არსენიძე რაჟდენ
| (2 მომხმარებლების 6 შუალედური ვერსიები არ არის ნაჩვენები.) | |||
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
| − | '''არსენიძე რაჟდენ მათეს ძე''' - (28.IX.1880, სოფ. სოჩხეთი, ქუთაისის მაზრ. - 24.V.1965, ლევილი) - საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის იუსტიციის მინისტრი, ეროვნული საბჭოსა და დამფუძნებელი კრების წევრი. სოციალ-დემოკრატი. | + | [[ფაილი:Arsenidze raJden.jpg|thumb|'''რაჟდენ ალექსიძე''']] |
| + | '''არსენიძე რაჟდენ მათეს ძე''' - (28.IX.1880, სოფ. სოჩხეთი, ქუთაისის მაზრ. - 24.V.1965, ლევილი) - [[საქართველო|საქართველოს]] დემოკრატიული რესპუბლიკის იუსტიციის მინისტრი, [[საქართველოს ეროვნული საბჭო|ეროვნული საბჭოსა]] და [[საქართველოს დამფუძნებელი კრება|დამფუძნებელი კრების]] წევრი. სოციალ-დემოკრატი. | ||
==== ბიიოგრაფია ==== | ==== ბიიოგრაფია ==== | ||
| − | დაიბადა სასულიერო პირის ოჯახში, პირველადი განათლება მიიღო სოფლის სამრევლო სკოლაში, შემდგომში სწავლობდა | + | დაიბადა სასულიერო პირის ოჯახში, პირველადი განათლება მიიღო სოფლის სამრევლო სკოლაში, შემდგომში სწავლობდა ქუთაისის სასულიერო სემინარიაში. სწავლა განაგრძო იურიევის (ტარტუს) უნივერსიტეტში, 1901 წლის სტუდენტურ ამბოხებაში მონაწილეობის გამო დააპატიმრეს და გარიცხეს უნივერსიტეტიდან, 1908-1912 წლებში ახერხებს უნივერსიტეტში სწავლის გაგრძელებას და იურისტის დიპლომის მოპოვებას. 1902 წლიდან თანამშრომლობას იწყებს სოციალ-დემოკრატიულ პრესასთან, მუშაობს გაზ. „კვალის“ რედაქციაში, შემდგომში - „სხივში“, „ლამპარში“, „განთიადში“. 1904 წელს კვლავ დააპატიმრეს. 1905 |
| − | ქუთაისის სასულიერო სემინარიაში. სწავლა განაგრძო იურიევის (ტარტუს) უნივერსიტეტში, 1901 წლის სტუდენტურ ამბოხებაში მონაწილეობის გამო დააპატიმრეს და გარიცხეს უნივერსიტეტიდან, 1908-1912 წლებში ახერხებს უნივერსიტეტში სწავლის გაგრძელებას და იურისტის დიპლომის მოპოვებას. 1902 წლიდან თანამშრომლობას იწყებს სოციალ-დემოკრატიულ პრესასთან, მუშაობს გაზ. „კვალის“ რედაქციაში, შემდგომში - „სხივში“, „ლამპარში“, „განთიადში“. 1904 კვლავ დააპატიმრეს. 1905 | + | წლდან აქტიურ პოლიტიკურ საქმიანობას ეწევა რსდმპ-ის ბათუმის კომიტეტში, გარკვეული პერიოდის განმავლობაში კომიტეტის თავმჯდომარის მოვალეობასაც ასრულებს. 1906 და 1910 წლებში კვლავ აპატიმრებს მეფის [[რეჟიმი]]. 1913 მიესაჯა 5 წლით გადასახლება ციმბირში, სადაც იმყოფებოდა [[თებერვლის რევოლუცია|თებერვლის რევოლუციამდე]]. |
| − | წლდან აქტიურ პოლიტიკურ საქმიანობას ეწევა რსდმპ-ის ბათუმის კომიტეტში, გარკვეული პერიოდის განმავლობაში კომიტეტის თავმჯდომარის მოვალეობასაც ასრულებს. 1906 და 1910 წლებში კვლავ აპატიმრებს მეფის [[რეჟიმი]]. | + | |
| − | 1913 მიესაჯა 5 წლით გადასახლება ციმბირში, სადაც იმყოფებოდა [[თებერვლის რევოლუცია|თებერვლის რევოლუციამდე]]. | + | |
