ვარიანის კოშკი
(→აღწერილობა) |
|||
| (ერთი მომხმარებლის 2 შუალედური ვერსიები არ არის ნაჩვენები.) | |||
| ხაზი 2: | ხაზი 2: | ||
====აღწერილობა==== | ====აღწერილობა==== | ||
| − | კოშკი ცილინდრულია (დიამ. 6,7 მ), საცხოვრებელ-სათავდაცვო. ნაგებია რიყის ქვით. სართულშუა გადახურვებში და კარ-სარკმლების წირთხლებში გამოყენებულია [[აგური (სამშენებლო მასალა)|აგური]]. ნაგებობა დაზიანებულია: აქა-იქ შემორჩენილია პირველი და მეორე სართულის გუმბათოვანი [[კამარის ქუსლი]]ს ნაწილები, თითქმის მთლიანად ჩამოცვენილია სამხრეთ კედლის [[საპირე ქვა|საპირე ქვები]], დანგრეულია მესამე სართულის უმეტესი ნაწილი. | + | კოშკი ცილინდრულია (დიამ. 6,7 მ), საცხოვრებელ-სათავდაცვო. ნაგებია [[რიყის ქვა|რიყის ქვით]]. სართულშუა გადახურვებში და კარ-სარკმლების წირთხლებში გამოყენებულია [[აგური (სამშენებლო მასალა)|აგური]]. [[ნაგებობა]] დაზიანებულია: აქა-იქ შემორჩენილია პირველი და მეორე სართულის გუმბათოვანი [[კამარის ქუსლი]]ს ნაწილები, თითქმის მთლიანად ჩამოცვენილია სამხრეთ კედლის [[საპირე ქვა|საპირე ქვები]], დანგრეულია მესამე სართულის უმეტესი ნაწილი. |
კოშკს შეისრულთაღიანი შესასვლელი აღმოსავლეთით, მეორე სართულზე აქვს. კარი გარედან მოქცეულია ირიბად შეჭრილ სწორკუთხა შეღრმავებაში, რომელიც დასრულებულია აგურის საფეხურიანი [[ფრიზი]]თ. პირველი სართული შიგნიდან წრიულია (ამჟამად ნანგრევებითაა სავსე), მეორე – სწორკუთხა. კედელში, შესასვლელის გვერდებზე, თითო ფართო შეისრული [[ნიში|ნიშია]], რომლებშიც თითო მცირე სწორკუთხა [[სარკმელი]]ა; მათ ქვემოთ თითო [[სათოფური]]ა. დასავლეთ კედლის ცენტრში, ნახევარწრიულ [[ბუხარი|ბუხარში]] გაჭრილია ერთი სარკმელი-სათოფური. ბუხრის ორივე მხარეს თითო სათოფურიანი და შეისრული [[თაღი]]თ დასრულებული [[ნიში (არქიტექტურა)|ნიში]]ა. ჩრდილოეთ კედლის ცენტრში იატაკიდან იწყება დიდი შეისრულთაღიანი ნიში, რომელშიც მცირე სწორკუთხა სარკმელია. სარკმლის ქვემოთ მცირე ნიშია. შეისრულთაღიანი და სათოფურიანი თითო ნიში ამავე კედლის კიდეებშიცაა, ხოლო ერთი შეისრულთაღიანი და შეწყვილებულსათოფურიანი ნიში – სამხრეთ კედლის აღმოსავლეთ ნაწილში. ამავე კედელშია დატანებული მესამე სართულზე ასასვლელი [[კიბე]]. მესამე სართული წრიულია. შემორჩენილ კედლებში შეისრულთაღიანი სამი სარკმელი (საზარბაზნეები), ერთი ნახევარწრიული ბუხარი და რამდენიმე სათოფურიანი ნიშია. კოშკის შესასვლელის ზემოთ, [[აგურის წყობა]]ში გამოსახულია შეღრმავებული [[ჯვარი]]. ყველა სართული გადახურული იყო გუმბათოვანი [[კამარა|კამარით]]. | კოშკს შეისრულთაღიანი შესასვლელი აღმოსავლეთით, მეორე სართულზე აქვს. კარი გარედან მოქცეულია ირიბად შეჭრილ სწორკუთხა