მისტიკა

NPLG Wiki Dictionaries გვერდიდან
(სხვაობა ვერსიებს შორის)
გადასვლა: ნავიგაცია, ძიება
 
(ერთი მომხმარებლის ერთი შუალედური ვერსია არ არის ნაჩვენები.)
ხაზი 1: ხაზი 1:
'''მისტიკა''' - (ბერძ. „მისტიკოს“, იდუმალი) იდუმალი, ზებუნებრივი, ზეგრძნობადი და ზეგონიერი ძალების რწმენა.
+
'''მისტიკა''' - მისტიკა – (ბერძნ. mistikos – იდუმალი) – მიღმიერი რეალობის, ირაციონალურის, პარადოქსულის, ზებუნებრივის უშუალო, ინტუიციური წვდომა.  
  
ჩვეულებრივ აღნიშნავს [[ღმერთი|ღმერთთან]] პირდაპირი კავშირის ჭეშმარიტ თუ ამგვარად წარმოდგენილ ნებისმიერ გამოცდილებას, რომელსაც ახასიათებს შინაგანი სიღრმე, უშუალოობა და გამოუთქმელობა. მას შეიძლება ახლდეს მეტ-ნაკლებად შთამბეჭდავი მოვლენები (რომელთაც ხანდახან „პარამისტიკულს“ უწოდებენ). ესენია [[ექსტაზი]], ხილვები, ლევიტაცია, სტიგმატები... [[ასკეტიზმი]] არის „წვრთნა“, ვნებათაგან განწმედის შინაგანი სამუშაო, ხოლო მისტიკა კი ჭვრეტითი სწრაფვაა, რომელიც ღმრთაებრივი ნათლის ხილვამდე ამაღლდება (ევაგრე პონტოელი).
+
მისტიკური განცდა წარმოიშობა როგორც მოულოდნელად (უკიდურესად დრამატულ ან უჩვეულო სიტუაციაში), ისე მიზანმიმართული ქმედების დროს (მაგ. რელიგიური [[მედიტაცია|მედიტაციის]] და [[ექსტაზი]]ს მდგომარეობაში, [[შემოქმედებითი ექსტაზი]]ს, ზეშთაგონების პირობებში). მისტიკური განცდა ყველა შემთხვევაში განიხილება როგორც [[აბსოლუტი|აბსოლუტთან]] შერწყმის პროცესი. [[თეიზმი]]ს ორთოდოქსალურ სისტემაში ([[იუდაიზმი]], [[ქრისტიანობა]], [[ისლამი]]) მისტიკური წვდომა ხორციელდება სიტყვიერი ფორმით, არათეისტურში (დაოსიზმი, [[ბუდიზმი]], ნეოპლატონიზმი) – უსიტყვოდ, მხოლოდ თვითჩაღრმავების და მედიტაციის გზით.
  
====მისტიკური კავშირი====
+
თეატრალურ ხელოვნებაში მისტიკა მიჩნეულია შთაგონების უმთავრეს წყაროდ. მისი უმაღლესი ფორმაა ზეშთაგონება ([[ზეცნობიერი შემოქმედება]]). მისტიკამ უდიდესი მნიშვნელობა შეიძინა სიმბოლისტურ და მოდერნისტულ მიმდინარეობებში.
მისტიკურ კავშირში ქრისტიანული გადმოცემა გულისხმობს [[ქრისტე|ქრისტეს]] გზით ღმერთთან კავშირის გამოცდილებას: „მე უკვე აღარ ვცოცხლობ, არამედ ქრისტე ცოცხლობს ჩემში“ (გალ. 2:20), ან „მე და მამა ერთი ვართ“ (იოან. 10:30). ეს გამოცდილება რწმენაში შეიგრძნობა, როგორც მთელი ყოფნის მომცველი სინამდვილე. ამას ადასტურებს ედით შტაინის მიმართვა ღმრთის მიმართ: „შენ უფრო ახლოს ხარ ჩემთან, ვიდრე მე თავად; ჩემს შინაგან სამყაროზე უფრო ახლობელი ხარ ჩემთვის და მაინც მიუწვდომელი და გაუგებარი ხარ“.
+
  
 +
''მ. გეგია''
  
  
== წყარო ==
 
* ბარბაქაძე ლია. ჯიბის ცნობარი მართლმორწმუნე ქრისტიანისათვის; თბილისი, 2013 წ.
 
* ეტროზილო, პიერო. ქრისტიანობის ლექსიკონი/პიერო პეტროზილო; [იტალ. თარგმნა მარიკა სააკაშვილმა; რედ. მერაბ ღაღანიძე; სულხან-საბა ორბელიანის სასწ. უნ-ტი, ქრისტ. თეოლოგიისა და კულტ. ცენტრი]. - თბ.: სულხან-საბა ორბელიანის სასწ. უნ-ტის გამოც., 2011. - 434გვ.; 24სმ.. - ყდაზე: ბერნარდო დადი „ნეტარი ქალწული მარიამის გვირგვინით შემკობა“.
 
  
 +
 +
== წყარო ==
 +
[[მსოფლიო თეატრის ენციკლოპედიური ლექსიკონი]]
 
[[კატეგორია:რელიგიური ტერმინები]]
 
[[კატეგორია:რელიგიური ტერმინები]]
 
[[კატეგორია:მისტიკა]]
 
[[კატეგორია:მისტიკა]]

მიმდინარე ცვლილება 15:18, 24 აპრილი 2023 მდგომარეობით

მისტიკა - მისტიკა – (ბერძნ. mistikos – იდუმალი) – მიღმიერი რეალობის, ირაციონალურის, პარადოქსულის, ზებუნებრივის უშუალო, ინტუიციური წვდომა.

მისტიკური განცდა წარმოიშობა როგორც მოულოდნელად (უკიდურესად დრამატულ ან უჩვეულო სიტუაციაში), ისე მიზანმიმართული ქმედების დროს (მაგ. რელიგიური მედიტაციის და ექსტაზის მდგომარეობაში, შემოქმედებითი ექსტაზის, ზეშთაგონების პირობებში). მისტიკური განცდა ყველა შემთხვევაში განიხილება როგორც აბსოლუტთან შერწყმის პროცესი. თეიზმის ორთოდოქსალურ სისტემაში (იუდაიზმი, ქრისტიანობა, ისლამი) მისტიკური წვდომა ხორციელდება სიტყვიერი ფორმით, არათეისტურში (დაოსიზმი, ბუდიზმი, ნეოპლატონიზმი) – უსიტყვოდ, მხოლოდ თვითჩაღრმავების და მედიტაციის გზით.

თეატრალურ ხელოვნებაში მისტიკა მიჩნეულია შთაგონების უმთავრეს წყაროდ. მისი უმაღლესი ფორმაა ზეშთაგონება (ზეცნობიერი შემოქმედება). მისტიკამ უდიდესი მნიშვნელობა შეიძინა სიმბოლისტურ და მოდერნისტულ მიმდინარეობებში.

მ. გეგია



[რედაქტირება] წყარო

მსოფლიო თეატრის ენციკლოპედიური ლექსიკონი

პირადი ხელსაწყოები
სახელთა სივრცე

ვარიანტები
მოქმედებები
ნავიგაცია
ხელსაწყოები