წყლისმიერი დაბრკოლების თავდაცვა
წყლისმიერი დაბრკოლების თავდაცვა – თავდაცვითი მოქმედებები, რომელიც ეწყობა და წარმოებს წყლის ზღუდის (მდინარის, არხის, ტბის, ლიმანის, ყურის) შენარჩუნებისა და მოწინააღმდეგის მიერ მისი ფორსირების (გადალახვის) არდაშვების მიზნით.
წარსული ომების გამოცდილება მოწმობს, რომ წყლისმიერი დაბრკოლებების გამოყენება მტკიცე, მდგრადი თავდაცვის შესაქმნელად ხშირი მოვლენა და განმსაზღვრელი ფაქტორი იყო თავდაცვის მთავარი ზღუდის შერჩევისას.
XX საუკუნის 90-იან წლებშიც, მიუხედავად იმისა, რომ შემტევს გაცილებით მეტი შესაძლებლობები აქვს ფართო ფრონტზე წყლისმიერი დაბრკოლებების მოკლე ვადაში ფორსირებისათვის, საჰაერო დესანტების გადმოსასხმელად, წყლისმიერი დაბრკოლებები კვლავინდებურად წარმოადგენენ ყველაზე ხელსაყრელ ბუნებრივ ზღუდეებს. ისინი საშუალებას იძლევიან, დაცვა განვახორციელოთ ნაკლები ძალებით და უფრო წარმატებით.
წყლისმიერი დაბრკოლების, როგორც შეტევაზე გადმოსული მოწინააღმდეგის შემაკავებელი ზღუდის, მნიშვნელობას განსაზღვრავს დინების სიგანე, სიღრმე, სიჩქარე, ფსკერის, ნაპირების, ჭალის ხასიათი, ჰიდროტექნიკური ნაგებობების არსებობა, აგრეთვე წელიწადის დრო და ამინდის მდგომარეობა.
წყლისმიერი დაბრკოლების თავდაცვა, ჩვეულებრივ, ორივე ნაპირზე ეწყობა. თავდაცვა ერთ ნაპირზე იქმნება, როგორც წესი, ფართო წყლისმიერ დაბრკოლებებზე, ძალების და საშუალებების ნაკლებობის შემთხვევაში, აგრეთვე მიმართულებებზე, სადაც შემდგომში შეტევაზე გადასვლა არ არის გათვალისწინებული. თავდაცვის წინა ხაზი შეიძლება ნაპირზე გადიოდეს, ხოლო დაბალი ნაპირის და ღია დაჭაობებული ადგილის შემთხვევაში, შესაძლოა, მისი სიღრმეში გადატანა. ამ შემთხვევაში ნაპირზე, ჩვეულებრივ, მეწინავე პოზიცია ეწყობა. წყლისმიერი დაბრკოლების მისადგომებზე მეწინავე პოზიციები იქმნება და შეიძლება მათგან კონტრშეტევების მოსაწყობად პლაცდარმები დატოვონ. წყლისმიერ დაბრკოლებასთან კუნძულის არსებობის შემთხვევაში მათზე საყრდენ პუნქტებს ქმნიან და მათ სპეციალურად გამოყოფილი ქვედანაყოფები იცავენ.
წყლისმიერი დაბრკოლების თავდაცვის დროს ხდება ოპერატიული დაწყობა ერთ ან ორ ეშელონად. II ეშელონს (რეზერვს) განალაგებენ რაიონებში, რომლებიც ფორსირებისთვის ხელსაყრელ მონაკვეთებთან სწრაფ და ფარულ, აგრეთვე საჰაერო დესანტის შესაძლო რაიონებთან გასვლას უზრუნველყოფენ.
წყლისმიერი დაბრკოლების თავდაცვაზე გადასვლის დროს ძირითადი ყურადღება ეთმობა მონაკვეთების შენარჩუნებას, რომლებიც ხელსაყრელია ფორსირებისთვის და მათზე ცეცხლის მჭიდრო სისტემის და ღობურების შექმნისთვის. ცეცხლის სისტემა ისეთნაირად იქმნება, რომ წყლისმიერ დაბრკოლებასთან მისასვლელები, წყლის სარკე, განსაკუთრებით ფორსირებისთვის ხელსაყრელი მონაკვეთები ფლანგური და ჯვარედინი ცეცხლის ქვეშ მოექცეს, იქმნება ტანკსაწინააღმდეგო ცეცხლის უმეტესი სიმჭიდროვე. ორივე ნაპირზე წყლისმიერი დაბრკოლების თავდაცვის დროს განსაკუთრებული ყურადღება ეთმობა საცეცხლე მხარდაჭერას და საჰაერო თავდაცვის ჯარებს. ისინი მოპირისპირე ნაპირზე იმყოფებიან, იცავენ საკუთარ ნაპირს, მათ ურთიერთქმედებას სამდინარო ხომალდებთან და ჯარებთან, გადასასვლელების მოწყობას და შენახვას. იმავდროულად განსაკუთრებული მნიშვნელობა ენიჭება საკომენდანტო სამსახურს, რომელიც ორივე ნაპირზე იქმნება. საინჟინრო ღობურების შექმნისას, ჩვეულებრივი ღონისძიებების გარდა, გათვალისწინებულია სპეციალური დესანტსაწინააღმდეგო ნაღმების დადგმა, მათ შორის ფსკერის, საღუზე და ნაპირების ესკარპირება. წყლისმიერი დაბრკოლების თავდაცვის დროს კონტრშეტევები ჩვეულებრივ პირობებთან შედარებით შეიძლება ჩატარდეს უფრო ადრე, რომ მოწინააღმდეგეს საკუთარ ნაპირზე გამაგრების საშუალება არ მიეცეს.
