ციხევდავი

NPLG Wiki Dictionaries გვერდიდან
გადასვლა: ნავიგაცია, ძიება

ციხევდავი — სოფელი აღმოსავლეთ საქართველოში, დუშეთის მუნიციპალიტეტში, მჭადიჯვრის თემში. გაშენებულია მდინარე ნარეკვავის მარცხენა მხარეს. ზღვის დონიდან 960 მ. დუშეთიდან 17 კმ.

ქართულ საისტორიო თუ ეკონომიკურ-სამართლებრივ ძეგლებში იგი XIV საუკუნიდან იხსენიება. ქართლ-კახეთ-მესხეთის საკათალიკოსო მამულების სითარხნის გუჯარში, რომელიც 1392 წელს არის შედგენილი, სოფელი ციხევდავი მოხსენიებულია როგორც ციხებდავი, XVII საუკუნის წერილობით ძეგლებში კი იგი ციხედავ- ფორმით არის წარმოდგენილი. ამ დროისათვის სოფელი ციხედავი წილკნელის სამწყსოში შემაგალ სოფლად ითვლებოდა.

ვახუშტი ბატონიშვილი ციხევდავს მუხრანის სამთავრო სოფლებს შორის სდებს და მას ციხე-ბოდავს უწოდებს. ვახუშტის მეცნიერული მემკვიდრე იოანე ბაგრატიონი კი ძველ ფორმას – ციხებდავ-ს აღადგენს. როგორც ჩანს, ვახუშტის ხელთ ჰქონია უძველესი ქართული სიგელ-გუჯრები; დაწერილობა ციხე-ბოდავი სწორედ ამ ძეგლებიდან უნდა იყოს წარმომდგარი. ტოპონიმ ციხევდავის დაწერილობა ქართულ ეკონომიკურ და სამართლებრივ ძეგლებში ნაირგვარია. წილკნის ღმრთისმშობლის სამწყსოს სიგელში (1669) ამ სოფლის სახელი წარმოდგენილია როგორც ციხევდა. თუმცა, ვფიქრობთ, იგი იმავე ციხევდავ- ფორმის შემოკლებული სახე უნდა იყოს. ციხევდავ-||ციხებდავ ფორმათაგან ციხე-ბოდავი-ს გაჩენა ვახუშტის „აღწერაში“ ვახუშტისეულ ეტიმოლოგიად უნდა მივიჩნიოთ, რამდენადაც ბოდავი ციხევდავთან ტერიტორიულად ახლო მდებარეობს.


წყარო

ქართულ ტოპონიმთა განმარტებით-ეტიმოლოგიური ლექსიკონი

პირადი ხელსაწყოები
სახელთა სივრცე

ვარიანტები
მოქმედებები
ნავიგაცია
ხელსაწყოები