ფასტნახტშპილი

14:26, 8 მაისი 2023-ის ვერსია

ფასტნახტშპილი – (გერმ. fastnachtspiel, სიტყვასიტყვით – საყველიერო თამაში), საკარნავალო წარმოდგენების ნაწილი მე-14-15 საუკუნეებში, რომელიც ეფუძნებოდა პაროდიას და დაცინვას. მე-16 საუკუნის ფარსი სათავეს იღებს ფასტნახტშპილიდან. პირველ ხანად ეს იყო ანეკდოტური ხასიათის მცირე ზომის ყოფითი სცენა. მე-15-16 საუკუნეებში ფასტნახტშპილი ლიტერატურულად დამუშავდა, მისი თემატიკა გაფართოვდა, გამოყენებულ იქნა ანტიკური და სარაინდო, შვანკური (სიტყვასიტყვ. – ხუმრობა) სიუჟეტები. რეფორმაციის პერიოდში ფასტნახტშპილი ასახავდა იმ დროის პოლიტიკურ და რელიგიურ ბრძოლას. ფასტნახტშპილების ავტორებს შორის იყვნენ მაისტერზინგერები, პროფესიით ხელოსნები, რომლებსაც მეთაურობდა ჰანს საქსი, ავტორი ფასნახტშპილებისა „მოხეტიალე შკოლიარი სამოთხეში“, „ცხელი რკინა“ და სხვ.

ფასტნახტშპილის მწვავე სატირა და დემოკრატიულობა ფეოდალების და ეკლესიის პროტესტს იწვევდა. მე-16 ს. შუახანებში ნიურნბერგის ხელისუფლებამ აკრძალა საკარნავალო პროცესიები და მასში შემავალი ფასტნახტშპილი.

წყარო

მსოფლიო თეატრის ენციკლოპედიური ლექსიკონი