დაღესტნის მთის ცხვარი
დაღესტნის მთის ცხვარი - ცხვრის ჯიში. გამოყვანილია ზოოტექნიკოსებისა და მწყემსების მიერ დაღესტანში 1932 — 1950 წლებში. შესაჯვარებლად გამოიყენეს ადგილობრივი მქისემატყლიანი ნერბები და ვიურტემბერგული ჯიშის ყოჩები, აწარმოებდნენ მიღებული ნაჯვარი თაობიდან სასურველი ტიპის ცხოველების გადარჩევა-შერჩევას და მაღალი მთის პირობებში მიმართულ გამოზრდას.
ნერბების ცოცხალი წონა 50 — 55 კილოგრამია, ყოჩებისა 80 - 85 კილოგრამი. კანის ნაოჭები არა აქვს. მატყლი სინაზით უპირატესად, 58 და 56 ხარისხისაა. წლის ნაზარდი მატყლის ბეწვთა სიგრძე საშუალოდ 8 - 9 სანტიმეტრია. საწმისს შტაპელური აგებულება აქვს, საკმაოდ გამოთანაბრებულია. საშუალო წლიური ნაპარსი (წლიური კანძის წონა) ნერბებში უდრის 3,3 კილოგრამს, ხოლო ყოჩებში — 5,5 კილოგრამს. საუკეთესო ნერბები 5,2 კილოგრამ მატყლს იპარსავენ, ხოლო საუკეთესო ყოჩები - 6,8 კილოგრამს. მატყლის სუფთა გამოსავალი 52 — 55°/3-ს შეადგენს და, ამდენად, ცოტა უფრო ნაკლებია, ვიდრე ციგაის ჯიშის, სადაც მატყლის სუფთა გამოსავალი 55 — 60%-ია; უახლოვდება ყაზახურ არხანომერინოსს (50 — 55°/), რამდენადმე სჭარბობს ყაზახურ ნაზსაწმისიანს (45 — 489/6) და პრეკოსსაც (48 — 50°/ ).
ყველაზე უფრო ძვირფასი თვისება ამ ცხვრის ის არის, რომ ამტანია და კარგად უძლებს დაღესტნის მაღალი მთის მკაცრ პირობებს, რაც საგრძნობლად განსაზღვრულია ამ ცხვრის მაგარი ძვალეულით, ჯანსაღობითა და სხეულის სწორი აგებულებით.