წიგნი მოიცავს აკაკი ასათიანის - საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს თავმჯდომარის მიერ 1991 წლის პრესაში („საქართველოს რესპუბლიკა“, „რესპუბლიკა“, „ახალგაზრდა ივერიელი“, „აფხაზეთის ხმა“, „თბილისი“) გამოქვეყნებულ განცხადებებს, მიმართვებსა და ინტერვიუებს. აგრეთვე, საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს მიერ 1991 წლის აპრილიდან 1991 წლის დეკემბრამდე კანონებში შესატანი ცვლილებების, ხელშეკრულების დადებისა და რატიფიცირების, არჩევნების დანიშვნა-გადატანის, ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული მოწყობის საკითხების გადაწყვეტის, თანამდებობაზე დანიშვნისა და გათავისუფლების, სხვადასხვა კომისიების შექმნის, სადეპუტატო უფლებამოსილების ცნობისა და შეწყვეტის შესახებ გამოტანილ დადგენილებებს.

აკაკი თორნიკეს ძე ასათიანი დაიბადა 1953 წლის 22 ოქტომბერს, ქალაქ თბილისში, მოსამსახურის ოჯახში.

1971 წელს დაამთავრა თბილისის პირველი საშუალო სკოლა, 1977 წელს - თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის აღმოსავლეთმცოდნეობის ფაკულტეტი.

აკაკი ასათიანი სხვადასხვა წლებში მუშაობდა მასწავლებლად, მთარგმნელად, რედაქტორად, ბოლო წლებში 1990 წლის ნოემბრამდე მუშაობდა საინფორმაციო სააგენტო „საქართველოს“ საქინფორმის მთარგმნელ-სტილისტად.

1990 წლის ნოემბერში საქართველოს პირველი მოწვევის უზენაესი საბჭოს პირველ სესიაზე აკაკი ასათიანი საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს თავმჯდომარის პირველ მოადგილედ აირჩიეს.

აკაკი ასათიანი აქტიურად მონაწილეობდა ეროვნული მოძრაობის ყველა ღონისძიებასა და აქციაში. არის ქართველ ტრადიციონალისტთა კავშირის თავმჯდომარე და

„მრგვალი მაგიდა - თავისუფალი საქართველოს“ წევრი. ჰყავს ცოლი და ორი ვაჟიშვილი.

აკაკი ასათიანი. ბიოგრაფია // საქართველოს რესპუბლიკა. - 1991. - 19 აპრილი. - 76 (96). - 1 გვ.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭო ადგენს:

არჩეულ იქნეს ზვიად კონსტანტინეს ძე გამსახურდია საქართველოს რესპუბლიკის პრეზიდენტად.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს
თავმჯდომარის პირველი მოადგილე
ა. ასათიანი თბილისი, 1991 წლის 14 აპრილი

დადგენილება : ზვიად კონსტანტინეს ძე გამსახურდიას საქართველოს რესპუბლიკის პრეზიდენტად არჩევის შესახებ // საქართველოს რესპუბ- ლიკა. - 1991. - 16 აპრილი. - 73 (93). - 1 გვ.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭო ადგენს: დაინიშნოს საქართველოს რესპუბლიკის პრეზიდენტის არჩევნები საყოველთაო, თანასწორი და პირდაპირი საარჩევნო უფლების საფუძველზე ფარული კენჭისყრით 1991 წლის 26 მაისს.

დაევალოს ცენტრალურ საარჩევნო კომისიას უზრუნველყოს საქართველოს რესპუბლიკის პრეზიდენტის არჩევნების ჩატარება.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს
თავმჯდომარის პირველი მოადგილე
ა. ასათიანი თბილისი, 1991 წლის 14 აპრილი

დადგენილება : საქართველოს რესპუბლიკის პრეზიდენტის არჩევნების ჩატარების თარიღის შესახებ // საქართველოს რესპუბლიკა. - 1991. - 16 აპრილი. - 73 (93). - 1 გვ.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭო ადგენს: არჩეულ იქნეს აკაკი თორნიკეს ძე ასათიანი საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს თავმჯდომარედ და გათავისუფლდეს საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს თავმჯდომარის პირველი მოადგილის თანამდებობიდან.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს
თავმჯდომარის პირველი მოადგილე
ნ. ბურჭულაძე თბილისი. 1991 წლის 18 აპრილი.

დადგენილება : ა. თ. ასათიანის საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს თავმჯდომარედ არჩევის შესახებ // საქართველოს რესპუბლიკა. - 1991. - 19 აპრილი. - 76 (96). - 1 გვ.

დადგენილება : ა. თ. ასათიანის საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს თავმჯდომარედ არჩევის შესახებ // აფხაზეთის ხმა. - 1991. - 20 აპრილი. - 71 (13437). - 1 გვ.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭო ადგენს: დამტკიცდეს აფხაზეთის ასსრ უზენაესი საბჭოს მიერ 1991 წლის 28 თებერვალს ქ. გაგრისადმი ადმინისტრაციულად დაქვემდებარებული ბზიფის სასოფლო საბჭოს სადაბო საბჭოდ და სოფელ ბზიფის დაბა ბზიფად გარდაქმნა.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს თავმჯდომარე
ა. ასათიანი თბილისი. 1991 წლის 18 აპრილი.

დადგენილება : აფხაზეთის ასსრ უზენაესი საბჭოს მიერ ქ. გაგრისადმი ადმინისტრაციულად დაქვემდებარებული ბზიფის სასოფლო საბჭოს სადაბო საბჭოდ გარდაქმნის დამტკიცების შესახებ // საქართველოს რესპუბლიკა. - 1991. - 19 აპრილი. - 76 (96). - 1 გვ.

დადგენილება : აფხაზეთის ასსრ უზენაესი საბჭოს მიერ განხორციელებული ქ. გაგრისადმი ადმინისტრაციულად დაქვემდებარებული ბზიფის სასოფლო საბჭოს სადაბო საბჭოდ გარდაქმნის დამტკიცების შესახებ // აფხაზეთის ხმა. - 1991. - 20 აპრილი. - 71 (13437). - 1 გვ.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭო ადგენს:

გამოეცვალოს სახელი ქ. თბილისის ოქტომბრის რაიონს და ეწოდოს ჩუღურეთის რაიონი.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს თავმჯდომარე
ა. ასათიანი თბილისი. 1991 წლის 18 აპრილი.

დადგენილება : ქ. თბილისის ოქტომბრის რაიონისათვის სახელის გამოცვლის შესახებ // საქართველოს რესპუბლიკა. - 1991. - 19 აპრილი. - 76 (96). - 1 გვ.

დადგენილება : ქ. თბილისის ოქტომბრის რაიონისათვის სახელის გადარქმევის შესახებ // აფხაზეთის ხმა. - 1991. - 20 აპრილი. - 71 (13437). - 1 გვ.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭო ადგენს: გამოეცვალოს სახელი თეთრი წყაროს რაიონის შეხვეტილას სასოფლო საბჭოს სოფელ პოლიანას და ეწოდოს სოფელი ჯვრისხევი.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს თავმჯდომარე
ა. ასათიანი თბილისი. 1991 წლის 18 აპრილი.

დადგენილება : თეთრი წყაროს რაიონის შეხვეტილას სასოფლო საბჭოს სოფელ პოლიანასათვის სახელის გამოცვლის შესახებ // საქართველოს რესპუბლიკა. - 1991. - 19 აპრილი. - 76 (96). - 1 გვ.

დადგენილება : თეთრი წყაროს რაიონის შეხვეტილას სასოფლო საბჭოს სოფელ პოლიანასთვის სახელის გადარქმევის შესახებ // აფხაზეთის ხმა. - 1991. - 20 აპრილი. - 71 (13437). - 1 გვ.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭო ადგენს: გამოეცვალოს სახელი საქართველოს რესპუბლიკის მატერიალურ-ტექნიკური მომარაგებისა და სახელმწიფო რეზერვების სამინისტროს და ეწოდოს საქართველოს რესპუბლიკის მატერიალური რესურსების სამინისტრო.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს თავმჯდომარე
ა. ასათიანი თბილისი. 1991 წლის 18 აპრილი.

დადგენილება : საქართველოს რესპუბლიკის მატერიალურ-ტექნიკური მომარაგებისა და სახელმწიფო რეზერვების სამინისტროსათვის სახელის გამოცვლის შესახებ // საქართველოს რესპუბლიკა. - 1991. - 19 აპრილი. - 76 (96). - 1 გვ.

დადგენილება : საქართველოს რესპუბლიკის მატერიალურ-ტექნიკური მომარაგებისა და სახელმწიფო რეზერვების სამინისტროსათვის სახელის გადარქმევის შესახებ // აფხაზეთის ხმა. - 1991. - 20 აპრილი. - 71 (13437). - 1 გვ.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭო ადგენს: საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს 1991 წლის 29 იანვრის დადგენილებით დამტკიცებულ „საქართველოს რესპუბლიკის შინაგან ჯარებში - ეროვნულ გვარდიაში სამხედრო სამსახურის გავლის წესის დროებით დებულებაში“ შეტანილ იქნეს ცვლილებები:

1. მე-9 მუხლში სიტყვები „უზენაესი საბჭოს პრეზიდიუმი“ შეიცვალოს სიტყვით „პრეზიდენტი“.

2. მე-13 მუხლში სიტყვები „უზენაესი საბჭოს პრეზიდიუმს“ შეიცვალოს სიტყვით „პრეზიდენტს“.

3. მე-14 მუხლში სიტყვები „უზენაესი საბჭოს პრეზიდიუმის“ შეიცვალოს სიტყვით „პრეზიდენტის“.

4. მე-17 მუხლის მეოთხე და მეექვსე აბზაცებში სიტყვები „უზენაესი საბჭოს პრეზიდიუმი“ და „უზენაესი საბჭოს პრეზიდიუმს“ შეიცვალოს შესაბამისად სიტყვებით „პრეზიდენტი“ და „პრეზიდენტს“.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს თავმჯდომარე
ა. ასათიანი თბილისი. 1991 წლის 18 აპრილი.

დადგენილება : საქართველოს რესპუბლიკის შინაგან ჯარებში - ეროვნულ გვარდიაში სამხედრო სამსახურის გავლის წესის დროებით დებულებაში ცვლილებების შეტანის შესახებ // საქართველოს რესპუბ ლიკა. - 1991. - 19 აპრილი. - 76 (96). - 1 გვ.

