ანთაძე დოდო

დოდო ანთაძე

ანთაძე დოდო კონსტანტინეს ძე - (10.X.1900, სოფ. ვარძია, შორაპნის მაზრ. - 18.IV.1978, თბილისი) - ქართველი რეჟისორი, თეატრალური მოღვაწე, კოტე მარჯანიშვილის მოწაფე, სსრკ სახალხო არტისტი (1971).

ბიოგრაფია

1915 დააარსა „ქუთაისის კლასიკური გიმნაზიის მოსწავლეთა დრამატული წრე“. იყო ჯერ წევრი, 1918 წლდან აირჩიეს წრის რეჟისორად. 1918-1919 წლებში ქუთაისში, ვანო მოსიძის ხელმძღვანელობით, ჩამოყალიბდა კიდევ ერთი დრამატული წრე „პროგრესი“. ითამაშა რამდენიმე სპექტაკლში. მაგ., არჩ. ჯაჯანაშვილის „გაწყვეტილი სიმი“ და ჭანტურიშვილის „ბურუსი“. 1919 წელს თბილისში ახლად გახსნილი უნივერსიტეტის აგრონომიულ ფაკულტეტზე ჩააბარა. 1919-1920 წლეში იყო გ. ჯაბადარის დრამატული სტუდიის წევრი. ქართული დრამის თეატრის შექმნის შემდეგ კი დამხმარე დასში ირიცხებოდა.

1920-1925 წლებში მუშაობდა რეჟისორის თანაშემწედ, ხოლო 1925 წლიდან - რეჟისორად რუსთაველის სახელობის თეატრში, 1927-1928 წლებში ასევე რიგით რეჟისორად თბილისის მუშათა თეატრში. 1928 წელს თბილისის მოზარდ მაყურებელთა თეატრის ხელმძღვანელია, 1928-1933 წლებში რეჟისორია ქუთაისში კ. მარჯანიშვილის მიერ დაარსებულ თეატრში (სადაც ბევრი მარჯანიშვილისეული დადგმის თანაავტორი იყო). 1933-1938 წლებში მუშაობდა თბილისის კ.მარჯანიშვილის სახელობის თეატრის, 1938-1952 წლებში კი - ქუთაისის ლ. მესხიშვილის სახელობის სახელმწიფო თეატრის დირექტორად და სამხატვრო ხელმძღვანელად, 1952-1957 წლებში თბილისის ა. გრიბოედოვის სახელობის რუსული დრამატული თეატრის, ხოლო 1957-1962 წლებში რუსთაველის სახელობის თეატრის დირექტორად. 1962-1974 წლებში არჩეულ იქნა საქართველოს თეატრალური საზოგადოების თავმჯდომარედ.

ანთაძის რეჟისორული ხელოვნება მკაფიო იდეური მიმართულებითა და მხატვრული ჩანაფიქრის მთლიანობით ხასიათდება. მის სარეჟისორო შემოქმედებაში მთავარი ადგილი უჭირავს თანამედროვეობის ამსახველ სპექტაკლებს. დადგმებს შორის განსაკუთრებით გამოირჩეოდა:

• პ. კაკაბაძის „მიწისძვრა” (1925),
• გ. ბააზოვის „მუნჯები ალაპარაკდნენ” (1932) და „იცკა რიჟინაშვილი” (1937),
• შ. დადიანის „ნინოშვილის გურია” (1934) და „გუშინდელნი” (1939),
• ა. აფინოგენოვის „შორეული” (1936),
• ვ. გაბესკირიას „მათი ამბავი” (1939),
• უ. შექსპირის „ოტელო” (1939) და „მეფე ლირი” (1941),
• ა. სუხოვო-კობილინის „კრეჩინსკის ქორწინება” (1944),
• ფ. შილერის „ყაჩაღები” (1948),
• ნ. გოგოლის „რევიზორი” (1952),
• ს. შანშიაშვილის „ხევისბერი გოჩა” (1957) და სხვა.

ანთაძე ავტორია მემუარებისა „დღენი ახლო წარსულისა” (ორ ტომად, 1962-1966), რომელშიც აღწერილია ქართული საბჭოთა თეატრის შექმნის ისტორია, დახატულია კ. მარჯანიშვილისა და მისი მოწაფეების შემოქმედებითი პორტრეტები. დაკრძალულია მწერალთა და საზოგადო მოღვაწეთა დიდუბის პანთეონში.

სალომე ჭანტურიძე

ლიტერატურა

• ზ. ბაბუნაშვილი, თ. ნოზაძე, „მამულიშვილთა სავანე“, თბ., 1994; ქსე, ტ. I, თბ., 1975;
• დ. ანთაძე, დღეები ახლო წარსულისა, თბ., 1962.

წყარო

საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა (1918-1921) ენციკლოპედია-ლექსიკონი

იხილე აგრეთვე

დოდო ანთაძე