ნობელის პრემია
ნობელის პრემია – ყოველწლიური საერთაშორისო პრემიები, რომლებიც 1901-დან მოყოლებული მიენიჭებათ მხოლოდ ინდივიდუალურ პირებს ფიზიკის, ქიმიის, მედიცინის, ფიზიოლოგიის, ლიტერატურის ან მშვიდობის დაცვის სფეროებში განსაკუთრებული აღმოჩენებისა და მიღწევისთვის.
პრემიები ატარებენ შვედი ინჟინრის, ქიმიკოსის, გამომგონებლისა და მრეწველის ალფრედ ნობელის (21.X.1833. სტოკჰოლმი. 10.XII.1896, სან-რემო) სახელს, რომლის ანდერძის თანახმადაც მისი სიკვდილის შემდეგ დარჩენილმა კაპიტალმა შეადგინა ნობელის პრემიის ფონდი, პრემია მიენიჭება რასის, ეროვნების, სქესისა და სარწმუნოების განურჩევლად. მას ანიჭებს სტოკჰოლმის სამეფო მეცნიერებათა აკადემია; კაროლინის სამეფო სამედიცინო-ქირურგიული ინსტიტუტი სტოკჰოლმში; შვედეთის აკადემია სტოკჰოლმში (ლიტერატურის დარგში) და ნორვეგიის პარლამენტის მიერ დანიშნული ნობელის პრემიის კომიტეტი (მშვიდობის დარგში).
პრემია მოიცავს ნობელის გამოსახულებითა და სპეციალური წარწერით დამშვენებულ ოქროს მედალს , დიპლომსა და ფულის ჩეკს (მერყეობს ფონდის წლიური შემოსავლის მიხედვით). ნობელის პრემიის გადაცემა ხდება საზეიმო ვითარებაში ყოველი წლის 10 დეკემბერს (ნობელის გარდაცვალების დღეს) სტოკჰოლმსა და ოსლოში, დადგენილი ტრადიციის მიხედვით, შვედეთის მეფე გადასცემს ოქროს მედალს სტოკჰოლმში, ხოლო ნორვეგიის მეფე ესწრება ცერემონიას ოსლოში.
