გუდაური
გუდაური – ცნობილი სამთო-კლიმატური კურორტი საქართველოში, ჯვრის უღელტეხილზე (ყაზბეგის რ.). ცენტრალური კავკასიონის სამხრეთ ფერდობებზე, თბილისიდან 120 კმ-ში.
სახელწოდება
ადგილობრივ მოსახლეობაში დღემდე ცოცხლობს გადმოცემა, რომლის მიხედვითაც სოფლის სახელწოდება თურმე სიტყვა გუდასთან ყოფილა დაკავშირებული; აქაური მცხოვრებნი ზურგიდან გუდებს არასოდეს იშორებდნენ და ამიტომ სოფლისთვისაც გუდაური შეურქმევიათო. ჩვენი ვარაუდით სოფლის სახელწოდებისათვის ამოსავალი უნდა იყოს ღუდა, ღუდის მთა. საგულისხმოა, რომ XVIII საუკუნის დამლევისათვის აქ არსებულ სოფელს სწორედ ღუდა რქმევია. ტოპონიმი ღუდა ხალხურ ზეპირსიტყვიერებასაც დაუცავს. „აბუნტებულან ღუდლები, მთაზე შიშია მტრისაო“.
სახელწოდება ღუდა მოგვიანებით კუთვნილების –ურ სუფიქსით გაფორმებულა და ღუდა-ურ-ი მიგვიღია. იგი ნიშნავდა და ნიშნავს: „სოფელი, რომელიც ღუდის მთის სიახლოვეს არის გაშენებული“, „ღუდის მთის სოფელი“. მოსალოდნელია, რომ ქართული ღუდაური XIX საუკუნეში რუსული გზამკვლევებისა თუ რუკების შედგენასთან დაკავშირებით გუდაურად იქცა (ღ-ანის გ-ანად დაწერილობის გზით), რაც არცთუ იშვიათად ხდებოდა სხვა ქართული ტოპონიმების მიმართაც.
სპეციალურ ლიტერატურაში არის ცდა გუდაურის ანთროპონიმული წარმოშობის (საკუთ. სახელი გუდა) ტოპონიმად მიჩნევის თაობაზე, მაგრამ როგორც ვნახეთ, იგი სულ სხვაგვარი წარმოშობის ერთეულია – გეოგრაფიულ სახელწოდება ღუდას უკავშირდება.
