ლეონარდო და ვინჩი
ლეონარდო და ვინჩი (1452-1519), იტალიელი ინჟინერი, არქიტექტორი, მოქანდაკე, ფიზიკოსი, მათემატიკოსი, მეცნიერი-ენციკლოპედისტი, გამომგონებელი და მრავალი ტექნიკური იდეის ავტორი. ყველა ამ დარგში იგი იყო უდიდესი სპეციალისტი.
ლეონარდო განათლებით იყო უნივერსალური ადამიანი.
იგი მიაბარეს მხატვრისა და მოქანდაკის ანდრეა ვეროკოს მოწაფედ, სადაც შეისწავლიდა არა მარტო ხატვას, ფერწერას და ქანდაკებას, არამედ ეზიარა სხვადასხვა მეცნიერებას, რადგანაც აღორძინების ეპოქის რეალური ხელოვნება ეფუძნებოდა მათემატიკის, ანატომიის, პერსპექტივისა და შუქჩრდილების მოდელირების ცოდნას.
ლეონარდოს სამეცნიერო და გამომგონებლური მოღვაწეობა საკმაოდ ორიგინალური ხასიათისა იყო. იგი ეწეოდა ფართო მოცულობის მეცნიერულ კვლევებს, ატარებდა მეცნიერულ ექსპერიმენტებს, იკვლევდა ბუნების კანონებს.
ლეონარდოს შეხედულებით ყოველგვარი ხელოვნება განუყოფელია ცოდნისაგან, რომელიც მეცნიერებას უნდა ემყარებოდეს. იგი რამდენიმე საუკუნით უსწრებდა მის ეპოქას.
ლეონარდო ყოველთვის თვლიდა, რომ მეცნიერება უნდა ტექნიკას ემსახურებოდეს. შეიძლება ითქვას, რომ ლეონარდო თეორიასა და პრაქტიკასთან ხელიხელჩაკიდებული მიდიოდა. მათემატიკურ გამოთვლებს ამოწმებდა, ასწორებდა და ავსებდა მრავალ დაკვირვებათა მონაცემების მიხედვით. იგი ექსპერიმენტულად სწავლობდა ადამიანის სხეულის ანატომიურ აგებულებას, პროპორციებს, მოძრაობას; იკვლევდა ფრინველთა ფრენის მექანიზმს. საფრენი აპარატების მის პროექტებს საფუძვლად ედო ჰაერის მოძრაობის კანონთა ცოდნა. ააგო პლანერის მოდელი. ფრენის უსაფრთხოების სურვილმა ლეონარდო პარაშუტის გამოგონებამდე მიიყვანა. საფრენი აპარატის მექანიზმის ძიების პროცესში მან მიაგნო ჰელიკოპტერის (შვეულმფრენის) იდეას.
ის რაც ლეონარდომ გააკეთა ფრენის კანონთა შესწავლისა და ფრენის მეცნიერულად დასაბუთების საქმეში, სავსებით საკმარისია, რომ მისი სახელი დიდებით შეიმოსოს, როგორც ჰაერის ერთ–ერთი უმამაცესი დამპყრობლისა.
ლეონარდომ, პირველად მეცნიერების ისტორიაში, ჩამოაყალიბა მექანიკის ზოგიერთი კანონი და დაამუშავა მრავალი მანქანის პროექტი. ერთ-ერთმა პირველმა განსაზღვრა ხახუნის კოეფიციენტი. მან დაამუშავა მთელი რიგი პროექტებისა ჰიდროტექნიკაში, ჰიდრომშენებლობაში, არქიტექტურაში, მელიორაციაში; ლეონარდოს დიდ ყურადღებას იპყრობდა სამხედრო ტექნიკა.
ლეონარდომ საკმაოდ კარგად შეისწავლა მათემატიკა და მექანიკა. მექანიკას ლეონარდოს შემოქმედებაში მნიშვნელოვანი ადგილი ეჭირა. მის ჩანაწერებში მრავალი მსჯელობაა თეორიული და ექსპერიმენტული მექანიკის შესახებ. მან მექანიკას უწოდა მათემატიკურ მეცნიერებათა სამოთხე. ლეონარდო მრავალგზის. მიუთითებდა მათემატიკის და მექანიკის მნიშვნელობაზე საინჟინრო საქმეში. მასალათა გამძლეობის დარგში იგი ითვლება გალილეის უშუალო წინამორბედად.
იგი ახლოს იყო სამყაროს ჰელიოცენტრული სისტემის შექმნასთან.
უდიდესია და მსოფლიო მნიშვნელობის შედევრებია ლეონარდო და ვინჩის ნამუშევრები ისეთ დარგებში, როგორიცაა ფერწერა. ქანდაკება, ანატომია, ფიზიოლოგია.
კაცობრიობას მან მნიშვნელოვნად ბევრი მისცა თავისი ხელოვნებით, სახელდობრ, თავისი უკვდავი სურათებით, რითაც მტკიცედ დაიმკვიდრა საპატიო ადგილი მსოფლიო კულტურაში. მისმა ღრმა ჰუმანიზმმა, მხატვრის განსაცვიფრებელმა ოსტატობამ, მრავალმა კომპოზიციურმა სიახლემ უდიდესი გავლენა მოახდინა იტალიის და მთელი ევროპის ხელოვნების განვითარებაზე.
ახლაც, რამოდენიმე საუკუნის გასვლის შემდეგაც, შემოქმედების ყველა დარგის განვითარებაში ალბათ არ მოიძებნება ადამიანი, რომელსაც ლეონარდოს მსგავსად შეეძლოს სრულყოფილად დაეუფლოს ცოდნის ასე მრავალ დარგს.