დადგენილება : საქართველოს რესპუბლიკის შინაგან ჯარებში - ეროვნულ გვარდიაში სამხედრო სამსახურის გავლის წესის დროებით დებულებაში ცვლილებების შეტანის შესახებ // აფხაზეთის ხმა. - 1991. - 20 აპრილი. - 71 (13437). - 1 გვ.

ჩვენმა საპარლამენტო კორესპონდენტმა პირველი სხდომის შემდეგ, შესვენებისას, უზენაესი საბჭოს ახლადარჩეულ თავმჯდომარეს ბატონ აკაკი ასათიანს ჩამოართვა ინტერვიუ.

- ბატონო აკაკი, პირველ რიგში „ახალგაზრდა ივერიელის“ კოლექტივისა და მკითხველთა სახელით გილოცავთ უზენაესი საბჭოს თავმჯდომარედ არჩევას. თქვენი არჩევა მართლაც რომ რთულ პოლიტიკურ სიტუაციაში მოხდა, მაგრამ ამ სიტუაციას ისიც ხომ არ ართულებს, რომ ამ პოსტზე თქვენ შეცვალეთ ბატონი ზვიად გამსახურდია?

- მე ვიცი, რომ ეს უზარმაზარი პასუხისმგებლობაა. მთელი ჩემი შეგნებული ცხოვრება და, საერთოდ რაც ეროვნულ მოძრაობაში ვმონაწილეობ, ვცდილობდი მხარში ვდგომოდი ბატონ ზვიადს. ახლა მართლაც ორმაგი ტვირთია ეს. მე ვეცდები ჩემს ქვეყანას ვემსახურო, გავამართლო ეს დიდი ნდობა. ცხადია, ბატონი პრეზიდენტი ამოუდგება ჩვენს პარლამენტს მხარში. ყველაფერი ურთიერთშეთანხმებით იქნება. ჩვენ ახლა ისეთი პერიოდი გვაქვს, რომ კარგი შესაძლებლობაა იმისა, ერთად, შეკავშირებით ვიმუშოთ. თავისუფალ ქვეყანას რომ ავაშენებთ, ავაყვავებთ და დავაყენებთ ფეხზე, მერე კამათიც შეიძლება, თუმც კამათი ახლაც უნდა იყოს, მაგრამ ეს არ უნდა იყოს ერთმანეთის მიმართ დაპირისპირება. პარლამენტში, პრეზიდენტის პოსტის შემოღების შემდეგ დიდი სიძნელეები აღარ გვექნება, მისი ფუნქციები გარკვეულად შეიცვლება. ყველაფერს თავისი სახელი რომ დავარქვათ, ბატონ ზვიად გამსახურდიას გადანაცვლებამ მთავრობასა და პარლამენტს შორის, ერთგვარად გააწონასწორა ყველაფერი. პარლამენტმა უნდა შეასრულოს თავისი ფუნქციები, იმუშაოს კანონებე. არის უზენაესი ხელისუფალი - პრეზიდენტი, რომელიც არბიტრის ფუნქციასაც შეასრულებს. მთავრობასაც შესანიშნავი ხელმძღვანელი ჰყავს ბატონ თენგიზ სიგუას სახით. ეს არის საუკეთესო ვარიანტი. პრეზიდენტობის შემოღება იყო ერთადერთი სწორი გადაწყვეტილება და ამ გადაწყვეტილებამ მოაწესრიგა კიდეც ჩვენი სახელმწიფოებრივი სტრუქტურები. ახლა საკრებულოები ჩამოყალიბდება და, ფაქტობრივად, ჩვენში შეიქმნა უკვე პოლიტიკური სისტემა. პოლიტიკურად ჩვენ უკვე დამოუკიდებელი ვართ.

ინტერვიუ „ახალგაზრდა ივერიელს“ / ასათიანი ა. // ახალგაზრდა ივერიელი. - 1991. - 20 აპრილი. - 45 (11678) - 1 გვ.

ინტერვიუ ბატონ აკაკი ასათიანთან, საქართველოს სახელმწიფოებრივი დამოუკიდებლობის აღდენის აქტის მიღების დღეს.

ვერაფერი ამოშლის მეხსიერებიდან ამა წლის ცხრა აპრილს, საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს სხდომათა დარბაზში ჩვენი სახელმწიფოებრიობის აღდგენის გამოცხადების სიდიადეს და ბრწყინვალებას.

შესვენების დროს დარბაზში უსაზღვრო სიხარულმა დაისადგურა. ეს საუბარიც იქ შედგა.

- ბატონო აკაკი, ქართველ ერს ნათელი დღეც ბევრი უნახავს და ბნელიც. მრავალი ჭირი და ვარამი გადაგვხდომია თავს და ყოველივე ამის ფონზე დღევანდელ დღეს თავისუფლად შეიძლება ეწოდოს უბედნიერესი. თქვენ როგორ ფიქრობთ?

- ჩვენ ყველანი ვართ ამის მონაწილე და არა ის ორასორმოცდაათი კაცი, დეპუტატი, ვინც ხმა მისცა ჩვენი სახელმწიფოებრიობის აღდგენას 1918 წლის 26 მაისის დამოუკიდებლობის აქტის საფუძველზე. ეს არის მთელი ჩვენი ერის, ყველასი, ვინც ჩვენთან ცხოვრობს და მხარს გვიჭერს, იმათი გამარჯვება. დღეს ჩვენ მილიონები ვართ. ეს არის უდიდესი სამართლიანობაც და სწორუპოვარი ძალმოსილებაც, ჩვენს ისტორიაში გოლიათური ნაბიჯია ეს. ამიტომაც უნდა გვიხაროდეს და გვიხარია კიდეც. უფრო მეტიც, დღეს ჩვენ ზეციდან დაგვცქერიან და ხარობენ დავით აღმაშენებლის, თამარ მეფის, გიორგი ბრწყინვალეს, ქეთევან წამებულის, სხვა დიდ წინაპართა და 9 აპრილს დაღუპულთა, მერაბ კოსტავას სულები. დიახ, ხარობს ყველა იმ ქართველის სული, ვინც ამისათვის იბრძოდა და ვერ მოესწრო დიდებულ დღეს. სიმართლე გითხრათ, ამაზე დიდი რამ შეუძლებელი მგონია. ის, რაც დღეს მოხდა, ომის მოგებაზე მეტად მიმაჩნია. ეს ხომ დაკარგულის აღდგენაც არის, წარსულის აღორძინებაც. ახალი ძალით შეგვახსენა თავი ამისათვის დაღვრილმა სისხლმა.

საოცრება მოხდა, მართალი გითხრათ, გაოგნებულიც ვარ. ადრე ამაზე ხომ ოცნებაც არ შეგვეძლო. თუმცა კი ვოცნებობდით, მაგრამ არ მეგონა ასე ახლოს თუ იყო ის დღე, უფრო სამერმისოდ, სამომავლოდ მეჩვენებოდა. საოცრებაა ნამდვილად, ღმერთმა დაგვაჯილდოვა ჩვენ. ყველას, ჩვენს თაობას, ვინც ახლა ცოცხლები ვართ, ღმერთმა გვიბოძა ეს. ჭეშმარიტად ბედნიერები ვართ დღევანდელი ქართველები, რომ ამ დღეს მოვესწარით. ღვთის ნებაა ყველაფერი, მისი მადლი არ მოკლებოდეს ჩვენს ერს, ჩვენს სამშობლოს, ჩვენს მეგობრებს, ჩვენ მოყვასს, ყველას.

- დღეს ხორცი შეესხა ჩვენი ხალხის მრავალი თაობის ოცნებას, ნატვრას და მისწრაფებას...

- ეგ არის ყველაზე დიდი რამ ამ ბოლო ორი საუკუნის მანძილზე, რაც ჩვენი სახელმწიფოებრიობა არ არსებობდა, თუ მხედველობაში არ მივიღებთ იმ სამ წელს. როცა შეიქმნა საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა. რამდენი თაობა წავიდა, დაიფერფლა ამ ოცნებაში, ჩვენ ხომ ვალში ვიყავით და ვართ მათ წინაშე, ვინც თავი დადო, ვინც სიცოცხლე გასწირა თავისუფლებისათვის, ისინი ჩვენზე მეტად არიან ღირსნი დიდების. ჩვენ ხომ მათი ნება აღვასრულეთ მხოლოდ, მეტი არაფერი. მე დარწმუნებული ვარ, ეს ამბავი აუცილებლად მიუვათ მათ. ჩვენ 9 აპრილს დაღვრილი სისხლი გვშველის, გვეხმარება და გვაძლიერებს. ასე მგონია, სამუდამოდ დავკარგე შიშის გრძნობა, უძლეველობის საოცარი განცდა დამეუფლა და ამის საწინდარია ის ერთსულოვნება, რომელიც დღეს ამ დარბაზში სუფევდა. აქ ხომ სხვადასხვა პარტიის, მრწამსის, მოსაზრების, ყაიდის, შეხედულების პარლამენტარები, წარმომადგენლები ვართ. მაგრამ ეს ახლა მისხალის ოდენადაც არ იგრძნობა. საოცრად ერთსულოვნები ვართ, თითქოს ერთსულ, ერთხორც არსებად ვიყოთ შეკრული. არავის, არც ერთის გულში შიშის ნატამალიც არა ჩანს. ჩვენ ჩვენი გავაკეთეთ, არავის დავუშლით გააკეთოს მეტი და უკეთესი.

- ალბათ უპრიანია იმის თქმაც, ბატონო აკაკი, რომ ყოველივე ეს ათმაგად, ასმაგად ზრდის ჩვენს პასუხისმგებლობას.

