დამატებითი ღირებულების გადასახადისგან გათავისუფლებულია ფინანსური მომსახურება. სესხის გაცემა საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 19-ე მუხლის „ა“ ქვეპუნქტის მიხედვით ფინანსურ ოპერაციას განეკუთვნება, ე.ი. დღგ-ით არ იბეგრება. ფიზიკურ პირზე თანხის გასესხებით მიღებული საპროცენტო სარგებელი 2011 წლის 1 იანვრამდე იბეგრება მხოლოდ საშემოსავლო გადასახადის 12%25-იანი განაკვეთით.

საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 1158-ე მუხლი

იმ შემთხვევაში, თუ იპოთეკის ხელშეკრულება დადებულია საჯარო რეესტრში მესაკუთრედ რეგისტრირებულ მეუღლესთან, იპოთეკარს საფრთხე არ ემუქრება, თუნდაც დამტკიცდეს, რომ დატვირთული ნივთი რეგისტრირებული ქორწინების განმავლობაში იყო შეძენილი და სკ-ის 1158-ე მუხლის შესაბამისად, წარმოადგენდა მეუღლეთა საერთო საკუთრებას. 2002 წლის 09 დეკემბრის № 3კ/932-02 განჩინებით საქართველოს უზენაესი სასამართლოს დიდმა პალატამ განმარტა შემდეგი:

შემძენის ინტერესებიდან გამომდინარე, მეუღლეთა ქორწინების განმავლობაში ერთად შეძენილ, სამოქალაქო კოდექსის 1158-ე მუხლით გათვალისწინებულ უძრავ ქონებაზე (თანასაკუთრებაზე) მეუღლეთა საერთო უფლება წარმოიშობა მხოლოდ საჯარო რეესტრში ორივე მათგანის რეგისტრაციის შემდეგ. წინააღმდეგ შემთხვევაში მესამე პირების მიმართ რეესტრის ჩანაწერი ითვლება სწორად.

რეზიუმე:

მართალია ხელშეკრულება ინტელექტუალური საკუთრების სამართლის დაცვის ობიექტია, მაგრამ ლიტერატურული ნაწარმოებისგან განსხვავებით მისი ხარისხი მხარეთა დაცვისუნარიანობით განისაზღვრება. ამიტომ ბოლო რჩევა იქნება, ნუ იფიქრებთ ლამაზი სიტყვებით და მაღალფარდოვანი ფრაზებით, არამედ ფოკუსირება მოახდინეთ მისი თითოეული პუნქტის სამართლიანობაზე, დეტალურობაზე და გარკვეულობაზე. N4 (10)/2008

ეკა ჯიმშელაძე ჟურნალ
„ბიზნესი და კანონმდებლობის“
წამყვანი რედაქტორი

უმჯობესდება მომსახურების ხარისხი

„საქართველოს ბანკმა“ მომხმარებელს დისტანციური საბანკო მომსახურების სახეები-განახლებული ინტერნეტ­ბანკი, განახლებული ტელეფონ­ბანკი და მობილ­ბანკი შესთავაზა. აქედან, მობილ­ბანკის სრული პაკეტი საქართველოს საბანკო სფეროსთვის სრულიად ახალი მომსახურებაა, რომელიც, თავის მხრივ, ოთხ განსხავავებული ტიპის აპლიკაციას: PDA­ბანკს, WAP­ბანკს, Java­ბანკსა და SMS­ბანკს აერთიანებს.

„საქართველოს ბანკის“ მიერ განახლებული დისტანციური საბანკო მომსახურების სახეები მომხმარებელს შესაძლებლობას აძლევს ბანკში მიუსვლელად, ინტერნეტის, ტელეფონის ან საკუთარი მობილურის საშუალებით „საქართველოს ბანკის“ სერვის­ცენტრებში, განახორციელოს დღეისათვის მომხმარებელთათვის შეთავაზებული საბანკო მომსახურების 75 პროცენტზე მეტი, ამასთან, მომხმარებელს უმაღლესი ხარისხის უსაფრთხოებასა და დაცულობას ჰპირდებიან. ნებისმიერი საბანკო ოპერაციის ჩასატარებლად ბანკის კლიენტს შეჰყავს ერთჯერადი კოდი, რომელსაც იგი SMS - ის ან სპეციალური მოწყობილობის , „დიჯიპასის“ მეშვეობით იღებს.

გარდა ამისა, მომხმარებელს შეუძლია მიიღოს დეტალური ინფორმაცია საკუთარი ანგარიშების, ანაბრების, სესხების, საკრედიტო ბარათების თუ ნებისმიერი იმ სხვა მომსახურების შსახებ, რომლითაც იგი ბანკში სარგებლობს.ხელმისაწვდომი იქნება ისეთი მონაცემები, როგორიცაა, ანგარიშზე არსებული ნაშთი, ანაბარზე დარიცხული სარგებელი, ანაბრის ვადა, სესხის დაფარვის გრაფიკი თუ განხორციელებული შენატანების არქივი, მიმდინარე თარიღისათვის გადასახდელი თანხის ოდენობა და სხვა. მომხმარებელი შეძლებს შეასრულოს მრავალი საბანკო ოპერაცია ­ გადარიცხვები საკუთარ ანგარიშებზე, კონვერტაცია, ასევე ისარგებლოს ავტომატური გადარიცხვისა და გადახდის სერვისით, დაფაროს ნაშთი საკრედიტო ბარათზე, შეავსოს განაცხადები არაერთ საბანკო პროდუქტზე.

დისტანციური საბანკო მომსახურებით სარგებლობა შეუძლია ნებისმიერ ფიზიკურ პირს, რომელსაც „საქართველოს ბანკში“ გახსნილი აქვს მიმდინარე ანგარიში, იცის ინტერნეტ­ბანკის მისამართი - www.ibank.ge, ტელეფონ­ბანკის ნომერი 444 444, მობილ­ბანკის შესაბამისი მისამართები-pda.ibank.ge, wap.ibank.ge, java.ibank.ge და გააქტიურებული აქვს SMS-ბანკი.

გამოფენა ფართო ასორტიმენტით

საგამოფენო ცენტრმა „ექსპო ჯორჯიამ“ მშენებლობისა და ინტერიერის მე­13 საერთაშორისო გამოფენას უმასპინძლა. Caucasus Build'08 - ს გარდა, აქვე მოეწყო უძრავი ქონების პირველი გამოფენა GeoRealty'08 და სამშენებლო ტექნიკის მე­2 საერთაშორისო გამოფენა GeoTech'08. 250­მდე კომპანიამ წარმოადგინა. გამოფენის სტუმრებს, სამშენებლო მასალების დათვალიერებასთან ერთად, მეწარმეებთან და მაღალკვალიფიციურ სპეციალისტებთან პირდაპირი კონტაქტის დამყარების საშუალებაც მიეცათ. სამშენებლო მასალები და აქსესუარები კი მართლაც ფართო სპექტრით იყო წარმოდგენილი: ლაქ­საღებავები, აბაზანები, ჯაკუზები, სანტექნიკა, გათბობისა და კონდიცირების სისტემები, განათება, ელექტრო­აღჭურვილობა, კარ­ფანჯრები, ჟალუზები, პარკეტი, მოსაპირკეთებელი ფილები და მრავალი სხვა.

სამშენებლო მასალებისა და ტექნიკის გარდა, გამოფენაზე უძრავ ქონებასთან დაკავშირებული პროექტებიც მრავლად იყო გამოფენილი. სტუმრებმა განსაკუთრებული ინტერესი უძრავი ქონების შერჩევისა და ფასდაკლებით შეძენის საკითხებისადმი გამოიჩინეს.

17 ქვეყნის კომპანიებთან ერთად, გამოფენაში ქართული კომპანიებიც მონაწილეობდნენ.

შემოსავლები გაიზარდა

2008 წლის იანვარ-აპრილში აქციზური მარკების რეალიზაციიდან მიღებულმა შემოსავლებმა 67 125 029,59 ლარი შეადგინა, რაც გასული წლის ანალოგიური პერიოდის მაჩვენებელს 34,3 პროცენტით აღემატება.

აქციზური მარკების მოთხოვნით ამ პერიოდში საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს შემოსავლების სამსახურში 964 განაცხადი შევიდა, რომელთა საფუძველზეც რეალიზებულია 161 228 076 ცალი აქციზური მარკა.

ვარაუდობენ ფასების სტაბილიზაციას

„საქართველოს ეროვნული ბანკის“ მონეტარული პოლიტიკის კომიტეტის სხდომაზე ერთ კვირიანი სადეპოზიტო სერტიფიკატების საპროცენტო განაკვეთის უცვლელად დატოვება გადაწყვიტეს. მონეტარული პოლიტიკის განაკვეთი 12 პროცენტს შეადგენს. როგორც სხდომაზე აღინიშნა, ბოლო დროს სარეზერვო ფულის ზრდის ტემპი ოდნავ შენელდა, ასევე შემცირდა ფართო ფულის ზრდის მაჩვენებელი, რასაც ხელი შეუწყო ფულის მულტიპლიკატორის კლებამ, თუმცა, აღნიშნული ინდიკატორების ზრდის ტემპები სასურველ დონესთან შედარებით კვლავ მაღალია.

უკანასკნელ პერიოდში კერძო სექტორის დაკრედიტების ზრდის მაღალმა დონემ (მოზიდულ სახსრებთან შედარებით) მინიმუმამდე შეამცირა საქართველოს საბანკო სისტემაში არსებული ჭარბი ლიკვიდობა, რის საპასუხოდაც კომერციულმა ბანკებმა გაზარდეს საპროცენტო განაკვეთები. როგორც ეროვნულ ბანკში აცხადებენ, მართალია, ეს ნაბიჯი რამდენადმე დაგვიანებით გადაიდგა, მაგრამ უახლოეს მომავალში იგი ხელს შეუწყობს ფულად ბაზარზე წონასწორობის აღდგენას.

ბანკში იმასაც აღნიშნავენ, რომ ექსპერტული გათვლები ძირითადი სასაქონლო ჯგუფების პროდუქციის მსოფლიო ფასებთან დაკავშირებით ოპტიმისტური რჩება: მოკლევადიან პერიოდში ნავთობის ფასის მნიშვნელოვანი ზრდა მოსალოდნელი არ არის, რაც შეეხება ხორბლის ფასს, წლის განმავლობაში სავარაუდოა მისი შემცირება. ასევე, ფასები დაიკლებს მეტალებზე.

ვარაუდობენ, რომ წლის ბოლოსათვის ინფლაციის დონე 8 პროცენტს არ გადააჭარბებს. მონეტარული პოლიტიკის კომიტეტის მომდევნო შეხვედრა 2008 წლის 25 ივნისს გაიმართება.

ვის ელოდება მილიონი დოლარი

სიღნაღის ეროვნულ მუზეუმს უჩვეულო ექსპონატი შეემატა: ფიროსმანის შედევრებისა და უძველესი საყოფაცხოვრებო თუ საკულტო დანიშნულების ნივთების გვერდით ის მილიონი დოლარი განთავსდა, რომელსაც „საქართველოს ბანკი“ დეკემბერის ბოლოს გაათამაშებს. მანამდე კი, მუზეუმში დამონტაჟებული ულტრათანამედროვე სისტემებით საგულდაგულოდ დაცული, გამჭვირვალე მინის ყუთში მოთავსებული ბენჯამინ ფრანკლინის გამოსახულებიანი კუპიურების ნახვა ნებისმიერ მსურველს შეუძლია. მილიონი დოლარი 11 კილოგრამს იწონის. მუზეუმისთვის უჩვეულო ექსპონატს თვალს სიღნაღში ჩაუსვლელად, პირდაპირი ეთერის რეჟიმშიც შეავლებთ, თუკი ესტუმრებით ვებ­გვერდს www.million.ge აქვე გაეცნობით გათამაშების პირობებსაც.

„საქართველოს ბანკის“ გენერალური დირექტორი ირაკლი გილაური მიიჩნევს, რომ გათამაშებისათვის განკუთვნილი თანხის მუზეუმში შენახვა ქართული კულტურის პოპულარიზაციის საქმესაც წაადგება. სიმბოლურია, რომ სიღნაღის მუზეუმშივე ინახება წნორში აღმოჩენილი, ძველი წელთაღრიცხვის III საუკუნის მეორე ნახევრით დათარიღებული ოქროს ლომი, რომელიც „საქართველოს ბანკის“ ლოგოშია გამოყენებული

გათამაშებაში მონაწილეობას „საქართველოს ბანკის“ ის კლიენტები მიიღებენ, რომლებიც მინიმუმ 500 ლარიან ანაბარს 2 აპრილიდან 24 დეკემბრის ჩათვლით 3 თვიანი ვადით მაინც გახსნიან. ყოველ 500 ლარზე კლიენტი დამატებით ბილეთს მიიღებს. ანაბრის ვადიდან გამომდინარე, ბილეთების რაოდენობა შეიძლება გაორმაგდეს, გასამმაგდეს და ა.შ. 4 ივლისსა და 3 ოქტომბერს სამ­სამი საპრიზო თანხა გათამაშდება: ერთი 50 000 დოლარი და ორი 25 000 დოლარი. მთავარი პრიზის-ამჟამად სიღნაღის ეროვნულ მუზეუმში დაცული მილიონი დოლარის მფლობელი კი 30 დეკემბერს გამოვლინდება.

ღვინო ღვინოა, მაგრამ მისი ისტორიის ცოდნაც აუცილებელია

საქართველოში „თბილისის ღვინის სკოლა“ დაარსდა. სკოლის ოფიციალური გახსნის ცერემონიაზე, რომელიც რესტორან „თუსაიდში“ გაიმართა, პირველი 25 კურსდამთავრებული სერთიფიკატებით დააჯილდოვეს, საღამოზე მიწვეულ სტუმრებს კი „თელიანი ველის“, „თელავის ღვინის მარნის“, „თბილღვინოს“, „ქინძმარაულის მარნის“, „ასკანელი ძმების“, „შუმისა“ და „ტიფლისის მარნის“ წარმოებული ღვინოები დააგემოვნებინეს.

თბილისის ღვინის სკოლის დამფუძნებლები სომელიელთა ასოაციაცია და „მ­ჯგუფი“ არიან. მსმენელები სკოლაში ღვინის კულტურას, ისტორიას, წარმოების ტექნოლოგიას, დეგუსტაციას, მსოფლიო და ქართული ღვინის სახეობების, აპელასიონების, ტერუარების და რეგიონების თავისებურებებს, მაგარი ალკოჰოლური სასმელების, ჩაის, სიგარებისა და გასტრონომიის კულტურას გაეცნობიან და ღვინის დაგემოვნების ხელოვნების ძირითად პრინციპებს ეზიარებიან. სკოლა ქართული ღვინის პოპულარიზაციასაც შეუწყობს ხელს. სომელიეთა ასოციაციის პრეზიდენტი შალვა ხეცურიანი მიიჩნევს, რომ მომხმარებელი გაცილებით მომთხოვნი უნდა გახდეს ღვინის მწარმოებელთა მიმართ, სკოლაში მიღებული ცოდნა კი მას რესტორანსა თუ მაღაზიაში ღვინის შერჩევისას გამოადგება. სასმელის გემოს ნიუანსების, ღვინის დაავადებების, ამ სასმელის ისტორიისა თუ ფილოსოფიის ცოდნა კი ნამდვილად ურიგო არ იქნებოდა, განსაკუთრებით „ღვინის სამშობლოდ“ წოდებულ საქართველოში მცხოვრებთათვის.

დარეკეთ, გიპასუხებენ

საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს შემოსავლების სამსახურში საკონსულტაციო­საცნობარო ცენტრი ამოქმედდა. 077-ამ სპეციალურ უფასო სატელეფონო ნომერზე დარეკვით ნებისმიერი მოქალაქე საგადასახადო და საბაჟო კანონმდებლობასთან დაკავშირებულ ნებისმიერ შეკითხვაზე მიიღებს პასუხს. მას იმ შემთხვევაშიც დაეხმარებიან, თუკი მოქალაქე ვერ გაერკვევა პროცედურებში და მას კვალიფიციური, ოპერატიული და კომპეტენტური რჩევა დასჭირდება. ამ ტელეფონის ნომერზე შეუძლია დარეკვა იმ გადამხდელსაც, რომლის უფლებებსაც ფინანსთა სამინისტროს რომელიმე მოხელე დაარღვევს.

პროექტის შექმნისა და ცენტრის მოწყობისათვის ევროკავშირმა ფინანსური დახმარების სახით 290 ათასი ევრო გამოყო და ცენტრის თანამშრომელთა სწავლებაც უზრუნველყო.

საკონსულტაციო­საცნობარო ცენტრის გახსნას საქართველოს ფინანსთა მინისტრი ნიკა გილაური, შემოსავლების სამსახურის უფროსი გრიგოლ გობეჯიშვილი, საქართველოში ევროკომისიის მისიის ხელმძღვანელის მოადგილე რობერტ ლიდლი და ევროკავშირის „საქართველოს საგადასახადო ადმინისტრაციის მხარდამჭერი“ პროექტის ხელმძღვანელი ბილ ქერნოუ ესწრებოდნენ.

ახალი საკომუნიკაციო სისტემის მიზანია, გადასახადის გადამხდელს საგადასახადო და საბაჟო სფეროში მიმდინარე პროცესებზე მისთვის საინტერესო ინფორმაცია მიაწოდოს, შესთავაზოს გაუმჯობესებული მომსახურება, გაზარდოს გადასახადების აკრეფის პროცესის მიმართ ნდობა, ხელი შეუწყოს გადამხდელთათვის მარტივი, მოსახერხებელი და კომფორტული გარემოს შექმნას.

საკონსულტაციო­საცნობარო ცენტრის ამოქმედებით გადამხდელი საგადასახდო და საბაჟო მომსახურების ცენტრებში მისვლის გარეშე გაეცნობა ინფორმაციას საგადასახადო ვალდებულებების შესახებ, ელექტრონული ფოსტით ან ფაქსით მიიღებს დეკლარაციის ან სხვა ფორმის ასლს. ნებისმიერი შეკითხვის ან ინფორმაციის გაგზავნა მოქალაქეს ინტერნეტის საშუალებითაც შეუძლია მისამართზე callcentre@mof.ge.

ლოგისტიკური ქარხანაც გვექნება

სააქციო საზოგადოება „თბილავიამშენის“ ოპერირებაში არსებულ აეროდრომ „ველის“ ტერიტორიაზე სულ მალე თბილისის ლოგისტიკური ქალაქი გაშენდება. პროექტის პრეზენტაცია სასტუმრო „შერატონ მეტეხი პალასში“ გამართულ პირველ საერთაშორისო ლოგისტიკურ კონფერენციაზე შედგა. ღონისძიებაში, რომელიც საქართველოს ეკონომიკური განვითარების სამინისტროს, საქართველოს ეროვნული საინვესტიციო სააგენტოსა და „თბილავიამშენის“ ინიციატივით მოეწყო, 30­მდე საერთაშორისო საფინანსო ინსტიტუტი, საერთაშორისო თუ რეგიონული სატრანსპორტო კომპანია და ბიზნესის სხვადასხვა სფეროების წარმომადგენლები მონაწილეობდნენ.

