ესტრიდოზები
ესტრიდოზები − (Oestidoses; აღმძვრელის ოჯახის დასახელება Oestridae + ბერძნ. oses დაავადებები) – ცხოველების ენტომოზები. მათი აღმძვრელებია Oestridae-ს ოჯახის ცხვირხახის ბორების ლარვები, რომლებიც პარაზიტობენ ცხვირის ღრუსა და შუბლის წიაღში.
განსაკუთრებით საყურადღებოა: ცხვრის ესტროზი, ცხენის რინესტროზი, აქლემის ცეფალოპინოზი, ჩრდილოეთის ირმის ცეფენომიოზი.
ესტრიდოზები ქრონიკული ფორმით მიმდინარეობენ. ბორების ლარვებით დაინვაზიებისთანავე ცხოველი აცემინებს, ფრუტუნებს, თავს იქნევს, ცხვირს უხახუნებს სხვადასხვა საგნებს. ცხვირიდან სისხლის შემცველი სეროზულ-ლორწოვანი გამონადენია, ხოლო სუნთქვა – გართულებული. ზაფხულის ბოლოს ბორების ფრენის პერიოდი მთავრდება და დაავადების გამოვლენა წყდება. გაზაფხულის მოახლოებასთან ერთად ცხვირ-ხახის არეში არსებული ლარვები ანახლებენ ზრდა-განვითარებას და დაავადების მიმდინარეობა მწვავდება. ამ დროს დამახასიათებელია ცხვირიდან სეროზულჩირქოვანი გამონადენი, კრუნჩხვითი ხველა, პირით სუნთქვა, საკვებისა და წყლის მიღების გართულება. ცხოველი გამხდარია. პალპაციისას ხახა მტკივნეულია. შესაძლებელია ცხოველი ასფიქსიის გამო დაიღუპოს.
