სამხედრო ავიაცია საქართველოს დემოკრატიულ რესპუბლიკაში

NPLG Wiki Dictionaries გვერდიდან
(სხვაობა ვერსიებს შორის)
გადასვლა: ნავიგაცია, ძიება
მ (მომხმარებელმა Tkenchoshvili გვერდი „საქართველოს სამხედრო ავიაცია 1918-1921“ გადაიტანა გვერდზე „[[სამხედრ...)
ხაზი 1: ხაზი 1:
 +
[[ფაილი:Samxedro aviacia.jpg|thumb|'''''სამხედრო ავიაცია''''']]
 
'''სამხედრო ავიაცია საქართველოს დემოკრატიულ რესპუბლიკაში''' - საქართველოს პირველი რესპუბლიკის [[შეიარაღებული ძალები|შეიარაღებულ ძალებს]] კავკასიის [[ფრონტი|ფრონტის]] [[საავიაციო ტექნიკა|საავიაციო ტექნიკიდან]] მემკვიდეობით რამდენიმე ათეული ფრანგული, ბრიტანული და რუსული წარმოების საფრენი აპარატი დარჩა. [[თვითმფრინავი|თვითმფრინავები]] ძირითადად მოძველებული „ფარმან-7”, „ფარმან-16”, „მორან-პარასოლის”, „ვუაზენის”, „ლებედ-12”, ერთძრავიანი და ორძრავიანი „კოდრონის” და „ნიუპორ-21”-ის ტიპის იყო. მათი ნაწილი ან [[პირველი მსოფლიო ომი|პირველ მსოფლიო ომამდ]]ე აიგო, ან კიდევ [[მსოფლიო ომი]]ს პირველ წლებში. აღნიშნულ თვითმფრინავებზე დამონტაჟებული იყო მოძველებული „გნომ”-ის, „რონ”-ის და „სალსონის” ტიპის ძრავები, რომელთა საფრენოსნო რესურსი არათუ ამოწურული იყო, არამედ პრაქტიკაში მათი გამოყენება რამდენჯერმე აღემატებოდა
 
'''სამხედრო ავიაცია საქართველოს დემოკრატიულ რესპუბლიკაში''' - საქართველოს პირველი რესპუბლიკის [[შეიარაღებული ძალები|შეიარაღებულ ძალებს]] კავკასიის [[ფრონტი|ფრონტის]] [[საავიაციო ტექნიკა|საავიაციო ტექნიკიდან]] მემკვიდეობით რამდენიმე ათეული ფრანგული, ბრიტანული და რუსული წარმოების საფრენი აპარატი დარჩა. [[თვითმფრინავი|თვითმფრინავები]] ძირითადად მოძველებული „ფარმან-7”, „ფარმან-16”, „მორან-პარასოლის”, „ვუაზენის”, „ლებედ-12”, ერთძრავიანი და ორძრავიანი „კოდრონის” და „ნიუპორ-21”-ის ტიპის იყო. მათი ნაწილი ან [[პირველი მსოფლიო ომი|პირველ მსოფლიო ომამდ]]ე აიგო, ან კიდევ [[მსოფლიო ომი]]ს პირველ წლებში. აღნიშნულ თვითმფრინავებზე დამონტაჟებული იყო მოძველებული „გნომ”-ის, „რონ”-ის და „სალსონის” ტიპის ძრავები, რომელთა საფრენოსნო რესურსი არათუ ამოწურული იყო, არამედ პრაქტიკაში მათი გამოყენება რამდენჯერმე აღემატებოდა
 
ძრავების საათობრივად განსაზღვრულ შესაძლებლობას. ზოგ შემთხვევაში მფრინავთა გამოუცდელობის, ან სხვა მიზეზების გამო 1918 წელს ფრენისას [[ავარია (სამხედრო)|ავარია]] განიცადა 18-მა აპარატმა, საიდანაც 4 მთლიანად გამოვიდა მწყობრიდან; 1919 წელს მოხდა 32 ავარია და 6 აეროპლანი ვეღარ აღადგინეს, 1920 წლის იანვრიდან სექტემბრამდე კი 29 საავიაციო შემთხვევის შემდეგ 7 საფრენი აპარატის აღდგენა ვერ მოხერხდა. საავიაციო შემთხვევებს ემსხვერპლნენ მფრინავები: საავიაციო [[ასეული (სამხედრო)|ასეულის]] [[მეთაური|მეთაურის]] მოვალეობის დროებითი შემსრულებელი [[მაიორი]] ნიკოლოზ მაყაშვილი, ლეიტენანტი პროკლე კილტავა, პოდპორუჩიკი გრიგოლ მალაშხია.
 