- რა თქმა უნდა, ახლა ყველაფერი ჩვენი გადასაწყვეტი და მოსაგვარებელია - ავიც, კარგიც. მე ღრმად მწამს, რომ ამის შესაბამისად გაიზრდება ყველა ჩვენგანის პასუხისმგებლობა. ჩვენი ხალხი და საერთოდ ჩვენ გავიწაფეთ ამ ბრძოლაში. უდიდეს მნიშვნელობას ვანიჭებ იმას, რომ ჩვენ აღვიდგინეთ დამოუკიდებლად მოქმედების უნარი, ეროვნულად ფიქრის, აზროვნების, განსჯის შნო და ლაზათი, თვითშეგნების, თვითდამკვიდრების გრძნობა, რაც მომავალში კიდევ უფრო გაძლიერდება. გავიხსენოთ უბრალო მაგალითი, რამხელა აღზევებამ და აღმავლობამ მოიცვა ჩვენი კულტურა, მეცნიერება, საზოგადოებრივი საქმიანობის სხვა სფეროები 1918-1921 წლებში, მაშინ აღზრდილმა თაობამ მერეც შექმნა ყველაფერი ფასეული კულტურაში, მეცნიერებაში. იწყებოდა სამეურნეო აღმავლობაც, რომ დაეცლიათ, 1921 წელს ბოლშევიკები და რუსეთის ჯარი რომ არ შემოსულიყვნენ. ახლა კი ბევრად უკეთესი პირობები გვაქვს, იმიტომ რომ ახლა თვითონ ჩვენ მოვიპოვეთ ეს ყველაფერი. მაშინ ცოტა ციდან ჩამოვარდნილივით იყო. ყველამ ვიცით ეს, არა? ახლა თვითონ ხალხმა მოიპოვა ეს, რაც უზარმაზარი სტიმულია და გამაათკეცებელი იმ გრძნობისა, თქვენ რომ ახსენეთ, პასუხისმგებლობისა. ამაში ეჭვი არ მეპარება.

- მოკლედ რომ ვთქვათ, ახლა ის დროა, როცა განსაკუთრებულად საჭიროა ახალი მიღწევები და გამარჯვებები ვუსურვოთ ჩვენს ხალხს. ალბათ უდიდესი გამძლეობა და ამტანობაც დაგვჭირდება...

- მე მაქვს ჩვენი ერის ძალმოსილების იმედი, ღმერთი შეგვეწიოს ყველას!

ესაუბრა შალვა გულუა.

ინტერვიუ : „ჩვენ ღმერთმა დაგვაჯილდოვა“ / ასათიანი ა. // თბილისი. - 1991. - 22 აპრილი. - 75 (11389) - 5 გვ.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭო ადგენს: არჩეულ იქნეს ევტიხი შალვას ძე ბენდელიანი საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საარბიტრაჟო სასამართლოს თავმჯდომარედ.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს თავმჯდომარე
ა. ასათიანი თბილისი. 1991 წლის 23 აპრილი.

დადგენილება : ე. შ. ბენდელიანის საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საარბიტრაჟო სასამართლოს თავმჯდომარედ არჩევის შესახებ // საქართველოს რესპუბლიკა. - 1991. - 24 აპრილი. - 79 (99). - 1 გვ.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭო ადგენს: „საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს წევრის სტატუსის შესახებ“ საქართველოს რესპუბლიკის 1991 წლის 27 თებერვლის კანონის მეხუთე მუხლის შესაბამისად, ვადამდე შეწყდეს საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს წევრის გივი გრიგოლის ძე გუმბარიძის უფლებამოსილება.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს თავმჯდომარე
ა. ასათიანი თბილისი. 1991 წლის 23 აპრილი.

დადგენილება : საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს წევრის გ.გ. გუმბარიძის უფლებამოსილების შეწყვეტის შესახებ // საქართველოს რესპუბლიკა. - 1991. - 24 აპრილი. - 79 (99). - 1 გვ.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭო ადგენს: დამტკიცდეს „დროებითი დებულება საქართველოს რესპუბლიკის შინაგანი ჯარების - ეროვნული გვარდიის რიგებში სავალდებულო სამხედრო სამსახურის გავლის წესის შესახებ“ და შემოღებულ იქნეს სამოქმედოდ მიღებისთანავე.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს თავმჯდომარე
ა. ასათიანი თბილისი. 1991 წლის 23 აპრილი.

დადგენილება : „საქართველოს რესპუბლიკის შინაგანი ჯარების - ეროვნული გვარდიის რიგებში სავალდებულო სამხედრო სამსახურის გავლის წესის შესახებ დროებითი დებულების“ დამტკიცების თაობაზე // საქართველოს რესპუბლიკა. - 1991. - 26 აპრილი. - 81 (101). - 1 გვ.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭო ადგენს:

1. „საქართველოს რესპუბლიკაში საარბიტრაჟო სასამართლოს შესახებ“ საქართველოს რესპუბლიკის კანონი სამოქმედოდ შემოღებულ იქნეს გამოქვეყნებისთანავე.

2. გაუქმდეს საქართველოს რესპუბლიკის სამინისტროებში, უწყებებში, დეპარტამენტებსა და ორგანიზაციებში არსებული საუწყებო არბიტრაჟები.

3. განისაზღვროს საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საარბიტრაჟო სასამართლოს შემადგენლობა უზენაესი საარბიტრაჟო სასამართლოს თავმჯდომარით, მისი პირველი მოადგილით, ორი მოადგილითა და უზენაესი საარბიტრაჟო სასამართლოს ოცდახუთი წევრით.

4. შეიქმნას ქ. თბილისის და ქ. ქუთაისის საარბიტრაჟო სასამართლოები.

საქართველოს რესპუბლიკის მთავრობამ:

საქართველოს რესპუბლიკის საარბიტრაჟო სასამართლო ორგანოების დაფინანსების საკითხები გადაწყვიტოს ერთი თვის ვადაში;

უზრუნველყოს საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საარბიტრაჟო სასამართლოსათვის იმ საშტატო ერთეულთა გადაცემა, რომლებიც გამოთავისუფლდებიან სამინისტროებში, უწყებებში, დეპარტამენტებსა და ორგანიზაციებში საუწყებო არბიტრაჟების გაუქმების შედეგად;

შეუსაბამოს „საქართველოს რესპუბლიკაში საარბიტრაჟო სასამართლოს შესახებ“ კანონს საქართველოს რესპუბლიკის მთავრობის მოქმედი დადგენილებები და განკარგულებები.

5. წინადადება მიეცეთ აფხაზეთის ასსრ და აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის უზენაეს საბჭოებს შეუსაბამონ ავტონომიური რესპუბლიკების კანონმდებლობა „საქართველოს რესპუბლიკაში საარბიტრაჟო სასამართლოს შესახებ“ კანონს.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს თავმჯდომარის მოადგილე
ა. ასათიანი თბილისი. 1991 წლის 23 აპრილი.

დადგენილება : „საქართველოს რესპუბლიკაში საარბიტრაჟო სასამართლოს შესახებ“ საქართველოს რესპუბლიკის კანონის სამოქმედოდ შემოღების თაობაზე // საქართველოს რესპუბლიკა. - 1991. - 27 აპრილი. - 82(102). - 2 გვ.

დადგენილება : „საქართველოს რესპუბლიკაში საარბიტრაჟო სასამართლოს შესახებ“ საქართველოს რესპუბლიკის კანონის სამოქმედოდ შემოღების თაობაზე // აფხაზეთის ხმა. - 1991. - 27 აპრილი. - 76 (13442). - 1 გვ.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭო ადგენს: არჩეულ იქნეს პაატა გიორგის ძე გველესიანი საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საარბიტრაჟო სასამართლოს თავმჯდომარის პირველ მოადგილედ.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს თავმჯდომარე
აკაკი ასათიანი. თბილისი, 1991 წლის 27 აპრილი.

დადგენილება : პ. გ. გველესიანის საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საარბიტრაჟო სასამართლოს თავმჯდომარის პირველ მოადგილედ არჩევის შესახებ // საქართველოს რესპუბლიკა. - 1991. - 30 აპრილი. - 83 (103). - 1 გვ.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭო ადგენს: საქართველოს რესპუბლიკის რაიონებისა და რესპუბლიკური დაქვემდებარების ქალაქების საკრებულოების წევრთა რაოდენობა განისაზღვროს ამ დადგენილების დანართის შესაბამისად.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს თავმჯდომარე
აკაკი ასათიანი. თბილისი, 1991 წლის 23 აპრილი.

დადგენილება : საქართველოს რესპუბლიკის რაიონებისა და რესპუბლიკური დაქვემდებარების ქალაქების საკრებულოების წევრთა რაოდენობის შესახებ // საქართველოს რესპუბლიკა. - 1991. - 30 აპრილი. - 83 (103). - 1 გვ.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭო ადგენს: გამოეყოს ჯავის რაიონს და გადაეცეს:

- საჩხერის რაიონს სინაგურის სასოფლო საბჭო (20, 4 ათასი ჰექტარი მიწა).

- ონის რაიონს კიროვისა და ჩასავლის საბჭოები: (38,6 ათასი ჰექტარი მიწა)

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს თავმჯდომარის მოადგილე
ა. ასათიანი თბილისი, 1991 წლის 27 აპრილი.

დადგენილება : სასოფლო საბჭოების გამოყოფის შესახებ // საქართველოს რესპუბლიკა. - 1991. - 30 აპრილი. - 83 (103). - 1 გვ.

დადგენილება : სასოფლო საბჭოების გადაცემის შესახებ // აფხაზეთის ხმა. - 1991. - 30 აპრილი. - 76 (13443). - 1 გვ.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭო ადგენს: არჩეულ იქნეს ტარიელ ვახტანგის ძე ზამბახიძე საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საარბიტრაჟო სასამართლოს თავმჯდომარის მოადგილედ.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს თავმჯდომარე
აკაკი ასათიანი. თბილისი, 1991 წლის 27 აპრილი.

დადგენილება : ტ. ვ. ზამბახიძის საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საარბიტრაჟო სასამართლოს თავმჯდომარის მოადგილედ არჩევის შესახებ // საქართველოს რესპუბლიკა. - 1991. - 30 აპრილი. - 83 (103). - 1 გვ.

