ოპერა
(→წყარო) |
|||
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
| − | '''ოპერა'''- (იტალ. opera — შრომა, მუშაობა, საქმე), | + | '''ოპერა'''- (იტალ. opera — შრომა, მუშაობა, საქმე), ხელოვნების სინთეზური ჟანრი, რომელშიც გაერთიანებულია ვოკალური და ინსტრუმენტული [[მუსიკა]], პოეზია, დრამატული ან [[სახვითი ხელოვნება]], ხშირად – [[ქორეოგრაფია]]ც. ოპერის საფუძვლად დადებულ ლიტერატურულ ტექსტს ეწოდება [[ლიბრეტო]]. |
| + | ოპერა, როგორც მუსიკალურ-თეატრალური ჟანრი, XVI საუკუნის ბოლოს [[იტალია]]ში, ფლორენციაში ჩამოყალიბდა. პირველი ოპერის ავტორებმა მიზნად [[ანტიკური]] [[ტრაგედია|ტრაგედიის]] საფუძველზე ახალი [[ჟანრი]]ს შექმნა დაისახეს. ადრეული ოპერების თავისებურებას, მათი განმსაზღვრელი ტერმინი drama per music (დრამა მუსიკით) განსაზღვრავდა. პირველი ოპერა „დაფნა“ 1594 წელს ფლორენციაში იაკობო პერიმ და ოტავიო რინუჩინიმ დაწერეს. იმავე ავტორების მეორე ოპერა „ევრიდიკა“ 1600 წელს დაიდგა. ფლორენციის შემდეგ საოპერო ხელოვნებამ რომი, ნეოპოლი და ვენეცია მოიცვა, მალე კი ფრანგული, გერმანული და ინგლისური ოპერის ნიმუშები შეიქმნა. | ||
| − | + | არსებობს ოპერის სხვადასხეა სახეები (ოპერა სერია, [[ოპერა-ბუფა]], [[ოპერა-ბალეტი]], [[დიდი ოპერა]], კომიკური ოპერა, ოპერა-ბალადა, „ხსნის ოპერა“, [[დრამა (მუსიკა)|მუსიკალური დრამა]], [[ზინგშპილი]], სარ-სუელა, [[ტონადილია]]). | |
| − | |||
| − | |||
==წყარო== | ==წყარო== | ||
| − | [[ხელოვნების განმარტებითი ლექსიკონი]] | + | * [[ხელოვნების განმარტებითი ლექსიკონი]] |
| + | * [[მსოფლიო თეატრის ისტორია წიგნი III]] | ||
[[კატეგორია:თეატრალური ტერმინები]] | [[კატეგორია:თეატრალური ტერმინები]] | ||
[[კატეგორია:მუსიკალური ტერმინები]] | [[კატეგორია:მუსიკალური ტერმინები]] | ||
[[კატეგორია:მუსიკალური ჟანრები]] | [[კატეგორია:მუსიკალური ჟანრები]] | ||
[[კატეგორია:მუსიკალურ-დრამატული ჟანრები]] | [[კატეგორია:მუსიკალურ-დრამატული ჟანრები]] | ||
01:09, 1 აგვისტო 2023-ის ვერსია
ოპერა- (იტალ. opera — შრომა, მუშაობა, საქმე), ხელოვნების სინთეზური ჟანრი, რომელშიც გაერთიანებულია ვოკალური და ინსტრუმენტული მუსიკა, პოეზია, დრამატული ან სახვითი ხელოვნება, ხშირად – ქორეოგრაფიაც. ოპერის საფუძვლად დადებულ ლიტერატურულ ტექსტს ეწოდება ლიბრეტო.
ოპერა, როგორც მუსიკალურ-თეატრალური ჟანრი, XVI საუკუნის ბოლოს იტალიაში, ფლორენციაში ჩამოყალიბდა. პირველი ოპერის ავტორებმა მიზნად ანტიკური ტრაგედიის საფუძველზე ახალი ჟანრის შექმნა დაისახეს. ადრეული ოპერების თავისებურებას, მათი განმსაზღვრელი ტერმინი drama per music (დრამა მუსიკით) განსაზღვრავდა. პირველი ოპერა „დაფნა“ 1594 წელს ფლორენციაში იაკობო პერიმ და ოტავიო რინუჩინიმ დაწერეს. იმავე ავტორების მეორე ოპერა „ევრიდიკა“ 1600 წელს დაიდგა. ფლორენციის შემდეგ საოპერო ხელოვნებამ რომი, ნეოპოლი და ვენეცია მოიცვა, მალე კი ფრანგული, გერმანული და ინგლისური ოპერის ნიმუშები შეიქმნა.
არსებობს ოპერის სხვადასხეა სახეები (ოპერა სერია, ოპერა-ბუფა, ოპერა-ბალეტი, დიდი ოპერა, კომიკური ოპერა, ოპერა-ბალადა, „ხსნის ოპერა“, მუსიკალური დრამა, ზინგშპილი, სარ-სუელა, ტონადილია).