კონფერენცია საქართველოს ეკონომიკური განვითარების მინისტრმა ეკატერინე შარაშიძემ გახსნა და უცხოელ სტუმრებს ბოლო პერიოდში საქართველოს ეკონომიკურ სივრცეში განვითარებული მოვლენების შესახებ ესაუბრა.

ამიერკავკასიაში პირველ ტრიმოდალურ ლოგისტიკურ პარკს - „თბილისის ლოგისტიკურ ქალაქს“ 217 ჰექტარი ფართობი დაეთმობა. ტერიტორია ფოთი­თბილისი­ბაქოს სარკინიგზო მაგისტრალს პირდაპირ უკავშირდება. გეგმის მიხედვით, 100 ჰექტარზე სასაწყობო მეურნეობები განთავსდება, 11 ჰექტარზე კი სარკინიგზო საკონტეინერო ტერმინალი შეიქმნება, რომელიც ფოთს რეგულარული ლოგისტიკური მატარებლით დაუკავშირდება. გადაზიდვების ქსელში ჩაერთვება ავიაციაც. აეროდრომის ინფრასტრუქტურის რეაბილიტაცია და თანამედროვე აეროტვირთების ტერმინალის მშენებლობა „თბილავიამშენის“ გეგმით განხორციელდება. პროექტის ლოგისტიკური ნაწილის მთლიანი ღირებულება 150 მილიონ დოლარს შეადგენს. თბილისის ლოგისტიკურ ქალაქში 10 ათასამდე ადამიანი დასაქმდება.

პროექტის მეორე ეტაპზე ლოგისტიკური ქალაქის გარშემო მდებარე 89 ჰექტარი ფართობის მიწას აითვისებენ და ბიზნეს­ქალაქსა და საწარმოებისათვის ინდუსტრიულ ზონას გააშენებენ. მთლიან ტერიტორიაზე თავისუფალი ეკონომიკური ზონის შექმნაა ჩაფიქრებული, რაც, პროექტის ავტორების მოსაზრებით, ლოგისტიკის ბიზნესის, ასევე, მასთან ახლოს მდგომი დარგებისა და მსუბუქი მრეწველობის განვითარებას შეუწყობს ხელს.

„რომპეტროლს“ სერიოზული გეგმები აქვს

„რომპეტროლი“ საქართველოში ახალ საინვესტიციო პროგრამას იწყებს. საინვესტიციო გეგმის დეტალები კომპანიის ახალმა გენერალურმა დირექტორმა დან ვოიკუმ ჟურნალისტებს სასტუმრო „ქორთიარდ მარიოტში“ გამართულ კონფერენციაზე გააცნო.

გეგმა რამდენიმე მიმართულებას მოიცავს: ქსელის გაფართოვება, არსებული ბენზინგასამართი სადგურების სრული მოდერნიზაცია და კეთილმოწყობა, ახალი სერვისების დანერგვა და სპეციალური მოძრავი ლაბორატორიით ბენზინის ხარისხის შემოწმება. შეიცვლება სადგურების იერსახე, შიდა ქსელი კი განახლდება, გამოიცვლება მილები და საქაჩები, ავტოგასამართ სადგურებზე მომხმარებლებისათვის კომფორტული მაღაზიები მოეწყობა.

ივნისში კომპანია მომხმარებელს შესთავაზებს ახალ კორპორატიულ პროდუქტს, რომლის დეტალები ჯერჯერობით არ ხმაურდება.

რუმინული კომპანია საქართველოში საქმიანობას ორი წლის წინათ შეუდგა, გასული წლისთვის კი მისმა წილმა ბაზარზე 10 პროცენტი შეადგინა. წელს კომპანია ამ მაჩვენებლის 15 პროცენტამდე გაზრდას გეგმავს. გაიზრდება კომპანიაში დასაქმებულთა რიცხვიც. საგულისხმოა, რომ 30 პროცენტით იმატებს ადგილობრივი კადრების დასაქმების მაჩვენებელი.

ამ დროისათვის „რომპეტროლი­საქართველოს“ ქსელი 25 ბენზინგასამართ სადგურს ითვლის, რომელთაგან 10 თბილისშია განთავსებული. წლის ბოლომდე სადგურების რიცხვი 30­ს მიაღწევს. შარშან „რომპეტროლმა“ საქართველოში 70 ათასი ტონა საწვავის ექსპორტი განახორციელა. აქედან 15 პროცენტი დიზელის საწვავზე მოდის. „რომპეტროლი“ 13 ქვეყანაში 9 ათას თანამშრომელს აერთიანებს. მისი ბრუნვა 10 მილიარდ დოლარს შეადგენს.

მიზანი - დაზოგვის კულტურის დანერგვა

„პროკრედიტბანკმა“ 2007 წლის შემაჯამებელი ანგარიში გამოაქვეყნა. ბანკის გენერალური დირექტორი ფილიპ პოტი გასულ წელს ბანკისთვის წარმატებულ წლად მიიჩნევს და აცხადებს, რომ „პროკრედიტბანკის“ განვითარებაში მნიშვნელოვანი როლი ფილიალების ქსელის გაფართოებამ ითამაშა. 2007 წელს თბილისსა და რეგიონებში 9 ფილიალი გაიხსნა, რითაც ფილიალების რიცხვმა 41­ს მიაღწია, თანამშრომლების რაოდენობა კი 1 200­დან 1 500­მდე გაიზარდა.

31 პროცენტით გაიზარდა ბანკის მთლიანი საკრედიტო პორტფელი და 240 მილიონი დოლარი შეადგინა. აღსანიშნავია, რომ, ისევე, როგორც წინა წლებში, ბიზნეს­სესხების პორტფელში კრედიტების 90 პროცენტზე მეტი 10 ათას დოლარზე ნაკლები ოდენობის იყო, რაც იმაზე მეტყველებს, რომ ბანკს ორიენტაცია მცირე მეწარმეების მომსახურებაზე აქვს აღებული.

გასულ წელს ბანკის კლიენტთა მთლიანი სახსრები 34 პროცენტით გაიზარდა და 173 მილიონი დოლარი შეადგინა, ხოლო კლიენტთა ანგარიშების მთლიანმა რაოდენობამ 538 ათასს მიაღწია.

რაც შეეხება წმინდა მოგებას, 2007 წელს ამ მაჩვენებელმა 6,4 მილიონი დოლარი შეადგინა, რაც წინა წლის მონაცემებს 57 პროცენტით აღემატება.

2008 წელი კი „პროკრედიტბანკი­საქართველოს“ აქციონერთა სტრუქტურაში ცვლილებებით დაიწყო. „პროკრედიტ-ჰოლდინგმა“ მთლიანად შეისყიდა „კომერციბანკის“ აქციები, რომელიც ბანკის აქციათა 12-პროცენტიან პაკეტს ფლობდა, რითაც „პროკრედიტ-ჰოლდინგი“ ყველა „პროკრედიტბანკის“ ძირითადი აქციონერი გახდა.

ბანკის ხელმძღვანელები პრიორიტეტად კვლავაც ძალიან მცირე, მცირე და საშუალო ბიზნესების დაკრედიტებას ასახელებენ და აცხადებენ, რომ სწორედ ეს საწარმოები ქმნიან ყველაზე მეტ სამუშაო ადგილს და, შესაბამისად, მნიშვნელოვანი წვლილი შეაქვთ ქვეყნის ეკონომიკის განვითარების საქმეში.

ფილიპ პოტი ამბობს, რომ ბანკი საქართველოში დაზოგვის კულტურის დამკვიდრებას ცდილობს, რადგან მიიჩნევს, რომ დანაზოგი ოჯახებს სტაბილურობას შესძენს. „დღეისათვის ოჯახები სულ უფრო მეტ სამომხმარებლო სესხს იღებენ, რომლის მიღებაც, სულ რაღაც 2-3 წლის წინათ არც თუ ისე ადვილი იყო. ვფიქრობ, ეს ტენდენცია, შესაძლოა სახიფათოც კი აღმოჩნდეს და ოჯახების ნაწილი დიდ ვალებში გადააგდოს. სწორედ ამიტომ ვამახვილებთ ყურადღებას დანაზოგებზე“, - დასძინა ბანკის გენერალურმა დირექტორმა.

დღეისათვის საქართველოს მასშტაბით ბანკის 70-მდე ბანკომატი .მოქმედებს. „პროკრედიტ ბანკის“ POS-ტერმინალების ქსელი გაფართოვდება და 2010 წლისათვის მათი რაოდენობა 1500-მდე გაიზრდება.

2008 წლის ბოლომდე ბანკი 15-მდე ფილიალს გახსნის.

როგორც „პროკრედიტ ჰოლდინგის“ წარმომადგენელმა ანია ლეპმა მედიის წარმომადგენლებს აცნობა, „პროკრედიტბანკი - საქართველო”-ს საწესდებო კაპიტალი 2008 წლისათვის 11 მილიონი ლარით გაიზარდა.

„ქორთიარდ მარიოტი“ - ბრილიანტის სასტუმრო

„მარიოტ ინტერნეშნლის“ მიერ 2007 წელს ჩატარებული გამოკითხვების შედეგების მიხედვით, სასტუმროებმა „თბილისი მარიოტმა“ და „ქორთიარდ მარიოტმა“ სხვადასხვა კატეგორიებში 5­5 საუკეთესო შეფასება მიიღეს. „მარიოტ ინტერნეშნლს“ სპეციალური ფორმა აქვს შემუშავებული, რომელსაც „მარიოტის“ სისტემის მსოფლიოს ყველა სასტუმროს სტუმრები ავსებენ. შევსებული კითხვარები თავს იყრის ცალკეულ ორგანიზაციაში, რომელიც მიღებულ ინფორმაციას მთელი წლის განმავლობაში ამუშავებს, წლის ბოლოს კი სხვადასხვა ნომინაციის გამარჯვებულებს გამოავლენს.

სასტუმრო „თბილისი მარიოტმა“ უმაღლესი შეფასებები ერთგული სტუმრების გამოკითხვის სფეროში, სტუმართმოყვარეობის სფეროში და სასტუმროს რეალიზაციის სფეროში მიიღო, მის ხელმძღვანელს, იგაელ პორეცკის 2007 წლის გე­ ნერალური მენეჯერის ტიტული მიენიჭა, ხოლო თანამშრომლებს საუკეთესო რეალიზაციისა და მარკეტინგის გუნდის წოდება ხვდათ წილად.

სასტუმრო „ქორთიარდ მარიოტმა“ სტუმრის კმაყოფილების მიხედვით უმაღლესი შეფასება ერთგული სტუმრების გამოკითხვის სფეროში, მომსახურების სფეროში და ნომრის სისუფთავის სფეროში დაიმსახურა. გარდა ამისა, იგი მომსახურების სფეროში 2007 წლის საუკეთესო სასტუმროდ აღიარეს და გასული წლის ბრილიანტის სასტუმროს ტიტულიც მიანიჭეს.

შარშან „თბილისი მარიოტი“ და „ქორთიარდ მარიოტი“ 80 პროცენტით იყო დატვირთული. იგაელ პორეცკის თქმით, სასტუმროების მთელი პერსონალი მაქსიმალურად ცდილობს, სტუმრებს საუკეთესო მომსახურება შესთავაზოს, მათთან გატარებული დრო დაუვიწყარ მოგონებად უქციოს და კვლავ დაბრუნების სურვილი გაუღვიძოს.

ქართულ ცემენტზე მოთხოვნილება იზრდება

კომპანია „ჰაიდელბერგ-ცემენტმა“ წარმოება გააფართოვა და რუსთავში თანამედროვე სტანდარტების ახალი ქარხანა გახსნა.

დღეისათვის კომპანია „ჰაიდელბერგ-ცემენტი“ ცემენტის წარმოების სფეროში საქართველოს ბაზრის 60 პროცენტიანი წილის მფლობელია. 2007 წლის მონაცემებით, კომპანიამ 1.2 მილიონი ტონა პროდუქცია გამოუშვა, რომელიც საქართველოსა და აზერბაიჯანის ბაზრებზე გაიყიდა. წარმოებული პროდუქციის რაოდენობა წლის ბოლომდე, სავარაუდოდ, 1,6 მილიონ ტონამდე გაიზრდება.

კომპანიის კუთვნილ კასპის ცემენტის ქარხანაში ამჟამად დამატებით თანამედროვე სტანდარტის შესაბამისი, 12 მილიონი ევროს ღირებულების ფილტრი მონტაჟდება, რაც ეკოლოგიური სტანდარტების მაქსიმალურ დაცვას უზრუნველყოფს.

„ჰაიდელბერგ-ცემენტში“ წარმოება ბუნებრივი აირიდან, ნაწილობრივ, ქვანახშირზეა გადაყვანილი, რამაც წარმოების დანახარჯები მნიშვნელოვნად შეამცირა. ბუნებრივი აირის გამოყენება პროდუქციის ღირებულების თითქმის ნახევარს შეადგენდა

როგორ დავარეგულიროთ ბაზრის მოთხოვნილება?

„თბილისის უძრავი ქონების ბაზრის განვითარების თანამედროვე ტენდენციები და პერსპექტივები“ - უწოდეს ადგილობრივი ეკონომიკური განვითარების ხელშემწყობ თბილისის მეორე საერთაშორისო კონფერენციას, რომელიც სასტუმრო „ქორთიარდ მარიოტში“ გაიმართა. ღონისძიება დედაქალაქის მერიის ინიციატივითა და გერმანიის ტექნიკური განვითარების ფონდის „GTZ“-ის, საქართველოს მენაშენეთა ასოციაციის, მედიაჰოლდინგ „GBC“-სა და USAID-ის მხარდაჭერით მოეწყო.

საქართველოს ეკონომიკური განვითარების მინისტრის მოადგილემ ვახტანგ ლეჟავამ ქვეყანაში უძრავი ქონების ბაზრის რეგულირების მეთოდებზე და სახელმწიფოს მიერ უკვე განხორციელებულ და უახლოეს პერიოდში დაგეგმილ პროექტებზე ისაუბრა, თბილისის მთავარმა არქიტექტორმა მანუჩარ მახათაძემ კი კონფერენციის მონაწილეებს დედაქალაქის მიწათსარგებლობის ახალი გეგმის ძირითადი მიმართულებები წარუდგინა.

კონფერენციის მეორე ნაწილი დაეთმო მრგვალ მაგიდას, რომლის მთავარი თემა თბილისის საერთაშორისო ბაზრობებსა და გამოფენებზე მონაწილეობა იყო. „ჩვენი კურსია, არ ველოდოთ, როდის ჩამოვლენ ინვესტორები თბილისში, ჩვენ თვითონ გავიდეთ საერთაშორისო ბაზარზე და ჩვენი პროექტები კანის, მიუნჰენის თუ სხვა გამოფენებზე წარვადგინოთ,“ - განაცხადა თბილისის ვიცე-მერმა მამუკა ახვლედიანმა.

კონფერენციაზე დეველოპერული კომპანიების კონკრეტული გეგმებიც იყო წარმოდგენილი და რამდენიმე ბიზნეს-გარიგებაც შედგა. მენაშენეთა ასოციაციის პრეზიდენტის, ირაკლი კილაურიძის შეფასებით, კონფერენციის შედეგებმა კერძო სექტორის მოლოდინს გადააჭარბა.

დამსაქმებელთა ასოციაცია ბოლოკურსელებს დაეხმარება

საქართველოს დამსაქმებელთა ასოციაციამ და თბილისის ეკონომიკური ურთიერთობების სახელმწიფო უნივერსიტეტმა ურთიერთთანამშრომლობის მემორანდუმი გააფორმეს. ხელშეკრულების მიზანი საქართველოში კვალიფიციურ სპეციალისტებზე შრომის მოთხოვნა-მიწოდებას შორის არსებული დისბალანსის მოწესრიგება და დასაქმების პრობლემების ერთობლივად მოგვარებაა. როგორც მხარეებმა მემორანდუმის ხელმოწერის ცერემონიის დროს განაცხადეს, დღეს ბიზნესი და სასწავლო დაწესებულებები თითქოს დაშორდნენ ერთმანეთს: სასწავლებლები ვერ ითვალისწინებენ კომპანიების მოთხოვნებს ამა თუ იმ სპეციალობებზე. საქართველოს დამსაქმებელთა ასოციაციის აღმასრულებელი დირექტორის, კონსტანტინე ნანობაშვილის განმარტებით, კერძო სექტორის განვითარებასთან ერთად, მეწარმეს აღარ სურს იმ დამატებითი ხარჯის გაღება, რომელიც ახლადმისული სპეციალისტის ადაპტაციის პროცესს უკავშირდება. აქედან გამომდინარე, მეწარმისთვის გაცილებით სარფიანია პრაქტიკული გამოცდილების მქონე სპეციალისტის აყვანა. თავის მხრივ, ახლად სასწავლებელდამთავრებულებსაც უჭირთ შესაფერისი სამუშაოს მოძიება. მემორანდუმის თანახმად, დამსაქმებელთა ასოციაცია დამამთავრებელი კურსის სტუდენტებს სხვადასხვა კომპანიაში სტაჟირების გავლაში და პრაქტიკული გამოცდილების შეძენაში დაეხმარება.

განათლების სფეროს ბიზნეს-სექტორთან მჭიდრო კონტაქტის გაღრმავებას მიესალმება თბილისის ეკონომიკური ურთიერთობების სახელმწიფო უნივერსიტეტის რექტორი ავთანდილ ჩუთლაშვილი და ამბობს, რომ სიამოვნებით ითანამშრომლებენ ყველა სამთავრობო თუ არასამთავრობო ორგანიზაციასთან, რომელიც უნივერსიტეტის კურსდამთავრებულებს დასაქმების შესაძლებლობების გამონახვაში დაეხმარება.

საუკეთესოთა შორის საუკეთესო

სიღნაღის ეროვნულმა მუზეუმმა ქართული ღვინის ეროვნულ კონკურსს - „საქართველო - ღვინის სამშობლო“ უმასპინძლა. საქართველოს სავაჭრო-სამრეწველო პალატამ, საქართველოს ეროვნულმა მუზეუმმა და ღვინის ისტორიის ფონდმა კონკურსი უკვე მეორედ მოაწყო. ქართული ღვინის მწარმოებელი 27 კომპანიის ღვინოებს საერთაშორისო ჟიური ბრმა მეთოდის საშუალებით აგემოვნებდა. კონკურსში გამარჯვებული ღვინოები საგანგებოდ შექმნილი პრიზებითა და მედლებით, დანარჩენი წარმატებული ღვინოები კი - სპეციალური დიპლომებით დააჯილდოვეს.

საუკეთესო ნახევრადტკბილ თეთრ ღვინოდ ჟიურიმ „თელიანი ველის“ „ტვიში“ აღიარა, დურდოზე დადუღებულ ტრადიციულ თეთრ მშრალ ღვინოებს შორის „ქინძმარაულის მარნის“ „კახურმა სამეფომ“ გაიმარჯვა, საუკეთესო თეთრი მშრალი ღვინო „ბადაგონის“ „კახური წარჩინებული“ აღმოჩნდა, ხოლო თეთრ მშრალ დავარგებულ ღვინოებს შორის პირველობა ორ ღვინოს - „თელავის ღვინის მარნის“ ღვინოს „მარან კონდოლს“ და „თბილღვინოს“ „წინანდალი, განსაკუთრებულ მარაგს“ არგუნეს.

