როკოკო
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
| − | '''როკოკო''' — | + | '''როკოკო''' — (< ფრანგ. rococo, rocaille – კენჭები, ნიჟარები), მხატვრული სტილი ლიტერატურასა და ხელოვნებაში; ჩამოყალიბდა მე-18 ს. [[ევროპა]]ში. ყველაზე მკაფიო გამოხატულება ჰპოვა [[საფრანგეთი|საფრანგეთში]]. |
როკოკო ახალი ეპოქისთვის დამახასიათებელ მოვლენას, რომლის დროსაც პიროვნების, ან ინსტიტუციის [[ეკლესია|ეკლესიის]], მონარქიის, არისტოკრატიისა თუ მდიდარი ვაჭრების) დაკვეთით შექმნილ ხელოვნებას მდიდარი მეწარმეებისა და საშუალო კლასისთვის შექმნილი ხელოვნება ანაცვლებს, საფუძველი როკოკოს ხელოვნებაში ეყრება, იმ დროიდან, როდესაც ვერსალის სამეფო კარის კულტურის ადგილს პარიზის სალონური კულტურა იკავებს. | როკოკო ახალი ეპოქისთვის დამახასიათებელ მოვლენას, რომლის დროსაც პიროვნების, ან ინსტიტუციის [[ეკლესია|ეკლესიის]], მონარქიის, არისტოკრატიისა თუ მდიდარი ვაჭრების) დაკვეთით შექმნილ ხელოვნებას მდიდარი მეწარმეებისა და საშუალო კლასისთვის შექმნილი ხელოვნება ანაცვლებს, საფუძველი როკოკოს ხელოვნებაში ეყრება, იმ დროიდან, როდესაც ვერსალის სამეფო კარის კულტურის ადგილს პარიზის სალონური კულტურა იკავებს. | ||
| ხაზი 5: | ხაზი 5: | ||
თავად ტერმინი - როკოკო ორი სიტყვის, იტალიურისა - barocco (ირეგულარული ფორმის მარგალიტი, სავარაუდოდ, პირველწყარო სიტყვისა baroque, ბაროკო) და ფრანგულის - rocaille (ბაღის ან ინტერიერის ნიჟარებითა და კენჭებით მორთვის წესი) კომბინირებას წარმოადგენს და იმ რაფინირებულ და უცნაურ სტილს აღნიშნავს, რომელიც მთელი XVIII საუკუნის განმავლობაში [[ევროპა|ევროპის]] გარკვეულ ნაწილში იყო გავრცელებული. როკოკო [[საფრანგეთი|საფრანგეთში]] დაახლოებით 1715 წლიდან იღებს სათავეს, მაშინ, როდესაც ორლეანის ჰერცოგს, მცირეწლოვანი მეფის - ლუი XV-ს (1715-1774) რეგენტს, საფრანგეთის სამეფო კარი ვერსალიდან პარიზში გადააქვს. ამ დროიდან ეს მიმდინარეობა ევროპაში სწრაფად იწყებს გავრცელებას. | თავად ტერმინი - როკოკო ორი სიტყვის, იტალიურისა - barocco (ირეგულარული ფორმის მარგალიტი, სავარაუდოდ, პირველწყარო სიტყვისა baroque, ბაროკო) და ფრანგულის - rocaille (ბაღის ან ინტერიერის ნიჟარებითა და კენჭებით მორთვის წესი) კომბინირებას წარმოადგენს და იმ რაფინირებულ და უცნაურ სტილს აღნიშნავს, რომელიც მთელი XVIII საუკუნის განმავლობაში [[ევროპა|ევროპის]] გარკვეულ ნაწილში იყო გავრცელებული. როკოკო [[საფრანგეთი|საფრანგეთში]] დაახლოებით 1715 წლიდან იღებს სათავეს, მაშინ, როდესაც ორლეანის ჰერცოგს, მცირეწლოვანი მეფის - ლუი XV-ს (1715-1774) რეგენტს, საფრანგეთის სამეფო კარი ვერსალიდან პარიზში გადააქვს. ამ დროიდან ეს მიმდინარეობა ევროპაში სწრაფად იწყებს გავრცელებას. | ||
