რაზმაძე სოლომონ

NPLG Wiki Dictionaries გვერდიდან
(სხვაობა ვერსიებს შორის)
გადასვლა: ნავიგაცია, ძიება
(მომხმარებელმა Tkenchoshvili გვერდი „სოლომონ რაზმაძე“ გადაიტანა გვერდზე „რაზმაძე სოლომონ“ გადამის...)
 
(2 მომხმარებლების 6 შუალედური ვერსიები არ არის ნაჩვენები.)
ხაზი 1: ხაზი 1:
'''რაზმაძე სოლომონ''' (1797−1860), რომანტიკული სკოლის წარმომადგენელი პოეტი. 1810 წელს მშობლებთან ერთად გადასახლდა პეტერბურგში. 1832 წლის თებერვლამდე, სოლომონ რაზმაძე [[თეიმურაზ ბატონიშვილი |თეიმურაზ ბატონიშვილი]]ს მზრუნველობითა და მეთვალყურეობით იღებდა განათლებას (სწავლობდა ლიცეუმში). პოეტს საფუძვლიანად შეუსწავლია რუსული და ფრანგული ენები. იგი ლიტერატურულ საქმიანობაში ეხმარებოდა თეიმურაზ ბატონიშვილს და ასრულებდა მისი მდივნის მოვალეობას. 1832 წლის თებერვალში პეტერბურგიდან გამოსული რაზმაძე მოსკოვისა და თბილისის გავლით სპარსეთს გაემგზავრა, თუმცა [[თბილისი|თბილისში]] გავლისას აქტიურად ჩაება 1832 წლის შეთქმულების მომზადებასა და მსვლელობაში. ამ შეთქმულების დამარცხების შემდეგ იგი გადაასახლეს პენზაში, სადაც სხვადასხვა ჩინოვნიკურ თანამდებობაზე მსახურობდა და გარდაიცვალა იქვე. სოლომონ რაზმაძის ლიტერატურული მემკვიდრეობის უმეტესი ნაწილი დაკარგულია. პირველი პერიოდის ლექსები, საფიქრებელია, რომ, სიფრთხილის გამო, თვითონვე მოსპო, გადასახლებაში დაწერილი ლექსები და პოეტის სხვა ლიტერატურული მასალა კი დაიკარგა მისი შვილის, ალექსანდრე რაზმაძის არქივთან ერთად.
+
[[ფაილი:Solomon razmadze.JPG|thumb|150პქ|სოლომონ რაზმაძე]]
 +
'''რაზმაძე სოლომონ''' (1797-1860), პოეტი, რომანტიკული სკოლის წარმომადგენელი, მთარგმნელი. 1811 წლიდან იზრდებოდა პეტერბურგში, თეიმურაზ ბატონიშვილის მეთვალყურეობით იღებდა განათლებას, ეუფლებოდა რუსულსა და ფრანგულ ენებს, ფილოსოფიას. მისი მსოფლმხედველობის ჩამოყალიბებაზე გავლენა მოახდინა პეტერბურგში მყოფ [[ქართველები|ქართველ]] ბატონიშვილთა წრემ. აქტიურად მონაწილეობდა 1832 . შეთქმულებაში, რის გამოც 1834 წ. სამუდამოდ გადაასახლეს ქ. პენზაში.
  
 +
ს. რაზმაძის შემოქმედებაში თავს იჩენდა პოლიტიკური პროტესტის იდეა (ამ მხრივ ნიშანდობლივია იგავ-არაკი „დათვი და ცხვარი“). მასხე თავდაპირველად უფრო საგრძნობ გავლენას ახდენდა კლასიცისტური ლიტერატურა (ლექსი „დიანას მეჯლიში“). გადასახლების შემდეგ მის პოეზიას მიეძალა რომანტიკული მოტივები — სევდა, უიმედობა, წუხილი სამშობლოს ბედის გამო, სოფლის სამდურავი („მამულს“, „სოფელი“, „ელბრუსი“, „იდინე, წვიმავ“, „რისთვის მარტოებ“…).
  
::: '''ვარდი'''
+
ს. რაზმაძე მთარგმნელობასაც მისდევდა. თარგმნიდა უმთავრესად სასულიერო და ფილოსოფიური ხასიათის ნაშრომებს („ღმერთი დროთა და საუკუნეთა“, „ადამის პირველი გრძნობანი“, „დატევებისათვის ნაპოლეონის მიერ ფრანციისა და იტალიისა“, „პირველნი საფუძველნი საზოგადოისა ისტორიისანი“). თარგმნა ო. ბაროს მოწოდება (რომელსაც წაუმძღვარა ორიგინალური ლექსი „ვინა ვალია“). მიჩნეულია [[პუშკინი ალექსანდრე|ა. პუშკინის]] ნაწარმოებთა ერთ-ერთ პირველ მთარგმნელად; თარგმნა „განღვიძება“ „ღიშპანური სიმღერა“ („მელოდია“), „ლხინი“, „დემონი“, „წინასწარმეტყველი“, „ევგენი ონეგინის“ ნაწყვეტები, აგრეთვე დ. ფონვიზინის „პეტერბუხი“ და ა. მიცკევიჩის „ფარისი“.
  