წითელ ნახევრად ტკბილ ღვინოებს შორის ჟიურიმ საუკეთესოდ „ვაზი+“-ს „ალაზნის ველი“ და „ალექსანდრეულის“ „ხვანჭკარა“ აღიარა. დავარგების გარეშე წითელ მშრალ ღვინოებს შორის ოქროს მედლები „ტფილისის მარნის“ საფერავს, „კახეთის“ „საფერავსა“ და „ალექსანდრეულის“ „ალექსანდრეულს“ ხვდათ წილად, წითელ მშრალ დავარგებულ ღვინოებს შორის კი - „კონჭო და კომპანის“ „მუკუზანსა“ და „კახეთის“ „ყვარელს“.

საუკეთესო ჭაჭად ექსპერტებმა „ვაზი+“-ს „ჭაჭა გოლდი“ მიიჩნიეს.

„IBG“ წარმომადგენლობებს აფართოებს

ბათუმში კომპანია „იბერია ბიზნეს ჯგუფის“ წარმომადგენლობა გაიხსნა. პრეზენტაციაზე კომპანიამ ექვსი ცნობილი ბრენდის - „პეჟოს“, „რენოს“, „აუდის“, „ფოლკსვაგენის“, „შკოდას“, „მიცუბიშისა“ და „კიას“ ორ-ორი მოდელი წარმოადგინა. საღამო „IBG“-ს დამფუძნებელმა ტარიელ ხეჩიკაშვილმა, ბათუმის მერმა რობერტ ჩხაიძემ და აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარემ ლევან ვარშალომიძემ გახსნეს.

საგანგებოდ შერჩეულმა გოგონებმა თითოეული მოდელისა და აღნიშნული ბრენდების შესახებ დასმულ ათასგვარ შეკითხვებს კომპეტენტური პასუხები გასცეს, პრეზენტაციის დასასრულს კი ბათუმის ქუჩებში გამართულ „ტესტ-დრაივს“ უხელმძღვანელეს. საღამო მუსიკალურად დავით ილურიძის ბენდმა გააფორმა და სტუმრებს სასიამოვნო განწყობილება შეუქმნა.

1999 წელს შექმნილი „იბერია ბიზნეს ჯგუფი“ დღეისათვის უკვე ათამდე ორგანიზაციას აერთიანებს, რომელთა საქმიანობის სფერო საავტომობილო და ინდუსტრიული ზეთების, ავტომობილების სათადარიგო ნაწილების, საბურავებისა და საწვავის იმპორტია.

„იაფი კრედიტი“ დაგვასაქმებს?!

პროგრამა „იაფი კრედიტის“ პირველ ეტაპზე აჭარაში 761 კაცი დასაქმდება. საქართველოს ეკონომიკური განვითარების სამინისტროში აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკიდან 118 ბიზნეს-პროექტის განაცხადი შევიდა, მოთხოვნილმა თანხამ კი 25 მილიონი ლარი შეადგინა. საქართველოს ეკონომიკური განვითარების მინისტრმა ეკატერინე შარაშიძემ და აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ფინანსთა და ეკონომიკის მინისტრმა ვაჟა ბოლქვაძემ ამ საკითხთან დაკავშირებით ერთობლივი ბრიფინგი გამართეს და იმ კომპანიებზე ისაუბრეს, რომლებმაც ამ ეტაპზე სესხი მიიღეს. ესენი არიან: შპს „DORUK NUT and FOOD COMPANY“, შპს „ანგო-XXI“, შპს „დიადემა“, შპს „იაგო“ და ინდმეწარმე „ბეგლარ მიქელაძე“. ხუთივე პროექტის საერთო ღირებულება 2 770 000 ლარია. ეკატერინე შარაშიძის განმარტებით, ამ ეტაპზე სამინისტროს მიერ გაცემული სესხი ხელს შეუწყობს სოფლის მეურნეობის დარგების განვითარებასა და ახალი სამუშაო ადგილების შექმნას.

შპს „DORUK NUT and FOOD COMPANY“ ციტრუსებისა და ხილის ნახევარკონსერვების წარმოებითა და რეალიზაციითაა დაკავებული. მიღებულ სესხს ფირმის ხელმძღვანელები ქობულეთის მუნიციპალიტეტში არსებული საწარმოს თანამედროვე ტექნოლოგიური ხაზით აღჭურვასა და საწარმოო სიმძლავრეების გაზრდას მოახმარენ და 125-ზე მეტ ადამიანსაც დაასაქმებენ.

შპს „ანგო-XXI“-ს მეცხოველეობის ფერმა შუახევის მუნიციპალიტეტში აქვს. კომპანიის ძირითადი საქმიანობა მეფუტკრეობა და კენკროვანი კულტურების მოყვანა და რეალიზაციაა. სესხით ხილის ახალი საშრობები მოეწყობა და დამფასოებელი საამქრო აშენდება. პროექტი 200 ადამიანს დაასაქმებს.

შპს „დიადემა“ კი ხელვაჩაურის მუნიციპალიტეტში აგროსამრეწველო კომპლექსს ააგებს, რომელშიც მეფრინველეობის ფაბრიკა, ფრინველის გადამამუშავებელი და საინკუბატორო საამქროები და ლაბორატორია შევა. მიღებული სესხით „დიადემა“ უკვე არსებულ ქარხანას კაპიტალურად გაარემონტებს და ქარხნისა და ლაბორატორიისათვის საჭირო მანქანა-დანადგარებს შეიძენს. პროექტის ფარგლებში 30 ახალი სამუშაო ადგილი შეიქმნება.

შპს „იაგო“ მწვანე აგურას ჩაის უშვებს, რომელიც საექსპორტოდ მონღოლეთის სახალხო რესპუბლიკაში გადის. სესხის საშუალებით ტექნოლოგიურად გადაიარაღდება ქობულეთში არსებული საწარმო, „იაგო“ კი ნედლეულს შეიძენს და 200 ადამიანს დაასაქმებს.

ინდმეწარმე „ბეგლარ მიქელაძე“ ჟოლოსა და მოცვის ნაყოფის მოყვანა-გადამუშავებასა და რეალიზაციას ეწევა, სესხს კი ჟოლოსა და მისი პროდუქტების წარმოებისთვის საჭირო ტექნოლოგიური გადაიარაღებისთვის გამოიყენებს, ასევე შეიძენს ახალ სარწყავ სისტემებსა და დანადგარებს. საწარმოში 16 ადამიანი დასაქმდება, პლანტაციებში კი - 90.

სახელმწიფო პროგრამა „იაფი კრედიტის“ ფარგლებში საქართველოს მასშტაბით უკვე 21 მილიონი ლარის სესხი გაიცა. აჭარაში დამტკიცებულ პროექტებზე გაცემული სესხის 12 პროცენტი მოდის.

„კაპაროლი“ თბილისში

გერმანულმა კომპანია „კაპაროლმა“ სამგორში, აეროპორტისკენ მიმავალ გზატკეცილზე სამშენებლო მასალების მწარმოებელი ქარხანა გახსნა. საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა ლადო გურგენიძემ ასეთი სერიოზული რეპუტაციის მქონე ინვესტორის საქართველოში შემოსვლა ქვეყანაში არსებული ბიზნეს-კლიმატის ლიბერალურობით ახსნა. გიგი უგულავამ გაიხსენა, რომ თბილისში კომუნისტების დროს 150-მდე საწარმო მუშაობდა და დედაქალაქში სწორედ ამდენივე ქარხნის ამუშავება რეალურად მიიჩნია.

„კაპაროლი“ მსოფლიო ბაზარზე 114 წლის წინათ გამოჩნდა. დღეისათვის სამშენებლო მასალების მწარმოებლებს შორის ერთ-ერთ ლიდერ კომპანიას სხვადასხვა ქვეყანაში 20 ქარხანა აქვს გახსნილი.

პროექტის განხორციელებისთვის „კაპაროლ-ჯორჯიას“ 6 მილიონი დოლარის ოდენობის ინვესტიცია გამოეყო. ქარხანაში, რომელიც 1,5 ჰექტარზეა გაშენებული, 200 ადამიანი დასაქმდა. წლის ბოლომდე ქარხანა 4 ათასი ტონა საღებავის წარმოებას გეგმავს, ისე კი, თანამედროვე დანადგარები წელიწადში 10 ათასი ტონა მასალის წარმოებაზეა გათვლილი.

თბილისში გახსნილი ქარხანა ადგილობრივის გარდა, რეგიონალურ მნიშვნელობასაც იძენს, საექსპორტო მასალების წარმოებაზეა გათვლილი და პროდუქციას აზერბაიჯანისა და სომხეთის ბაზრებს მიაწვდის. „კაპაროლ-ჯორჯია“ გერმანული კომპანიის პირველი ფილიალია ამიერკავკასიის ტერიტორიაზე.

მალე „ნოვოტელსაც“ ავაშენებთ!

ფრანგული კომპანია „აკკორ ჯგუფი“ თბილისში, ფილარმონიის უკან ოთხვარსკვლავიან სასტუმრო „ნოვოტელს“ ააშენებს. ხელშეკრულება ფრანგულ მხარესა და კომპანია „ქეფითალ ვოსტოკს“ შორის თბილისის საკრებულოს შენობაში გაფორმდა. „ნოვოტელი“ „აკკორ ჯგუფის“ ერთ-ერთი ბრენდია. პროექტში ჩადებული ინვესტიციების ოდენობა 30 მილიონ დოლარს აღწევს. როგორც თბილისის მერმა გიგი უგულავამ აღნიშნა, პროექტის მთავარი მიმზიდველობა ისაა, რომ სასტუმრო საშუალო დონის იქნება: თბილისში ბოლო ორი წლის მანძილზე გახსნილი სასტუმროები ძალიან მაღალი დონით გამოირჩეოდნენ, ეს ნიშა კი თავისუფალი იყო. სასტუმრო ფილარმონიასთან იქნება ინტეგრირებული და საერთაშორისო კონფერენციების მოსაწყობ საუკეთესო ადგილად იქცევა.

თბილისსა და საქართველოს სხვა ქალაქებში „აკკორ ჯგუფის“ მეორე ბრენდი - „იბისიც“ შემოვა. მხარეებმა ურთიერთგაგების მემორანდუმიც გააფორმეს, რომელიც ამიერკავკასიაში „იბისის“ სამვარსკვლავიან სასტუმროთა ქსელის მშენებლობას ითვალისწინებს.

„ნოვოტელის“ არქიტექტურული კონცეფციის პრეზენტაცია სექტემბერში გაიმართება. სასტუმრო კომპლექსში 200-მდე სასტუმრო ოთახი, რამდენიმე რესტორანი და სავაჭრო ოფისები განთავსდება. სასტუმროს მშენებლობა 2011 წლისთვის დასრულდება.

ალბათ ჰოლანდიელებსაც გავუგებთ

საქართველოსა და ჰოლანდიის ფინანსთა სამინისტროებს შორის ურთიერთგაგების მემორანდუმი გაფორმდა. დოკუმენტს ხელი საქართველოს ფინანსთა მინისტრმა ნიკოლოზ გილაურმა და მისმა ჰოლანდიელმა კოლეგამ და, ამავე დროს, ჰოლანდიის ვიცე პრემიერ-მინისტრმა ვაუტერ ბოსმა მოაწერეს. მემორანდუმი მომდევნო სამი წლის განმავლობაში ორი უწყების თანამშრომლობისთვის ხელშეწყობას ისახავს მიზნად.

დოკუმენტის თანახმად, ორივე ქვეყნის ფინანსთა მინისტრები ყოველი წლის დასაწყისში ქართული მხარისათვის პრიორიტეტულ მიმართულებებზე შეთანხმდებიან. საუბარია როგორც საქართველოში ჰოლანდიელი ექსპერტებისა და ჰოლანდიის ფინანსთა სამინისტროს წარმომადგენელთა საკონსულტაციო ვიზიტებზე, ისე, ჰოლანდიაში ქართველი სპეციალისტების სწავლებაზე.

ნიკოლოზ გილაური განსაკუთრებით მნიშვნელოვნად მიიჩნევს ორი უწყების თანამშრომლობას საბაჟო და საგადასახადო მიმართულებების კუთხით.

ჰოლანდიის ფინანსთა სამინისტროსთან პარტნიორობის ფარგლებში სამინისტროს თანამშრომლებმა სპეციალური ტრეინინგები გაიარეს და საჯარო ფინანსების მართვის სფეროში ჰოლანდიელთა გამოცდილებაც გაიზიარეს.

ვაუტერ ბოსმა განაცხადა, რომ ბოლო წლებში საქართველომ შთამბეჭდავ პროგრესს მიაღწია და ჰოლანდია კვლავაც გააგრძელებს საქართველოსთან ურთიერთობას რეფორმების მხარდაჭერის მიზნით.

თანამშრომლობის ხელშეკრულება ლიტვასთან

საინვესტიციო გარემოს უკეთ გასაცნობად და ქართველ კოლეგებთან ახლო ურთიერთობის დასამყარებლად თბილისს ლიტვის მთავრობის წევრებისა და ბიზნესმენთა 25-კაციანი დელეგაცია სტუმრობდა. საქართველოს ეკონომიკური განვითარების სამინისტროს ეროვნული საინვესტიციო სააგენტოს, ლიტვის საერთაშორისო სავაჭრო-სამრეწველო პალატის, საქართველოში ბალტიის ქვეყნების სავაჭრო-სამრეწველო პალატისა და „DLA PIPER“-ის ინიციატივით მოწყობილი ბიზნეს-ფორუმი სასტუმრო „თბილისი მარიოტში“ გაიმართა. ლიტვის სამშენებლო, სატრანსპორტო და საგანმანათლებლო სფეროების წამყვან ბიზნესმენთა ჯგუფს ლიტვის რესპუბლიკის ეკონომიკის მინისტრის მოადგილე ვიტაუტას ნაუდუზასი ხელმძღვანელობდა - საქართველოში ინვესტიციების განხორციელებას ლიტველები, უმთავრესად, სწორედ ამ სფეროებში აპირებენ.

საქართველოს ეკონომიკური განვითარების მინისტრი ეკატერინე შარაშიძე ლიტველ სტუმრებს ქვეყნის საინვესტიციო გარემოს შესახებ ესაუბრა. ოფიციალური ნაწილის შემდეგ დელეგაციის წევრები ქართველ ბიზნესმენებს მეგობრულ და უშუალო ვითარებაში, პირისპირ გაესაუბრნენ, მცირე და საშუალო ბიზნესისა და ექსპორტის ხელშეწყობის საკითხები განიხილეს და თან ქართული ღვინოც დააგემოვნეს.

„ასეთი დელეგაციის სტუმრობა კიდევ ერთხელ ამტკიცებს, რომ საქართველო სულ უფრო მიმზიდველი ხდება მსოფლიოსათვის. დარწმუნებული ვარ, დღევანდელი კონფერენციის შედეგად სულ მალე ვიხილავთ ახალ საწარმოებს, შეიქმნება სამუშაო ადგილები და გაიზრდება ექსპორტის პოტენციალი ქართული პროდუქციისათვის,“ - განაცხადა ეკონომიკური განვითარების მინისტრმა ეკატერინე შარაშიძემ.

ვიზიტის ფარგლებში ლიტვის საერთაშორისო სავაჭრო-სამრეწველო პალატასა და საქართველოში ბალტიის სავაჭრო-სამრეწველო პალატას შორის ორმხრივი თანამშრომლობის ხელშეკრულებაც გაფორმდა.

თუ სტატისტიკას მოვიშველიებთ, 2007 წელს ლიტვიდან განხორციელებულმა ინვესტიციებმა 1,875 მილიონი დოლარი შეადგინა.

უმუშევრობა კვლავ გვიტევს

საქართველოს ახალგაზრდა ეკონომისტთა ასოციაციამ სასტუმრო „თბილისი მარიოტში“ გამართა პუბლიკაციის - „დასაქმების პროგრამები საქართველოში“ პრეზენტაცია. „მომავალი - სიღარიბის გარეშე“ - ასე ჰქვია პროექტს, რომლის ფარგლებში განხორციელებულ კვლევის შედეგებზე დაყრდნობითაც მომზადდა აღნიშნული ანგარიში. კვლევაში ქვეყნის მასშტაბით 1 000-მა ორგანიზაციამ მიიღო მონაწილეობა.

პუბლიკაციაში დეტალურად არის განხილული სახელმწიფო დასაქმების უკვე განხორციელებული და მიმდინარე პროგრამები. როგორც ახალგაზრდა ეკონომისტთა ასოციაციის გამგეობის თავმჯდომარემ ანი ქათამიძემ განმარტა, კვლევების თანახმად საქართველოში კერძო ბიზნესი ვითარდება და პროფესიულ კადრებზე შრომის ბაზრის მოთხოვნილებებიც შესაბამისად იზრდება, თუმცა, უმუშევრობა კვლავინდებურად მწვავე პრობლემად რჩება. ძირითადი ბარიერი, რომლის წინაშეც დგანან დამქირავებლები, პოტენციური კადრების კვალიფიკაციის შეფასებაა: მათ სერიოზული პრობლემები ექმნებათ საჭირო კვალიფიკაციისა და უნარების მქონე კადრების მოძიებისას, გარდა ამისა, საკმაოდ გართულებულია დამსაქმებლისა და სამუშაოს მაძიებლის ერთმანეთთან დაკავშირებაც.

კვლევის შედეგების თანახმად, დასაქმების პროგრამიდან სამსახურის მაძიებლების მხოლოდ 10 პროცენტი საქმდება გრძელვადიან პერიოდში.

მობრძანდით ფრანგულ მაღაზიაში

ფრანგულმა ბრენდმა „Cop. Copine“-მა თბილისში, ჭავჭავაძის გამზირის №30-ში ახალი მაღაზია გახსნა. „Cop. Copine“-ი ქართულ ბაზარზე პირველად 2007 წლის სექტემბერში შემოვიდა, როდესაც ამ ბრენდის პირველმა მაღაზიამ სავაჭრო ცენტრ „GTC“-ში დაიდო ბინა.

„სურვილი - პიროვნული ამბიცია, იყო ერთადერთი“ - ასეთია ამ ფრანგული ბრენდის სლოგანი. „Cop. Copine“-ის მარკის ტანსაცმელი ორიგინალური სტილით გამოირჩევა. როგორც ბრენდის ექსკლუზიური წარმომადგენელი საქართველოში მაია ბიჭიაშვილი აცხადებს, „Cop. Copine“-ი არ მისდევს მოდას - ის თვითონ ქმნის ახალ ტენდენციებს. ამ ფრანგული მარკის ტანსაცმელი 14 წლის ასაკს გადაცილებული ქალბატონებისთვისაა განკუთვნილი, ზედა ზღვარი კი განსაზღვრული არ არის...

კომპანია ქართველ მომხმარებელს ბევრ სიურპრიზს, მათ შორის, ფასდაკლების აქციებს ჰპირდება.

