ავადმყოფის როლი
როლი ავადმყოფის - (sick role), სოციალური როლი, რომლის დროს ინდივიდი პრეტენზიას აცხადებს გარკვეულ სოციალურ უპირატესობებზე (მაგალითად, სამუშაოდან გათავისუფლება, მოვლის და მკურნალობის ხელმისაწვდომობა), ზოგიერთი სოციალური ვალდებულების (მაგალითად, მკურნალობის ძიება, სამკურნალო რეკომენდაციების შესრულებაზე თანხმობა) სანაცელოდ. (ფსიქიატრიის ლექსიკონები)
საზოგადოება ავადმყოფ ადამიანებს განსხვავებულად ეპყრობა, რასაც პარსონსი (Parsons, 1951) ავადმყოფის როლს უწოდებს. ავადმყოფის როლი ორი პრივილეგიისა და ორი ვალდებულებისგან შედგება. ესენია:
- ზოგიერთი სოციალური პასუხისმგებლობისგან გათავისუფლება;
- სხვა ადამიანებისგან დახმარებისა და ზრუნვის მოლოდინის უფლება;
- მკურნალობის ჩატარებისა და ექიმთან თანამშრომლობის ვალდებულება;
- გამოჯანმრთელების სურვილი.
სანამ პიროვნება ავად არის, ავადმყოფის როლი მისთვის ადაპტაციურია. თუ იგი ავადმყოფობის შემდეგაც აგრძელებს ამ როლში ყოფნას, ხდება გამოჯანმრთელების გადავადება, რადგან ის თავს არიდებს პასუხისმგებლობას და სხვებზე დამოკიდებული რჩება. (ოქსფორდის მოკლე სახელმძღვანელო ფსიქიატრიაში)
იხილე აგრეთვე
დაავადებით განპირობებული ქცევა