„ასი ათასსა აჯობებს, თუ გამორჩევით მქმნელია“
რუსთველი

მოსემ ისრაელთა ტომი ორმოც წელიწადს ატარა უდაბნოში, რათა აღეზარდა თაობა, რომლის სულში მონობის კვალიც კი არ დარჩებოდა. ქართველმა ერმაც თავისი ისტორიის იმ მონაკვეთში შეაბიჯა, რომლიდანაც მისი თავისუფლების აღდგენა იწყება. გარდამავალ პერიოდში ვცხოვრობთ, ამიტომ თავისუფალი ნების ძალას ჯერჯერობით მთლიანად ვერ აღვიქვამთ და არც ამ ძალის სათანადოდ მართვა ვიცით. თავისუფლებისათვის ბრძოლა კი მხოლოდ საქმე არაა. იგი არსებობის ფორმა, ერთადერთი გამოსავალია. ამ დროს გჯეროდეს საკუთარი აზრის, გჯეროდეს საკუთარი და ხალხის ოცნების ერთიანობისა - ჭეშმარიტი ბედნიერებაა. მაგრამ ხალხი უმეტესად პიროვნების გარეგნობით მსჯელობს: დანახვა ყველას შეუძლია, ხელის შეხება კი - ერთეულებს; ყველამ იცის, როგორი ხარ გარეგნულად და ისევ ყველას აინტერესებს, როგორი ხარ სინამდვილეში. მითუმეტეს, როცა პიროვნების უკან მთელი სახელმწიფოა. ჩვენს მკითხველს კი შევახსენებთ, რომ ჩვენი რუბრიკის მთავარი დანიშნულება სწორედ პიროვნების „შიგნიდან“ დანახვაა.

და თუ ჩვენს დროში ადამიანი ბედნიერი შეიძლება იყოს, მაშინ ბედნიერია ის, ვინც შინაგანი და გარეგანი გარემოებების შეზღუდულ სინამდვილეში მაქსიმალურად თავისუფალია.

ჩვენი რუბრიკის დღევანდელი სტუმარი, საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს თავმჯდომარე, ბატონი აკაკი ასათიანი სწორედ ასეთი ბედნიერი პიროვნებაა.

- სულ რაღაც ათიოდე დღის განმავლობაში ნებისმიერი ჟურნალისტისთვის სანუკვარ მიზანს ორჯერ მივაღწიე - საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს თავმჯდომარეს ვესაუბრე. პირველად ბატონ ზვიად გამსახურდიას, ახლა - თქვენ. ბატონო აკაკი, რა გაიფიქრეთ პირველად, როდესაც ამ თანამდებობაზე აგირჩიეს?

- ეს არ იყო ჩემთვის მოულოდნელი კითხვა. ჩვენ ბევრი ვიფიქრეთ თვით პრეზიდენტის პოსტის შემოღებაზეც, - ეს იყო აუცილებელი ნაბიჯი, მითუმეტეს დამოუკიდებლობის აქტის მიღების შემდეგ. ჯერ ერთი, ეს სახელმწიფო მეთაურის პოსტია, - სახელმწიფო თუ არის, მეთაურიც უნდა ჰყავდეს; გარდა ამისა, ჩვენს კონკრეტულ ვითარებაში ამ პოსტის შემოღება აწონასწორებს აღმასრულებელი და საკანონმდებლო ხელისუფლების ურთიერთობას, ჩვენთან ხომ მაინც პარლამენტისაკენ იხრებოდა ყველაფერი, რაც განპირობებული იყო იმით, რომ პარლამენტის თავმჯდომარე პრაქტიკულად ითავსებდა სახელმწიფო მეთაურის ფუნქციას, და თანაც მას სათავეში ედგა ისეთი უზარმაზარი ავტორიტეტის მქონე პიროვნება, როგორიცაა ბატონო ზვიადი.

ახლა პრეზიდენტის პოსტის შემოღებამ შექმნა სწორედ ეს წონასწორობის ფაქტორი. პრეზიდენტი დადგა პარლამენტსა და მთავრობას შორის, და მათზე მაღლა. ჩემი აზრით, ეს წრე იდეალურად შეიკრა, მაგრამ ეს არ არის საკმარისი, დაწყებულ საქმეს ბოლომდე უნდა მივყვეთ. რა მაქვს მხედველობაში? სახელმწიფო მართვის ეს მოდელი, რომელიც ჩვენ ავირჩიეთ, მსოფლიოში ცნობილი მოდელია. კერძოდ, ახლა პარლამენტის მიერ არჩეული პრეზიდენტი არის იტალიაში; ამერიკაში თავისუფალი ტიპის პრეზიდენტობის მოდელია. იტალიაში პრეზიდენტს ცოტა სხვა უფლე-ბამოვალეობანი აქვს, საფრანგეთში - სხვა; გერმანიაში ეს პოსტი ერის სიმბოლოსავითაა, თუმცა გარკვეული უფლებები მასაც აქვს.

ჩვენთვის ყველაზე მისაღებად ჩავთვალეთ ფრანგული მოდელი, მითუმეტეს, რომ პრეფექტების ინსტიტუტიც ფრანგული მოდელიდან გადმოვიღეთ, თუმცა ჩვენს გარკვეულ სპეციფიკასაც ვითვალისწინებდით. ახლა ჩვენი სახელმწიფო სტრუქტურა სულ უფრო სრულყოფილი ხდება. მისი სრულყოფა პრეზიდენტის არჩევის შემდეგ ადგილობრივი არჩევნების გზით გავაგრძელეთ და როცა პრეზიდენტის საყოველთაო-სახალხო არჩევნებიც მოეწყობა, ამის შემდეგ უკვე საბოლოოდ დასრულდება პოლიტიკური სისტემის ჩამოყალიბება.

ამდენად, რაკი ამაზე უკვე ვმუშაობდით, ბუნებრივად დაისვა კითხვა - პრეზიდენტის არჩევის შემდეგ ვინ უნდა ყოფილიყო პარლამენტის თავმჯდომარე. ბატონ ზვიად გამსახურდიას პირველი მოადგილე გახლდით მე, და ჩემი კანდიდატურა მრგვალი მაგიდისათვის პრაქტიკულად არ ყოფილა საიდუმლო. ეს არის უზარმაზარი პასუხისმგებლობა, მაგრამ მე გაცნობიერებული მაქვს პარლამენტის ფუნქცია და ამდენად, ვეცდები, რომ გავამართლო ეს ნდობა. ეს იყო ნდობა ჩემი ბლოკის, ეს იყო ნდობა ბატონი ზვიადის, ეს არის პარლამენტის ნდობა, რომელმაც მხარი დამიჭირა, და ასეთ დიდ ნდობას გამართლება უნდა. ეს კარგად მესმის. მე შიში არ მიგრძვნია, - ესაა, ალბათ მთავარი, და კიდევ ის, რომ პარლამენტმა იმუშაოს ისე, როგორც ეს თავისუფალი, დამოუკიდებელი საქართველოს სახელმწიფო პარლამენტს ეკადრება.

ზოგს ჩვენ რაიკომის მდივნები, ან ცეკას მდივნები ვგონივართ, - ჩვენთან ხალხი ზოგჯერ ისეთი საკითხებით მოდის, აბსოლუტურად რომ არ ეხება პარლამენტის მუშაობას. აი, ეს უნდა გავაცნობიეროთ ყველამ, რომ პარლამენტმაც უკეთ იმუშაოს, მთავრობამაც, და, რაც მთავარია, ყველანი აქტიურად, მთელი შეძლებით ამოვუდგეთ მხარში საქართველოს რესპუბლიკის პრეზიდენტს ჩვენი სამშობლოს წინაშე დღეს მდგარი ურთულესი, უმნიშვნელოვანესი პრობლემების გადაწყვეტაში.

- როგორ და როდის მოხვედით პოლიტიკაში ერთ-ერთი ყველაზე მშვიდობიანი პროფესიის კაცი?

- აქტიურ პოლიტიკაში ამ ოთხი წლის წინ მოვედი. მანამდე პოლიტიკით იმდენად ვიყავი დაინტერესებული, რამდენადაც მუდამ მაწუხებდა ჩემი ქვეყნის ბედი. ისეთ ოჯახში გავიზარდე (ბაბუაჩემი რეპრესირებული იყო ოცდაჩვიდმეტში), ისეთი ტრადიცია იყო ჩვენთან, რომ ყოველთვის ვიცოდი, ჩემთვის საიდუმლოს არ წარმოადგენდა არასოდეს, რა დღეშიც იყო საქართველო, ვინც იყვნენ კომუნისტები, რა რეჟიმი იყო ჩვენში. ჩემი შეხედულებები ამ საკითხებზე არასოდეს დამიმალავს. მართალია, აქტიური დისიდენტი არ ვყოფილვარ, არც რომელიმე პოლიტიკურ ორგანიზაციას მივმხრობივარ ადრე, მაგრამ არც ის დამიფარავს ოდესმე, რომ არ მომწონდა ეს ხელისუფლება, რომ ჩემს ქვეყანას ყოველთვის ვთვლიდი დაპყრობილად, რომ მე, როგორც პიროვნება, ყოველთვის ვეცდებოდი, - რამდენადაც ამის საშუალება მექნებოდა, - დავხმარებოდი ჩემს ქვეყანას ჩემი გვარის, ჩემი შვილის, ჩემი შვილიშვილის მეშვეობით. სხვათა შორის, არც ის დამიმალავს ოდესმე, რომ მონარქია ჩემთვის იყო იდეალური სახელმწიფო წყობა, მაგრამ 1978 წელს მე უფრო ინდივიდუალური პროტესტის გზით მივდიოდი. გახსოვთ, ალბათ, მაშინ შეკრებები ეწყობოდა კოლექტივებში საქართველოს ახალი კონსტიტუციის მიღებასთან დაკავშირებით. მეც გამოვედი მაშინ ერთ ასეთ კრებაზე და ვთქვი, წინააღმდეგი ვარ-მეთქი ენის გაუქმებისა. ბუნებრივია, მეორე დღეს მოედანზე ახალგაზრდებთან ერთად მეც ვიყავი, მეც ვზეიმობდი მათთან ერთად ჩვენი ეროვნული მოძრაობის ამ პირველ გამარჯვებას.

შემდეგ... ეს უფრო მოგვიანებით იყო, უკვე სახალხო ფრონტის ჩამოყალიბებაში მომიხდა მონაწილეობა. მაშინ რადიკალურ ფრთას უწოდებდნენ ბატონ ზვიადს და ამ მოძრაობის ავანგარდს. არ დავკლებივარ არც ერთ, თვით სამ-ოთხ კაციან შეკრებასაც კი, მაგრამ მაშინ როგორღაც მეუხერხულებოდა აქტიურობის გამოჩენა. ჯერ ერთი, მაშინ ბევრი იყო მოგზავნილი და პროვოკატორი და ურთიერთობების დამყარებასაც დიდი სიფრთხილე უნდოდა, თანაც ჩემს საჭიროებასაც ვერ ვგრძნობდი მაინცადამაინც. პირდაპირ გეტყვით, ბევრივით მიტინგებზე მეც იმიტომ დავდიოდი, რომ ერთი კაცით მეტი ყოფილიყო. პოლიტიკური სიმწიფე და აუცილებლობის გრძნობა, საჭიროების რწმენა უფრო მოგვიანებით მოვიდა.

