ევკლიდეს გეომეტრია
NPLG Wiki Dictionaries გვერდიდან
(სხვაობა ვერსიებს შორის)
მ (მომხმარებელმა Echelidze გვერდი „ევკლიდეს გეომეტრია“ გადაიტანა გვერდზე „ევკლიდური გეომეტრია“) |
|||
| (ერთი მომხმარებლის 3 შუალედური ვერსიები არ არის ნაჩვენები.) | |||
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
| − | '''ევკლიდეს გეომეტრია''' – გეომეტრიული თეორია, რომელიც დაფუძნებულია იმ აქსიომათა | + | '''ევკლიდეს გეომეტრია''' – [[გეომეტრია|გეომეტრიული]] [[თეორია]], რომელიც დაფუძნებულია იმ [[აქსიომა|აქსიომათა]] [[სისტემა (მათემატიკური)|სისტემა]]ზე, რომლებიც პირველად სისტემატური სახით ჩამოაყალიბა [[ევკლიდე]]მ თავის [[ევკლიდეს საწყისები|„საწყისებში“]]. [[ევკლიდეს სივრცე|ევკლიდეს გეომეტრიის სივრცე]] აღიწერება სამი სახის ცნების ერთობლიობით: „[[წერტილი (გეომეტრია)|წერტილი]]“, „[[წრფე]]“, „[[სიბრტყე (გეომეტრია)|სიბრტყე]] და მათ შორის დამოკიდებულებით. |
| − | ევკლიდეს აქსიომათა სისტემა დაყოფილია ხუთ ჯგუფად: | + | ევკლიდეს [[აქსიომათა სისტემის სისრულე|აქსიომათა სისტემა]] დაყოფილია ხუთ [[ჯგუფი (მათემატიკა)|ჯგუფად]]: |
:1) შეუღლების აქსიომები; | :1) შეუღლების აქსიომები; | ||
:2) დალაგების აქსიომები; | :2) დალაგების აქსიომები; | ||
| − | :3) მოძრაობის აქსიომები; | + | :3) [[მოძრაობის აქსიომები]]; |
| − | :4) უწყვეტობის აქსიომები; | + | :4) [[უწყვეტობის აქსიომები]]; |
| − | :5) ევკლიდეს პარალელურობის აქსიომა. | + | :5) ევკლიდეს [[პარალელურობის აქსიომა]]. |
| − | ამ | + | ამ [[აქსიომატიკა]]ში განსაკუთრებული ადგილი უკავია პარალელურობის აქსიომას. |
| − | ასეული წლების განმავლობაში (XIX საუკუნემდე) ითვლებოდა, რომ ევკლიდეს გეომეტრია არის ერთადერთი გეომეტრია, რომელიც აღწერს რეალური (ფიზიკური) სივრცის თვისებებს. | + | ასეული წლების განმავლობაში (XIX საუკუნემდე) ითვლებოდა, რომ ევკლიდეს გეომეტრია არის ერთადერთი [[გეომეტრია]], რომელიც აღწერს რეალური (ფიზიკური) [[სივრცე|სივრცის]] თვისებებს. |
| − | XIX საუკუნეში წარმოიშვა მრავალი გეომეტრია (ლობაჩევსკის, რიმანის და სხვ.), რომლებსაც არაევკლიდური გეომეტრია ეწოდება. | + | XIX საუკუნეში წარმოიშვა მრავალი გეომეტრია ([[ლობაჩევსკის გეომეტრია|ლობაჩევსკის]], [[რიმანის გეომეტრია|რიმანის]] და სხვ.), რომლებსაც [[არაევკლიდური გეომეტრია]] ეწოდება. |
| ხაზი 20: | ხაზი 20: | ||
[[კატეგორია:მათემატიკა]] | [[კატეგორია:მათემატიკა]] | ||
[[კატეგორია:გეომეტრია]] | [[კატეგორია:გეომეტრია]] | ||
| + | [[კატეგორია:გეომეტრიული თეორია]] | ||
მიმდინარე ცვლილება 00:39, 12 ივნისი 2024 მდგომარეობით
ევკლიდეს გეომეტრია – გეომეტრიული თეორია, რომელიც დაფუძნებულია იმ აქსიომათა სისტემაზე, რომლებიც პირველად სისტემატური სახით ჩამოაყალიბა ევკლიდემ თავის „საწყისებში“. ევკლიდეს გეომეტრიის სივრცე აღიწერება სამი სახის ცნების ერთობლიობით: „წერტილი“, „წრფე“, „სიბრტყე და მათ შორის დამოკიდებულებით.
ევკლიდეს აქსიომათა სისტემა დაყოფილია ხუთ ჯგუფად:
- 1) შეუღლების აქსიომები;
- 2) დალაგების აქსიომები;
- 3) მოძრაობის აქსიომები;
- 4) უწყვეტობის აქსიომები;
- 5) ევკლიდეს პარალელურობის აქსიომა.
ამ აქსიომატიკაში განსაკუთრებული ადგილი უკავია პარალელურობის აქსიომას.
ასეული წლების განმავლობაში (XIX საუკუნემდე) ითვლებოდა, რომ ევკლიდეს გეომეტრია არის ერთადერთი გეომეტრია, რომელიც აღწერს რეალური (ფიზიკური) სივრცის თვისებებს.
XIX საუკუნეში წარმოიშვა მრავალი გეომეტრია (ლობაჩევსკის, რიმანის და სხვ.), რომლებსაც არაევკლიდური გეომეტრია ეწოდება.