კონკურენტიანი გარემოს ძიებაში

„სტანდარტ ბანკი“ საბანკო ინდუსტრიაში სიახლეების დანერგვას აპირებს. ბანკის გენერალურმა დირექტორმა იმრან ჰიზარ ჰაიატმა და ბანკის დირექტორმა ოპერაციების დარგში ლევან თხელიძემ „სტანდარტ ბანკის“ სამომავლო გეგმებზე დიდ დიღომში, ივანე პეტრიწის №6-ში ახადგახსნილი განყოფილების პრეზენტაციაზე ისაუბრეს. ეს ფილიალი თბილისში უკვე რიგით ოცდამეერთეა.

როგორც ბანკის ხელმძღვანელებმა განაცხადეს, „სტანდარტ ბანკი“, ხანმოკლე შესვენების შემდეგ, განახლებული ენერგიითა და რესურსებით განაგრძობს წინსვლას. იმრან ჰიზარ ჰაიატი ამბობს, რომ კლიენტის მომსახურების სფეროში ინოვაციური პროდუქტების განვითარება წარმატების მიღწევის ერთ-ერთი უმთავრესი საშუალებაა. „თუ შევაფასებთ ჩვენს ჯგუფში შემავალი თითოეული ბანკის ხედვას, თვალნათლივ დავინახავთ, რომ კლიენტის დაკმაყოფილების მაღალ ხარისხზე ორიენტაცია ჩვენი საქმიანობის სრულყოფის განმსაზღვრელია,“ - აღნიშნა მან.

„სტანდარტ ბანკის“ გენერალური დირექტორი დღეისათვის ბანკის მდგომარეობას „საკმაოდ სტაბილურს“ უწოდებს. ამბობს, რომ ბანკს კორპორატიული სესხების დასაკმაყოფილებლად საკმარისი ლიკვიდურობა გააჩნია, სამომახმარებლო სექტორში სესხებისა და საკრედიტო ბარათების გაცემაც უკვე მიმდინარეობს, მსხვილი სესხების ლიმიტების დამტკიცება კი უახლოეს მომავალში დაიწყება. „სტანდარტ ბანკი“ უკვე არსებული საბანკო პროდუქტების დახვეწას და

მომხმარებლისათვის მათი განახლებული სახით შეთავაზებას აპირებს. იმრან ჰიზარ ჰაიატი სამომავლო ინოვაციურ პროდუქტებს, რომლებიც ამჟამად შემუშავების პროცესშია, საბანკო სექტორში უფრო კონკურენტუნარიანი გარემოს შექმნისათვის ხელსაყრელად მიიჩნევს.

არაბთა გაერთიანებულ საემიროებში დაფუძნებულმა „დაბი ჯგუფმა“ „სტანდარტ ბანკი“ 2008 წლის 17 მარტს შეისყიდა.

მოიჭრება სამახსოვრო მონეტები

საქართველოს ეროვნულმა ბანკმა არანაკლებ 10 ლარის ნომინალის სამი ახალი სამახსოვრო მონეტის დიზაინის ესკიზების დასამზადებლად კონკურსი გამოაცხადა. საკონკურსო თემებია: საქართველო UNESCO-ს კულტურული მემკვიდრეობის ნუსხაში -„სვეტიცხოველი“, ქართული საშემსრულებლო ხელოვნება სერიიდან „ცეკვა ქართული“ და ქართული ვაზი და ღვინო „თავისუფალი თემა“.

სამახსოვრო მონეტები საქართველოშიც გავრცელდება და მის ფარგლებს გარეთაც, რაც ქართული თემატიკის ნუმიზმატიკის საერთაშორისო ბაზარზე პოპულარიზაციასაც შეუწყობს ხელს.

საქართველოს ეროვნულ ბანკში ესკიზების წარდგენის ბოლო ვადაა 15 ივნისი. გამარჯვებული ავტორები 3-3 ათასი ლარით დაჯილდოვდებიან.

კრედიტების მოცულობა იზრდება

კომერციული ბანკების მიერ ეროვნული ეკონომიკის დაკრედიტების მოცულობამ 4,9 მილიარდ ლარს გადააჭარბა, რაც გასული წლის ანალოგიურ მაჩვენებელზე 67 პროცენტით მეტია.

2008 წლის მარტის ბოლოს, გასული წლის ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით, კომერციული ბანკების მიერ ეროვნული ეკონომიკის დაკრედიტება 2 მილიარდი ლარით გაიზარდა. მათ შორის, ეროვნული ვალუტით გაცემული სესხების მოცულობამ 2,2-ჯერ მოიმატა, ხოლო უცხოური ვალუტით დენომინირებული სესხების ზრდა 47,6 პროცენტით განისაზღვრა.

უკანასკნელ ერთ წელიწადში წინმსწრები ტემპით იზრდებოდა გრძელვადიანი სესხები და ამ მაჩვენებელმა ეროვნული ეკონომიკის დაკრედიტების საერთო მოცულობაში 68,8 პროცენტი შეადგინა.

იურიდიული პირებისათვის 2008 წლის მარტის ბოლოსთვის კომერციულ ბანკებს ეროვნული ვალუტით გაცემული ჰქონდათ გასული წლის ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით 2,1-ჯერ მეტი, ხოლო უცხოური ვალუტით 30,2 პროცენტით მეტი მოცულობის სესხი. საანგარიშო პერიოდში დაკრედიტების მოცულობა მნიშვნელოვნად გაიზარდა სოფლის მეურნეობის, მეტყევეობისა და თევზჭერის სექტორში, სადაც ამ მაჩვენებელმა 2,6-ჯერ მოიმატა. 1,6-ჯერ გაიზარდა განათლების სექტორისათვის გაცემული სესხები.

იურიდიული პირების დაკრედიტების მთლიან მოცულობაში ყველაზე დიდი ხვედრითი წილი - 47,4 პროცენტი ვაჭრობის სფეროზე მოდის. უკანასკნელ ერთ წელიწადში ამ სექტორზე გაცემული სასესხო რესურსი 52,1 პროცენტით გაიზარდა.

მრეწველობისათვის გაცემული სესხების წილი იურიდიული პირების დაკრედიტების საერთო მოცულობაში 18,4 პროცენტს შეადგენს. 2008 წლის 1 აპრილისათვის მათი მოცულობა 34,6პროცენტით აღემატებოდა 2007 წლის ანალოგიურ მონაცემებს.

სესხების 13,8 პროცენტი გაცემულია მშენებლობის სექტორზე, რაც 85,1 პროცენტით აღემატება გასული წლის შესაბამის მაჩვენებელს. ამდენად, იურიდიული პირების დაკრედიტების საერთო მოცულობის 79,6 პროცენტი მხოლოდ სამ დარგზე მრეწველობაზე, მშენებლობასა და ვაჭრობაზე მოდის.

საანგარიშო პერიოდში მნიშვნელოვნად - 2,1-ჯერ გაიზარდა ფიზიკური პირების დაკრედიტების მოცულობა, რაც ინდივიდუალური სამეწარმეო საქმიანობის გააქტიურებაზე მიუთითებს.

ხარისხიანი ბიტუმი ხარისხიანი ასფალტია

ხარისხიანი ასფალტის მისაღებად საგზაო ბიტუმის ხარისხზე კონტროლის დაწესებაა საჭირო, - აცხადებენ ნავთობპროდუქტების მწარმოებელთა, იმპორტიორთა და მომხმარებელთა კავშირში. როგორც კავშირის თავმჯდომარე ვანო მთვრალაშვილი აღნიშნავს, საქართველოში ბოლო რამდენიმე წლის განმავლობაში მიმდინარეობს გრანდიოზული საგზაო სამუშაოები, რომელზეც ასეულობით მილიონი ლარი იხარჯება. დაგებული ასფალტის ხარისხი გამოყენებული ბითუმის - ასფალტის წარმოების მთავარი კომპონენტის ხარისხზეა დამოკიდებული. ვანო მთვრალაშვილი ამბობს, რომ უხარისხო ბიტუმის იმპორტი აზარალებს როგორც სახელმწიფოსა და საზოგადოების, ასევე კეთილსინდისიერი მეწარმის ინტერესებსაც. მისი ინფორმაციით, აზერბაიჯანში, რუსეთში, უკრაინასა თუ სხვა ქვეყნებში, მათ შორის, ირანში, ისპაჰანის ნავთობგადამამუშავებელ ქარხანაში წარმოებული ბიტუმი შესაბამის სტანდარტებს აკმაყოფილებს. სამაგიეროდ, ირანის სხვა, ე.წ. მცირე საწარმოებში წარმოებული ბიტუმის ხარისხი არ არის მაღალი, რაც დაგებული ასფალტის ხარისხზეც მოქმედებს. ამ საეჭვო საწარმოებში ბიტუმის შეძენის უმთავრესი მიზეზი მისი დაბალი ფასია.

ნავთობპროდუქტების მწარმოებელთა, იმპორტიორთა და მომხმარებელთა კავშირი ბიტუმის სავალდებულო სერტიფიცირებისა და ასფალტის გადამამუშავებელ საწარმოებში მხოლოდ საქართველოს შესაბამის კომპეტენტურ ლაბორატორიაში შემოწმებული, შესაბამისობის სერტიფიკატის მქონე ბიტუმის მიღების ინიციატივით გამოდის. ბიტუმის შემოწმება და შესაბამისობის სერტიფიკატის გაცემა კი, მისი მოსაზრებით, საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს ნავთობპროდუქტების ლაბორატორიამ და საქართველოში აკრედიტებულმა სხვა ლაბორატორიებმა უნდა ითავონ.

ისრაელის საიუბილეო თარიღს მიეძღვნა

„ჩვენ ერთად ვაშენებთ“ - ასე ერქვა სასტუმრო „ქორთიარდ მარიოტში“ გამართულ ბიზნეს-ფორუმს, რომელზეც ისრაელის კომპანიებმა 60 საინვესტიციო პროექტი წარმოადგინეს.

ისრაელის კომპანიები საქართველოში, უმთავრესად, უძრავი ქონების განვითარების, ტურიზმის, სოფლის მეურნეობის, კომუნიკაციებისა და ავიაციის სფეროებით არიან დაინტერესებული. მათ საქართველოში ახალი ტექნოლოგიების, კომუნიკაციისა და მედიის სფეროებში ახალი ბიზნეს-ინიციატივების დაწყების შესახებაც განაცხადეს.

ფორუმი „საქართველო-ისრაელის ბიზნეს-პალატის“ ორგანიზებით მოეწყო და ისრაელის სახელმწიფოს 60 წლისთავს მიეძღვნა.

საქართველო-ისრაელის ბიზნეს პალატის პრეზიდენტის, იციკ მოშეს განცხადებით, ებრაელ ბიზნესმენებს საქართველოში ინვესტირებით ეძლევათ უნიკალური შანსი, განახორციელონ წარმატებული ბიზნეს-პროექტი მსოფლიოში ბიზნესის განვითარების თვალსაზრისით ერთ-ერთ ყველაზე ხელსაყრელ გარემოში, და, ამასთანავე, წვლილი შეიტანონ ისრაელის მეგობარი ქვეყნის - საქართველოს, ეკონომიკურ განვითარებასა და აღმასვლაში.

მიზანი - ინვესტიციების წახალისება

მსოფლიო ბანკის ჯგუფმა და ევროპის რეკონსტრუქციისა და განვითარების ბანკმა საქართველოში ბიზნეს გარემოს კვლევის მეოთხე რაუნდი დაიწყეს. ამ ინიციატივას წლეულს პირველად შეუერთდა საერთაშორისო საფინანსო კორპორაცია, რომლის წარმომადგენელთა განცხადებით, რეგიონის მასშტაბით მიღებული მონაცემები კორპორაციას ხელს შეუწყობს ბიზნეს გარემოში მომხდარი ცვლილებების მონიტორინგსა და ბიზნესის რეგულირების ზეგავლენის შეფასებაში.

კვლევის მიზანია სხვადასხვა ქვეყნის კერძო სექტორში არსებული მდგომარეობის შესახებ მეწარმეთა მოსაზრებების შეგროვება. კერძო სექტორის განვითარების შემაფერხებელ ფაქტორებს ექსპერტები წარმოებისა და მომსახურების სექტორებში მოქმედი 360 კომპანიის გამოკითხვის შედეგად შეაფასებენ.

კვლევას მსოფლიო ბანკი სტანდარტული კითხვარის გამოყენებით ატარებს. იგი თითოეული კონკრეტული ქვეყნის კონტექსტს არის მორგებული. კითხვარი მოიცავს ისეთ საკითხებს, როგორიცაა ტექნოლოგიებისა და სიახლეების დანერგვა, კონკურენცია, დასაქმებულთა კვალიფიკაცია, არაფორმალური მხარეები, ფინანსურ მომსახურებაზე ხელმისაწვდომობა, ინფრასტრუქტურა და სახელმწიფო რეგულირების ზეგავლენა.

კვლევის მეშვეობით გაგრძელდება მსოფლიოს მრავალი ქვეყნის ბიზნეს გარემოს მდგომარეობის ამსახველი ყოველწლიური მონაცემების შეგროვება. სრულყოფილი ინფორმაციის შეგროვების მიზნით უკვე გამოკითხულ საწარმოებს ხელახლა გამოკითხავენ, რაც ექსპერტებს დროის გარკვეულ პერიოდში ბიზნეს გარემოში მომხდარი ცვლილებების, რეფორმების შედეგებისა და საწარმოთა საქმიანობაზე ამ ცვლილებების ზეგავლენის შეფასების საშუალებას მისცემს.

გამოკითხვა 2008 წლის აპრილში დაიწყო, წინასწარი მონაცემები კი 2008 წლის სექტემბერში გახდება ცნობილი. კვლევის მონაცემები, სხვა სახის კვლევების შედეგად მიღებულ დამატებით ინფორმაციასთან ერთად, საფუძვლად დაედება მთავრობისათვის გამიზნულ რეკომენდაციებს, რომელთა მიზანი ინვესტიციების წახალისება, პროდუქტიულობის ამაღლება და ეკონომიკური ზრდა იქნება.

ახალი პროდუქცია მყიდველს ელოდება

„ელიტელის“ ქსელის მაღაზიებში კომპიუტერული ტექნიკის ახალი ბრენდის - MSI-ს პროდუქცია გამოჩნდა. მომხმარებელს უკვე შეუძლია ამ მარკის ლეპტოპებისა და კომპიუტერული აქსესუარების შეძენა. აღსანიშნავია, რომ MSI-ს ნოუთბუქები „ელიტელის“ მაღაზიათა ქსელში ექსკლუზიურადაა წარმოდგენილი. როგორც „ელიტელში“ აცხადებენ, უახლოეს მომავალში ახლადშემოსული ბრენდის ლეპტოპების სხვა მოდელებიც შემოვა.

მომავალზე დღესვე უნდა ვიფიქროთ

ევროპის რეკონსტრუქციისა და განვითარების ბანკმა საქართველოს კომპანიებისა და ოჯახების საინვესტიციო საჭიროებათა დასაკმაყოფილებლად 35 მილიონი დოლარის მოცულობის საკრედიტო ხაზი გამოყო. ბანკის წარმომადგენლები აცხადებენ, რომ საქართველოს ეკონომიკა წარმოების პროცესში სამჯერ მეტ ენერგიას მოიხმარს, ვიდრე მოწინავე ქვეყნები, რაც ადგილობრივ ბაზარზე მომხმარებლისათვის ფასების გაძვირებას, ხოლო საექსპორტო ბაზრებზე გართულებულ კონკურენციას იწვევს. მსოფლიოში ენერგომატარებლებზე ფასები მომავალშიც, სავარაუდოდ, მაღალ დონეზე შენარჩუნდება, ამიტომ დროა, საქართველოს ბიზნესწრეებმა ენერგომოხმარების საჭიროებათა გადასინჯვასა და საწარმოების ეფექტურობის გაუმჯობესებაში ინვესტიციის განხორციელებაზე იფიქრონ. ბანკის წარმომადგენელთა მოსაზრებით, ჩვენი საწარმოების მოძველებული პროცესი და მანქანა-დანადგარები არაპროპორციულად დიდი მოცულობის ენერგიას მოიხმარენ.

ევრობანკის ენერგოკრედიტი საკრედიტო ხაზია, რომლის მაქსიმალური მოცულობა კომპანიებისათვის 2,5 მილიონი დოლარია, ხოლო შინამეურნეობებისთვის, ადგილობრივი ბანკების საშუალებით, 5 ათასი დოლარი. კრედიტის დაფარვა 5 წელიწადზე ნაკლებ დროშიც არის შესაძლებელი.

საქართველოს ენერგოეფექტურობის პროგრამა ბიზნესწრეების წარმომადგენლების უფასო კონსულტირებასაც გულისხმობს საკრედიტო რესურსის გამოყენებით შესაფერისი საინვესტიციო პროექტების დაფინანსების საკითხებში. ამ პროგრამას „თიბისი ბანკი“ და ბანკი „ქართუ“ უკვე შეუერთდნენ. ამჟამად ისინი კლიენტთა რამდენიმე წინადადებასაც განიხილავენ. პროექტები პროგრამის ფარგლებში დაფინანსდება. მაგალითად, „ქართუმ“ 17 ასეთი პროექტი გამოავლინა. ერთ-ერთის თანახმად, ბათუმის სავაჭრო ცენტრი „ბათუმი-პლაზა“ სპეციალური მინაპაკეტებით შეიმინება, რასაც შენობის გათბობაზე დახარჯული ენერგიის შემცირება მოყვება. საქართველოს ენერგოეფექტურობის პროექტის საკონსულტაციო ჯგუფი, რომელსაც დოქტორი ჰელენ რაიდინგი ხელმძღვანელობს, ადგილობრივ ბანკებსა და კლიენტებს პროექტების შემუშავებაში, დაკრედიტების რისკის შემცირებაში, ყველაზე ეფექტური აპარატურისა და გადაწყვეტილებების გამოვლენაში ეხმარება.

თანამედროვე ეტაპზე ბიზნესის ნებისმიერი სფერო კონკურენტების მრავალფეროვნებით ხასიათდება. კონკურენციის დამსახურებად უნდა ჩაითვალოს ის ფაქტი, რომ საწარმოები მუდმივად ცდილობენ თავიანთი საქმიანობის სფეროში გარკვეული შედეგების მიღწევას, არსებული პროდუქციის გაუმჯობესებას, ინოვაციების შემოტანას და ა.შ. სწორედ ამიტომაა, რომ ისინი მნიშვნელოვან სახსრებს გამოყოფენ ისეთი საქმიანობების დასაფინანსებლად, როგორებიცაა: კვლევები და განვითარება. ასე მაგალითად, ფარმაცევტული საწარმო შეიძლება უზარმაზარ თანხებს ხარჯავდეს ისეთი წამლის გამოსაგონებლად, რომელიც, შემდგომში, განსაკუთრებულად მძიმე დაავადების სამკურნალოდ იქნება გამოყენებული.

საერთაშორისო პრაქტიკის თანახმად, განასხვავებენ ფუნდამენტურ კვლევებს, გამოყენებით კვლევებს და განვითარებას (ექსპერიმენტულ დანერგვას).

