თხოთის წმინდა ნინოს ეკლესია
(→იხილე აგრეთვე) |
|||
| (ერთი მომხმარებლის 2 შუალედური ვერსიები არ არის ნაჩვენები.) | |||
| ხაზი 2: | ხაზი 2: | ||
====აღწერილობა==== | ====აღწერილობა==== | ||
| − | ჯვარგუმბათოვანი ეკლესია IX-X სს. მიჯნაზე გადაუკეთებიათ დარბაზულად. პირვანდელი ეკლესიის შემორჩენილი კედლები (2-2,5 მ) ნაგებია კარგად გათლილი მოყვითალო-ოქროსფერი კვადრებით, წყობაში ნახმარია მომწვანო [[ტუფი]], გვხვდება [[აგური]]ც. გადაკეთებისას ეკლესიისთვის გარედან ჯვრული გეგმა შეუნარჩუნებიათ, მხოლოდ [[გუმბათი]]ს ნაცვლად გადაუხურავთ ცილინდრული კამარით, რომელიც ხუთ საბჯენ თაღს ეყრდნობა. გეგმაში თითქმის უცვლელადაა დატოვებული [[აფსიდა|აფსიდი]] და დასავლეთ მკლავი. თავდაპირველი ჯვრის ჩრდილოეთ და სამხრეთ მკლავები შიგნიდან ამოშენებულია. გარედან აღმოსავლეთიდან დასავლეთისაკენ წაგრძელებული ცენტრალური ნაწილი გადახურულია ორფერდა, ხოლო ჩრდილო და სამხრეთ შვერილები - ცალფერდა | + | ჯვარგუმბათოვანი ეკლესია IX-X სს. მიჯნაზე გადაუკეთებიათ დარბაზულად. პირვანდელი ეკლესიის შემორჩენილი [[კედელი|კედლები]] (2-2,5 მ) ნაგებია კარგად გათლილი მოყვითალო-ოქროსფერი [[კვადრი|კვადრებით]], წყობაში ნახმარია მომწვანო [[ტუფი]], გვხვდება [[აგური (სამშენებლო მასალა)|აგური]]ც. გადაკეთებისას ეკლესიისთვის გარედან ჯვრული გეგმა შეუნარჩუნებიათ, მხოლოდ [[გუმბათი]]ს ნაცვლად გადაუხურავთ [[ცილინდრული კამარა|ცილინდრული კამარით]], რომელიც ხუთ [[საბჯენი თაღი|საბჯენ თაღს]] ეყრდნობა. გეგმაში თითქმის უცვლელადაა დატოვებული [[აფსიდა|აფსიდი]] და დასავლეთ მკლავი. თავდაპირველი ჯვრის ჩრდილოეთ და სამხრეთ მკლავები შიგნიდან ამოშენებულია. გარედან აღმოსავლეთიდან დასავლეთისაკენ წაგრძელებული ცენტრალური ნაწილი გადახურულია ორფერდა, ხოლო ჩრდილო და სამხრეთ [[შვერილი|შვერილები]] - [[ცალფერდა სახურავი]]თ. ეკლესიაში შესასვლელი ([[არქიტრავული გადახურვა|არქიტრავული გადახურვით]]) ჩრდილოეთ მკლავიდანაა, სამხრეთ მკლავში შესასვლელი გაუქმებულია. ამავე მკლავის დასავლეთ მხარეს მდებარე შესასვლელი გვიანდელია. ერთი [[სარკმელი]] ნახევარწრიულ აფსიდშია, მეორე - სამხრეთ კედელში. ჩრდილოეთ მკლავში ვიწრო და თაღოვანი დერეფანია. სამხრეთისაში კი [[ნიში]]ა ჩამოსაჯდომი შვერილით. |
| − | საკურთხეველში შემორჩენილია მოხატულობისა და წარწერის ფრაგმენტები. კონქში გამოსახულია ტახტზე მჯდომი [[ქრისტე]]. მოხატულობის ნაშთი შემორჩენილია | + | [[საკურთხეველი|საკურთხეველში]] შემორჩენილია [[მოხატულობა|მოხატულობისა]] და წარწერის ფრაგმენტები. [[კონქი|კონქში]] გამოსახულია ტახტზე მჯდომი [[ქრისტე]]. მოხატულობის ნაშთი შემორჩენილია საკურთხევლის სარკმლის წირთხლებშიც და [[სატრიუმფო თაღი]]ს სამხრეთ [[კაპიტელი|კაპიტელთან]]. სტილისტური ნიშნებით მხატვრობა თარიღდება X საუკუნის დასასრულითა და XI საუკუნის პირველი მეოთხედით. |
