ალოგენეტური თეორია
(ახალი გვერდი: '''ალოგენეტური თეორია''' – (''ბერინ''. < allos – სხვა, მეორე და gennėtos – შობ...) |
|||
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
| − | '''ალოგენეტური თეორია''' – (''ბერინ''. < allos – სხვა, მეორე და gennėtos – შობილი), ლინგვისტური თეორია, რომლის მიხედვით ენათა გენეტიკურ ნათესაობასთან ერთად ივარაუდება ისეთ მიმართებათა არსებობა, როდესაც ესა თუ ის ენა ერთი ნაწილით გენეტიკურად უკავშირდება წინაპარ ენას, ხოლო მეორე ნაწილი კანონზომიერ მიმართებებს ამყარებს კონტაქტში მყოფ სხვა ჯგუფის ენასთან (ენებთან). ამგვარად, ალოგენეტური მიმართებები გულისხმობს ენათა ორმხრივ სიახლოვეს – გენეტიკურსა და შეძენილს (კონვერგენციით მიღებულს). ამით ალოგენეტური მიმართებები განსხვავდება როგორც წმინდა გენეტიკური, ისე წმინდა ენობრივი კავშირებისაგანაც. ალოგენეტური ურთიერთობები შესაძლებელია დამყარდეს მონათესავე ჯგუფის შიგნითაც. მოცემული თეორიის თანახმად, ალოგენეტურ ურთიერთობაში მყოფ ენებად მიჩნეულია სემიტური და ქამიტური, ურარტული და ხურიტული ენები და სხვ. | + | '''ალოგენეტური თეორია''' – (''ბერინ''. < allos – სხვა, მეორე და gennėtos – შობილი), ლინგვისტური თეორია, რომლის მიხედვით ენათა გენეტიკურ ნათესაობასთან ერთად ივარაუდება ისეთ მიმართებათა არსებობა, როდესაც ესა თუ ის ენა ერთი ნაწილით გენეტიკურად უკავშირდება წინაპარ ენას, ხოლო მეორე ნაწილი კანონზომიერ მიმართებებს ამყარებს კონტაქტში მყოფ სხვა ჯგუფის ენასთან (ენებთან). ამგვარად, ალოგენეტური მიმართებები გულისხმობს ენათა ორმხრივ სიახლოვეს – გენეტიკურსა და შეძენილს (კონვერგენციით მიღებულს). ამით ალოგენეტური მიმართებები განსხვავდება როგორც წმინდა გენეტიკური, ისე წმინდა ენობრივი კავშირებისაგანაც. ალოგენეტური ურთიერთობები შესაძლებელია დამყარდეს მონათესავე ჯგუფის შიგნითაც. მოცემული თეორიის თანახმად, ალოგენეტურ ურთიერთობაში მყოფ ენებად მიჩნეულია სემიტური და ქამიტური, ურარტული და ხურიტული ენები და სხვ. ასეთივე ურთიერთობაა დაშვებული ქართველურსა და სხვა კავკასიურ ენებს შორის. |
| − | ასეთივე ურთიერთობაა დაშვებული ქართველურსა და სხვა კავკასიურ ენებს შორის. | + | |
''ლ. ენუქიძე'' | ''ლ. ენუქიძე'' | ||
| + | |||
| + | |||
| + | |||
| + | |||
| + | |||
==წყარო== | ==წყარო== | ||
[[ქართული ენა: ენციკლოპედია]] | [[ქართული ენა: ენციკლოპედია]] | ||
[[კატეგორია:ენათმეცნიერება]] | [[კატეგორია:ენათმეცნიერება]] | ||
| + | [[კატეგორია:ლინგვისტური თეორიები]] | ||
მიმდინარე ცვლილება 13:53, 17 ნოემბერი 2023 მდგომარეობით
ალოგენეტური თეორია – (ბერინ. < allos – სხვა, მეორე და gennėtos – შობილი), ლინგვისტური თეორია, რომლის მიხედვით ენათა გენეტიკურ ნათესაობასთან ერთად ივარაუდება ისეთ მიმართებათა არსებობა, როდესაც ესა თუ ის ენა ერთი ნაწილით გენეტიკურად უკავშირდება წინაპარ ენას, ხოლო მეორე ნაწილი კანონზომიერ მიმართებებს ამყარებს კონტაქტში მყოფ სხვა ჯგუფის ენასთან (ენებთან). ამგვარად, ალოგენეტური მიმართებები გულისხმობს ენათა ორმხრივ სიახლოვეს – გენეტიკურსა და შეძენილს (კონვერგენციით მიღებულს). ამით ალოგენეტური მიმართებები განსხვავდება როგორც წმინდა გენეტიკური, ისე წმინდა ენობრივი კავშირებისაგანაც. ალოგენეტური ურთიერთობები შესაძლებელია დამყარდეს მონათესავე ჯგუფის შიგნითაც. მოცემული თეორიის თანახმად, ალოგენეტურ ურთიერთობაში მყოფ ენებად მიჩნეულია სემიტური და ქამიტური, ურარტული და ხურიტული ენები და სხვ. ასეთივე ურთიერთობაა დაშვებული ქართველურსა და სხვა კავკასიურ ენებს შორის.
ლ. ენუქიძე