შეღრმავებაში, რომელიც დასრულებულია აგურის საფეხურიანი [[ფრიზი]]თ. პირველი სართული შიგნიდან წრიულია (ამჟამად ნანგრევებითაა სავსე), მეორე – სწორკუთხა. კედელში, შესასვლელის გვერდებზე, თითო ფართო შეისრული [[ნიში|ნიშია]], რომლებშიც თითო მცირე სწორკუთხა [[სარკმელი]]ა; მათ ქვემოთ თითო [[სათოფური]]ა. დასავლეთ კედლის ცენტრში, ნახევარწრიულ [[ბუხარი|ბუხარში]] გაჭრილია ერთი სარკმელი-სათოფური. ბუხრის ორივე მხარეს თითო სათოფურიანი და შეისრული [[თაღი]]თ დასრულებული [[ნიში (არქიტექტურა)|ნიში]]ა. ჩრდილოეთ კედლის ცენტრში იატაკიდან იწყება დიდი შეისრულთაღიანი ნიში, რომელშიც მცირე სწორკუთხა სარკმელია. სარკმლის ქვემოთ მცირე ნიშია. შეისრულთაღიანი და სათოფურიანი თითო ნიში ამავე კედლის კიდეებშიცაა, ხოლო ერთი შეისრულთაღიანი და შეწყვილებულსათოფურიანი ნიში – სამხრეთ კედლის აღმოსავლეთ ნაწილში. ამავე კედელშია დატანებული მესამე სართულზე ასასვლელი [[კიბე]]. მესამე სართული წრიულია. შემორჩენილ კედლებში შეისრულთაღიანი სამი სარკმელი (საზარბაზნეები), ერთი ნახევარწრიული ბუხარი და რამდენიმე სათოფურიანი ნიშია. კოშკის შესასვლელის ზემოთ, [[აგურის წყობა]]ში გამოსახულია შეღრმავებული [[ჯვარი]]. ყველა სართული გადახურული იყო გუმბათოვანი [[კამარა|კამარით]]. | ||
| − | კოშკის მახლობლად, ადგილ ლელისთავებში, ნასოფლარზე შემორჩენილია რიყის ქვით ნაგები შენობების [[საძირკველი (ნაგებობის)|საძირკვლი]]ს ნაშთები. იპოვება წითლად გამომწვარი უხეშკეციანი თიხის ჭურჭლისა და დიდი [[ქვევრი]]ს ნამტვრევები და სხვ. გადმოცემით მოსახლეობა აქედან ლეკთა შემოსევების დროს (XVIII ს.) აყრილა. | + | კოშკის მახლობლად, ადგილ ლელისთავებში, ნასოფლარზე შემორჩენილია რიყის ქვით ნაგები შენობების [[საძირკველი (ნაგებობის)|საძირკვლი]]ს ნაშთები. იპოვება წითლად გამომწვარი უხეშკეციანი [[თიხა|თიხის]] ჭურჭლისა და დიდი [[ქვევრი]]ს ნამტვრევები და სხვ. გადმოცემით მოსახლეობა აქედან ლეკთა შემოსევების დროს (XVIII ს.) აყრილა. |
====ბიბლიოგრაფია==== | ====ბიბლიოგრაფია==== | ||
მიმდინარე ცვლილება 15:07, 29 სექტემბერი 2022 მდგომარეობით
ვარიანის კოშკი - კოშკი მდებარეობს გორის მუნიციპალიტეტის სოფელ ვარიანის დასავლეთით, 0,4-0,5 კილომეტრზე. თარიღდება გვიანდელი ფეოდალური ხანით.
[რედაქტირება] აღწერილობა
კოშკი ცილინდრულია (დიამ. 6,7 მ), საცხოვრებელ-სათავდაცვო. ნაგებია რიყის ქვით. სართულშუა გადახურვებში და კარ-სარკმლების წირთხლებში გამოყენებულია აგური. ნაგებობა დაზიანებულია: აქა-იქ შემორჩენილია პირველი და მეორე სართულის გუმბათოვანი კამარის ქუსლის ნაწილები, თითქმის მთლიანად ჩამოცვენილია სამხრეთ კედლის საპირე ქვები, დანგრეულია მესამე სართულის უმეტესი ნაწილი.