ბუღალტრული აღრიცხვის თვალსაზრისით, კვლევებთან დაკავშირებული სამუშაოები ორ კატეგორიად იყოფა. ესენია: სამეცნიერო-კვლევითი საქმიანობა და საცდელ-საკონსტრუქტორო სამუშაოები. პირველი წარმოადგენს ახალი სამეცნიერო ან ტექნიკური ცოდნის მიღების მიზნით გაწეულ კვლევით და სამეცნიერო ხასიათის სამუშაოებს, რომლებიც ბუღალტრულად აისახება როგორც შესაბამისი პერიოდის დანახარჯები, შემდეგი გატარებით:

დ - ხარჯები
კ - ვალდებულებები/ფულადი საშუალებები

ქვემოთ ჩამოთვლილია სამეცნიერო-კვლევითი სამუშაოების მაგალითები:

რაც შეეხება საცდელ-საკონსტრუქტორო სამუშაოებს, რომლებიც ითვალისწინებს სამეცნიერო კვლევის შედეგად მიღებული ცოდნის პრაქტიკაში განხორციელებას, იმ შემთხვევაში, თუ მოსალოდნელია, რომ ასეთ საქმიანობაზე გაწეული დანახარჯები მომავალში მოიტანს ეკონომიკურ სარგებელს და შესაძლებელია ამ დანახარჯების საიმედოდ შეფასება, უნდა მოხდეს მისი კაპიტალიზაცია - აღირიცხოს როგორც არამატერიალური აქტივის შეძენა და ამორტიზირდეს ხარჯების გაწევის ან სამუშაოებთან დაკავშირებული ეკონომიკური სარგებლის მიღების შესაბამისად, შემდეგი გატარებით:

დ - არამატერიალური აქტივები
კ - ფულადი საშუალებები

არამატერიალური აქტივების საკუთარი ძალებით წარმოებაზე გაწეული ხარჯების ამორტიზაცია აისახება შემდეგნაირად:

დ - არამატერიალური აქტივების ამორტიზაცია
კ - არამატერიალური აქტივები

საცდელ-საკონსტრუქტორო სამუშაოების მაგალითებია შემდეგი:

ამასთან, საწარმოში წარმოქმნილ სასაქონლო ნიშნებზე, ჟურნალ-გაზეთების სახელწოდებებზე, პუბლიკაციების დასახელებებზე, კლიენტების ჩამონათვალსა და სხვ. გაწეული დანახარჯები წარმოადგენს პერიოდის დანახარჯებს და შესაბამისად, არამატერიალურ აქტივებად არ აღიარდება.

და ბოლოს, დასკვნის სახით უნდა აღინიშნოს შემდეგი: კვლევები და განვითარება ერთ-ერთი ძირითადი ფუნქციაა ნებისმიერი საწარმოსთვის და მათზე გაწეული დანახარჯების სწორად აღრიცხვას მნიშვნელოვანი წვლილის შეტანა შეუძლია საწარმოს წარმატებაში.

ლელა პატარაია

2008 წლის 14 მარტს საქართველოს პარლამენტმა მიიღო კანონი „საქართველოს საგადასახადო კოდექსში დამატებებისა და ცვლილებების შეტანის შესახებ“, რომლის თანახმადაც, კოდექსში შევიდა შემდეგი დამატებები: მუხლი 26¹ (საერთაშორისო ფინანსური კომპანია), მუხლი 26² (თავისუფალი საწყობის საწარმო), მუხლი 263 (საერთაშორისო საწარმო), მუხლი 142¹ (საერთაშორისო ფინანსური კომპანიის მიერ საქართველოში არსებული წყაროდან ფინანსური მომსახურების გაწევის შედეგად მიღებული შემოსავლის ნებადართული ნორმის გადამეტება), მუხლი 192¹ (უცხოეთში გადახდილი გადასახადის ჩათვლა) დამატებები შევიდა აგრეთვე 168-ე მუხლში (საშემოსავლო გადასახადისაგან განთავისუფლება), 172-ე მუხლში (მოგების გადასახადისაგან განთავისუფლება), 192-ე მუხლში (ზარალის გადატანა); 195-ე მუხლში (დივიდენდების დაბეგვრა გადასახადის წყაროსთან); 196-ე მუხლში (პროცენტების დაბეგვრა გადახდის წყაროსთან); 2705-ე მუხლში (საბაჟო გადასახადისაგან განთავისუფლება); 276-ე მუხლში (გადასახადისაგან განთავისუფლება), 281-ე მუხლში (გარდამავალი დებულებანი).

ცვლილებები შეეხო კოდექსის შემდეგ მუხლებს 197-ე მუხლს (არარეზიდენტთა შემოსავლების დაბეგვრა გადასახადის წყაროსთან); 213-ე მუხლს (ლიკვიდაცია); 218-ე მუხლს (გადასახადის წყაროსთან გადასახადის დაკავების წესი); 230-ე მუხლს (დღგ-ის გადასახადისაგან განთავისუფლება); კოდექსიდან ამოღებულ იქნა XXVI თავი (საერთაშორისო დაბეგვრა); 213-ე მუხლის (ლიკვიდაცია) პირველი ნაწილი და 216-ე მუხლი (ზარალის, გამოქვითვისა და კრედიტების გადატანის შეზღუდვა იურიდიულ პირში წილის (აქციების) მფლობელის ცვლილებისას).

1. კოდექსს დაემატოს შემდეგი შინაარსის 26¹ და 26² მუხლები:

„მუხლი 26¹. საერთაშორისო ფინანსური კომპანია

1. საერთაშორისო ფინანსური კომპანია არის ფინანსური ინსტიტუტი, რომელსაც უფლებამოსილი წარმომადგენლის განცხადების საფუძველზე მომავალი კალენდარული წლებისათვის, ხოლო ასეთი საწარმოების სახელმწიფო რეგისტრაციის შემთხვევაში რეგისტრაციასთან ერთად მიმდინარე და მომავალი კალენდარული წლებისათვის ენიჭება საერთაშორისო ფინანსური კომპანიის სტატუსი და გაიცემა სტატუსის დამადასტურებელი სერტიფიკატი. ამასთანავე, საერთაშორისო ფინანსური კომპანიის სტატუსი უქმდება იმ კალენდარული წლისათვის, რომელსაც ფინანსური ინსტიტუტის უფლებამოსილი წარმომადგენელი განცხადებაში მიუთითებს საერთაშორისო ფინანსური კომპანიის სტატუსის გაუქმების თაობაზე.

2. საერთაშორისო ფინანსური კომპანიის მიერ საქართველოში არსებული წყაროდან ფინანსური მომსახურების გაწევის შედეგად მიღებული შემოსავალი არ უნდა აღემატებოდეს ერთობლივი შემოსავლის 10%25-ს.

3. საერთაშორისო ფინანსური კომპანიის სტატუსის მინიჭება და რეგისტრაცია ხორციელდება ამ კოდექსის 49-ე მუხლში აღნიშნული განსაკუთრებული ნიშნის მიხედვით შექმნილი სტრუქტურული ქვედანაყოფის მიერ, რომლის წესები რეგულირდება საქართველოს ფინანსთა მინისტრის ბრძანებით.

მუხლი 26². თავისუფალი საწყობის საწარმო

1. თავისუფალი საწყობის საწარმო არის თავისუფალ საწყობში საქმიანობის განმახორციელებელი საქართველოს საწარმო, რომელსაც ამ კოდექსით გათვალისწინებული გადასახადისაგან განთავისუფლების მიზნით ამ მუხლის შესაბამისად მინიჭებული აქვს თავისუფალი საწყობის საწარმოს სტატუსი.

2. უფლებამოსილი წარმომადგენლის განცხადების საფუძველზე საქართველოს საწარმოს მომავალი კალენდარული წლებისათვის, ხოლო ასეთი საწარმოების სახელმწიფო რეგისტრაციის შემთხვევაში რეგისტრაციასთან ერთად მიმდინარე და მომავალი კალენდარული წლებისათვის ენიჭება თავისუფალი საწყობის საწარმოს სტატუსი და გაიცემა სტატუსის დამადასტურებელი სერტიფიკატი, გარდა იმ შემთხვევებისა, როდესაც თავისუფალი საწყობის საწარმოს სტატუსი ამ მუხლის მე-3 ნაწილის საფუძველზე ექვემდებარება გაუქმებას.

3. საწარმოს თავისუფალი საწყობის საწარმოს სტატუსი უქმდება იმ საანგარიშო წლისათვის, როდესაც:

ა) ამ საწარმოს უფლებამოსილი წარმომადგენელი წარადგენს განცხადებას თავისუფალი საწყობის საწარმოს სტატუსის გაუქმების თაობაზე (საანგარიშო წლის მითითებით);

ბ) ამ საწარმოს მიერ თავისუფალ საწყობში შეტანილ უცხოურ საქონელზე განისაზღვრა სხვა საბაჟო დამუშავების ოპერაცია, გარდა საქონლის განადგურებისა საბაჟო ზედამხედველობის ქვეშ, საქონლის გადაცემისა სახელმწიფო საკუთრებაში და საქართველოს საბაჟო ტერიტორიიდან საქონლის რეექსპორტისა;

გ) ამ საწარმოს მიერ განხორციელდა სხვა სამეწარმეო საქმიანობა, გარდა თავისუფალ საწყობში ნებადართული საქმიანობისა.

4. თავისუფალი საწყობის საწარმო თავისუფალ საწყობში რეალიზებულ და რეექსპორტირებულ საქონელზე მიღებულ შემოსავალზე ხარჯებს გამოქვითავს ერთობლივ შემოსავალში რეექსპორტირებული საქონლის რეალიზაციით მიღებული შემოსავლის ხვედრითი წილის პროპორციულად.

5. თავისუფალი საწყობის საწარმოს სტატუსის მინიჭების წესები რეგულირდება საქართველოს ფინანსთა მინისტრის ბრძანებით“.

2. კოდექსს დაემატოს შემდეგი შინაარსის 26³ მუხლი:

„მუხლი 26^3. საერთაშორისო საწარმო

1. საერთაშორისო საწარმო არის თავისუფალი ინდუსტრიული ზონის საწარმო, რომელსაც ამ კოდექსით გათვალისწინებული გადასახადისაგან განთავისუფლების მიზნით ამ მუხლის შესაბამისად მინიჭებული აქვს საერთაშორისო საწარმოს სტატუსი.

2. უფლებამოსილი წარმომადგენლის განცხადების საფუძველზე თავისუფალი ინდუსტრიული ზონის საწარმოს მომავალი კალენდარული წლებისათვის, ხოლო ასეთი საწარმოების სახელმწიფო რეგისტრაციის შემთხვევაში რეგისტრაციასთან ერთად მიმდინარე და მომავალი კალენდარული წლებისათვის ენიჭება საერთაშორისო საწარმოს სტატუსი და გაიცემა სტატუსის დამადასტურებელი სერტიფიკატი, გარდა იმ შემთხვევებისა, როდესაც საერთაშორისო საწარმოს სტატუსი ამ მუხლის მე-3 ნაწილის საფუძველზე ექვემდებარება გაუქმებას.

3. საწარმოს საერთაშორისო საწარმოს სტატუსი უქმდება იმ საანგარიშო წლისათვის, როდესაც:

ა) ამ საწარმოს უფლებამოსილი წარმომადგენელი წარადგენს განცხადებას საერთაშორისო საწარმოს სტატუსის გაუქმების თაობაზე (საანგარიშო წლის მითითებით);

ბ) ამ საწარმოს მიერ თავისუფალი ინდუსტრიული ზონიდან საქონლის/მომსახურების მიწოდება განხორციელდა თავისუფალი ინდუსტრიული ზონის გარეთ საქართველოს ტერიტორიაზე;

გ) ამ საწარმოს მიერ საქონლის/მომსახურების მიწოდება განხორციელდა თავისუფალ ინდუსტრიულ ზონაში საერთაშორისო საწარმოს სტატუსის არმქონე პირზე;

დ) ამ საწარმოზე საქონლის/მომსახურების მიწოდებას განახორციელებს საერთაშორისო საწარმოს სტატუსის არმქონე და საქართველოს კანონმდებლობით რეგისტრირებული გადასახადის გადამხდელი, გარდა:

დ.ა) თავისუფალი ინდუსტრიული ზონის ორგანიზატორის ან/და ადმინისტრაციის მიერ დაცვის მომსახურების გაწევისა ან/და ქონების ქირით ან იჯარით გადაცემისა;

დ.ბ) ტრანსპორტის, კავშირგაბმულობის, წყალმომარაგების, კანალიზაციის, აუდიტორული ან/და საკონსულტაციო მომსახურებისა, ლიცენზირებული ფინანსური ინსტიტუტის მიერ ფინანსური მომსახურებისა, საწვავის, საპოხის, ელექტროენერგიის ან/და ბუნებრივი აირის მიწოდებისა, აგრეთვე ძირითად საშუალებათა მიწოდებისა, მშენებლობისა, მონტაჟისა ან/და დადგმის მომსახურების გაწევისა;

დ.გ) იმ საქონლის მიწოდებისა, რომლის ღირებულება (დღგ-ის გარეშე) არ აღემატება საერთაშორისო საწარმოს (მისი არჩევით) წლიური ბრუნვის ან ხარჯის 2%25-ს.

4. თავისუფალი ინდუსტრიული ზონის საწარმოს გადამხდელად რეგისტრაციისა და სტატუსის მინიჭების წესები რეგულირდება საქართველოს ფინანსთა მინისტრის ბრძანებით“.

3. კოდექსს დაემატოს შემდეგი შინაარსის 142¹ მუხლი:

„მუხლი 142¹. საერთაშორისო ფინანსური კომპანიის მიერ საქართველოში არსებული წყაროდან ფინანსური მომსახურების გაწევის შედეგად მიღებული შემოსავლის ნებადართული ნორმის გადამეტება

საერთაშორისო ფინანსური კომპანიის მიერ საქართველოში არსებული წყაროდან ფინანსური მომსახურების გაწევის შედეგად მიღებული შემოსავლის გადამეტება ერთობლივი შემოსავლის 10%25-ზე, -

იწვევს დაჯარიმებას გადამეტებული თანხის 100%25-ის ოდენობით“.

4. 168-ე მუხლის პირველ ნაწილს დაემატოს შემდეგი შინაარსის „ჟ“-„ფ“ ქვეპუნქტები:

„ჟ) საერთაშორისო ფინანსური კომპანიის მიერ გამოშვებული ფასიანი ქაღალდების რეალიზაციით მიღებული ნამეტი შემოსავალი;

რ) „ფასიანი ქაღალდების ბაზრის შესახებ“ საქართველოს კანონით განსაზღვრული იმ საჯარო ან სასესხო ფასიანი ქაღალდის რეალიზაციით მიღებული ნამეტი შემოსავალი, რომელიც სავაჭროდ არის დაშვებული საფონდო ბირჟაზე და, საფონდო ბირჟის ინფორმაციით, თავისუფალი ბრუნვის კოეფიციენტი აღემატება 25%25-ს;

ს) არარეზიდენტის მიერ საქართველოში არსებული წყაროდან მიღებული შემოსავალი საწარმოს, ორგანიზაციის ან/და მეწარმე ფიზიკური პირის მიერ რისკის დაზღვევისა და გადაზღვევის საფუძველზე, აგრეთვე არარეზიდენტის მიერ ქონების ლიზინგით გაცემიდან მიღებული შემოსავალი, რომელიც არ მიეკუთვნება არარეზიდენტის მუდმივ დაწესებულებას საქართველოში;

ტ) სახელმწიფო (მათ შორის, ეროვნული ბანკის) სასესხო ფასიანი ქაღალდებიდან პროცენტის სახით მიღებული შემოსავალი;

უ) სახელმწიფო (მათ შორის, ეროვნული ბანკის) სასესხო ფასიანი ქაღალდების რეალიზაციით მიღებული ნამეტი შემოსავალი;

ფ) რეზიდენტი ფიზიკური პირის მიერ მიღებული შემოსავალი, რომელიც არ განეკუთვნება საქართველოში არსებული წყაროდან მიღებულ შემოსავლებს.». საკანონმდებლო სიახლენი კომენტარით

5. 172-ე მუხლის პირველ ნაწილს დაემატოს შემდეგი შინაარსის „ი“-„პ“ ქვეპუნქტები:

„ი) საერთაშორისო ფინანსური კომპანიის მიერ ფინანსური მომსახურებიდან მიღებული მოგება;

კ) საერთაშორისო ფინანსური კომპანიის მიერ გამოშვებული ფასიანი ქაღალდების რეალიზაციით მიღებული მოგება;

ლ) „ფასიანი ქაღალდების ბაზრის შესახებ“ საქართველოს კანონით განსაზღვრული იმ საჯარო ან სასესხო ფასიანი ქაღალდის რეალიზაციით მიღებული მოგება, რომელიც სავაჭროდ არის დაშვებული საფონდო ბირჟაზე და, საფონდო ბირჟის ინფორმაციით, თავისუფალი ბრუნვის კოეფიციენტი აღემატება 25%25-ს;

მ) არარეზიდენტის მიერ საქართველოში არსებული წყაროდან მიღებული შემოსავალი საწარმოს, ორგანიზაციის ან/და მეწარმე ფიზიკური პირის მიერ რისკის დაზღვევისა და გადაზღვევის საფუძველზე, აგრეთვე არარეზიდენტის მიერ ქონების ლიზინგით გაცემიდან მიღებული შემოსავალი, რომელიც არ მიეკუთვნება არარეზიდენტის მუდმივ დაწესებულებას საქართველოში;

ნ) სახელმწიფო (მათ შორის, ეროვნული ბანკის) სასესხო ფასიანი ქაღალდებიდან პროცენტის სახით მიღებული მოგება;

ო) სახელმწიფო (მათ შორის, ეროვნული ბანკის) სასესხო ფასიანი ქაღალდების რეალიზაციით მიღებული მოგება;

პ) თავისუფალი საწყობის საწარმოს მიერ თავისუფალი საწყობიდან საქონლის რეექსპორტით მიღებული მოგება“.

6. 172-ე მუხლის პირველ ნაწილს დაემატოს შემდეგი შინაარსის „ჟ“ ქვეპუნქტი:

„ჟ) საერთაშორისო საწარმოს მიერ თავისუფალ ინდუსტრიულ ზონაში ნებადართული საქმიანობით მიღებული მოგება“

7. 192-ე მუხლს დაემატოს შემდეგი შინაარსის მე-3 ნაწილი:

„3. ამ კოდექსით გათვალისწინებული გამოქვითვების გადამეტება ერთობლივ შემოსავალზე გადატანას არ ექვემდებარება, თუ იგი წარმოშობილია:

ა) ფინანსური ინსტიტუტის მიერ საერთაშორისო ფინანსური კომპანიის სტატუსით სარგებლობის პერიოდში;

ბ) თავისუფალი ინდუსტრიული ზონის საწარმოს მიერ საერთაშორისო საწარმოს სტატუსით სარგებლობის პერიოდში;

გ) საქართველოს საწარმოს მიერ თავისუფალი საწყობის სტატუსით სარგებლობის პერიოდში“.

8. კოდექსს დაემატოს შემდეგი შინაარსის 192¹ მუხლი:

„მუხლი 192¹. უცხოეთში გადახდილი გადასახადის ჩათვლა

1. შემოსავალზე, რომელიც მიღებული არ არის საქართველოში არსებული წყაროდან, საქართველოს ფარგლებს გარეთ გადახდილი მოგების გადასახადის თანხები ჩაითვლება საქართველოში გადასახადის გადახდისას.