ძრავების საათობრივად განსაზღვრულ შესაძლებლობას. ზოგ შემთხვევაში მფრინავთა გამოუცდელობის, ან სხვა მიზეზების გამო 1918 წელს ფრენისას [[ავარია (სამხედრო)|ავარია]] განიცადა 18-მა აპარატმა, საიდანაც 4 მთლიანად გამოვიდა მწყობრიდან; 1919 წელს მოხდა 32 ავარია და 6 აეროპლანი ვეღარ აღადგინეს, 1920 წლის იანვრიდან სექტემბრამდე კი 29 საავიაციო შემთხვევის შემდეგ 7 საფრენი აპარატის აღდგენა ვერ მოხერხდა. საავიაციო შემთხვევებს ემსხვერპლნენ მფრინავები: საავიაციო [[ასეული (სამხედრო)|ასეულის]] [[მეთაური|მეთაურის]] მოვალეობის დროებითი შემსრულებელი [[მაიორი]] ნიკოლოზ მაყაშვილი, ლეიტენანტი პროკლე კილტავა, პოდპორუჩიკი გრიგოლ მალაშხია.
ხაზი 5: ხაზი 6:
 
რთული არმიის საავიაციო პარკს შეუერთდა. 1920 წლის ივლისში საქართველომ [[იტალია|იტალიაში]], „ანსალდოს“ ქარხანაში შეიძინა 10 ერთეული
 
რთული არმიის საავიაციო პარკს შეუერთდა. 1920 წლის ივლისში საქართველომ [[იტალია|იტალიაში]], „ანსალდოს“ ქარხანაში შეიძინა 10 ერთეული
 
SVA-10 ტიპის თანამედროვე აეროპლანი. საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის საავიაციო შენაერთს 1918-1921 წლებში მეთაურობდა პოლკოვნიკი [[მაჭავარიანი მიხეილ (მფრინავი)|მიხეილ მაჭავარიანი]]. საქართველოს შეიარაღებული ძალები აეროპლანებს მის მიერ წარმოებულ თითქმის ყველა [[კონფლიქტი|კონფლიქტში]] იყენებდა. ქართული აეროპლანები ზვერავდნენ და [[დაბომბვა|ბომბავდნენ]] [[მოწინააღმდეგე (სამხედრო ტერმინი)|მოწინააღმდეგის]] პოზიციებს, თუმცა [[ავიაცია|ავიაციის]] სრულფასოვნად გამოყენება მაინც ვერ ხერხდებოდა საწვავ-საპოხი მასალების ნაკლებობის და საფრენი აპარატების დიდი ნაწილის სიძველის გამო.
 
SVA-10 ტიპის თანამედროვე აეროპლანი. საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის საავიაციო შენაერთს 1918-1921 წლებში მეთაურობდა პოლკოვნიკი [[მაჭავარიანი მიხეილ (მფრინავი)|მიხეილ მაჭავარიანი]]. საქართველოს შეიარაღებული ძალები აეროპლანებს მის მიერ წარმოებულ თითქმის ყველა [[კონფლიქტი|კონფლიქტში]] იყენებდა. ქართული აეროპლანები ზვერავდნენ და [[დაბომბვა|ბომბავდნენ]] [[მოწინააღმდეგე (სამხედრო ტერმინი)|მოწინააღმდეგის]] პოზიციებს, თუმცა [[ავიაცია|ავიაციის]] სრულფასოვნად გამოყენება მაინც ვერ ხერხდებოდა საწვავ-საპოხი მასალების ნაკლებობის და საფრენი აპარატების დიდი ნაწილის სიძველის გამო.
−
:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::დიმიტრი სილაქაძე
 
  
 +
:::::::::::::::::::::::::::::::::'''''დიმიტრი სილაქაძე'''''
  
