ლიმონი პონდეროზა
ლიმონი პონდეროზა - დაბალი ბუჩქია, ვარჯი უხვადაა დატოტვილი, დატოტვის კუთხე 35–400-ს უდრის, სიმაღლე 2,5–3 მეტრს. ძირითადი ძლიერი ტოტი 4–5-ია, ყლორტები მრგვალი, მუქი მწვანე, შეუბუსავი, ნორჩი ნაწილები შეფერილია იისფრად. კვირტები მკვეთრი კონუსისებრია, ოდნავ შებუსვილი. მახვილი და საშუალო ზომის ეკლები მცირე რაოდენობით აქვს.
ფოთლები მუქ-მწვანე ოვალურია, ფუძე ბლაგვსოლისებრია, ზომა 12X7 სმ. ყუნწი ბრტყელია, ვიწროფრთიანი, სიგრძე 1–1,5 სმ.
ყვავილი თითოეულა ან ორ-ორია. ხშირია მცირეყვავილიანი მტევანიც (8–9 ყვავილი); ყვავილობა გაჭიანურებული იცის. მასობრივად ყვავილობს მაისის და ივნისის თვეში, მცირეოდენ ყვავილებს ზაფხულში და შემოდგომაზეც ვხვდებით. ყვავილები დიდი, მეტად ვარიაბილურია, გვირგვინი გარედან შეფერილია, ბუტკოს სვეტი და მტვრიანების ძაფები ერთნაირი სიგრძისაა, მტვრიანები – 25–30.
ნაყოფი მსხლისებრია, სიმაღლე – 9,5–13, 5., დიამეტრი – 9–9,5 სმ., წონა – 560–595 გრ.
ნაყოფის კანი მწვანე-ყვითელია, სრული სიმწიფისას კი სულ ყვითლდება. სისქე – 0,7–1,2 სმ., გემო მწარეა, ნაყოფის ზედაპირი ოდნავ ბორცვიანია, ეთერზეთოვანი ჯირკვლები დიდი რაოდენობით აქვს. არომატი პომპელმუსის და ლიმონის ერთადაა შეზავებული.
ნაყოფი – 10–12, სამკუთხოვანი, სოლისებრი, სქელაპკიანი, სეგმენტიანია, სირბილე მწვანეა, მსხვილმარცვლოვანი.
წვენი აქვს საშუალო რაოდენობისა, მკრთალი, მწვანე, ნაკლებად მჟავე (სიმჟავიანობა – 4,9%). საწვნე უჯრედები მსხვილი და თითისტარისებრია. თესლმრავალია, 40–80.
ნაყოფი დეკემბერში მწიფდება. გვიანი ყვავილობის ნაყოფი შემდეგი წლის გაზაფხულამდე ხეზე რჩება.
ავადმყოფობისაგან ნაკლებად ზიანდება, კარგად უძლებს ვერცხლისფერ ტკიპას.
ეს ჯიში აჭარაში, ქობულეთისა და ბათუმის რაიონებში თითო-ოროლა ხის სახით გვხვდება. ფიქრობენ, რომ ის პომპელმუსის და ლიმონის ჰიბრიდს წარმოადგენს. ლიმონი პონდეროზა ლიმონის სუროგატია, მისი გამოყენება შეიძლება საშაქარლამო წარმოებაში.
