ვიტელო ერაზმი
ერაზმ ვიტელო – (პოლ. Erazmus Ciołek Witelo, 1220-1270), ვიტელო ეკუთვნის ლეგენდებით გარემოცულ საინტერესო მეცნიერთა რიცხვს. ეს პოლონეთის მიწაზე დაბადებული პირველი მათემატიკოსი და საერთოდ, პირველი მეცნიერია. მისი დაბადებისა და გარდაცვალების ზუსტი თარიღი უცნობია, მაგრამ უსაფუძვლო არაა ჩავთვალოთ, რომ იგი დაიბადა 1220-1230 წლებს შორის ვროცლავთან ახლოს. ვიტელო იყო პოლონელი ქალის და ტიურინგიდან გადმოსახლებული გერმანელის შვილი. ეს უკანასკნელი პოლონეთში გადმოსახლდა ბოლესლავ მორცხვის დროს.
ვიტელო სწავლობდა უცხოეთის უნივერსიტეტებში. დაახლოებით 1253 წელს ის სწავლობდა პარიზში. სილეზიაში დაბრუნების შემდეგ რამდენიმე წელი მუშაობდა მასწავლებლად, ალბათ, ლეგნიცის სკოლაში.
1262-1268 წლებში ვიტელო ცხოვრობდა პადუაში, სადაც ეუფლებოდა საკანონმდებლო სამართალს, ფილოსოფიას, და ზუსტ მეცნიერებებს. პადუიდან გამოგზავნილ წერილზე ვიტელო აწერდა ვიტელო პლებანუსის სახელს, ამიტომ ფიქრობდნენ, რომ იგი აპირებდა სასულიერო პირი გამხდარიყო. დაახლოებით 1209 წ. ვიტელომ გაიცნო პაპის აღმსარებელი და რომში გაემგზავრა, იგი იქ პაპ კლიმენტი IV-ის კარზე იმყოფებოდა. რომში ვიტელო ძირითადად მათემატიკაში მუშაობდა. რომში ყოფნისას ვიტელომ ლათინურად დაწერა ორი წიგნი, მათგან პირველია „დასკვნები ევკლიდეს საწყისებიდან“. ეს წიგნი შეიცავდა ევკლიდეს შემდეგ აღმოჩენილ ყველა თეორემას და, სამწუხაროდ, დაიკარგა.
ვიტელოს მეორე ნაშრომია ტრაქტატი ოპტიკაზე ათ წიგნად, რომლის სრული სათაური ასე შეიძლება ვთარგმნოთ: „მეცნიერ მათემატიკოს ვიტელოს მსჯელობანი ოპტიკის შესახებ, ე. ი. სხივთა არსზე, მის მიზეზზე და დაცემაზე, მხედველობაზე, სინათლეზე, ფერებზე და, ფორმებზე, რასაც ჩვეულებრივად პერსპექტივა ეწოდება, ათი წიგნი.“