::მოაელვარებს ბუნებას მზე რა,
+
==ლიტერატურა==
::მაშინ მიამის მე შენი მზერა,
+
* ა. მახარაძე, სოლომონ რაზმაძე. წიგნში: ქართული რომანტიზმი, 1967;
::იადონისა, ჰოი მიჯნურო,
+
* ნ. ალანია, სოლომონ რაზმაძე, 1968;
::შენს სიახლოვეს სხვა რა ვისურვო.
+
* ს. ხუციშვილი, სოლომონ რაზმაძე, წიგნში: ახალი ქართული ლიტერატურის ისტორია, ტ. I, 1972.
::მომენიავა სიო ცხოველი,
+
::მან განმიოტა ურვა ყოველი,
+
::მაპკურა გულსა სიამის ნამი
+
::და გადამბანა კაეშნის ლამი.
+
  
 
==წყარო==
 
==წყარო==
[[ქართველი პოეტები (ენციკლოპედია)]]
+
* [[ქართული მწერლობა: ლექსიკონი-ცნობარი]].
 +
 
 
[[კატეგორია:ქართველი პოეტები]]
 
[[კატეგორია:ქართველი პოეტები]]
 
[[კატეგორია:რაზმაძეები]]
 
[[კატეგორია:რაზმაძეები]]
 +
[[კატეგორია:ქართველი რომანტიკოსები]]
 +
[[კატეგორია:1832 წლის შეთქმულების მონაწილეები]]

მიმდინარე ცვლილება 12:02, 28 მარტი 2024 მდგომარეობით

სოლომონ რაზმაძე

რაზმაძე სოლომონ — (1797-1860), პოეტი, რომანტიკული სკოლის წარმომადგენელი, მთარგმნელი. 1811 წლიდან იზრდებოდა პეტერბურგში, თეიმურაზ ბატონიშვილის მეთვალყურეობით იღებდა განათლებას, ეუფლებოდა რუსულსა და ფრანგულ ენებს, ფილოსოფიას. მისი მსოფლმხედველობის ჩამოყალიბებაზე გავლენა მოახდინა პეტერბურგში მყოფ ქართველ ბატონიშვილთა წრემ. აქტიურად მონაწილეობდა 1832 წ. შეთქმულებაში, რის გამოც 1834 წ. სამუდამოდ გადაასახლეს ქ. პენზაში.

ს. რაზმაძის შემოქმედებაში თავს იჩენდა პოლიტიკური პროტესტის იდეა (ამ მხრივ ნიშანდობლივია იგავ-არაკი „დათვი და ცხვარი“). მასხე თავდაპირველად უფრო საგრძნობ გავლენას ახდენდა კლასიცისტური ლიტერატურა (ლექსი „დიანას მეჯლიში“). გადასახლების შემდეგ მის პოეზიას მიეძალა რომანტიკული მოტივები — სევდა, უიმედობა, წუხილი სამშობლოს ბედის გამო, სოფლის სამდურავი („მამულს“, „სოფელი“, „ელბრუსი“, „იდინე, წვიმავ“, „რისთვის მარტოებ“…).

ს. რაზმაძე მთარგმნელობასაც მისდევდა. თარგმნიდა უმთავრესად სასულიერო და ფილოსოფიური ხასიათის ნაშრომებს („ღმერთი დროთა და საუკუნეთა“, „ადამის პირველი გრძნობანი“, „დატევებისათვის ნაპოლეონის მიერ ფრანციისა და იტალიისა“, „პირველნი საფუძველნი საზოგადოისა ისტორიისანი“). თარგმნა ო. ბაროს მოწოდება (რომელსაც წაუმძღვარა ორიგინალური ლექსი „ვინა ვალია“). მიჩნეულია ა. პუშკინის ნაწარმოებთა ერთ-ერთ პირველ მთარგმნელად; თარგმნა „განღვიძება“ „ღიშპანური სიმღერა“ („მელოდია“), „ლხინი“, „დემონი“, „წინასწარმეტყველი“, „ევგენი ონეგინის“ ნაწყვეტები, აგრეთვე დ. ფონვიზინის „პეტერბუხი“ და ა. მიცკევიჩის „ფარისი“.

[რედაქტირება] ლიტერატურა

  • ა. მახარაძე, სოლომონ რაზმაძე. წიგნში: ქართული რომანტიზმი, 1967;
  • ნ. ალანია, სოლომონ რაზმაძე, 1968;
  • ს. ხუციშვილი, სოლომონ რაზმაძე, წიგნში: ახალი ქართული ლიტერატურის ისტორია, ტ. I, 1972.

[რედაქტირება] წყარო

პირადი ხელსაწყოები
სახელთა სივრცე

ვარიანტები
მოქმედებები
ნავიგაცია
ხელსაწყოები