გემა

გემა – რაიმე გამოსახულებით შემკული მცირე ქვა. თუ გამოსახულება ამოკვეთილია, გემას „ინტალია“ ეწოდება, თუ რელიეფურია – „კამეა“. ინტალიებს ჩვეულებრივ ბეჭდადაც იყენებდნენ. გემა ხშირად ძვირფასი ქვისაგან კეთდებოდა.

ქვაზე კვეთა ცნობილი იყო უძველესი დროიდან ძველ რომში (ძვ. წ. VIII საუკუნიდან ახ. წ. V საუკუნემდე), ძველ საბერძნეთში (ძვ. წ. VI ს.) და შუამდინარეთში (ძვ. წ. IV ს.). შუა საუკუნეებში (ისტორიული პერიოდი ანკიკურსა და ახალ დროებას შორის – V-XVII სს.) გემა გამოიყენებოდა საეკლესიო ჭურჭლის, წიგნების დასამზადებლად, მღვდლების შესამოსად და სხვ. ანტიკურ პერიოდში გემას ატარებდნენ ტანსაცმლის შესაკარავად, ძვირფას ჩარჩოში ჩასმულ მედალიონებად, ბეჭდებად, ავგაროზებად. გემას დასამზადებლად გამოიყენებოდა სხვადასხვა მასალა. როგორც წესი, გემას ნაკეთობის ქვედა ფენაში ათავსებდნენ უფრო მუქი ფერის მასალას, რათა მის ფონზე კარგად გამოჩენილიყო ზედა ფენის გამჭვირვალე მოჩუქურთმებული ძვირფასი ქვა (სარდონიქსი, აქატი, გემატიტი, ძოწი, სარდიონი და სხვ.).

წყარო

ხელოვნების განმარტებითი ლექსიკონი