| − | რევოლუციის შემდეგ ბრუნდება სამშობლოში, 1917 არის [[თბილისის მუშათა და ჯარისკაცთა დეპუტატების საბჭო|თბილისის მუშათა და ჯარისკაცთა საბჭოს]] წევრი. 1917 წლის ნოემბერში [[საქართველოს ეროვნული ყრილობა|ეროვნულ ყრილობაზე]] სოციალ-დემოკრატიული პარტიის სიით ირჩევენ [[საქართველოს ეროვნული საბჭო]]ს წევრად. მონაწილეობა მიიღო 26 მაისის აქტის შემუშავების პროცესში. აქტიურ საქმიანობას ეწეოდა პარტიის ცენტრალურ კომიტეტში. გარკვეული პერიოდი მუშაობდა პარტიის მთავარი პერიოდული ორგანოს - გაზეთ | + | რევოლუციის შემდეგ ბრუნდება სამშობლოში, 1917 წელს არის [[თბილისის მუშათა და ჯარისკაცთა დეპუტატების საბჭო|თბილისის მუშათა და ჯარისკაცთა საბჭოს]] წევრი. 1917 წლის ნოემბერში [[საქართველოს ეროვნული ყრილობა|ეროვნულ ყრილობაზე]] [[სოციალ-დემოკრატიული მუშათა პარტია|სოციალ-დემოკრატიული პარტიის]] სიით ირჩევენ [[საქართველოს ეროვნული საბჭო]]ს წევრად. მონაწილეობა მიიღო 26 მაისის აქტის შემუშავების პროცესში. აქტიურ საქმიანობას ეწეოდა პარტიის ცენტრალურ კომიტეტში. გარკვეული პერიოდი მუშაობდა პარტიის მთავარი პერიოდული ორგანოს - გაზეთ „[[ერთობა (გაზეთი)|ერთობის]]“ რედაქტორად. 1919 წლის თებერვალში არჩეულ იქნა საქართველოს დამფუძნებელი კრების წევრად, სადაც იკავებდა იურიდიული და საკონსტიტუციო კომისიის თავმჯდომარის პოსტს, [[საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის 1921 წლის კონსტიტუცია|1921 წლის საქართველოს კონსტიტუციის]] ძირითადი პრინციპები სწორედ მისი შემუშავებულია. 1920 წლის 2 იანვრიდან ოფიციალურად დაიკავა დემოკრატიული რესპუბლიკის იუსტიციის მინისტრის პოსტი, იყო არაერთი სამართლებრივი რეფორმის ავტორი, ინიციატორი. |
====ემიგრაციაში==== | ====ემიგრაციაში==== | ||
| − | 1921 წლის 17 მარტის დამფუძნებელი კრების დადგენილებით, დამფუძნებელმა კრებამ მთავრობის წევრებს [[ემიგრაცია|ემიგრაციაში]] წასვლისა და იქიდან [[ბრძოლა|ბრძოლის]] გაგრძელების მანდატი მისცა. 1921-23 | + | 1921 წლის 17 მარტის დამფუძნებელი კრების დადგენილებით, დამფუძნებელმა კრებამ მთავრობის წევრებს [[ემიგრაცია|ემიგრაციაში]] წასვლისა და იქიდან [[ბრძოლა|ბრძოლის]] გაგრძელების მანდატი მისცა. 1921-23 წლებში რაჟდენ არსენიძე სტამბოლში ცხოვრობდა, იყო ქართულ პოლიტიკურ ძალთა მიერ შექმნილი „პოლიტიკური კომისიის“ წევრი, მისი რედაქტორობით აქვე გამოდიოდა გაზეთი „თავისუფალი საქართველო“. სტამბოლიდან მალევე საცხოვრებლად [[საფრანგეთი|საფრანგეთში]] გადავიდა. ემიგრაციაში სოციალ-დემოკრატიულ პარტიაში მომხდარი განხეთქილების შემდეგ დაიკავა [[ირაკლი (კაკი) წერეთელი|ირაკლი წერეთლი]]ს ჯგუფის პოზიცია. წლების განმავლობაში იყო სხვადასხვა გამოცემების რედაქტორი: „ბრძოლა“, „სოციალისტური აზრი“ და სხვ. თანამშრომლობდა ემიგრანტულ პერიოდულ გამოცემებთან: „ჩვენი დროშა“, „მებრძოლი საქართველო“ და სხვ. 1953 ამერიკული განთავისუფლების კომიტეტის დახმარებით დაარსებული რადიო „თავისუფლების“ ქართული სექციის რედაქტორი გახდა. ეწეოდა აქტიურ სამწერლობო საქმიანობას, წერდა შოთა რუსთაველის შესახებ. აქვეყნებდა წერილებს საბჭოთა ბოლშევიკური [[რეჟიმი|რეჟიმის]] შესახებ. 1963 პარიზში გამოიცა მისი მთავარი ნაშრომი - „განხილვა მეფე ვახტანგ მეექვსის კანონმდებლობისა“. 1962 რაჟდენ არსენიძე მიუნხენიდან ლევილში გადავიდა საცხოვრებლად, სადაც სიცოცხლის უკანასკნელი წლები გაატარა. |
| − | საქართველო“ და სხვ. 1953 ამერიკული განთავისუფლების კომიტეტის დახმარებით დაარსებული რადიო „თავისუფლების“ ქართული | + | |