2. ამ მუხლის პირველი ნაწილის მიხედვით ჩათვლილი თანხების ოდენობა არ უნდა აღემატებოდეს გადასახადების იმ თანხებს, რომლებიც დარიცხული იქნებოდა საქართველოში ამ შემოსავალზე ან მოგებაზე საქართველოში მოქმედი წესითა და განაკვეთებით“.

9. XXVI თავი ამოღებულ იქნეს.

10. 195-ე მუხლს დაემატოს შემდეგი შინაარსის მე-4 და მე-5 ნაწილები:

„4. საერთაშორისო ფინანსური კომპანიის აქციებიდან/წილიდან მიღებული დივიდენდები გადახდის წყაროსთან არ იბეგრება და დივიდენდის მიმღები პირის მიერ ერთობლივ შემოსავალში არ ჩაირთვება.

5. „ფასიანი ქაღალდების ბაზრის შესახებ“ საქართველოს კანონით განსაზღვრული იმ საჯარო ფასიანი ქაღალდიდან მიღებული დივიდენდები, რომელიც სავაჭროდ არის დაშვებული საფონდო ბირჟაზე და, საფონდო ბირჟის ინფორმაციით, თავისუფალი ბრუნვის კოეფიციენტი აღემატება 25%25-ს, გადახდის წყაროსთან არ იბეგრება და დივიდენდის მიმღები პირის მიერ ერთობლივ შემოსავალში არ ჩაირთვება“.

11. 196-ე მუხლს დაემატოს შემდეგი შინაარსის მე-5 და მე-6 ნაწილები:

„5. ლიცენზირებული ფინანსური ინსტიტუტებიდან მიღებული პროცენტები გადახდის წყაროსთან არ იბეგრება და პროცენტის მიმღები პირის მიერ ერთობლივ შემოსავალში არ ჩაირთვება.

6. „ფასიანი ქაღალდების ბაზრის შესახებ“ საქართველოს კანონით განსაზღვრული იმ საჯარო ან სასესხო ფასიანი ქაღალდიდან მიღებული პროცენტები, რომელიც სავაჭროდ არის დაშვებული საფონდო ბირჟაზე და, საფონდო ბირჟის ინფორმაციით, თავისუფალი ბრუნვის კოეფიციენტი აღემატება 25%25-ს, გადახდის წყაროსთან არ იბეგრება და პროცენტის მიმღები პირის მიერ ერთობლივ შემოსავალში არ ჩაირთვება“.

12. 197-ე მუხლის პირველი ნაწილის „გ“ ქვეპუნქტი ჩამოყალიბდეს შემდეგი რედაქციით:

„გ) საწარმოს, ორგანიზაციის ან/და მეწარმე ფიზიკური პირის მიერ საერთაშორისო კავშირგაბმულობის ტელესაკომუნიკაციო მომსახურებისათვის და საერთაშორისო გადაზიდვების სატრანსპორტო მომსახურებისათვის გადახდილი თანხები - 4%25-ით. აღნიშნული განაკვეთით იბეგრება აგრეთვე „ნავთობისა და გაზის შესახებ“ საქართველოს კანონით განსაზღვრული ნავთობისა და გაზის ოპერაციების განხორციელებისას არარეზიდენტი ქვეკონტრაქტორების მიერ მიღებული შემოსავალი;“

13. 213-ე მუხლის:

ა) პირველი ნაწილი ამოღებულ იქნეს;

ბ) მე-5 ნაწილი ჩამოყალიბდეს შემდეგი რედაქციით:

„5. ამ მუხლის მე-2 ნაწილი არ გამოიყენება იმ შემთხვევაში, თუ საგადასახადო ორგანო დაამტკიცებს, რომ ლიკვიდაციის მიზანი გადასახადების გადახდისაგან თავის არიდებაა“.

14. 216-ე მუხლი ამოღებულ იქნეს.

15. 217-ე მუხლს დაემატოს შემდეგი შინაარსის მე-13 ნაწილი:

„13. თავისუფალი ინდუსტრიული ზონის საწარმოს მიერ დაქირავებულისათვის გადახდილი ამ კოდექსის 174-ე მუხლით გათვალისწინებული ხელფასის დაბეგვრის წესს განსაზღვრავს საქართველოს მთავრობა“.

16. 218-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ა“ ქვეპუნქტი ჩამოყალიბდეს შემდეგი რედაქციით:

„ა) პირი (გარდა თავისუფალი ინდუსტრიული ზონის საწარმოსი), რომელიც ამ კოდექსის 174-ე მუხლით გათვალისწინებულ ხელფასს უხდის დაქირავებულს;“.

17. 230-ე მუხლის პირველი ნაწილის:

ა) „თ“ქვეპუნქტი ჩამოყალიბდეს შემდეგი რედაქციით:

„თ) საქონლის იმპორტი ამ კოდექსის 2705 მუხლის „ლ“ ქვეპუნქტის შესაბამისად, გარდა თავისუფალი ინდუსტრიული ზონიდან ან თავისუფალი საწყობიდან საქონლის იმპორტისა;“

ბ) ჰ² ქვეპუნქტის შემდეგ დაემატოს შემდეგი შინაარსის ჰ3 ქვეპუნქტი:

„ჰ³) თავისუფალი ინდუსტრიული ზონის საწარმოებს შორის საქონლის/მომსახურების მიწოდება, აგრეთვე თავისუფალ საწყობში დღგ-ის გადამხდელზე საქონლის მიწოდება“.

18. 270'5 მუხლს დაემატოს შემდეგი შინაარსის „ტ“ ქვეპუნქტი:

„ტ) თავისუფალ ინდუსტრიულ ზონაში წარმოებული საქონლის თავისუფალი ინდუსტრიული ზონიდან იმპორტი“.

19. 276-ე მუხლის პირველ ნაწილს დაემატოს შემდეგი შინაარსის ჰ¹ ქვეპუნქტი:

„ჰ¹) თავისუფალ ინდუსტრიულ ზონაში არსებული ქონება“.

20. 281-ე მუხლს დაემატოს შემდეგი შინაარსის 33-ე ნაწილი:

„33. საქართველოს მთავრობამ 2008 წლის 15 მაისამდე წარადგინოს საკანონმდებლო წინადადებები 5 წლის განმავლობაში ეტაპობრივად საშემოსავლო გადასახადის განაკვეთის 25%25-იდან 15%25-მდე შემცირების, აგრეთვე დივიდენდებსა და პროცენტებზე განსაზღვრული განაკვეთის განულების თაობაზე“.

კანონი, გარდა ან კანონის პირველი მუხლის პირველი, მე-3, მე-5, მე-7, მე-10 და მე-12 ნაწილებისა, ძალაშია 2008 წლის 10 აპრილიდან, ხოლო აღნიშნული ნაწილები ძალაში შევა 2009 წლის 1 იანვრიდან.

როგორ ავიღოთ იაფი კრედიტი

2008 წლის 26 მარტს საქართველოს მთავრობამ გამოსცა დადგენილება „სახელმწიფო პროგრამა „იაფი კრედიტის“ „ექსპორტის წახალისებისა“ და „რეგიონალური ტურიზმის, სოფლის მეურნეობისა და ხალხური რეწვის განვითარების“ ქვეპროგრამების დამტკიცებისა და მათ შესრულებასთან დაკავშირებულ ღონისძიებათა შესახებ“, რომლის თანახმადაც;

„რეგიონალური ტურიზმის, სოფლის მეურნეობისა და ხალხური რეწვის განვითარების“ ქვეპროგრამა

მუხლი №1 - ქვეპროგრამის მიზანი

ქვეპროგრამის მიზანია კერძო მეწარმეებისათვის შეღავათიანი საკრედიტო რესურსის ხელმისაწვდომობის გაზრდით რეგიონალური ტურისტული ინფრასტრუქტურის, სოფლის მეურნეობისა და ხალხური რეწვის განვითარებისა და ახალი სამუშაო ადგილების შექმნის ხელშეწყობა.

მუხლი №2 - ქვეპროგრამის ბენეფიციარები

ქვეპროგრამის ბენეფიციარები არიან: ტურიზმის, სოფლის მეურნეობისა და ხალხური რეწვის სექტორებში სამეწარმეო საქმიანობით დაკავებული, აგრეთვე აღნიშნულ სექტორებში ბიზნესის დაწყების მსურველი მეწარმე იურიდიული და ფიზიკური პირები.

მუხლი №3 - ქვეპროგრამის ძირითადი მიმართულებები, განხორციელების პრინციპები და სესხის პირობები

„რეგიონალური ტურიზმის, სოფლის მეურნეობისა და ხალხური რეწვის განვითარების“ ქვეპროგრამის (შემდგომში - ქვეპროგრამა) ძირითადი მიმართულებები და განხორციელების პრინციპებია:

1. საქართველოს ეკონომიკური განვითარების სამინისტრო ამზადებს და საქართველოს მთავრობის სხდომაზე დასამტკიცებლად წარადგენს ქვეპროგრამის ფარგლებში წარმოდგენილი ბიზნესგეგმების საფუძველზე შერჩეულ პროექტებს.

2. საქართველოს მთავრობის მიერ დამტკიცებული პროექტები ფინანსდება სახელმწიფო ბიუჯეტიდან შესაბამისი თანხის სესხად გამოყოფის მეშვეობით.

3. სახელმწიფო ბიუჯეტიდან სესხის გაცემას ახორციელებს სსიპ - საქართველოს მუნიციპალური განვითარების ფონდი.

4. ბენეფიციარ საწარმოებს სესხი გამოეყოფათ შეღავათიან პირობებში, კერძოდ: წლიური საპროცენტო განაკვეთი - არა უმეტეს 12 პროცენტი, საშეღავათო პერიოდი - არა უმეტეს 3 წელი, სესხის ვადა - არა უმეტეს 10 წელი. ბენეფიციარი ფიზიკური და იურიდიული პირებისათვის გამოსაყოფი სესხის მინიმალური მოცულობა შეადგენს 20 ათას ლარს.

5. საჯარო სამართლის იურიდიული პირი - საქართველოს მუნიციპალური განვითარების ფონდი საქართველოს მთავრობის მიერ დადგენილი პირობებით ბენეფიციარი საწარმოებისათვის გასცემს სესხებს მათთან გაფორმებული ხელშეკრულებების საფუძველზე.

6. კომერციულ ბანკებს უფლება აქვთ წარადგინონ მათ მიერ შერჩეული პროექტები. ასეთ შემთხვევაში კომერციულ ბანკებს მოეთხოვებათ პროექტების თანადაფინანსება. საქართველოს მთავრობა იხილავს კომერციული ბანკების მიერ წარმოდგენილ პროექტებს და იღებს გადაწყვეტილებას მათი დაფინანსების შესახებ.

7. ბენეფიციარ საწარმოებს მოეთხოვებათ სესხების უზრუნველყოფა, რომელიც უნდა იყოს სულ მცირე სესხის (ტრანშის) მოცულობის ტოლი. უზრუნველყოფა დასაშვებია პირველადი იპოთეკით, მაღალრეიტინგული კომერციული ბანკების გარანტიით, მაღალრეიტინგული სადაზღვევო კომპანიების სადაზღვევო მოწმობით (პოლისით) ან პირველადი გირავნობით. ბენეფიციარ საწარმოებს საჭიროების შემთხვევაში მოეთხოვებათ პროექტების თანადაფინანსება (თანამონაწილეობა).

მუხლი №4 - ქვეპროგრამის ბიუჯეტი და დაფინანსება

1. „რეგიონალური ტურიზმის, სოფლის მეურნეობისა და ხალხური რეწვის განვითარების“ ქვეპროგრამა ფინანსდება „საქართველოს 2008 წლის სახელმწიფო ბიუჯეტის შესახებ“ საქართველოს კანონის 39-ე მუხლით გათვალისწინებული ასიგნებებიდან (ორგანიზაციული კოდი 26 20 02).

2. ქვეპროგრამის სახელმწიფო ბიუჯეტის დაფინანსება შეადგენს 10 მილიონ ლარს.

მუხლი №5 - ქვეპროგრამის მონიტორინგი

1. ქვეპროგრამის ფარგლებში გაცემული სესხების მონიტორინგს ახორციელებს საჯარო სამართლის იურიდიული პირი - საქართველოს მუნიციპალური განვითარების ფონდი.

2. ბენეფიციარი საწარმოები კვარტალურად ამზადებენ და წარუდგენენ ინფორმაციას ქვეპროგრამის ფარგლებში დაფინანსებული პროექტების შესრულების მიმდინარეობის შესახებ საჯარო სამართლის იურიდიულ პირს - მუნიციპალური განვითარების ფონდს, რომელიც თავის მხრივ წარუდგენს მათ საქართველოს ეკონომიკური განვითარების სამინისტროს.

„ექსპორტის წახალისების“ ქვეპროგრამა

მუხლი №1 - ქვეპროგრამის მიზანი

ქვეპროგრამის მიზანია კერძო მეწარმეებისათვის შეღავათიანი საკრედიტო რესურსის ხელმისაწვდომობის გაზრდით ექსპორტზე ორიენტირებული საწარმოებისა და ახალი სამუშაო ადგილების შექმნის ხელშეწყობა.

მუხლი №2 - ქვეპროგრამის ბენეფიციარები

ქვეპროგრამის ბენეფიციარები არიან ექსპორტზე ორიენტირებული მეწარმე იურიდიული და ფიზიკური პირები, აგრეთვე აღნიშნულ სექტორში ბიზნესის დაწყების მსურველი მეწარმე იურიდიული და ფიზიკური პირები.

მუხლი №3 - ქვეპროგრამის ძირითადი მიმართულებები, განხორციელების პრინციპები და სესხის პირობები

„ექსპორტის წახალისების“ ქვეპროგრამის (შემდგომში - ქვეპროგრამა) ძირითადი მიმართულებები და განხორციელების პრინციპებია:

1. საქართველოს ეკონომიკური განვითარების სამინისტრო ამზადებს და საქართველოს მთავრობის სხდომაზე დასამტკიცებლად წარადგენს ქვეპროგრამის ფარგლებში წარმოდგენილი ბიზნესგეგმების საფუძველზე შერჩეულ პროექტებს.

2. საქართველოს მთავრობის მიერ დამტკიცებული პროექტები ფინანსდება სახელმწიფო ბიუჯეტიდან შესაბამისი თანხის სესხად გამოყოფის მეშვეობით.

3. სახელმწიფო ბიუჯეტიდან სესხის გაცემას ახორციელებს სსიპ - საქართველოს მუნიციპალური განვითარების ფონდი.

4. ბენეფიციარი საწარმოებისათვის სესხი გაიცემა საბაზრო პირობებთან შედარებით შეღავათიანი პირობებით, რომლებსაც ადგენს საქართველოს მთავრობა „საქართველოს 2008 წლის სახელმწიფო ბიუჯეტის შესახებ“ საქართველოს კანონის 58-ე მუხლის 3.1 ქვეპუნქტით დადგენილი პირობების გათვალისწინებით.

5. ბენეფიციარი საწარმოსათვის გასაცემი კრედიტის მოცულობა არ უნდა იყოს 100 ათას ლარზე ნაკლები.

6. საჯარო სამართლის იურიდიული პირი - საქართველოს მუნიციპალური განვითარების ფონდი საქართველოს მთავრობის მიერ დადგენილი პირობებით ბენეფიციარი საწარმოებისათვის გასცემს სესხებს მათთან გაფორმებული ხელშეკრულებების საფუძველზე.

7. კომერციულ ბანკებს უფლება აქვთ წარადგინონ მათ მიერ შერჩეული პროექტები. ასეთ შემთხვევაში კომერციულ ბანკებს მოეთხოვებათ პროექტების თანადაფინანსება. საქართველოს მთავრობა იხილავს კომერციული ბანკების მიერ წარმოდგენილ პროექტებს და იღებს გადაწყვეტილებას მათი დაფინანსების შესახებ.

8. ბენეფიციარ საწარმოებს მოეთხოვებათ სესხების უზრუნველყოფა, რომელიც უნდა იყოს სულ მცირე სესხის (ტრანშის) მოცულობის ტოლი. სესხების უზრუნველყოფა დასაშვებია პირველადი იპოთეკით, მაღალრეიტინგული კომერციული ბანკების გარანტიით, მაღალრეიტინგული სადაზღვევო კომპანიების სადაზღვევო მოწმობით (პოლისით) ან პირველადი გირავნობით. ბენეფიციარ საწარმოებს საჭიროების შემთხვევაში მოეთხოვებათ პროექტების თანადაფინანსება (თანამონაწილეობა).

მუხლი № 4 - ქვეპროგრამის ბიუჯეტი და დაფინანსება

1. ქვეპროგრამის დაფინანსება ხდება „საქართველოს 2008 წლის სახელმწიფო ბიუჯეტის შესახებ“ საქართველოს კანონის 39-ე მუხლით გათვალისწინებული ასიგნებებიდან (ორგანიზაციული კოდი 26 20 01).

2. ქვეპროგრამის სახელმწიფო ბიუჯეტის დაფინანსება შეადგენს 25 მილიონ ლარს.

მუხლი №5 - ქვეპროგრამის მონიტორინგი

1. საჯარო სამართლის იურიდიული პირი - საქართველოს მუნიციპალური განვითარების ფონდი ახორციელებს ქვეპროგრამის ბენეფიციარებისათვის გაცემული სესხების დოკუმენტურ მონიტორინგს.

2. ბენეფიციარი საწარმოები კვარტალურად ამზადებენ და წარუდგენენ ინფორმაციას ქვეპროგრამის ფარგლებში დაფინანსებული პროექტების შესრულების მიმდინარეობის შესახებ საჯარო სამართლის იურიდიულ პირს - მუნიციპალური განვითარების ფონდს, რომელიც თავის მხრივ წარუდგენს მათ საქართველოს ეკონომიკური განვითარების სამინისტროს.

სესხის ხელშეკრულების ძირითადი დებულებები

ერთი მხრივ, საჯარო სამართლის იურიდიული პირი - საქართველოს მუნიციპალური განვითარების ფონდი (შემდგომში - სესხის გამცემი), წარმოდგენილი აღმასრულებელი დირექტორის სახით და მეორე მხრივ, ---- (სესხის მიმღების სახელწოდება) (შემდგომში - სესხის მიმღები), წარმოდგენილი -------- (ვის მიერაა წარმოდგენილი) სახით, ორივე ერთად „მხარეებად“ წოდებულნი, დებენ ამ ხელშეკრულებას შემდეგზე:

1. ხელშეკრულების საგანი

1.1. ხელშეკრულებით გათვალისწინებული პირობებისა და მოთხოვნების შესაბამისად სესხის გამცემი იღებს ვალდებულებას, საქართველოს მთავრობის 2008 წლის N განკარგულების საფუძველზე „საქართველოს 2008 წლის სახელმწიფო ბიუჯეტის შესახებ“ საქართველოს კანონით საქართველოს ეკონომიკური განვითარების სამინისტროს დაფინანსებიდან სესხის მიმღებს მიზნობრივი სესხის სახით გამოუყოს ------ (თანხა ციფრობრივად) - (-------------) (თანხა სიტყვიერად) ლარი ----------------------- მიზნით (სესხის მიზნობრიობა), ხოლო სესხის მიმღები იღებს ვალდებულებას, სრულად შეასრულოს ამ სესხის ხელშეკრულების პირობები.