| − | გარედან ეკლესიის მასები მკაფიოდ გამოხატავენ [[ჯვარი|ჯვარს]]. აღმოსავლეთ მკლავის ფასადზე სარკმელი თაღოვანი სათაურითაა შემკული, მის ზემოთ თავდაპირველი ეკლესიის ქვებიდან შედგენილია ჯვარი. სამხრეთის ფასადის სარკმელი მორთულია თაღოვანი რელიეფური სათაურით, ხოლო შესასვლელი რელიეფური კომპოზიციის | + | გარედან ეკლესიის მასები მკაფიოდ გამოხატავენ [[ჯვარი|ჯვარს]]. აღმოსავლეთ მკლავის ფასადზე სარკმელი თაღოვანი სათაურითაა შემკული, მის ზემოთ თავდაპირველი ეკლესიის ქვებიდან შედგენილია ჯვარი. სამხრეთის ფასადის სარკმელი მორთულია თაღოვანი რელიეფური სათაურით, ხოლო შესასვლელი რელიეფური კომპოზიციის [[ტიმპანი]]თ. ამ შესასვლელს XVI საუკუნეში აგურით ნაგები თაღოვანი [[მინაშენი]] - [[კონტრფორსი]] მიადგეს. სამხრეთ ფასადზე X-XI საუკუნეების სამსტრიქონიანი ასომთავრული წარწერაა. დასავლეთ ფასადზეც მოგვიანებით მძლავრი კონტრფორსი მიუშენებიათ. აგურ]ს კბილანა [[ლავგარდანი]] გვიანდელია. |
==იხილე აგრეთვე== | ==იხილე აგრეთვე== | ||
| − | * [[მირიან | + | * [[მირიან III]] |
* [[ქართლის გაქრისტიანება]] | * [[ქართლის გაქრისტიანება]] | ||
მიმდინარე ცვლილება 14:32, 11 აპრილი 2024 მდგომარეობით
თხოთის წმინდა ნინოს ეკლესია - ეკლესია მდებარეობს საქართველოში, შიდა ქართლი მხარეში, კასპის მუნიციპალიტეტის სოფელ აღაიანის სამხრეთ-აღმოსავლეთით ორ კილომეტრზე, თხოთის მთაზე. თარიღდება VII-VIII საუკუნეებით.
[რედაქტირება] აღწერილობა
ჯვარგუმბათოვანი ეკლესია IX-X სს. მიჯნაზე გადაუკეთებიათ დარბაზულად. პირვანდელი ეკლესიის შემორჩენილი კედლები (2-2,5 მ) ნაგებია კარგად გათლილი მოყვითალო-ოქროსფერი კვადრებით, წყობაში ნახმარია მომწვანო ტუფი, გვხვდება აგურიც. გადაკეთებისას ეკლესიისთვის გარედან ჯვრული გეგმა შეუნარჩუნებიათ, მხოლოდ გუმბათის ნაცვლად გადაუხურავთ ცილინდრული კამარით, რომელიც ხუთ საბჯენ თაღს ეყრდნობა. გეგმაში თითქმის უცვლელადაა დატოვებული აფსიდი და დასავლეთ მკლავი. თავდაპირველი ჯვრის ჩრდილოეთ და სამხრეთ მკლავები შიგნიდან ამოშენებულია. გარედან აღმოსავლეთიდან დასავლეთისაკენ წაგრძელებული ცენტრალური ნაწილი გადახურულია ორფერდა, ხოლო ჩრდილო და სამხრეთ შვერილები - ცალფერდა სახურავით. ეკლესიაში შესასვლელი (არქიტრავული გადახურვით) ჩრდილოეთ მკლავიდანაა, სამხრეთ მკლავში შესასვლელი გაუქმებულია. ამავე მკლავის დასავლეთ მხარეს მდებარე შესასვლელი გვიანდელია. ერთი სარკმელი ნახევარწრიულ აფსიდშია, მეორე - სამხრეთ კედელში. ჩრდილოეთ მკლავში ვიწრო და თაღოვანი დერეფანია. სამხრეთისაში კი ნიშია ჩამოსაჯდომი შვერილით.
საკურთხეველში შემორჩენილია მოხატულობისა და წარწერის ფრაგმენტები. კონქში გამოსახულია ტახტზე მჯდომი ქრისტე. მოხატულობის ნაშთი შემორჩენილია საკურთხევლის სარკმლის წირთხლებშიც და სატრიუმფო თაღის სამხრეთ კაპიტელთან. სტილისტური ნიშნებით მხატვრობა თარიღდება X საუკუნის დასასრულითა და XI საუკუნის პირველი მეოთხედით.
გარედან ეკლესიის მასები მკაფიოდ გამოხატავენ ჯვარს. აღმოსავლეთ მკლავის ფასადზე სარკმელი თაღოვანი სათაურითაა შემკული, მის ზემოთ თავდაპირველი ეკლესიის ქვებიდან შედგენილია ჯვარი. სამხრეთის ფასადის სარკმელი მორთულია თაღოვანი რელიეფური სათაურით, ხოლო შესასვლელი რელიეფური კომპოზიციის ტიმპანით. ამ შესასვლელს XVI საუკუნეში აგურით ნაგები თაღოვანი მინაშენი - კონტრფორსი მიადგეს. სამხრეთ ფასადზე X-XI საუკუნეების სამსტრიქონიანი ასომთავრული წარწერაა. დასავლეთ ფასადზეც მოგვიანებით მძლავრი კონტრფორსი მიუშენებიათ. აგურ]ს კბილანა ლავგარდანი გვიანდელია.
