ჯაყელ-ციხისჯვარელი ივანე I
(ახალი გვერდი: '''ყუარყუარე ჯაყელი''' - სამცხის ერისთავი და სპასალარი, [[მეჭ...) |
(→წყარო) |
||
| (2 მომხმარებლების 13 შუალედური ვერსიები არ არის ნაჩვენები.) | |||
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
| − | ''' | + | '''ყვარყვარე (ივანე) ჯაყელ-ციხისჯვარელი''' - [[ქართველები|ქართველი]] პოლიტიკური და სამხედრო მოღვაწე XII საუკუნის ბოლოსა და XIII საუკუნის პირველ ნახევარში, [[სამცხის ერისთავი]] და [[სპასალარი]], [[მეჭურჭლეთუხუცესი]] [1191-1247] წწ. მან, როგორც თამარის მომხრეთა ბანაკში დარჩენილმა ერთადერთმა მესხმა დიდებულმა, გიორგი რუსის დამარცხების შემდეგ მიიღო [[სამცხის ერისთავი|სამცხის ერისთავობა]] და სპასალარობა, რომელიც ადრე [[აჯანყება|აჯანყების]] აქტიურ მონაწილეს [[ბოცო ჯაყელი|ბოცო ჯაყელს]] ეკავა. |
| − | + | ||
| − | + | ||
| + | ჟამთააღმწერელთან იგი მეჭურჭლეთუხუცესად იხსენიება მონღოლთა წინააღმდეგ საგიმის (ბერდუჯი) [[ბრძოლა|ბრძოლის]] დროს, უფრო მოგვიანებით კი მის შესახებ აღნიშნულია: „''პატივით იყო მეჭურჭლეთუხუცესი და მთავარი ქუეყანასა სამცხისასა''“. მან ურჩია რუსუდან მეფეს დაზავებოდა მონღოლებს. როდესაც სამხრეთ-დასავლეთ საქართველოს თურქმანები (საბერძნეთს მყოფნი) შემოესივნენ, შავშებმა, კლარჯებმა, კოლა-არტაან-კარნიფორელებმა ყუარყუარე ციხისჯვარელ-ჯაყელს, როგორც სამცხის სპასალარს, კაცი გაუგზავნეს და შველა სთხოვეს. ყუარყუარემ შეკრიბა მესხ [[ერისთავი|ერისთავთა]] სამხედრო [[ძალები]] და მტერი მოიგერია. ყვარყვარე ჯაყელი იხსენიება კოხტასთავის შეთქმულთა შორის. სხვა დიდებულებთან ერთად იგი შეგებებია რუმიდან საქართველოში ჩამოყვანილ დავით ლაშას ძეს. მისი ხსენება წყდება 1245/1247 წწ-ის მოვლენების შემდეგ. | ||
| ხაზი 8: | ხაზი 7: | ||
==წყაროები და ლიტერატურა== | ==წყაროები და ლიტერატურა== | ||
| − | ჟამთააღმწერელი 1959: 165, 191, 195, 213-215, 219; კლდიაშვილი 1980: 134-138; კიკნაძე 1987ა: 51; ბახტაძე 2003: 274. | + | * ჟამთააღმწერელი 1959: 165, 191, 195, 213-215, 219; |
| + | * კლდიაშვილი 1980: 134-138; | ||
| + | * კიკნაძე 1987ა: 51; | ||
| + | * ბახტაძე 2003: 274. | ||
==წყარო== | ==წყარო== | ||
| − | + | * [[ცენტრალური და ადგილობრივი სამოხელეო წყობა შუა საუკუნეების საქართველოში]] | |
| − | + | * [[ქართული სამხედრო ენციკლოპედიური ლექსიკონი]] | |
[[კატეგორია:ერისთავები]] | [[კატეგორია:ერისთავები]] | ||
| − | |||
[[კატეგორია:სამცხის ერისთავები]] | [[კატეგორია:სამცხის ერისთავები]] | ||
| + | [[კატეგორია:მეჭურჭლეთუხუცესები]] | ||
| + | [[კატეგორია:ჯაყელები]] | ||
| + | [[კატეგორია:ქართველი სამხედრო მოღვაწეები]] | ||
| + | [[კატეგორია:ქართველი პოლიტიკური მოღვაწენი]] | ||
მიმდინარე ცვლილება 23:41, 4 ოქტომბერი 2023 მდგომარეობით
ყვარყვარე (ივანე) ჯაყელ-ციხისჯვარელი - ქართველი პოლიტიკური და სამხედრო მოღვაწე XII საუკუნის ბოლოსა და XIII საუკუნის პირველ ნახევარში, სამცხის ერისთავი და სპასალარი, მეჭურჭლეთუხუცესი [1191-1247] წწ. მან, როგორც თამარის მომხრეთა ბანაკში დარჩენილმა ერთადერთმა მესხმა დიდებულმა, გიორგი რუსის დამარცხების შემდეგ მიიღო სამცხის ერისთავობა და სპასალარობა, რომელიც ადრე აჯანყების აქტიურ მონაწილეს ბოცო ჯაყელს ეკავა.
ჟამთააღმწერელთან იგი მეჭურჭლეთუხუცესად იხსენიება მონღოლთა წინააღმდეგ საგიმის (ბერდუჯი) ბრძოლის დროს, უფრო მოგვიანებით კი მის შესახებ აღნიშნულია: „პატივით იყო მეჭურჭლეთუხუცესი და მთავარი ქუეყანასა სამცხისასა“. მან ურჩია რუსუდან მეფეს დაზავებოდა მონღოლებს. როდესაც სამხრეთ-დასავლეთ საქართველოს თურქმანები (საბერძნეთს მყოფნი) შემოესივნენ, შავშებმა, კლარჯებმა, კოლა-არტაან-კარნიფორელებმა ყუარყუარე ციხისჯვარელ-ჯაყელს, როგორც სამცხის სპასალარს, კაცი გაუგზავნეს და შველა სთხოვეს. ყუარყუარემ შეკრიბა მესხ ერისთავთა სამხედრო ძალები და მტერი მოიგერია. ყვარყვარე ჯაყელი იხსენიება კოხტასთავის შეთქმულთა შორის. სხვა დიდებულებთან ერთად იგი შეგებებია რუმიდან საქართველოში ჩამოყვანილ დავით ლაშას ძეს. მისი ხსენება წყდება 1245/1247 წწ-ის მოვლენების შემდეგ.
[რედაქტირება] წყაროები და ლიტერატურა
- ჟამთააღმწერელი 1959: 165, 191, 195, 213-215, 219;
- კლდიაშვილი 1980: 134-138;
- კიკნაძე 1987ა: 51;
- ბახტაძე 2003: 274.