1.2. სესხი გაიცემა შემდეგი მიზნებისათვის --------------- (ღონისძიებების ჩამონათვალი).

2. ხელშეკრულების პირობები

2.1. სესხის ხანგრძლივობა განისაზღვრება ------- (ვადა რიცხობრივად, სიტყვიერად) წლის ვადით.

2.2. სესხი გაიცემა (ტრანშებად, ერთჯერადად) სესხის მიმღების წერილობითი მოთხოვნის შესაბამისად მოქმედი კანონმდებლობის ფარგლებში, ამ ხელშეკრულების 2.5, 3.5 და 4.3.3. პუნქტების შესრულების შემდეგ.

2.3. სესხის ვადის ათვლა დაიწყება პირველი ტრანშის (ერთჯერადი თანხის) გაცემისთანავე.

2.4. სესხის მიმღებს სესხი მიღებულად ეთვლება ხაზინის ერთიანი ანგარიშიდან სესხის მიმღების მიერ მითითებულ ანგარიშზე თანხის გადარიცხვის დღიდან.

2.5. სესხის შემდგომი ტრანში გაიცემა წინა ტრანშის სრულად ათვისების შემთხვევაში 4.3.3. პუნქტით გათვალისწინებული პირობების შესრულების შემდეგ.

2.6. სესხის თანხის ათვისების ბოლო ვადაა 2008 წლის 1 დეკემბერი.

2.7. სესხის სარგებლობისათვის წლიური საპროცენტო განაკვეთი არის -------- (რიცხობრივად, სიტყვიერად) პროცენტი.

2.8. სესხზე (ტრანშზე) პროცენტი დაირიცხება სესხის (ტრანშის) გაცემისთანავე, ხოლო სესხის ძირითადი თანხისა და მასზე დარიცხული პროცენტის გადახდა დაიწყება მეთორმეტე თვის ბოლოს თანდართული გრაფიკის მიხედვით. პირველ წელს ათვისებულ თანხაზე დარიცხული პროცენტის გადახდა განხორციელდება -------- (რიცხობრივად, სიტყვიერად) თვეზე განაწილებით. სესხისა და პროცენტის დაფარვა განხორციელდება ყოველთვიურად.

2.9. სესხზე დარიცხული პროცენტი და პირგასამტეხლო გამოითვლება 360-დღიანი წლის, თორმეტი 30-დღიანი თვის საფუძველზე.

2.10. სესხისა და მასზე დარიცხული პროცენტის დაფარვა ხდება სესხის (ტრანშის) გაცემის შემდეგ ამ ხელშეკრულებით გათვალისწინებული პირობების შესაბამისად შედგენილი სესხისა და მასზე დარიცხული პროცენტის დაფარვის გრაფიკის მიხედვით (შემდგომში - გრაფიკი), რომელიც არის ამ ხელშეკრულების განუყოფელი ნაწილი.

2.11. გადახდა განხორციელებულად ითვლება სესხის მიმღების მიერ ხაზინის ერთიან ანგარიშზე თანხის ჩარიცხვის დღიდან.

2.12. გრაფიკით განსაზღვრულ ვადებში სესხისა და პროცენტის გადაუხდელობის შემთხვევაში ვადაგადაცილებულ თანხას ყოველდღიურად ერიცხება პირგასამტეხლო 0,07 პროცენტის ოდენობით.

3. სასესხო ვალდებულებების უზრუნველყოფა

3.1. ამ ხელშეკრულების შესაბამისად სესხის მიმღების მიერ ნაკისრ ვალდებულებას (შემოდგომში - მოთხოვნის უზრუნველყოფას) წარმოადგენს იპოთეკით დატვირთული ქონება/საბანკო გარანტია/სადაზღვევო პოლისი/დაგირავებული ქონება, რომლის ღირებულება ტოლი უნდა იყოს სულ მცირე სესხის (ტრანშის) მოცულობისა.

3.2. მოთხოვნის უზრუნველყოფის საშუალება უნდა მოქმედებდეს სესხისა და მასზე დარიცხული პროცენტის გადახდის ვალდებულების დამთავრებიდან 12 თვის განმავლობაში. სესხის მიმღებს უფლება აქვს მოთხოვნის უზრუნველყოფის საშუალება წარმოადგინოს ეტაპობრივად, ტრანშების მიხედვით.

3.3. მოთხოვნის უზრუნველყოფის საშუალების გამცემი აუცილებლად უნდა იყოს საქართველოს რეზიდენტი.

3.4. მოთხოვნის უზრუნველყოფის საშუალების თანხის ოდენობა (ქონების ღირებულება) უნდა იყოს სესხის (ტრანშის) ეკვივალენტი.

3.5. მოთხოვნის უზრუნველყოფის საშუალება (საბანკო გარანტია, სადაზღვევო პოლისი, სესხის გამცემის სასარგებლოდ იპოთეკით ან/და გირავნობით დატვირთული ქონება) სესხის გამცემს წარედგინება სესხის გაცემამდე. მოთხოვნის უზრუნველყოფის საშუალების წარდგენის გარეშე სესხი არ გაიცემა, სესხის გამცემს უფლება აქვს, უარი თქვას მოთხოვნის უზრუნველყოფის საშუალების მიღებაზე, თუ იგი ვერ უზრუნველყოფს სესხის ხელშეკრულებით ან/და კანონით დადგენილი ვალდებულებების შესრულებას.

3.6. თუ სესხის გამცემი დაადგენს, რომ წარდგენილი მოთხოვნის უზრუნველყოფის საშუალება ვეღარ უზრუნველყოფს სესხის დაფარვას, სესხის მიმღები ვალდებულია, სესხის გამცემის წერილობითი მოთხოვნის საფუძველზე უკვე მოქმედი მოთხოვნის უზრუნველყოფის საშუალება შეცვალოს ახლით.

3.7. მოთხოვნის უზრუნველყოფის საშუალება არ შეიძლება გამოითხოვოს უკან მოთხოვნის უზრუნველყოფის საშუალების გამცემმა, თუ მთლიანად არ არის დაფარული მოთხოვნის უზრუნველყოფის საშუალებით უზრუნველყოფილი ხელშეკრულებიდან წარმოშობილი ვალდებულებები ან არ არსებობს სხვა მოთხოვნის უზრუნველყოფის საშუალება.

3.8. თუ სესხი და მასზე დარიცხული პროცენტი ნაწილობრივ დაიფარა, სესხის მიმღებს სესხის გამცემის წერილობითი თანხმობით უფლება აქვს, დარჩენილი ვალდებულებების უზრუნველყოფის მიზნით წარადგინოს ახალი მოთხოვნის უზრუნველყოფის საშუალება ან/და შეამციროს უკვე არსებული ამავე ხელშეკრულების 3.4. პუნქტის მოთხოვნათა დაცვით და, შესაბამისად, გამოითხოვოს თავდაპირველად წარდგენილი მოთხოვნის უზრუნველყოფის საშუალება.

3.9. სესხის მიმღების მიერ სასესხო ვალდებულებების დარღვევა, ანუ სესხისა და დარიცხული პროცენტის გრაფიკით განსაზღვრულ ვადებში დაუფარავობა, ან სხვა საფუძვლით ხელშეკრულების ვადამდე შეწყვეტა, სესხის გამცემს აძლევს საფუძველს, გამოიყენოს ამ ხელშეკრულებითა და კანონმდებლობით გათვალისწინებული უფლებები სესხის მიმღების ქონებაზე გადახდევინების მისაქცევად და სასესხო ვალდებულებების უზრუნველსაყოფად არსებული აქტივების (იპოთეკა, გირავნობა) სარეალიზაციოდ.

4. მხარეთა უფლებები და მოვალეობები

4.1. სესხის გამცემი ვალდებულია:

4.1.1. არ გასცეს სესხი სესხის მიმღების მიერ ამ ხელშეკრულების 3.5. პუნქტით გათვალისწინებული ვალდებულების შესრულებამდე;

4.1.2. სესხის სახით კუთვნილი თანხის გადარიცხვის შესახებ სესხის მიმღების წერილისა და სესხის გასაცემად სესხის ხელშეკრულებით გათვალისწინებული ყველა დოკუმენტის მიღებიდან 10 (ათი) სამუშაო დღის ვადაში წერილობით მიმართოს საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს სახაზინო სამსახურს შესაბამისი ოდენობის თანხის სესხის მიმღებისათვის გადარიცხვის თაობაზე და წარუდგინოს თანხის გადარიცხვისათვის აუცილებელი დოკუმენტები;

4.1.3. სესხის მიმღებისათვის თანხის გადარიცხვიდან 10 (ათი) სამუშაო დღის ვადაში, სესხის ხელშეკრულების პირობებიდან გამომდინარე, მოამზადოს და შემდგომი 10 (ათი) სამუშაო დღის ვადაში უზრუნველყოს მხარეების მიერ გრაფიკზე ხელმოწერა;

4.1.4. კონტროლი გაუწიოს სესხის მიმღების მიერ გრაფიკის შესრულებას და დარღვევის შემთხვევაში სესხის მიმღებს დაარიცხოს პირგასამტეხლო 0,07 პროცენტის ოდენობით ყოველ ვადაგადაცილებულ დღეზე;

4.1.5. სესხის მიმღების მიზეზით გრაფიკზე ხელმოუწერლობის შემთხვევაში:

ა) აღარ გასცეს სესხის დარჩენილი ნაწილი (ასეთის არსებობის შემთხვევაში);

ბ) სესხის მიმღებს წერილობით მოსთხოვოს მიღებული სესხის (ტრანშის) თანხის, რომელზეც არ არის შედგენილი გრაფიკი, და მის სრულ დაფარვამდე მასზე დარიცხული პროცენტის გადახდა. ამ ვალდებულების დადგენილ ვადაში შეუსრულებლობის შემთხვევაში დასაბრუნებელ ძირითად თანხასა და დარიცხულ პროცენტს მათ სრულ დაფარვამდე დაარიცხოს პირგასამტეხლო ყოველდღიურად 0,07 პროცენტის ოდენობით;

4.1.6. სასესხო ვალდებულების სახელმწიფო ბიუჯეტში ამოსაღებად გამოიყენოს მოთხოვნის უზრუნველყოფის საშუალება;

4.1.7. განახორციელოს სესხის მონიტორინგი.

4.2. სესხის გამცემს უფლება აქვს სესხის მიმღებისაგან მოითხოვოს მონიტორინგის განსახორციელებლად ყველა საჭირო ინფორმაცია, დოკუმენტები და კომენტარები.

4.3. სესხის მიმღები ვალდებულია:

4.3.1. შესაბამისი ინფორმაცია და დოკუმენტები სესხის გამცემს წარუდგინოს მოთხოვნის მიღებიდან 7 (შვიდი) დღის განმავლობაში.

4.3.2. სესხის სახით გამოყოფილი თანხა გამოიყენოს მხოლოდ ამ ხელშეკრულების 1.1. პუნქტით განსაზღვრული მიზნებისათვის;

4.3.3. საანგარიშო თვის დამთავრებიდან 10 კალენდარული დღის განმავლობაში სესხის გამცემს წარუდგინოს სრული ინფორმაცია და დამადასტურებელი დოკუმენტაცია საანგარიშო თვის განმავლობაში განხორციელებული (შესრულებული) სამუშაოების შესახებ (როგორც სესხის, ისე საკუთარი დაფინანსების ფარგლებში);

4.3.4. ყოველი ტრანშის ათვისების შემდეგ სესხის გამცემს წარუდგინოს სრული ინფორმაცია განხორციელებული (შესრულებული) სამუშაოების შესახებ და მათი დამადასტურებელი დოკუმენტები;

4.3.5. სესხის სრული ათვისების შემდეგ სესხის გამცემს:

ა) წარუდგინოს სრული ანგარიში სესხის ათვისების შესახებ;

ბ) სესხის სრულად ათვისების შემდეგ მის სრულ დაფარვამდე ყოველკვარტალურად წარუდგინოს ინფორმაცია პროექტის განხორციელების შესახებ;

4.3.6. გრაფიკის მიხედვით დაფაროს სესხის ხელშეკრულებიდან წარმოქმნილი ვალდებულებები;

4.3.7. მისი მიზეზით გრაფიკზე ხელმოუწერლობის შემთხვევაში ამ ხელშეკრულების 4.1.3. პუნქტით განსაზღვრული ვადის გასვლიდან 30 (ოცდაათი) კალენდარული დღის განმავლობაში უკან დააბრუნოს მიღებული სესხი (ტრანში), რომელზედაც არ არის შედგენილი გრაფიკი და დაფაროს სესხის (ტრანშის) დაბრუნების დღისათვის წარმოქმნილი ვალდებულებები;

4.3.8. წარუდგინოს და მისცეს სესხის გამცემის წარმომადგენლებს საშუალება, გაეცნონ მის საბუღალტრო და საფინანსო-ეკონომიკური მაჩვენებლების ამსახველ ანგარიშებს, დებულებებს და სხვა დოკუმენტაციას. ასევე, დაუშვას თავის მფლობელობაში არსებულ ტერიტორიაზე;

4.3.9. სესხის მიმღები სესხის გამცემს აძლევს თავისი ანგარიშების თანაგანკარგვის უფლებას;

4.3.10. წინასწარ აცნობოს სესხის გამცემს:

ა) ადგილსამყოფელის შეცვლის, ახალი იურიდული მისამართისა და იქ გადასვლის თარიღის შესახებ;

ბ) ფინანსური ან/და ქონებრივი მდგომარეობის მოსალოდნელი არსებითი ცვლილებებისა და, ასევე, იმ გარემოებათა შესახებ, რომლებმაც შეიძლება განაპირობონ ასეთი ცვლილებები;

გ) ორგანიზაციის ხელმძღვანელობაში და პარტნიორთა შორის, აგრეთვე წესდებაში განხორციელებული ცვლილებების შესახებ.

4.4. სესხის მიმღებს უფლება აქვს:

4.4.1. სესხის გამცემთან შეთანხმებით ვადაზე ადრე დაფაროს სესხის ხელშეკრულებით წარმოშობილი ვალდებულებები;

4.4.2. სესხის ან მისი ნაწილის ვადამდე ადრე დაფარვის შემთხვევაში მოითხოვოს გრაფიკში შესაბამისი ცვლილებების შეტანა;

4.4.3. სესხის ან მისი ნაწილის ვადაზე ადრე დაფარვა არ გამოიწვევს სესხის მიმღების დაჯარიმებას ან პრემირებას.

5. მხარეთა ურთიერთპასუხისმგებლობა, ხელშეკრულების დარღვევა

5.1. ხელშეკრულების თითოეულ მხარეს უფლება აქვს, მოსთხოვოს მეორე მხარეს ამ ხელშეკრულებიდან და მოქმედი კანონმდებლობიდან გამომდინარე ვალდებულებათა კეთილსინდისიერი შესრულება.

5.2. სესხის გამცემი უფლებამოსილია, 5.4. პუნქტში აღწერილი რომელიმე გარემოების დადგომის შემთხვევაში ვადამდე შეწყვიტოს ხელშეკრულება და მოსთხოვოს სესხის მიმღებს სესხის, დარიცხული პროცენტისა და პირგასამტეხლოს სრული გადახდა.

5.3. სესხის მიმღები ვალდებულია, ასეთი შეტყობინების მიღების შემდეგ და მასში მითითებულ ვადაში დააბრუნოს სესხი, მასზე დარიცხული პროცენტი და ხელშეკრულების თანახმად გადასახდელი ყველა თანხა.

5.4. სესხის გამცემის მიერ ხელშეკრულების ვადამდე შეწყვეტის საფუძველია ერთ-ერთი შემდეგი გარემოების არსებობა, კერძოდ, თუ:

ა) სამჯერ ზედიზედ არ შეასრულა გრაფიკით ნაკისრი ვალდებულებები;

ბ) არსებობს მნიშვნელოვანი ცვლილება სესხის მიმღების ფინანსურ ან/და ქონებრივ მდგომარეობაში, რამაც შეიძლება მნიშვნელოვნად გაართულოს ან შეუძლებელი გახადოს სასესხო ვალდებულებების ხელშეკრულებით გათვალისწინებული პირობების შესრულება;

გ) ნებისმიერი განცხადება ან გარანტია, რომელსაც ადასტურებდა სესხის მიმღები ან რაც მოცემულია ამ ხელშეკრულებასთან კავშირში, აღმოჩნდება არასწორი.

6. დამატებითი პირობები

6.1. მხარეთა ურთიერთობები, რომლებიც არ არის განსაზღვრული ამ ხელშეკრულებით, რეგულირდება საქართველოს კანონმდებლობით.

6.2. მხარეთა ურთიერთშეთანხმებით ამ ხელშეკრულებასა და მასზე თანდართულ გრაფიკებში ნებისმიერ დროს შეიძლება შეტანილ იქნეს ცვლილებები და დამატებები, რომლებიც განიხილება ამ ხელშეკრულების განუყოფელ ნაწილად. ნებისმიერი ცვლილება და დამატება შეტანილ უნდა იქნეს მხოლოდ წერილობითი ფორმით.

6.3. მხარეები აღნიშნავენ, რომ ეცდებიან ხელშეკრულებიდან გამომდინარე ყოველგვარი დავის ან კონფლიქტის თავიდან აცილებას, ხოლო ხელშეკრულების შესრულებისას - წარმოშობილ უთანხმოებათა ურთიერთმოლაპარაკების საფუძველზე გადაწყვეტას. 30 დღის ვადაში კონსენსუსის მიუღწევლობის შემთხვევაში მხარეთა შორის წარმოქმნილი დავა წყდება საქართველოს მოქმედი კანონმდებლობის საფუძველზე.

6.4. მხარეთა სამართლებრივი ფორმის, სტრუქტურის შეცვლის ან/და ნებისმიერი ცვლილების შემთხვევაში მათზე დაკისრებული ვალდებულებების შესრულება და უფლებების გამოყენება დაეკისრება მათ უფლებამონაცვლეს.

6.5. ეს ხელშეკრულება ძალაშია მხარეთა მიერ მისი ხელმოწერის დღიდან ხელშეკრულებით გათვალისწინებული ვალდებულებების შესრულებამდე.

6.6. ხელშეკრულება შედგენილია თანაბარი იურიდიული ძალის მქონე ოთხ ეგზემპლარად ქართულ ენაზე.

ხელშეკრულება ხელმოწერილია მხარეების მიერ

200 --- წლის ----- ---------- ქ. თბილისში.

მხარეთა რეკვიზიტები

სესხის გამცემი
მისამართი: (სრული რეკვიზიტები)
---------------------------------

სახელი და გვარი

სესხის მიმღები
მისამართი: (სრული რეკვიზიტები)
-------------------------------------

სახელი და გვარი

დადგენილება ძალაშია 2008 წლის 28 მარტიდან.