| − | სექციის რედაქტორი გახდა. ეწეოდა აქტიურ სამწერლობო საქმიანობას, წერდა შოთა რუსთაველის შესახებ. აქვეყნებდა წერილებს საბჭოთა ბოლშევიკური რეჟიმის შესახებ. 1963 პარიზში გამოიცა მისი მთავარი ნაშრომი - „განხილვა მეფე ვახტანგ მეექვსის კანონმდებლობისა“. 1962 რაჟდენ არსენიძე მიუნხენიდან ლევილში გადავიდა საცხოვრებლად, სადაც სიცოცხლის უკანასკნელი წლები გაატარა. | + | |
დაკრძალულია ლევილის ქართველთა სასაფლაოზე. | დაკრძალულია ლევილის ქართველთა სასაფლაოზე. | ||
| − | ::::::::::::::::::::::::::::::::::::::: | + | :::::::::::::::::::::::::::::::::::::::'''''ირაკლი ირემაძე''''' |
==ლიტერატურა== | ==ლიტერატურა== | ||
| ხაზი 20: | ხაზი 17: | ||
* სცსა, ფ. 1836, აღწ. 1, საქ. 107, 108, 109; გაზ. | * სცსა, ფ. 1836, აღწ. 1, საქ. 107, 108, 109; გაზ. | ||
* „ერთობა“, 1918, №208. | * „ერთობა“, 1918, №208. | ||
| − | |||
== წყარო == | == წყარო == | ||
| ხაზი 26: | ხაზი 22: | ||
== იხილე აგრეთვე== | == იხილე აგრეთვე== | ||
| − | [http://www.nplg.gov.ge/bios/ka/00004089/ რაჟდენ არსენიძე] | + | * [http://www.nplg.gov.ge/bios/ka/00004089/ რაჟდენ არსენიძე] |
| + | * [http://www.nplg.gov.ge/emigrants/ka/201/ რაჟდენ არსენიძე] | ||
[[კატეგორია: საქართველოს ეროვნული საბჭოს წევრები]] | [[კატეგორია: საქართველოს ეროვნული საბჭოს წევრები]] | ||
| ხაზი 35: | ხაზი 32: | ||
[[კატეგორია: ქართველი პუბლიცისტები]] | [[კატეგორია: ქართველი პუბლიცისტები]] | ||
[[კატეგორია: საქართველოს იუსტიციის მინისტრები]] | [[კატეგორია: საქართველოს იუსტიციის მინისტრები]] | ||
| + | [[კატეგორია:ამიერკავკასიის სეიმის წევრები]] | ||
| + | [[კატეგორია:საქართველოს საკონსტიტუციო კომისიის წევრები]] | ||
| + | [[კატეგორია:1919-1921 წლების საქართველოს დამფუძნებელი კრების წევრები]] | ||
მიმდინარე ცვლილება 23:46, 7 სექტემბერი 2020 მდგომარეობით
არსენიძე რაჟდენ მათეს ძე - (28.IX.1880, სოფ. სოჩხეთი, ქუთაისის მაზრ. - 24.V.1965, ლევილი) - საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის იუსტიციის მინისტრი, ეროვნული საბჭოსა და დამფუძნებელი კრების წევრი. სოციალ-დემოკრატი.
სარჩევი |
[რედაქტირება] ბიიოგრაფია
დაიბადა სასულიერო პირის ოჯახში, პირველადი განათლება მიიღო სოფლის სამრევლო სკოლაში, შემდგომში სწავლობდა ქუთაისის სასულიერო სემინარიაში. სწავლა განაგრძო იურიევის (ტარტუს) უნივერსიტეტში, 1901 წლის სტუდენტურ ამბოხებაში მონაწილეობის გამო დააპატიმრეს და გარიცხეს უნივერსიტეტიდან, 1908-1912 წლებში ახერხებს უნივერსიტეტში სწავლის გაგრძელებას და იურისტის დიპლომის მოპოვებას. 1902 წლიდან თანამშრომლობას იწყებს სოციალ-დემოკრატიულ პრესასთან, მუშაობს გაზ. „კვალის“ რედაქციაში, შემდგომში - „სხივში“, „ლამპარში“, „განთიადში“. 1904 წელს კვლავ დააპატიმრეს. 1905 წლდან აქტიურ პოლიტიკურ საქმიანობას ეწევა რსდმპ-ის ბათუმის კომიტეტში, გარკვეული პერიოდის განმავლობაში კომიტეტის თავმჯდომარის მოვალეობასაც ასრულებს. 1906 და 1910 წლებში კვლავ აპატიმრებს მეფის რეჟიმი. 1913 მიესაჯა 5 წლით გადასახლება ციმბირში, სადაც იმყოფებოდა თებერვლის რევოლუციამდე.
