ვაშინგტონ-ნაველი (ფორთოხლის ჯიში)
ვაშინგტონ-ნაველი- ფორთოხლის ჯიში. წარმოიშვა ვეგეტაციური მუტაციის შედეგად სოფელ ბახიაში (ბრაზილიაში). მისგან მრავალი მუტაციის წარმოშობის გამო ნამდვილი ვაშინგტონ-ნაველის (საკუთრივ ბახიას) გამოცნობა ერთობ ძნელი იყო, რამაც პირველ ხანებში მის გავრცელებაში გამოიწვია ერთგვარი გაუგებრობა, დღეს კი მისი განსხვავებული ნიშანთვისებები დაზუსტებულია.
ის წარმოადგენს საშუალო ზომის – 3–4 მეტრის სიმაღლის ძლიერ შეფოთლილ ხეს. ტანი დაბალი აქვს, მთავარი ტოტები 4–5-ია, მუხლთაშორისები გრძელია, ნორჩი ყლორტები და კვირტები ღია მწვანეა, ოდნავ შებუსვილი. ეკლები, როგორც წესი, არა აქვს, ვარჯი გაშლილია, მრგვალი, კონუსისებრია.
ფოთლები საშუალო ზომისაა, ოვალური ან კვერცხისებრი, მბზინვარე გლუვზედაპირიანი, ერთ მესამედზე წვერიდან უწესოდ დაკბილული. ფოთლის წვერი მახვილწვეტიანია და აქვს გაორებული ბოლო. ყუნწი პატარაა, 2,5 სმ. სიგრძისა, ვიწროდ შემორკალული კუთხოვანი ფრთებით.
ნაყოფი გადაკვეთილ კონუსისებრი ან კვერცხის მაგვარია; ზედაპირი წვრილმარცვლოვანია, შიგრინისებრი, ლამაზი ნარინჯის ფერის. ეთერზეთოვანი ჯირკვლები, როგორც ჩამჯდარი, ისე ზედაპირული აქვს. ნაყოფი საკმაოდ დიდია (300–220 გრ). დიამეტრი 7,5–8,7 სმ-მდე, სიმაღლე 7,5–9 სმ; წვერი ჭიპიანი, ღიანაოჭიანია, ან კანგადაკრული და ჭიპი მეტად პოლიმორფულია, ფართოდ გაშლილი ან სულ დახურული.
კანი სქელია, 1 სმ-მდე, გარე შრე ნარინჯის ფერია, შიგა – თეთრი; კანი რბილია, მწარე, ოდნავ მწკლარტე, გულის ღერძი ფუყედაა ამოვსებული; სეგმენტები თანაბარი და ბლაგვსოლისებრია, განაჭერზე მსხვილმარცვლოვანი, ურთიერთშებმულობა საშუალო აქვს, ღია ნარინჯისფერისაა. საწვნე უჯრედები მსხვილია, თითისტარისებრი, წვენი მცირეა, უფერული, ტკბილი – საამოდ შეზავებული სიმჟავესთან. რბილი მსხვილმარცვლოვანია, მეტად კარგი, სასიამოვნო გემოსი, მეტადრე, თუ სეგმენტების აპკი თხელი და ნაზია.
თესლი არა აქვს. მუტაბელობის გამო შესაძლებელია როგორც პლანტაციებში, ისე ცალკე ხეებზე შეგვხვდეს ჭიპიანი ფორთოხლების სხვადასხვა ტიპის ნაყოფი. ვაშინგტონისა და ტომსონის ერთ ხეზე შეხვედრა ძალიან ხშირია.