 
==ლიტერატურა==
 
==ლიტერატურა==

14:38, 23 აპრილი 2019-ის ვერსია

სამხედრო ავიაცია

სამხედრო ავიაცია საქართველოს დემოკრატიულ რესპუბლიკაში - საქართველოს პირველი რესპუბლიკის შეიარაღებულ ძალებს კავკასიის ფრონტის საავიაციო ტექნიკიდან მემკვიდეობით რამდენიმე ათეული ფრანგული, ბრიტანული და რუსული წარმოების საფრენი აპარატი დარჩა. თვითმფრინავები ძირითადად მოძველებული „ფარმან-7”, „ფარმან-16”, „მორან-პარასოლის”, „ვუაზენის”, „ლებედ-12”, ერთძრავიანი და ორძრავიანი „კოდრონის” და „ნიუპორ-21”-ის ტიპის იყო. მათი ნაწილი ან პირველ მსოფლიო ომამდე აიგო, ან კიდევ მსოფლიო ომის პირველ წლებში. აღნიშნულ თვითმფრინავებზე დამონტაჟებული იყო მოძველებული „გნომ”-ის, „რონ”-ის და „სალსონის” ტიპის ძრავები, რომელთა საფრენოსნო რესურსი არათუ ამოწურული იყო, არამედ პრაქტიკაში მათი გამოყენება რამდენჯერმე აღემატებოდა ძრავების საათობრივად განსაზღვრულ შესაძლებლობას. ზოგ შემთხვევაში მფრინავთა გამოუცდელობის, ან სხვა მიზეზების გამო 1918 წელს ფრენისას ავარია განიცადა 18-მა აპარატმა, საიდანაც 4 მთლიანად გამოვიდა მწყობრიდან; 1919 წელს მოხდა 32 ავარია და 6 აეროპლანი ვეღარ აღადგინეს, 1920 წლის იანვრიდან სექტემბრამდე კი 29 საავიაციო შემთხვევის შემდეგ 7 საფრენი აპარატის აღდგენა ვერ მოხერხდა. საავიაციო შემთხვევებს ემსხვერპლნენ მფრინავები: საავიაციო ასეულის მეთაურის მოვალეობის დროებითი შემსრულებელი მაიორი ნიკოლოზ მაყაშვილი, ლეიტენანტი პროკლე კილტავა, პოდპორუჩიკი გრიგოლ მალაშხია.

1920 წლის დასაწყისში, მას შემდეგ რაც ბოლშევიკებმა დაიკავეს ჩრდილო კავკასია, მოხალისეთა არმიის მეექვსე ავიარაზმის თეთრგვარდიელმა მფრინავებმა მარტის თვეში თავს თბილისში გადმოფრენით უშველეს. „სოფვიჩ-ქემალის” F.1 მოდელის 4 აეროპლანი ქა- რთული არმიის საავიაციო პარკს შეუერთდა. 1920 წლის ივლისში საქართველომ იტალიაში, „ანსალდოს“ ქარხანაში შეიძინა 10 ერთეული SVA-10 ტიპის თანამედროვე აეროპლანი. საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის საავიაციო შენაერთს 1918-1921 წლებში მეთაურობდა პოლკოვნიკი მიხეილ მაჭავარიანი. საქართველოს შეიარაღებული ძალები აეროპლანებს მის მიერ წარმოებულ თითქმის ყველა კონფლიქტში იყენებდა. ქართული აეროპლანები ზვერავდნენ და ბომბავდნენ მოწინააღმდეგის პოზიციებს, თუმცა ავიაციის სრულფასოვნად გამოყენება მაინც ვერ ხერხდებოდა საწვავ-საპოხი მასალების ნაკლებობის და საფრენი აპარატების დიდი ნაწილის სიძველის გამო.

დიმიტრი სილაქაძე

ლიტერატურა

  • დ. სილაქაძე, საქართველოს პირველი რესპუბლიკის არმიისა და სახალხო გვარდიის შეიარაღება, თბ., 2017;
  • დ. სილაქაძე, საქართველოს პირველი დემოკრატიული რესპუბლიკის სამხედრო ავიაცია, საქართველოს ეროვნული არქივი, საერთაშორისო კონფერენციის მასალები, თბ., 2016.

წყარო

საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა (1918-1921) ენციკლოპედია-ლექსიკონი

მოძიებულია „https://www.nplg.gov.ge/wikidict/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%9D_%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9A_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%98&oldid=81126“-დან
პირადი ხელსაწყოები
სახელთა სივრცე

ვარიანტები
მოქმედებები
ნავიგაცია
ხელსაწყოები