ავიზლანდირუვი
ავიზლანდირუვ-ი (ნოღ. Авызландырув) – საბავშვო ციკლის ნოღაური წეს-ჩვეულება – ახალშობილისათვის პირველი ძუძუს ჭმევის რიტუალი. ტრადიციის თანახმად, ჩვილს პირველად ნათესავი ქალი მარჯვენა ძუძუთი კვებავდა. სწამდათ, რომ რძის მეშვეობით ბავშვს „ძუძუს მჭმეველი დედის“ (авызландырган ана) ფიზიკური და სულიერი თვისებები გადაეცემოდა. ამიტომ ცდილობდნენ, საამისოდ ლამაზი და შინაგანად ყოველმხრივ შემკული ქალი შეერჩიათ. დედობილის შვილი (შვილები) და ახალშობილი „რძით ნათესავნი“ (суьтлес) ხდებოდნენ. იმისათვის, რომ მომავალში მათი ნათესაობა ქორწინების დამაბრკოლებელი ფაქტორი არ გამხდარიყო, აუცილებელი იყო ძიძას ახალშობილის შესაბამისი სქესის შვილი (შვილები) ჰყოლოდა. იმ შემთხვევაში, თუ ბიჭი გაჩნდებოდა და ნათესავებს შორის დედობილის კანდიდატურას ვერ შეარჩევდნენ, ისეთ ქალს ეძებდნენ, რომელსაც ვაჟი ჰყავდა.
საწესო კვების შემდეგ ახალშობილს აწვენდნენ ქსოვილის ან ქეჩის ძირის მქონე ყუთში (ел бесик) – დროებით აკვანში, რომელსაც აღვირით საცხოვრებლის განივ კოჭზე ან მასზე ჩამოცმულ კაუჭზე კიდებდნენ.
ლიტერატურა
- Черкесова А. А. Обряды ногайцев, связанные с рождением и воспитанием ребенка (по материалам полевых исследований автора в 2000-2014 гг.) // Ногайцы: XXI век. История, язык, культура. От истоков – к грядущему. Материалы Первой Международной научно-практической конференции. Черкесск, 14-16 мая 2014 г. Черкесск, 2014.