რევოლუციის შემდეგ ბრუნდება სამშობლოში, 1917 წელს არის თბილისის მუშათა და ჯარისკაცთა საბჭოს წევრი. 1917 წლის ნოემბერში ეროვნულ ყრილობაზე სოციალ-დემოკრატიული პარტიის სიით ირჩევენ საქართველოს ეროვნული საბჭოს წევრად. მონაწილეობა მიიღო 26 მაისის აქტის შემუშავების პროცესში. აქტიურ საქმიანობას ეწეოდა პარტიის ცენტრალურ კომიტეტში. გარკვეული პერიოდი მუშაობდა პარტიის მთავარი პერიოდული ორგანოს - გაზეთ „ერთობის“ რედაქტორად. 1919 წლის თებერვალში არჩეულ იქნა საქართველოს დამფუძნებელი კრების წევრად, სადაც იკავებდა იურიდიული და საკონსტიტუციო კომისიის თავმჯდომარის პოსტს, 1921 წლის საქართველოს კონსტიტუციის ძირითადი პრინციპები სწორედ მისი შემუშავებულია. 1920 წლის 2 იანვრიდან ოფიციალურად დაიკავა დემოკრატიული რესპუბლიკის იუსტიციის მინისტრის პოსტი, იყო არაერთი სამართლებრივი რეფორმის ავტორი, ინიციატორი.
[რედაქტირება] ემიგრაციაში
1921 წლის 17 მარტის დამფუძნებელი კრების დადგენილებით, დამფუძნებელმა კრებამ მთავრობის წევრებს ემიგრაციაში წასვლისა და იქიდან ბრძოლის გაგრძელების მანდატი მისცა. 1921-23 წლებში რაჟდენ არსენიძე სტამბოლში ცხოვრობდა, იყო ქართულ პოლიტიკურ ძალთა მიერ შექმნილი „პოლიტიკური კომისიის“ წევრი, მისი რედაქტორობით აქვე გამოდიოდა გაზეთი „თავისუფალი საქართველო“. სტამბოლიდან მალევე საცხოვრებლად საფრანგეთში გადავიდა. ემიგრაციაში სოციალ-დემოკრატიულ პარტიაში მომხდარი განხეთქილების შემდეგ დაიკავა ირაკლი წერეთლის ჯგუფის პოზიცია. წლების განმავლობაში იყო სხვადასხვა გამოცემების რედაქტორი: „ბრძოლა“, „სოციალისტური აზრი“ და სხვ. თანამშრომლობდა ემიგრანტულ პერიოდულ გამოცემებთან: „ჩვენი დროშა“, „მებრძოლი საქართველო“ და სხვ. 1953 ამერიკული განთავისუფლების კომიტეტის დახმარებით დაარსებული რადიო „თავისუფლების“ ქართული სექციის რედაქტორი გახდა. ეწეოდა აქტიურ სამწერლობო საქმიანობას, წერდა შოთა რუსთაველის შესახებ. აქვეყნებდა წერილებს საბჭოთა ბოლშევიკური რეჟიმის შესახებ. 1963 პარიზში გამოიცა მისი მთავარი ნაშრომი - „განხილვა მეფე ვახტანგ მეექვსის კანონმდებლობისა“. 1962 რაჟდენ არსენიძე მიუნხენიდან ლევილში გადავიდა საცხოვრებლად, სადაც სიცოცხლის უკანასკნელი წლები გაატარა. დაკრძალულია ლევილის ქართველთა სასაფლაოზე.
- ირაკლი ირემაძე
[რედაქტირება] ლიტერატურა
- გ. შარაძე, „უცხოეთის ცის ქვეშ“, ტ. III, თბ,. 1993; ი. ხვადაგიანი, „დამფუძნებელი კრება“, საბჭოთა წარსულის კვლევის ლაბორატორია, 2016;
- სცსა, ფ. 1836, აღწ. 1, საქ. 107, 108, 109; გაზ.
- „ერთობა“, 1918, №208.
[რედაქტირება] წყარო
საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა (1918-1921) ენციკლოპედია-ლექსიკონი
[რედაქტირება] იხილე აგრეთვე
- საქართველოს ეროვნული საბჭოს წევრები
- საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის მთავრობა
- საქართველოს დამფუძნებელი კრების წევრები
- სოციალ-დემოკრატიული პარტიის წევრები
- ქართველი პოლიტიკოსები
- ქართველი პუბლიცისტები
- საქართველოს იუსტიციის მინისტრები
- ამიერკავკასიის სეიმის წევრები
- საქართველოს საკონსტიტუციო კომისიის წევრები
- 1919-1921 წლების საქართველოს დამფუძნებელი კრების წევრები