| − | + | როკოკო დახვეწილი, მოხდენილი, მაგრამ აზრობრივ სიღრმეს მოკლებული და მოქალაქეობრივი იდეალებისაგან დაცლილი ხელოვნებაა. მასში მეფობს გალანტური გათამაშებანი, ფრივოლური ნებიერობა, გაკულტებულია [[ჰედონიზმი]] (ცხოვრებრივი სიამოვნებანი). როკოკო მიდრეკილია კამერულისკენ, [[მინიატურა (თეატრი)|მინიატურისკენ]]. ეს არის მცირე ფორმების და ზედაპირული გრძნობების სამყარო. კლასიცისტების მაღალ [[ტრაგედია]]ს და შინაარსიან [[კომედია]]ს ცვლის [[პასტორალი]], ბალეტი-ფეერია (ფ. მონკრიფი), ნიღბების კომედია (პ. მარივო). გმირული სულისკვეთება მივიწყებულია და მას ცვლის მსუბუქი ეროტიკა და ინტრიგა. როკოკოს მიმდევრები გამოუჩნდა მთელს ევროპაში. | |
==წყარო== | ==წყარო== | ||
* [[ხელოვნების ისტორია XVIII საუკუნიდან დღემდე]] | * [[ხელოვნების ისტორია XVIII საუკუნიდან დღემდე]] | ||
| + | * [[მსოფლიო თეატრის ენციკლოპედიური ლექსიკონი]] | ||
* [[ხელოვნების განმარტებითი ლექსიკონი]] | * [[ხელოვნების განმარტებითი ლექსიკონი]] | ||
[[კატეგორია:მიმდინარეობა ხელოვნებაში]] | [[კატეგორია:მიმდინარეობა ხელოვნებაში]] | ||
16:51, 3 მაისი 2023-ის ვერსია
როკოკო — (< ფრანგ. rococo, rocaille – კენჭები, ნიჟარები), მხატვრული სტილი ლიტერატურასა და ხელოვნებაში; ჩამოყალიბდა მე-18 ს. ევროპაში. ყველაზე მკაფიო გამოხატულება ჰპოვა საფრანგეთში.
როკოკო ახალი ეპოქისთვის დამახასიათებელ მოვლენას, რომლის დროსაც პიროვნების, ან ინსტიტუციის ეკლესიის, მონარქიის, არისტოკრატიისა თუ მდიდარი ვაჭრების) დაკვეთით შექმნილ ხელოვნებას მდიდარი მეწარმეებისა და საშუალო კლასისთვის შექმნილი ხელოვნება ანაცვლებს, საფუძველი როკოკოს ხელოვნებაში ეყრება, იმ დროიდან, როდესაც ვერსალის სამეფო კარის კულტურის ადგილს პარიზის სალონური კულტურა იკავებს.
თავად ტერმინი - როკოკო ორი სიტყვის, იტალიურისა - barocco (ირეგულარული ფორმის მარგალიტი, სავარაუდოდ, პირველწყარო სიტყვისა baroque, ბაროკო) და ფრანგულის - rocaille (ბაღის ან ინტერიერის ნიჟარებითა და კენჭებით მორთვის წესი) კომბინირებას წარმოადგენს და იმ რაფინირებულ და უცნაურ სტილს აღნიშნავს, რომელიც მთელი XVIII საუკუნის განმავლობაში ევროპის გარკვეულ ნაწილში იყო გავრცელებული. როკოკო საფრანგეთში დაახლოებით 1715 წლიდან იღებს სათავეს, მაშინ, როდესაც ორლეანის ჰერცოგს, მცირეწლოვანი მეფის - ლუი XV-ს (1715-1774) რეგენტს, საფრანგეთის სამეფო კარი ვერსალიდან პარიზში გადააქვს. ამ დროიდან ეს მიმდინარეობა ევროპაში სწრაფად იწყებს გავრცელებას.
როკოკო დახვეწილი, მოხდენილი, მაგრამ აზრობრივ სიღრმეს მოკლებული და მოქალაქეობრივი იდეალებისაგან დაცლილი ხელოვნებაა. მასში მეფობს გალანტური გათამაშებანი, ფრივოლური ნებიერობა, გაკულტებულია ჰედონიზმი (ცხოვრებრივი სიამოვნებანი). როკოკო მიდრეკილია კამერულისკენ, მინიატურისკენ. ეს არის მცირე ფორმების და ზედაპირული გრძნობების სამყარო. კლასიცისტების მაღალ ტრაგედიას და შინაარსიან კომედიას ცვლის პასტორალი, ბალეტი-ფეერია (ფ. მონკრიფი), ნიღბების კომედია (პ. მარივო). გმირული სულისკვეთება მივიწყებულია და მას ცვლის მსუბუქი ეროტიკა და ინტრიგა. როკოკოს მიმდევრები გამოუჩნდა მთელს ევროპაში.