სახალხო ფრონტს და მის შექმნაში აქტიურ მონაწილეობას რაც შეეხება, ეს მაშინ რაღაცნაირად გამართლებულიც იყო, ხალხს უნდა გაევლო რადიკალიზაცია. დიახ, ეს აუცილებელი გახლდათ და ფრონტის მეშვეობით ეს მოხდა კიდეც. სხვა საკითხია ის, რომ ფრონტმა ვერ გაამართლა. სიმართლე გითხრათ, ალბათ არ დავიჩემებდი მაინცადამაინც დიდ ფუტუროლოგობასა და გულთმისნობას, თუ ვიტყოდი, ჩვენ თავიდანვე ვიცოდით, სახალხო ფრონტი საქართველოში რომ ვერ გამოდგებოდა-მეთქი. ეს ბალტიისპირეთის მოდელია, მათთან მისაღები, მათ სპეციფიურობას მისადაგებული, მაგრამ ჩვენშიც რაღაც ლეგალური ორგანიზაცია რომ უნდა ჩამდგარიყო ასე დაპირისპირებულ ხელისუფლებასა და ეროვნულ მოძრაობას შორის, ესეც ცხადი იყო და ფრონტმაც შეძლო პირველ ხანებში ამ მისიის შესრულება. მით უმეტეს, რომ მასში უმეტესობა სამშობლოს მოყვარული, ერთგული ხალხი იყო, თუმცა საეჭვო ხელიც საკმაოდ ერია. როგორც კი შეიქმნა სახალხო ფრონტი, მე დაფიცებული მქონდა და გამოვედი მისი შემადგენლობიდან. არც რომელიმე სხვა ორგანიზაციის წევრობას არ ვაპირებდი, რადგან ყოველთვის მიმაჩნდა, რომ უამისოდაც შევძლებდი გადამეხადა ჩემი პიროვნული ვალი ჩემი ქვეყნის წინაშე. ამასთან, მუდამ უდიდეს პატივს ვცემდი იმ ხალხს, და პირველ რიგში ბატონ ზვიად გამსახურდიას, ვინც სამშობლოს თავისუფლებისათვის ასე თავდადებით იბრძოდა. ყოველთვის ვიცოდი, არასოდეს ეჭვი არ შემპარვია იმაში, რომ ვიქნებოდი იქ, სადაც საჭირო იქნებოდა ჩემი ყოფნა.

ასე მოვიდა 9 აპრილი... ვბეჭდავდი პეტიციებს განთავისუფლებაზე, არ ვთაკილობდი რიგით ჯარისკაცობას... ამ პერიოდში, და ცოტათი ადრეც, მე და ჩემს მეგობრებს გვქონდა საიდუმლო როიალისტური კლუბი „ფარნავაზი“, - სხვათა შორის, არც ისე მრავალრიცხოვანი. ჩვენ მიგვაჩნდა, რომ ჯერ კიდევ ნაადრევი იყო ეს ქადაგება და ვცდილობდით, ყოველგვარი ხმაურის გარეშე შეგვექმნა რაღაც პლატფორმისმაგვარი. ამ იდეის პოპულარიზაციისათვის დაგვებეჭდა წიგნები, გამოგვეცა გენეალოგიური ტაბულები. ამ გზით შეგვეხსენებინა ჩვენი ხალხისათვის მისი დიდი წინაპრები; პროპაგანდა გაგვეწია იმ ქვეყნებისათვის, სადაც კონსტიტუციური მონარქია არსებობს, - ეს ხომ ჩვენთან შედარებით უკეთ მოწყობილი, ბედნიერი ქვეყნებია, ევროპის 11 ქვეყანაა, - ალბათ, თავისთავად ბევრის მთქმელია ინგლისის, სკანდინავიის, ესპანეთის, ჰოლანდიის, ბელგიის, ლუქსემბურგის დასახელება, თვით იაპონიის ხსენებაც კი. ეს ხომ აყვავებული, მოწინავე, უაღრესად განვითარებული ქვეყნებია პოლიტიკური თვალსაზრისითაც და სოციალურადაც. მერე შევიტყვეთ, რომ გამოუცხადებიათ მონარქისტული პარტიის შექმნის შესახებ. დავუკავშირდით ერთმანეთს. სიმართლე გითხრათ, ნაწილი ამ საზოგადოებისა თავიდან დიდად არ მოგვწონებია, მაგრამ ძალიან ბევრი კარგი ხალხიც იყო, რადიკალური მოძრაობის აქტიური მონაწილე და მათთან ერთად შევძელით კიდეც მეტი ინტელექტუალური ჭავლის შეტანა ჩვენი პარტიის საქმიანობაში. მონარქისტული პარტია აქტიურად მონაწილეობდა ეროვნული მოძრაობის რეალიებში, ერთხანს გამომსვლელის მისიაც კი მომანდეს (თუმცა თავდაპირველად ძალიან წინააღმდეგი ვიყავი), მერე გამოცდილებაც მოვიდა, საკუთარი ძალების რწმენაც, უფრო მეტი და უფრო გულიანად მუშაობის მოთხოვნილებაც... აი, ასე მოხდა აქტიურ პოლიტიკურ საქმიანობაში ჩემი ჩაბმა.

მერე გაიყო ფორუმი, გაიყო მონარქისტული პარტია, ჩვენც აღვადგინეთ ქართველ ტრადიციონალისტთა კავშირი, ვიყავით მრგვალი მაგიდის შექმნის ინიციატორთა შორის. ცხადია, ამდენ ორომტრიალში მეც და ჩემი მეგობრებიც საკმაოდ გამოვიცადეთ, გავხდით პროფესიონალი პოლიტიკოსები. დღეს კი, ჩვენდა საბედნიეროდ, უკვე სახელმწიფო პოლიტიკაზეა ლაპარაკი და არა რევოლუციურ პოლიტიკაზე, და ეს კიდევ უფრო დიდი პასუხისმგებლობის წინაშე გვაყენებს.

- ტრადიციონალისტობა წარსულის იდეალიზებას ნიშნავს?

- წარსულის იდეალიზაციაში მე ცუდს ვერაფერს ვხედავ. სკოლაში გვასწავლიდნენ, რომ იყვნენ ... პროგრესული და რეაქციული რომანტიკოსები. ვახტანგ ორბელიანი, - ეს შესანიშნავი პოეტი, - „რეაქციონერობის“ გამო არც კი ისწავლებოდა ქართულ სკოლაში. სამაგიეროდ, „გვასწავლიდნენ“, რომ ისინი წარსულის იდეალიზაციით თურმე ჩვენს „მშვენიერ“ აწმყოს უპირისპირდებოდნენ. მე არ ვთვლი, რომ წარსულს ვაიდეალებთ; პირიქით, ჩვენ წარმოდგენა არ გვაქვს წარსულზე, აწი და აწი მოვა დრო, როცა ყველაფერს უკეთ წარმოვიდგენთ და იმ ფონზე თუ ვინმე ჩათვლის, რომ ჩვენ წარსულს ვაიდეალებთ, უთუოდ გაეცინება შთამომავლობას. იაკობ გოგებაშვილს აქვს ცნობილი ნათქვამი „რანი ვიყავით გუშინ?“ სხვათა შორის, თავის დროზე მასაც ბევრი უკიჟინებდა, წარსულს აიდეალებსო, მაგრამ ნუთუ ერმა არ უნდა იცოდეს „რანი ვიყავით?“ რაც მეტი დრო გავა, ჩვენც მეტი გვეცოდინება წარსულზე, და ეს აუცილებელიცაა. იმასაც არ გამოვრიცხავ, რომ ხანდახან იდეალიზებაც საჭიროა, - პოლიტიკური თვალსაზრის- ით, რა თქმა უნდა, მაგრამ ჩვენ, ქართველებს, სამაგისო არაფერი გვჭირს. ვოლტერმა თქვა, „ღმერთი რომ არ არსებულიყო, ჩვენ ის უნდა გამოგვეგონაო“. ის ცნობილი ათეისტი და ჩემთვის სრულიად მიუღებელი მოძღვრების ავტორია, მაგრამ, როგორც ღმერთი არსებობს და მას მოგონება არ სჭირდება, ასევე არსებობს ჩემი საქართველოს, ჩვენი საქართველოს უდიდესი წარსულიც. თამარისა და დავითის საქართველოს არავითარი იდეალიზირება არა სჭირდება.

- თქვენი კანდიდატურა უალტერნატივოდ, ერთხმად გავიდა. ვფიქრობ, ეს ბატონი ზვიადის უდიდესი ავტორიტეტის აღიარებას, თქვენდამი ნდობასა და განსაკუთრებულ პასუხისმგებლობასაც ნიშნავს.

- ამაზე პრაქტიკულად უკვე გავეცით პასუხი, ამიტომ აქ მხოლოდ ერთს დავძენდი: დღეს პარლამენტში სამუშაო ატმოსფეროა. ვინც მის სხდომებს ესწრება, დაგვიდასტურებს, რომ იქ კამათიც საკმაოდ არის და აზრთა სხვადასხვაობაც. სხვათა შორის, ერთი და იგივე პარტიის წევრებიც კამათობენ და სხვადასხვა პარტიებიც მხარს უჭერენ ხოლმე ერთმანეთს ამა თუ იმ საკითხში. ჩვენი პარლამენტი არ არის დოგმატიზმს გადაყოლილი; რაც დრო გავა, უფრო დაიხვეწება ყველაფერი. მუშაობითაც უკეთ ვიმუშავებთ. რაც შეეხება ნდობას, ნდობა მართლაც უდიდესი იყო. პირადად ბატონ ზვიადის უდიდესი ავტორიტეტი და დამსახურებაა, პარლამენტი ასე რომ შეიკრა. ჩვენ, სიმართლე გითხრათ, დიდი ხვეწნა დაგვჭირდა, რომ დაგვთანხმებოდა და პრეზიდენტის პოსტზე მისი კანდიდატურა დაგვესახელებინა. კატეგორიული წინააღმდეგი იყო. აბსოლუტურად დარწმუნებული ვარ, რომ პრეზიდენტის ამ საყოველთაო-სახალხო არჩევნებშიც იგი გაიმარჯვებს, და ესეც რეფერენდუმის ტოლფასი გამარჯვება იქნება.

