ყურუთი
ყურუთი – ნადუღის, მჭადის ფქვილის, რძისა და ყაიმაღის ნარევით მიღებული საკვები, მკვრივი და მოგრძო ფორმის კვერი.
ყურუთისათვის თავდაპირველად მშრალ, კარგად გაწურულ ნადუღს ამზადებდნენ. ამისათვის ჩვეულებრივ ნადუღს ცხელ შრატში ჩაყრიდნენ, ნადუღის გასაწურ „ჩახვში” ჩაასხამდნენ და ჩამოკიდებდნენ, რათა კარგად გაწურულიყო. მას რამდენიმე დღეს ჩამოკიდებულს აჩერებდნენ, შემდგომ კი კარგად დაწურვის მიზნით ზემოდან რაიმე სიმძიმესაც დაადებდნენ. როცა ნადუღი მზად იქნებოდა „ქაქიას” მომზადებას იწყებდნენ. მშრალ ნადუღს გობებზე გაანაწილებდნენ, ცხელ ქაქიას დაუმატებდნენ, როცა შეგრილდებოდა ერთმანეთს კარგად შეაზელდნენ. საყურუთე ფაფას ყოველთვის დაბეწვავდნენ, − წინდის ჩხირს სხვადასხვა მიმართულებით რამდენჯერმე გაატარებდნენ – ჯვარედინად გამოუსვამდნენ, თუ ბეწვი იქნებოდა შეყოლილი მას წინდის ჩხირი გამოიტანდა. დაბეწვა აუცილებელი იყო, თუნდაც დარწმუნებული ყოფილიყვნენ, რომ ბეწვი არ იქნებოდა ჩავარდნილი. ამის შემდგომ თითო გობს თითო მუჭა კარაქში შეხრაკულ მჭადის ფქვილს ანდა ხავიწს დაამატებდნენ.
ყურუთი მთაში ყოფნისას, გადმობარგვის წინა პერიოდში კეთდებოდა ამ დროს „ყურუთობასაც” უწოდებდნენ. ამ მიზნით ნადსაც იწვევდნენ. მემთევრი ქალები ერთმანეთს ეხმარებოდნენ. გამოცდილ მემთევრს ქაქიას მომზადებას სთხოვდნენ, რადგან ყურუთის ხარისხი და ვარგისიანობა ქაქიაზეც იყო დამოკიდებული. ვისაც ცხიმიანი ყურუთი უყვარდა იგი ბევრ ყაიმაღს ურთავდა. საყურუთედ მომზადებული სქელი ფაფისაგან ხელით მოგრძო ფორმის კვერებს აკეთებდნენ და ყავარზე აწყობდნენ. ყურუთის ყავარი ყველა ოჯახს ჰქონდა, იგი ფართო და სუფთა იყო. მას მხოლოდ ყურუთისათვის იყენებდნენ. ყავარზე დალაგებულ ყურუთს მზეზე აშრობდნენ და შემდგომ გვარდაში ინახავდნენ.