კოშკს შეისრულთაღიანი შესასვლელი აღმოსავლეთით, მეორე სართულზე აქვს. კარი გარედან მოქცეულია ირიბად შეჭრილ სწორკუთხა შეღრმავებაში, რომელიც დასრულებულია აგურის საფეხურიანი ფრიზით. პირველი სართული შიგნიდან წრიულია (ამჟამად ნანგრევებითაა სავსე), მეორე – სწორკუთხა. კედელში, შესასვლელის გვერდებზე, თითო ფართო შეისრული ნიშია, რომლებშიც თითო მცირე სწორკუთხა სარკმელია; მათ ქვემოთ თითო სათოფურია. დასავლეთ კედლის ცენტრში, ნახევარწრიულ ბუხარში გაჭრილია ერთი სარკმელი-სათოფური. ბუხრის ორივე მხარეს თითო სათოფურიანი და შეისრული თაღით დასრულებული ნიშია. ჩრდილოეთ კედლის ცენტრში იატაკიდან იწყება დიდი შეისრულთაღიანი ნიში, რომელშიც მცირე სწორკუთხა სარკმელია. სარკმლის ქვემოთ მცირე ნიშია. შეისრულთაღიანი და სათოფურიანი თითო ნიში ამავე კედლის კიდეებშიცაა, ხოლო ერთი შეისრულთაღიანი და შეწყვილებულსათოფურიანი ნიში – სამხრეთ კედლის აღმოსავლეთ ნაწილში. ამავე კედელშია დატანებული მესამე სართულზე ასასვლელი კიბე. მესამე სართული წრიულია. შემორჩენილ კედლებში შეისრულთაღიანი სამი სარკმელი (საზარბაზნეები), ერთი ნახევარწრიული ბუხარი და რამდენიმე სათოფურიანი ნიშია. კოშკის შესასვლელის ზემოთ, აგურის წყობაში გამოსახულია შეღრმავებული ჯვარი. ყველა სართული გადახურული იყო გუმბათოვანი კამარით.
კოშკის მახლობლად, ადგილ ლელისთავებში, ნასოფლარზე შემორჩენილია რიყის ქვით ნაგები შენობების საძირკვლის ნაშთები. იპოვება წითლად გამომწვარი უხეშკეციანი თიხის ჭურჭლისა და დიდი ქვევრის ნამტვრევები და სხვ. გადმოცემით მოსახლეობა აქედან ლეკთა შემოსევების დროს (XVIII ს.) აყრილა.
[რედაქტირება] ბიბლიოგრაფია
- ვარიანი //საქართველოს ისტორიისა და კულტურის ძეგლთა აღწერილობა.ტ.V.-თბ.,1990.-გვ.65-67. სოფ. ვარიანის ფეოდალური ხანის კოშკის, 1835 წელს აგებული ღვთისმშობლის სახელობის ეკლესიისა და სოფლის სასაფლაოზე შემორჩენილი განვითარებული ფეოდალიზმის ხანის დარბაზული ტიპის ეკლესიის აღწერილობა. ტექსტს დართული აქვს ღვთისმშობლის სახ. ეკლესიის გეგმა.
- მატერიალური კულტურის ძეგლები //მაკალათია ს. ლიახვის ხეობა.-თბ.,1971.-გვ.84-85. სოფ. ვარიანის ღვთისმშობლის სახელობის ეკლესიის ხუროთმოძღვრული დახასიათება. 3.მეგრელიძე ე. ლიახვის ხეობის წარწერები და სხვა სიძველეები //მაცნე.-1966.-N3.-249-255. სოფ. ვარიანის შესახებ ხალხში გავრცელებული თქმულებები. დედაღვთისას ორი ეკლესიისა და მრგვალი კოშკის აღწერილობა.
