ტრავერტინი

'''ტრავერტინი''' – (''იტალ.'' travertino < ''ლათ.'' Tibur ძვ. [[იტალია]]ში არსებული ქ. ტიბურის (ახლანდელი ტივოლი) სახელის მიხედვით), ფორიანი, მცირე სიმკვრივის ნახევრადკრისტალური მყარი წვრილმარცვლოვანი ქანი, რომელიც წარმოიქმნება ცხელი ან ცივი წყაროებისგან, კალციუმის კარბონატის (უფრო ხშირად არაგონიტის) დალექვის შედეგად. ხშირად შეიცავს მცენარეების ანაბეჭდებს, ხმელეთის ან მტკნარი წყლის მოლუსკების (გასტროპოდების) ნიჟარებს. სიმკვრივე 1400-1800 კგ/მ³. იყენებენ [[საშენი მასალა|საშენ მასალად]] და [[კირი]]ს გამოსაწვავად. ხშირად ტრავერტინი გამოიყოფა მიწისქვეშა წყლებიდან და [[მღვიმე]]ებში ქმნის სტალაქტიტებსა და სტალაგმიტებს. ტრავერტინის დაგროვებით ზოგ მღვიმურ [[მდინარე|მდინარეთა]] კალაპოტებში ბუნებრივი კაშხლებია გაჩენილი. [[საქართველო]]ში ტრავერტინი კარგადაა გამოხატული თრუსოს ხეობაში. ასევე ფართოდ ცნობილია ბრითათის ტრავერტინი გვხვდება ასევე მდინარე პატარა ლიახვის სათავესა და მდინარე ლეხურას ხეობაში, ჯვრის უღელტეხილზე, [[რაჭა]]ში, [[იმერეთი|იმერეთსა]] და [[სვანეთი|სვანეთში]]. დიდი რაოდენობით მოიპოვება [[რუსეთი|რუსეთში]] (პიატიგორსკი, კამჩატკა), იტალიაში, [[ირანი|ირანში]], [[გერმანია]]ში, [[თურქეთის რესპუბლიკა|თურქეთში]], [[ყირგიზეთი|ყირგიზეთში]], [[ტაჯიკეთი|ტაჯიკეთში]], [[სომხეთი|სომხეთში]], [[აზერბაიჯანი|აზერბაიჯანსა]] და სხვ. ძირითადად იყენებენ როგორც დეკორატიულ მასალას (მას რომაულ ქვასაც ეძახიან);