როგორ განვახორციელოთ სატრანსპორტო საშუალების რეგისტრაცია

2008 წლის 11 მარტს საქართველოს პარლამენტმა მიიღო კანონი „საქართველოს მოქალაქეების მიერ საქართველოს საბაჟო კონტროლის გვერდის ავლით შემოყვანილი საბჭოთა კავშირის რესპუბლიკებში ან ყოფილი სამხრეთ ოსეთის ავტონომიური ოლქის ტერიტორიაზე კეთილსინდისიერად შეძენილი მექანიკური სატრანსპორტო საშუალებების რეგისტრაციის წესის შესახებ“, რომლის თანახმადაც, საქართველოს საბაჟო კონტროლის ავლით შემოყვანილი, ყოფილი საბჭოთა კავშირის რესპუბლიკებში ან ყოფილი სამხრეთ ოსეთის ავტონომიური ოლქის ტერიტორიაზე კეთილსინდისიერად შეძენილი, 2000 წლის ჩათვლით გამოშვებული მექანიკური სატრანსპორტო საშუალებების რეგისტრაციის შესახებ მოთხოვნის სააგენტოში განხილვის საფუძველს წარმოადგენს დაინტერესებული პირის წერილობითი განცხადება.

კეთილსინდისიერად შეძენილი მექანიკური სატრანსპორტო საშუალების რეგისტრაციისათვის დაინტერესებულმა პირმა უნდა წარადგინოს:

- განცხადება (იგი უნდა შეიცავდეს სატრანსპორტო საშუალების კეთილსინდისიერად შეძენის ამსახველ ფაქტობრივ გარემოებებს);

- დაინტერესებული პირის საქართველოს მოქალაქის პირადობის დამადასტურებელი მოწმობა და ამ მოწმობის ასლი, რომელიც ერთვის განცხადებას;

- სარეგისტრაციოდ განკუთვნილი მექანიკური სატრანსპორტო საშუალება;

- კანონით განსაზღვრული საფასურის გადახდის დამადასტურებელი ქვითარი.

თუ დაინტერესებული პირი ვერ უზრუნველყოფს ან არასრულყოფილად უზრუნველყოფს ზემოთ აღნიშნული დოკუმენტების წარდგენას, სააგენტო უფლებამოსილია, სატრანსპორტო საშუალების კეთილსინდისიერად შეძენის ან საკუთრების შეძენის ხანდაზმულობის ფაქტი დადასტურებულად მიიჩნიოს არანაკლებ 2 მოწმის მიერ მიცემული ახსნა - განმარტების საფუძველზე.

სააგენტომ განცხადება უნდა განიხილოს 10 დღის ვადაში. თუ საჭირო იქნა 10 სამუშაო დღეზე მეტი ვადა, სააგენტოს უფლება აქვს გაზარდოს იგი, მაგრამ ასეთ შემთხვევაში განცხადების განხილვის საერთო ვადა არ უნდა აღემატებოდეს 1 თვეს.

თუ სააგენტო განცხადების განხილვის ვადაში არ მიიღებს გადაწყვეტილებას სატრანსპორტო საშუალების რეგისტრაციის შესახებ ან რეგისტრაციაზე უარის თქმის თაობაზე, ეს ჩაითვლება რეგისტრაციაზე უარის თქმად. სააგენტოს მიერ მიღებული გადაწყვეტილება შეიძლება გასაჩივრდეს საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით. სააგენტო ვალდებულია, დაინტერესებულ პირს 5 სამუშაო დღის ვადაში გადასცეს წერილობითი გადაწყვეტილება რეგისტრაციაზე უარის თქმის შესახებ.

დაინტერესებული პირის მიერ საქართველოს საბაჟო კონტროლის გვერდის ავლით შემოყვანილი, ყოფილი საბჭოთა კავშირის რესპუბლიკებში ან ყოფილი სამხრეთ ოსეთის ავტონომიური ოლქის ტერიტორიაზე შეძენილი მექანიკური სატრანსპორტო საშუალების რეგისტრაცია არ განხორციელდება:

- თუ მექანიკურ სატრანსპორტო საშუალებაზე აღრიცხულია სამართლებრივი შეზღუდვა;

- თუ მექანიკური სატრანსპორტო საშუალება ან მისი რეგისტრაციის მიზნით წარდგენილი დოკუმენტაცია ვერ აკმაყოფილებს საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრულ მოთხოვნებს;

- თუ დაინტერესებულ პირს მექანიკური სატრანსპორტო საშუალება შეძენილი აქვს არაკეთილსინდისიერად;

- თუ დაინტერესებულ პირს სატრანსპორტო საშუალებაზე მფლობელობის ან საკუთრების უფლება წარმოეშვა 2006 წლის 1 ივლისის შემდეგ;

- საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებულ სხვა შემთხვევებში.

დაინტერესებული პირი ვალდებულია 2000 წლის შემდეგ გამოშვებული სატრანსპორტო საშუალება საბაჟო დეკლარირებისა და საბაჟო ოპერაციების განხორციელების მიზნით წარადგინოს საბაჟო ორგანოში. საბაჟო დამუშავების ოპერაციის დასრულებისა და საბაჟო დეკლარაციის მიღების შემდეგ დაინტერესებული პირი ვალდებულია განახორციელოს კუთვნილი ავტომანქანის სააგენტოში რეგისტრაცია.

კანონი ძალაშია 2008 წლის 25 მარტიდან და მოქმედებს 4 თვის განმავლობაში.

საკანონმდებლო სიახლენი კომენტარით რა ცვლილებებია დეკლარაციის შევსებასთან დაკავშირებით

2008 წლის 1 მაისს საქართველოს ფინანსთა მინისტრმა გამოსცა ბრძანება „საბაჟო დეკლარაციის სახეების, ფორმების, შევსების, წარდგენის, დაბრუნების, შეცვლის, რეგისტრაციის და მონაცემთა ბაზის ელექტრონული დამუშავების სისტემის გამოყენებით, ზეპირი დეკლარირებით ან სხვა მოქმედებების განხორცილებით საბაჟო დეკლარაციის წარდგენის, ფიზიკური პირის საბაჟო დეკლარაციის ფორმისა და შევსების, საფოსტო გზავნილის დეკლარაციის ფორმისა და შევსების წესების შესახებ ინსტრუქციების და საბაჟო დეკლარირების კლასიფიკატორის დამტკიცების თაობაზე”. საქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2007 წლის 22 ნოემბრის №1232 ბრძანებაში ცვლილებებისა და დამატებების შეტანის შესახებ“, რომლის თანახმადაც, საბაჟო ორგანოს უფლებამოსილი პირის მიერ აკრძალულია დეკლარაციის შევსება ან დეკლარაციაში მონაცემების დამატება ან მასში მონაცემების შეცვლა, გარდა იმ მონაცემებისა, რომელთა შეტანა ან/და შეცვლა განეკუთვნება საბაჟო ორგანოს კომ- პეტენციას, აგრეთვე ელექტრონული დამუშავების დროს გამოყენებული კოდირებული მონაცემების შეცვლის ან დამატების გარდა, თუ ისინი დეკლარა- ციაში შეტანილია არაკოდირებული სახით.

თუ დეკლარაციის გრაფები-2 (მხოლოდ საქონლის საქართველოს საბაჟო ტერიტორიაზე შემოტანასთან დაკავშირებული საბაჟო დამუშავების ოპერაციების შემთხვევაში), 3, 8 (მხოლოდ საქონლის საქართველოს საბაჟო ტერიტორიიდან გატანასთან დაკავშირებული საბაჟო დამუშავების ოპერაციების შემთხვევაში, 10, 11, 12, 15, 15ა, 17, 17ა, 18, 19, 21, 22, 23, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 37, 40, 42, 43, 44, 45, 47, 49 არასწორად არის შევსებული და აღნიშნული შეცდომა არ იწვევს საბაჟო სამართალდარღვევისათვის პასუხისმგებლობას, საბაჟო მოხელეს შეუძლია ცვლილებები შეიტანოს დეკლარაციის აღნიშნულ გრაფებში.

ბრძანება ძალაშია 2008 წლის 21 მაისიდან.

ვისთან შეიძლება დაზღვევის ხელშეკრულებების დადება

2008 წლის 14 მარტს საქართველოს პარლამენტმა მიიღო კანონი „დაზღვევის შესახებ“ საქართველოს კანონში დამატებებისა და ცვლილებების შეტანის თაობაზე“, რომლის თანახმადაც, საქართველოში რეგისტრირებულმა იურიდიულმა პირებმა და საქართველოს მოქალაქეებმა საქართველოს ტერიტორიაზე განხორციელებულ საქმიანობასთან და საქართველოს ტერიტორიაზე განთავსებულ ქონებასთან დაკავშირებული დაზღვევების ხელშეკრულებები, გარდა გადაზღვევის ხელშეკრულებებისა, შეუძლიათ დადონ მხოლოდ სააგენტოს მიერ ლიცენზირებულ სადაზღვევო ორგანიზაციებთან.

მზღვეველი ვალდებულია დაიცვას სააგენტოს მიერ დაწესებული შემდეგი ეკონომიკური ლიმიტები:

- სადაზღვევო საქმიანობის განხორციელების ყველა ეტაპზე შევსებული საწესდებო კაპიტალის მინიმალური ოდენობა (მათ შორის, ფულადი ფორმით);

- სადაზღვევო რეზერვებისა და ფონდების შექმნის წესი;

- სადაზღვევო რეზერვებისა და ფონდების განთავსების და ინვესტირების წესი;

- აქტივებისა და აღებულ სადაზღვევო ვალდებულებებს შორის ზღვრული თანაფარდობა;

- მოზიდულ ფინანსურ საშუალებებსა და საკუთარ კაპიტალს შორის ზღვრული თანაფარდობა.

მზღვეველმა აღებული სადაზღვევო ვალდებულებების შესასრულებლად სადაზღვევო შენატანების საფუძველზე უნდა შექმნას მოსალოდნელი სადაზღვევო ანაზღაურებისათვის აუცილებელი რეზერვები. ამ უკანასკნელის ნუსხასა და შექმნის წესს ადგენს სააგენტო. მზღვეველი ვალდებულია გადახდისუნარიანობის უზრუნველსაყოფად დაიცვას აქტივებისა და აღებულ სადაზღვევო ვალდებულებებს შორის ნორმატიული თანაფარდობა. რეზერვების განთავსება უნდა განახორციელოს დივერსიფიკაციის, დაბრუნებადობის, სარგებლიანობის და ლიკვიდურობის პირობებით.

მზღვეველი ვალდებულია, სააგენტოს მოთხოვნისას წარუდგინოს ინფორმაცია უცხოეთის იმ სადაზღვევო ორგანიზაციების შესახებ, რომელთანაც გაფორმებული აქვს გადაზღვევის ხელშეკრულებები. ინფორმაცია უნდა შეიცავდეს მონაცემებს გადამზღვეველი კომპანიის ფინანსური მდგომარეობის შესახებ.

კანონის თანახმად, სააგენტოს ფუნქციებია: დაზღვევის სფეროში სახელმწიფო პოლიტიკის გატარება, საკანონმდებლო სიახლენი კომენტარით მომხმარებელთა უფლებების დაცვა და სადაზღვევო ორგანიზაციების ქმედუნარიანობის უზრუნველყოფა. იგი უფლებამოსილია, შეამოწმოს მზღვეველის მიერ ნორმატიული და მეთოდოლოგიური დოკუმენტაციის დაცვა და მის მიერ განხორციელებული ანგარიშების უტყუარობა, რისთვისაც მზღვეველისაგან შეუძლია გამოითხოვოს და მიიღოს დადგენილი ანგარიშგება ნორმატივების დაცვის კონტროლის მიზნით. სააგენტოს თანამშრომელს უფლება არა აქვს, ამა თუ იმ ფორმით გასცეს მონაცემები, რომლებიც მიეკუთვნება მზღვეველის კომერციულ საიდუმლოებას, რომლებიც მისთვის ცნობილი გახდა თავისი საქმიანობის განხორციელებისას. ამასთან, მნიშვნელობა არა აქვს, მიმდინარე პერიოდში უკავია თუ არა ამ პირს ზემოთ აღნიშნული თანამდებობა.

მზღვეველი ვალდებულია, საფირმო სახელწოდების, განიზაციულ - სამართლებრივი ფორმის, ადგილსამყოფელის შეცვლის, რეორგანიზაციისა და სადამფუძნებლო დოკუმენტებში ცვლილებების შეტანის შემთხვევაში ამის შესახებ წერილობით აცნობოს სააგენტოს და წარუდგინოს სათანადო დოკუმენტები შესაბამისი ცვლილებების განხორციელება 7 სამუშაო დღეში.

სააგენტოს გადაწყვეტილების გასაჩივრება შეიძლება სასამართლოში.

კანონი ძალაშია 2008 წლის 10 აპრილიდან.

რა შემთხვევაში შეუძლია სააგენტოს გააუქმოს მიკროსაფინანსო ორგანიზაციის რეგისტრაცია

საქართველოს პარლამენტმა 2008 წლის 14 მარტს მიიღო კანონი „მიკროსაფინანსო ორგანიზაციების შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილებებისა და დამატების შეტანის თაობაზე“, რომლის თანახმადაც, მიკროსაფინანსო ორგანიზაცია არის შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოების ან სააქციო საზოგადოების ორგანიზაციულ-სამართლებრივი ფორმით დაფუძნებული იურიდიული პირი, რომელიც მისი განაცხადის საფუძველზე რეგისტრირებულია სააგენტოს მიერ და ახორციელებს ამ კანონით გათვალისწინებულ საქმიანობას სააგენტოს ზედამხედველობით. მიკროსაფინანსო ორგანიზაცია უფლებამოსილია განახორციელოს თავისი საქმიანობა მხოლოდ სააგენტოს მიერ მისი როგორც მიკროსაფინანსო ორგანიზაციის რეგისტრაციის შემდეგ. თუ სააგენტო შემოწმების შედეგად დაადგენს, რომ მიკროსაფინანსო ორგანიზაციამ დაარღვია საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი ნორმები, სააგენტო უფლებამოსილია, გააფრთხილოს იგი ან მიიღოს გადაწყვეტილება მიკროსაფინანსო ორგანიზაციის რეგისტრაციის გაუქმების შესახებ.

იმ შემთხვევაში, კი თუ მიკროსაფინანსო ორგანიზაცია ფინანსურ ანგარიშგებას ზედიზედ 2-ჯერ არ წარუდგენს სააგენტოს მის მიერვე დადგენილი ფორმითა და პერიოდულობით, სააგენტო უფლებამოსილია, გააუქმოს მიკროსაფინანსო ორგანიზაციის რეგისტრაცია. ორგანიზაციაში არსებული ინფორმაცია მსესხებლის შესახებ შეიძლება მიეცეს მხოლოდ თავად მსესხებელს, მის წარმომადგენლებს, სააგენტოს, აგრეთვე საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებულ შემთხვევებში-საქართველოს ფინანსური მონიტორინგის სამსახურს. სხვა პირებს აღნიშნული ინფორმაცია მიეცემათ მხოლოდ სასამართლოს შესაბამისი გადაწყვეტილებით ან მსესხებელთან წინასწარი წერილობითი შეთანხმების საფუძველზე.

კანონი ძალაშია 2008 წლის 18 აპრილიდან.

იურიდიული პირის პასუხისმგებლობის შემთხვევები

2008 წლის 19 მარტს საქართველოს პარლამენტმა მიიღო კანონი „საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსში ცვლილებებისა და დამატებების შეტანის შესახებ“, რომლის თანახმადაც, წინასწარი შეცნობითი დანაშაულებრივი გზით მოპოვებული ნივთით სარგებლობა, ნივთის შეძენა, ფლობა ან გასაღება, - ისჯება ჯარიმით ან საზოგადოებისათვის სასარგებლო შრომით ვადით ასოთხმოციდან ორას საათამდე ან გამასწორებელი სამუშაოთი ვადით ერთ წლამდე ანდა თავისუფლების აღკვეთით ვადით ორ წლამდე.

უკანონო შემოსავლის ლეგალიზაცია, მისი უკანონო წარმოშობის დაფარვის მიზნით, აგრეთვე მისი ნამდვილი ბუნების, წარმოშობის წყაროს, ადგილმდებარეობის, განთავსების, მოძრაობის, მასზე საკუთრების ან/და მასთან დაკავშირებული სხვა უფლებების დამალვა ან შენიღბვა, - ისჯება ჯარიმით თავისუფლების აღკვეთით ვადით სამიდან ექვს წლამდე.

იგივე ქმედება ჩადენილი ჯგუფურად და არაერთგზის, რასაც თან ახლავს დიდ ოდენობით შემოსავლის მიღება, - ისჯება თავისუფლების აღკვეთით ვადით ექვსიდან ცხრა წლამდე.

იგივე ქმედება ჩადენილი ორგანიზებული ჯგუფის მიერ ან სამსახურებრივი მდგომარეობის გამოყენებით, რასაც თან ახლდა განსაკუთრებით დიდ ოდენობით შემოსავლის მიღება, - ისჯება თავისუფლების აღკვეთით ვადით ცხრიდან თორმეტ წლამდე.

კანონის თანახმად, წინასწარი შეცნობით უკანონო შემოსავლის ლეგალიზაციის გზით მოპოვებული ნივთით სარგებლობა, ნივთის შეძენა, ფლობა ან გასაღება, - ისჯება ჯარიმით ან საზოგადოებისათვის სასარგებლო შრომით ვადით ას ოთხმოციდან ორას საათამდე ან გამასწორებელი სამუშაოთი ვადით ერთ წლამდე ანდა თავისუფლების აღკვეთით ვადით ორ წლამდე.

იგივე ქმედება ჩადენილი წინასწარი შეთანხმებებით ჯგუფის მიერ, არაერთგზის, დიდი ოდენობით-ისჯება ჯარიმით ან თავისუფლების აღკვეთით ვადით ორიდან ხუთ წლამდე. იგივე ქმედება ჩადენილი ორგანიზებული ჯგუფის მიერ, სამსახურებრივი მდგომარეობის გამოყენებით ან განსაკუთრებით დიდ ოდენობით - ისჯება თავისუფლების აღკვეთით ვადით ოთხიდან შვიდ წლამდე. აღსანიშნავია, რომ დიდ ოდენობად ითვლება შემოსავალი 30 000 ლარიდან 50 000 ლარამდე, ხოლო განსაკუთრებით დიდ ოდენობად 50 000-დან ზევით.

საქართველოს ფინანსური მონიტორინგის სამსახურისა და მონიტორინგის განმახორციელებული პირების ხელმძღვანელებისა და თანამშრომლების მიერ მონიტორინგს დაქვემდებარებული გარიგების შესახებ ინფორმაციის კომპეტენტური ორგანოებისათვის მიწოდების ფაქტის გახმაურება ისჯება ჯარიმით ანდა თანამდებობების დაკავების ან საქმიანობის უფლების ჩამორთმევით ვადით სამ წლამდე.

იგივე ქმედება, რომელმაც მნიშვნელოვანი ზიანი გამოიწვია - ისჯება თავისუფლების აღკვეთით ვადით ორ წლამდე, თანამდებობის დაკავების ან საქმიანობის უფლების ჩამორთმევით სამ წლამდე.

ტერორიზმის დაფინანსება ისჯება თავისუფლების აღკვეთით ვადით ათიდან თოთხმეტ წლამდე.

კანონი ძალაშია 2008 წლის 12 აპრილიდან.

ცვლილებები საქართველოს მოქალაქეების საქართველოდან
დროებითი გასვლისა და შემოსვლის წესში