- პრეზიდენტის პოსტზე კი უკვე რამდენიმე კანდიდატურა დასახელდა. რა არის ეს, დემოკრატიის გამოვლინება თუ წამოწყება თამაშისა, რომელიც გამარჯვებას არ გულისხმობს?

- პრეზიდენტობის კანდიდატურებს რაც შეეხება, უფლება იყო 40 კანდიდატურის დასახელებისა, ჩვენი პარლამენტის მიერ მიღებული კანონის შესაბამისად, ნებისმიერი პარტია ასახელებს კანდიდატს, მერე ხდება ხელმოწერების შეგროვება, რის შემდეგაც ისინი ირიცხებიან პრეზიდენტობის კანდიდატებად. ისე, რაღაც მართლაც წააგავს თამაშს, მაგრამ ისევე, როგორც ყველა უღირსი თამაში, ისიც სავალალოდ დამარცხდება. ვინც სერიოზულად ფიქრობს თავისი ქვეყნის მომავალზე, ვისაც გული შესტკივა ხალხზე და ხალხი თავადაც დარწმუნებულია ამაში, ის ისევ გაიმარჯვებს. ის, რომ აქამდე ჩვენი ერი არ შემცდარა, ეს მართლაც საოცრებაა; სხვათა შორის, ბევრს ეპარებოდა ეჭვი ჩვენი ერის აღმავლობაში, მაგრამ ისტორია გვიჩვენებს, ჩვენი დღევანდელობა ადასტურებს, რომ ქართველ ერი არ შემცდარა, და არ შემცდარა იმიტომ, რომ მას აქვს გენიალური ეროვნული ცნობიერება.

- ფაქტიურად სრულიად საქართველოა გაფიცული. კრემლის შიშიც აშკარაა. მე მგონი, გასაოცარი არ იქნება, თუ პრეზიდენტი გორბაჩოვი (თუ ამ პოსტზე დარჩა) ჩვენს პრეზიდენტს მოლაპარაკებას შესთავაზებს. იქნებ ვცდები?

- არ სცდებით. მე მგონი შესთავაზებს, თუ დარჩა თავის პოსტზე, რა თქმა უნდა. ახლახანს დაიბეჭდა „იზვესტიაში“ და „საქართველოს რესპუბლიკამაც“ გადმობეჭდა შეთანხმება იმ რესპუბლიკებისა, რომლებიც რჩებიან სსრკ შემადგენლობაში. ამ „დოკუმენტში“ აღნიშნულია, რომ იმ 6 რესპუბლიკას, რომელიც ხელს არ მოაწერს შეთანხმებას, უფლება აქვს თვითონ გასწიოს თავისი უღელი. ჩემი აზრით, სწორედ ეს არის პირველი ნაბიჯი ასეთი მოლაპარაკების შეთავაზებისა. რაც შეეხება წინადადებას უშუალოდ მოლაპარაკებაზე, შეიძლება ეს ასე აშკარა ფორმით არ მოხდეს, მაგრამ მინიშნებები და ქარაგმები ამის თაობაზე არის. ჩვენ გვინდა, რაც შეიძლება მომგებიანი ფორმით დავიწყოთ მოლაპარაკებები და, ვფიქრობ, ეს არც ისე შორეული მომავლის საქმეა. მოლაპარაკება იქნება ერთადერთი რეალური გზა და ჩვენ თანახმანი ვიქნებით.

- საბჭოთა მანეთის კონვერტირებულ ფულად ერთეულად გადაქცევას, მოჩვენებით მცდელობის მიუხედავად, თვითონ კრემლი არ დაუშვებს, რადგან ეს რეჟიმის თითქმის მეყსეულ დაშლას გამოიწვევს. ჩვენც ერთი გამოსავალი დაგვრჩენია - საკუთარი ფულის შემოღება.

- ამაზე უკვე მიდის მუშაობა. ეს არის უმნიშვნელოვანესი სახელმწიფოებრივი მოვლენა. ყველაფერი უნდა გაკეთდეს ისე, რომ მაქსიმალურად იქნეს დაცული მოსახლეობის ინტერესები, განსაკუთრებით იმ პირებისა, ვინც ხელმოკლედ ცხოვრობს - მუშები, გლეხები. დასამალი არაფერია, ჩვენ თვითონაც ამ ფენიდან ვართ გამოსული. არის მცირერიცხოვანი ფენა, რომელიც დალხინებულად ცხოვრობს, - ესენი არიან ძველი ფუნქციონერები, ბიუროკრატია და პარტოკრატია. იმ მაქინაციებში, რაც მოსკოვმა ორმოცდაათი და ასმანეთიანი ფულის ნიშნების შეცვლით განახორციელა, ჩვენ ყველაზე უკეთ შევძელით მოსახლეობის დაცვა. ვისაც არ სჯერა, შეუძლია წაიკითხოს, რა ხდებოდა სხვაგან. ჩვენ გვყავს მაღალკვალიფიციური, გონიერი ეკონომისტები, ისინი ბევრს მუშაობენ ქართული ფულის შექმნაზე და შეძლებენ კიდეც, რომ ბოლომდე მიიყვანონ ეს საქმე. ვიდრე ლენინისთავიან ფულს ვიყენებთ, ბევრი რამ გაგვიჭირდება, ფული ხომ უზარმაზარი მექანიზმია დაცვისა, ამიტომ საჭიროა ჩვენც გვქონდეს ასეთი ჩვეული მექანიზმი.

- მაგრამ, როგორ მოგვარდება საარბიტრაჟო დავის პრობლემები?

- აქ ჯერ დიდი დავაა. მე მაინც მგონია, რომ ჩვენ ამ დავასაც მოვიგებთ, და არა მარტო ჩვენი იურისტებისა და სპეციალისტების მეცადინეობით, არამედ იმითაც, რომ მართალნი ვართ, სწორ გზაზე ვდგავართ, მომავალი დამოუკიდებელ საქართველოს ეკუთვნის. დიახ, სადაო ბევრი რამაა, აი, თუნდაც გორბაჩოვების აგარაკი საქართველოში. ყველამ იცის, რომ ის ჩვენი ფულით აშენდა. მაგრამ ჯერ ისიც არ ვიცით, ეს საოჯახო აგარაკია თუ საპრეზიდენტო აპარტამენტი. ერთი სიტყვით, უამრავი რამეა ერთმანეთში გადახლართული და გაირკვევა ალბათ. საბჭოთა კავშირი არაკანონიერი სახელმწიფოა და ამ კონკრეტულ შემთხვევაშიც არაკანონიერია ის, რაც ჩვენს მიწაზე, ზღვის შესანიშნავ სანაპიროზე კეთდება. თუ სამართლებრივად გადაწყდა საქმე, ჩვენ მოგებულნი დავრჩებით.

- ამერიკის შეერთებულ შტატებში მოგზაურობისას ხომ არ გქონიათ ამ თემაზე საუბარი? და საერთოდ, იქნებ ამ ვიზიტის შედეგების შესახებ უფრო კონკრეტულად მოგვითხროთ?

- არა, ამერიკის შეერთებულ შტატებში ასეთ საკითხებზე არ ყოფილა ლაპარაკი. იქ ყურადღება პოლიტიკაზე მახვილდებოდა, საინტერესო ძალიან ბევრი რამ იყო. რა შემიძლია შედეგებზე ვთქვა? გარკვეული შედეგი ამ ვიზიტისა - ეს იყო ჩვენი პრეზიდენტის შეხვედრა და საუბარი ბეიკერთან. ერთი რამ უნდა ვიცოდეთ: ქართველ სახელმწიფო მოღვაწეთაგან დასავლეთში, ნუ დავიბრმავებთ თვალებს, არავინ არ არის ცნობილი; მხოლოდ ბატონ ზვიად გამსახურდიას იცნობენ, მისი უზარმაზარი ავტორიტეტი ძალზე დაგვეხმარა და ხელფეხგახსნილი ვიყავით. ბეიკერთან მოლაპარაკებასაც ამან შეუწყო ხელი. წამოსვლამდე ჩვენ ველაპარაკეთ ბეიკერის მრჩეველს და გაჩნდა იდეა რესპუბლიკის ხელმძღვანელთან შეხვედრისა. ცხადია, აქცენტირება იყო ბატონ ზვიადზე. ძალიან კარგი შეხვედრა იყო, კმაყოფილი დარჩა თვითონაც.

ნიქსონის ჩამოსვლაც დიდი აქტი იყო. მართლაც ვაჟკაცურად მოიქცა - მოსკოვში არ ჩაფრინდა, ჩამოვიდა აქ; დარწმუნდა, რომ ჩვენთან ნორმალური სიტუაციაა, დემოკრატიაა, და როცა ამერიკაში დაბრუნდა, პირდაპირ, ვაჟკაცურად განაცხადა ინტერვიუში, რესპუბლიკებს უნდა დავეხმაროთო. ნიქსონი უაღრესად ჭკვიანი კაცია, შესანიშნავად აზროვნებს და ყველაფერი ახსოვს თავისი საკმაოდ ხანდაზმული ასაკის მიუხედავად, და რაც ჩვენთვის განსაკუთრებით მთავარია, იგი დღესაც აქტიური პოლიტიკოსია. ალბათ თქვენც იცით, რომ იგი ახლახანს ბუშს შეხვდა და ელაპარაკა. რაც სათქმელია, ეტყოდა, - ჩვენ ამაში დარწმუნებული ვართ. როცა ვაცილებდით, მორიდებით ვუთხარი: „გვაპატიეთ, რომ გკადრებთ, მაგრამ შეიძლება, არც კი იცოდეთ, რა სამსახური გაგვიწიეთმეთქი“, მან კი მიპასუხა, ნუ გეშინია, მე ეს ვიცი და კიდევ მეტს გავაკეთებო. ახლა რეზოლუციაც გამოქვეყნდა სენატისა. აი, ეს სამი მოვლენაა გარკვეული შედეგი ამერიკაში ჩვენი ვიზიტისა, მეტის იმედი გვაქვს.

- გორბაჩოვს ძალიან ელოდნენ რუსეთის ყრილობის კომუნისტი დელეგატები. ამ დროს მან ორი დღე შეიარაღებული ძალების პარტკომების კონფერენციაზე გაატარა და ერთი საათითაც „ვერ მოიცალა“. რაა ეს - შიში? იგნორირება? თამაში?

