დოდეკაედრი

დოდეკაედრი – თორმეტწახნაგა. ტერმინი წარმომდგარია ბერძნული სიტყვებიდან δωδεκα – „თორმეტი“ და εδρα – „ფუძე“.

მათემატიკაში ჩვეულებრივ იხილავენ წესიერ დოდეკაედრს – წესიერ თორმეტწახნაგას. წესიერ დოდეკაედრს აქვს 12 წესიერი ხუთკუთხა წახნაგი, 30 წიბო, 20 წვერო. თითოეულ წვეროში თავს იყრის 3 წიბო. ყოველ წესიერ დოდეკაედრში შეიძლება ჩაიწეროს სფერო და შეიძლება მასზე შემოიწეროს სფერო. თუ დოდეკაედრის წიბოს სიგრძეა a, მაშინ მისი მოცულობა

V=1/4 · a³ (15+7 √3) ≈ 7,6631 a³.

დოდეკაედრი უკვე ცნობილი იყო პითაგორელებისათვის. იგი პირველად ააგო თეეტეტმა (IV ს. ჩვ. წ. აღ-მდე).

წყარო

მათემატიკის ენციკლოპედიური ლექსიკონი