- უთუოდ დაბნეულობა გორბაჩოვისა, ის ხომ ყველას და ყველაფერს ეთამაშება. ამას ჯობია კაცმა გარკვევით თქვას, მე აქეთკენა ვარო. ხან ერთ პრობლემას გადმოგვიგორებს, ხან მეორეს; ხან იმუქრება, ვინც სამოკავშირეო ხელშეკრულებას ხელს არ მოაწერს, მას ისე მოვექცევით, როგორც უცხო სახელმწიფოსო. ეს უკვე დეზორიენტაცია და დაბნეულობაა, სხვა არაფერი.

- სამაჩაბლოს საკითხი რუსეთის ყრილობის დღის წესრიგში არ იყო. იგი თვითონ ელცინმა წამოჭრა და ხუთიოდ წუთშიც „გამოაცხო“ ფაქტიურად ულტიმატუმი ჩვენი მთავრობისადმი. გვიღალატა? ოსეთის შესარიგებლად ელცინმა ჩვენი მოლაპარაკება „გასწირა“?

- არა, ელცინი ამით ბოლოს მოგებული დარჩა. ელცინზე უდიდესი ზემოქმედება იყო. მან დაურეკა და ბოდიში მოუხადა ბატონ ზვიადს ამისათვის. მისი პარლამენტი ხომ ძალიან განსხვავდება ჩვენი პარლამენტისაგან. იმ ყრილობის შემდეგ მან პრესკონფერენცია გამართა და განაცხადა, ძალაში რჩება ის, რასაც ხელი მოვაწერეო ყაზბეგში. ელცინი საერთოდ მართალი და ალალი კაცია, ამაშია მისი პოპულარობის საიდუმლო. იგი ცდილობს - ჩვენთანაც მართალი იყოს. მე მგონი, არ გვიღალატებს. ღალატი თუ ერთგულება უფრო შინაპოლიტიკაშია. მე, მაგალითად, ვერასოდეს ვერ ვუღალატებ ზვიად გამსახურდიას და იმ იდეას, რომელსაც ვემსახურები. ხოლო სხვა სახელმწიფოსთან ურთიერთობაში საქმე ისე უნდა აკეთო, რომ სხვისი საზარალო არ იყოს შენი პოლიტიკა, თუ ომი არ არის, რა თქმა უნდა, ამას ღალატი არ ჰქვია. ამ ნაბიჯით ელცინმა პრაქტიკულად ბევრი რამ მოიგო. რა დაგვიშავდა ჩვენ ამით? არაფერი.

- შეიძლება ვცდებოდე, მაგრამ ჩემი აზრით, დროა საქართველოში მცხოვრები ოსების რეფერენდუმი ჩავატაროთ და მისი შედეგები მთელ მსოფლიოს ვაცნობოთ.

- ასეთ რეფერენდუმზე ლაპარაკი პარლამენტშიც იყო. რა ვიცი... მე ვერ ვიტყვი, რა სჭირდება ამას... ჩვენ ოლქის გაუქმებით პრაქტიკულად სამართლიანობა აღვადგინეთ. რატომ უნდა ჰქონდეს ავტონომია იმ ერს, რომელსაც თავისი სახელმწიფოებრიობა გააჩნია ჩვენს ფარგლებს გარეთ? რეფერენდუმს რაც შეეხება, მე არც მომხრე ვარ და არ წინააღმდეგი.

- სამაჩაბლოში შექმნილი სიტუაცია ორი ნიშნით, - სამწუხაროდ, ჩვენთვის წამგებიანით, - შეიძლება დავახასიათოთ: გამოვიყვანოთ მილიცია და გვარდია, ანუ დავკარგოთ საქართველოს ნაწილი; ან მილიციამ, ან გვარდიამ და ხალხმა მომხვდურებს შეიარაღებული წინააღმდეგობა გაუწიოს. მესამე - ე.ი. გამოსავლის ნიშანი არსებობს?

- გამოსავალი აქ გაძლებაშია. ეს არის ომი, ხანგრძლივი ომი. ჩვენ გადავეჩვიეთ ამას, არადა, ახლა ვეომებით ჩვენს ტერიტორიაზე შემოჭრილ მტერს. მე სხვანაირად ამ ფაქტს არ ვუყურებ. ომი - ეს სიტყვა შეიძლება ძალიან მძიმედ ჟღერდეს, მაგრამ ეს ჭეშმარიტად ასეა. თუ დამიჯერებს მკითხველი, სიამოვნებით ვიდგებოდი იქ, სამაჩაბლოშიც, და, საერთოდაც ყველგან, სადაც მტერი სასიკვდილოდ გვიმეტებს, რადგან ყოველი დაღუპული ქართველი ჩემთვის გულში ნასროლი ტყვიაა. პასუხისმგებლობა ჩვენზეა, მე ქედს ვიხრი დაღუპულთა ახლობლების წინაშე. ის, რაც დღეს სამაჩაბლოში ხდება, შემზარავია, - ჩვენ ვეომებით მტერს, არა აქვს მნიშვნელობა, ვინ არის იგი - საბჭოთა ოკუპანტი თუ ოსი ექსტრემისტი: გამოსავალი? გამოსავალი ერთადერთია - საქართველოს დამოუკიდებლობა, და ჩვენ ამისათვის სიცოცხლესაც არ დავიშურებთ.

- ისედაც დაძაბული დღეები უფრო მეტად დაგეტვირთათ. პროფესიული საქმიანობისათვის თუ გრჩებათ დრო?

- ერთი სიხარული მაქვს - ფეხბურთზე დავდივარ ხოლმე. იქ ვისვენებ და ის ჩემთვის ცხონებაა. ძალიან მიყვარს ფეხბურთი, თავის დროზე ეროვნული ჩემპიონატის შემოღებაში მეც აქტიურად ვმონაწილეობდი. ძალიან მსიამოვნებს, როცა ქართველები ერთმანეთს ეთამაშებიან ფეხბურთს. ჩემი აზრით, თბილისური, ქართული ფეხბურთის ეს კარჩაკეტილობა კარგიც კია; უფრო დიდი ასპარეზის დროც მოვა.

- პუშკინი მთარგმნელებს განათლების საფოსტო ცხენებს უწოდებდა.

- პუშკინი ენამახვილი კაცი იყო და სწორიცაა. თუმცა ჩვენს ძველ მთარგმნელებს ეს გამოთქმა არ ეკადრებათ - ექვთიმე ათონელი, გიორგი ათონელი, ივანე მაჩაბელი... იგივე ბატონი ზვიადი, იგივე ბაჩანა ბრეგვაძე, ჯემალ აჯიაშვილი... მეშინია, ვინმე არ გამომრჩეს. ესენი არიან შესანიშნავი მთარგმნელები, უდიდეს საქმეს აკეთებენ. მეც ვთარგმნიდი რუსულიდან, თუმცა სპარსულს ვსწავლობდი. ვთარგმნიდი პრესისათვის ცნობებს, ინფორმაციებს, - ეს საკმაოდ რთული სამუშაოა, შეცდომებიც ხშირია და საყვედურიც, მაგრამ საჭირო შრომაა. ეს ბოლო წლებია, ამ კუთხით უკვე ვეღარ ვმუშაობ.

- მხატვრულ ნაწარმოებებსაც თარგმნით?

- მხატვრული ნაწარმოებებიდან ორიოდ რაღაც მაქვს თარგმნილი. თქვენ წარმოიდგინეთ, ქართულიდან რუსულადაც კი ვთარგმნე რაღაც-რაღაცეები. ორი მოთხრობა დავბეჭდე „ცისკარში“ 1987 წელს, თარგმანი ჩემთვის უფრო იყო... როგორ გითხრათ... ალბათ სამუშაო... როგორც მთარგმნელი მე ვერა ვარ ისეთი პროფესიონალი, მთარგმნელი უფრო რთული ფენომენია.

- იქნებ ოჯახზე გვითხრათ რამე...

- ოჯახზე? მამაჩემი ინჟინერია, დედა - ექიმი. მყავს მეუღლე, რომელიც ჩემი კოლეგაა. ის მეცნიერებას გაყვა და უკვე ფილოლოგიის მეცნიერებათა კანდიდატი გახდა, ქართულ-სპარსულ ურთიერთობებზე მუშაობს. მყავს ვაჟები, უფროსი 15 წლისაა, მეორე - ორის ხდება, დიდი განსხვავებაა მათ შორის.

- გაგვანდეთ რაიმე ისეთი, რაც ჯერ არ გითქვამთ ჟურნალისტებისათვის.

- ინტერვიუს მიცემაზე საერთოდ თავს ვიკავებ ხოლმე, პასუხისმგებელი ხდები ყოველ სიტყვაზე, არადა ხანდახან, შეიძლება რაღაც ისე ვერ თქვა, როგორც საჭიროა, აი, ეს არის სულ.

ესაუბრა დავით დემეტრაშვილი

ინტერვიუ : „მომავალი დამოუკიდებელ საქართველოს ეკუთვნის...“ / ასათიანი ა. // რესპუბლიკა. - 1991. - 30 აპრილი. - 16/49. - 5,6 გვ.

ამა წლის 6 მაისს ქ. ცხინვალში ყოფილი სამხრეთ ოსეთის ავტონომიური ოლქის სახალხო დეპუტატთა საოლქო საბჭოს უკანონოდ მოწვეულ სესიაზე მიღებულ იქნა გადაწყვეტილება სამხრეთ ოსეთის ე.წ. საბჭოთა დემოკრატიული რესპუბლიკის გაუქმებისა და ავტონომიური ოლქის აღდგენის შესახებ, რომელიც თუმცა არის საქართველოს რესპუბლიკის შემადგენლობაში, მაგრამ თურმე „ადმინისტრაციულად ექვემდებარება“ რუსეთის საბჭოთა სოციალისტური ფედერაციული რესპუბლიკის იურისდიქციას.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს პრეზიდიუმი ადგენს:

1. ცნობილ იქნეს იურიდიული ძალის არმქონე აქტად ყოფილი სამხრეთ ოსეთის ავტონომიური ოლქის სახალხო დეპუტატთა საოლქო საბჭოს 1991 წლის 6 მაისის გადაწყვეტილება.

2. აღნიშნული პროვოკაციული ფაქტის საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს პრეზიდიუმისეული შეფასება ეცნობოს საბჭოთა კავშირის პრეზიდენტს მ. გორბაჩოვს, რუსეთის საბჭოთა ფედერაციული სოციალისტური რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს თავმჯდომარეს ბ. ელცინს და საბჭოთა კავშირის უზენაესი საბჭოს ეროვნებათა საბჭოს თავმჯდომარეს

რ. ნიშანოვს.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს თავმჯდომარე
აკაკი ასათიანი. 1991 წლის 7 მაისი.

დადგენილება : ყოფილი სამხრეთ ოსეთის ავტონომიური ოლქის სახალხო დეპუტატთა საოლქო საბჭოს 1991 წლის 6 მაისის გადაწყვეტილების შესახებ // საქართველოს რესპუბლიკა. - 1991. - 8 მაისი. - 89(109). - 2 გვ.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭო ადგენს:

1. „ამნისტიის შესახებ” საქართველოს რესპუბლიკის 1990 წლის 22 ნოემბრის კანონის გამოყენების წესის თაობაზე“ საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს 1990 წლის 22 ნოემბრის დადგენილებაში შეტანილ იქნეს შემდეგი ცვლილება და დამატება:

მე- 5 მუხლის „ა“ პუნქტს დაემატოს შემდეგი შინაარსის აბზაცი:

„კანონის მე-2, მე-3 და მე-4 მუხლების შესაბამისად შრომა-გასწორების დაწესებულებებში სასჯელმოხდილად არ ჩაითვლებიან მსჯავრდებულები, რომელთაც ნასამართლობა გაქარწყლებული ან მოხსნილი აქვთ კანონით დადგენილი წესით“.

ამავე მუხლის „ვ“ პუნქტი ჩამოყალიბდეს შემდეგნაირად:

„ვ) კანონის მე-9 მუხლის საფუძველზე სასჯელის მოუხდელი ნაწილი გაუნახევრდებათ მსჯავრდებულებს, რომლებმაც ამნისტიის შეფარდების დროისათვის მოიხადეს სასჯელის ვადის სულ ცოტა ერთი მესამედი“.

2. დადგინდეს, რომ ზემოაღნიშნული დადგენილების მე-5 მუხლის „ვ“ პუნქტში აღნიშნულ პირთა მიმართ ამნისტიის შეფარდებისათვის მუშაობა უნდა დასრულდეს 1991 წლის 22 ივლისამდე.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს თავმჯდომარე
აკაკი ასათიანი თბილისი. 1991 წლის 10 მაისი.

დადგენილება : „ამნისტიის შესახებ“ საქართველოს რესპუბლიკის 1990 წლის 22 ნოემბრის კანონის გამოყენების წესის თაობაზე“ საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს დადგენილებაში ცვლილებებისა და დამატების შეტანის შესახებ // საქართველოს რეპუბლიკა. - 1991. - 11 მაისი. - 92(112). - 1გვ.

გაითვალისწინა რა საქართველოს რესპუბლიკის უზენაეს საბჭოში დეპუტატთა არჩევნების ცენტრალური საარჩევნო კომისიის 1991 წლის 1 მაისის დადგენილება, საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭო ადგენს:

1. საქართველოს რესპუბლიკის უზენაეს საბჭოში დეპუტატთა არჩევნების №96 მარტვილის საარჩევნო ოლქში ჩატარდეს 1991 წლის 21 ივლისს ნაცვლად 1991 წლის 12 მაისისა.

2. საქართველოს რესპუბლიკის უზენაეს საბჭოში დეპუტატთა არჩევნების №97 მესტიის საარჩევნო ოლქში 1991 წლის 12 მაისს დანიშნული არჩევნები გაუქმდეს და დაინიშნოს 1991 წლის 21 ივლისს.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს თავმჯდომარე
აკაკი ასათიანი თბილისი. 1991 წლის 10 მაისი.

დადგენილება : საქართველოს რესპუბლიკის უზენაეს საბჭოში დეპუტატთა არჩევნების №96 მარტვილის და №97 მესტიის საარჩევნო ოლქებში გამოკლებული დეპუტატების ნაცვლად არჩევნების შესახებ // საქართველოს რეპუბლიკა. - 1991. - 11 მაისი. - 92(112). - 1გვ.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭო ადგენს: განიმარტოს, რომ „საქართველოს რესპუბლიკის პრეზიდენტის შესახებ“ საქართველოს რესპუბლიკის 1991 წლის 18 აპრილის კანონის 21-ე მუხლის მეორე ნაწილში მითითებული წარდგენის რიგი გულისხმობს პრეზიდენტობის კანდიდატად რეგისტრაციისათვის მოქალაქის წარდგენის რიგს და არა მხარდაჭერათა ხელმოწერის შეგროვების უფლების მისაღებად მოქალაქის წარდგენის რიგს. ამდენად, წარდგენის რიგითობა უნდა დადგინდეს საარჩევნო კომისიისათვის მხარდამჭერთა სიების წარდგენის რიგის მიხედვით, როგორც ეს ნათქვამია კანონის მე-18 მუხლის ბოლო ნაწილში.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს თავმჯდომარე
აკაკი ასათიანი თბილისი. 1991 წლის 10 მაისი.

დადგენილება : „საქართველოს რესპუბლიკის პრეზიდენტის არჩევნების შესახებ“ საქართველოს რესპუბლიკის კანონის 21-ე მუხლის განმარტების თაობაზე // საქართველოს რეპუბლიკა. - 1991. - 11 მაისი. - 92(112). - 1გვ.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭო ადგენს:

1. მიზანშეწონილად იქნეს მიჩნეული, რომ თბილისის რაიონების საკრებულოების წევრებმა მოაწყონ საკონსულტაციო შეხვედრები და შექმნან სამუშაო ჯგუფები, რომლებსაც დაევალებათ პირველ სესიებზე დასამტკიცებელ საკრებულოების რეგლამენტთა პროექტის შემუშავება.

2. დაევალოს თბილისის პრეფექტს ხელი შეუწყოს საკრებულოების წევრებს საკონსულტაციო შეხვედრების ორგანიზაციასა და საკრებულოების რეგლამენტთა პროექტების შემუშავებაში.

3. თბილისის პრეფექტმა და ტერიტორიულმა საარჩევნო კომისიებმა უზრუნველყონ საკრებულოების პირველი სესიების მოწვევა 1991 წლის 1 ივნისიდან 10 ივნისამდე.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს თავმჯდომარე
აკაკი ასათიანი თბილისი. 1991 წლის 10 მაისი.

დადგენილება : თბილისის რაიონების ხელისუფლების ადგილობრივი ორგანოების - საკრებულოების პირველი სესიების მოწვევის შესახებ // საქართველოს რეპუბლიკა. - 1991. - 11 მაისი. - 92(112). - 1გვ.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭო ადგენს:

„საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს წევრის სტატუსის შესახებ“ საქართველოს რესპუბლიკის 1990 წლის 27 დეკემბრის კანონის მე-5 მუხლის შესაბამისად, ვადამდე შეწყდეს საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს წევრის გივი მოსეს ძე თალაკვაძის უფლებამოსილება საქართველოს რესპუბლიკის მრეწველობის მინისტრის მოადგილედ მის დანიშვნასთან დაკავშირებით.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს თავმჯდომარე
აკაკი ასათიანი თბილისი. 1991 წლის 10 მაისი.

დადგენილება : საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს წევრის გ.მ. თალაკვაძის სადეპუტატო უფლებამოსილების ვადამდე შეწყვეტის შესახებ // საქართველოს რეპუბლიკა. - 1991. - 11 მაისი. - 92(112). - 1გვ.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭო ადგენს: შეიქმნას საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს ადამიანის უფლებათა დაცვის მუდმივი კომისია.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს თავმჯდომარე
აკაკი ასათიანი თბილისი, 1991 წლის 10 მაისი.

დადგენილება : საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს ადამიანის უფლებათა დაცვის მუდმივი კომისიის შექმნის შესახებ // საქართველოს რესპუბლიკა. - 1991. - 15 მაისი. - 94 (114). - 1 გვ.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭო ადგენს: ადამიანის უფლებათა დაცვის მუდმივი კომისიის შემად- გენლობაში არჩეულ იქნენ შემდეგი დეპუტატები:

კომისიის თავმჯდომარე:

ავთანდილ პროკოფის ძე იმნაძე.

კომისიის წევრები:

იური გიორგის ძე ბურკაძე, ბიძინა გოდერძის ძე გიორგობიანი, ვიქტორ პეტრეს ძე დომუხოვსკი, ალექსანდრე ალექსანდრეს ძე ვარძელაშვილი, მაია პეტრეს ასული თომაძე, ამირან სერგოს ძე კალაძე, ზურაბ კონსტანტინეს ძე კანდელაკი, ვარლამ ვარლამის ძე კეშელავა, აკაკი ზურაბის ძე კომაძე, ავთანდილ ალექსანდრეს ძე კვეტენაძე, ალიკო შალვას ძე მელაძე, თევდორე გიორგის ძე ნინიძე, ნოდარ გიორგის ძე ნონიაშვილი, ზურაბ ტიტეს ძე სანიკიძე, გერმანე გერმანეს ძე ფაცაცია, ზაურ დავითის ძე ქობალია, მზექალა აკაკის ასული შანიძე, ვალტერ გრიგოლის ძე შურღაია, ვახტანგ შალვას ძე ცაგარეიშვილი, ვახტანგ ამირანის ძე ჭითანავა.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს თავმჯდომარე
აკაკი ასათიანი თბილისი. 1991 წლის 10 მაისი.

დადგენილება : საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს ადამიანის უფლებათა დაცვის მუდმივი კომისიის შემადგენლობის შესახებ // საქართველოს რესპუბლიკა. - 1991. - 15 მაისი. - 94 (114). - 1 გვ.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭო ადგენს:

გამოცხადდეს საგანგებო წესები ქ. ცხინვალის ტერიტორიაზე 1991 წლის 14 მაისის 22.00 საათიდან ერთი თვის ვადით.

კომენდანტის საათის მოქმედების ხანგრძლივობა განისაზღვროს 22.00- დან 7.00 საათამდე.

საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს თავმჯდომარე
აკაკი ასათიანი თბილისი. 1991 წლის 14 მაისი.