გოგებაშვილი იაკობ
(→იხილე აგრეთვე) |
(→წყარო) |
||
(ერთი მომხმარებლის 4 შუალედური ვერსიები არ არის ნაჩვენები.) | |||
ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
[[ფაილი:Iakob gogebashvili.PNG|thumb|იაკობ გოგებაშვილი]] | [[ფაილი:Iakob gogebashvili.PNG|thumb|იაკობ გოგებაშვილი]] | ||
− | '''გოგებაშვილი იაკობ''' – (1840-1912), | + | '''გოგებაშვილი იაკობ''' – (1840-1912), ქართული მეცნიერული პედაგოგიკის ფუძემდებელი. პუბლიცისტი, საბავშვო მწერალი და საზოგადო მოღვაწე. |
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | დაიბადა და გაიზარდა სოფელ ვარიანის საეკლესიო მოღვაწის ოჯახში. სწავლობდა [[გორი]]ს, შემდეგ კი - [[თბილისი]]ს სასულიერო სემინარიებში, 1861 წელს ჩაირიცხა კიევის სასულიერო აკადემიაში. 1863 წელს სამშობლოში ბრუნდება და იწყებს ნაყოფიერ სამეცნიერო, პედაგოგიურსა და საზოგადოებრივ საქმიანობას. 1874 წელს იგი, როგორც პოლიტიკურად არასაიმედო, თანამდებობიდან მოხსნეს. | |
+ | ი. გოგებაშვილი იყო [[ქართველთა შორის წერა-კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოება|ქართველთა შორის წერა-კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოების]] ერთ-ერთი დამაარსებელი, სასკოლო სახელმძღვანელოების ავტორი, პედაგოგიკის თეორეტიკოსი, | ||
+ | ქართული საბავშვო ლიტერატურის ფუძემდებელი. მისი აზრით, ერი ეფუძნება ოთხ ბურჯს: ტერიტორიული მთლიანობა, ეროვნული ენა, სკოლა და ეკლესია. ერთ-ერთი ბურჯის გამოცლა ერისათვის დამღუპველი და გაქრობის საწინდარია. ქართველი ერის | ||
+ | არსებობისა და განვითარების ერთ-ერთ აუცილებელ პირობად ქართული ეროვნული ლიტერატურის წინსვლა მიაჩნდა. იგი თვლიდა, რომ „[[ქართველები|ქართველებმა]] შექმნეს მდიდარი ათასწლიანი ლიტერატურა და კულტურული ერების სიმაღლეებამდე ავიდა“. ამასთანავე, დიდ მნიშვნელობას ანიჭებდა რელიგიურ-ფილოსოფიური ლიტერატურის განვითარებას ქართული მწერლობისა და, საერთოდ, კულტურული პროგრესის საქმეში. | ||
− | : | + | აღსანიშნავია მისი სასკოლო სახელმძღვანელოები: „ქართული ენის ანბანი და პირველი საკითხავი წიგნი მოსწავლეთათვის” |
+ | (1865); „ბუნების კარი” (1868); „დედა ენა” (1876), რომლებმაც დიდი როლი ითამაშეს ახალი ქართული სალიტერატურო ენის განვითარებასა და დამკვიდრებაში და რომელთა პრინციპებზეა შედგენილი ქართული სკოლების დაწყებით კლასებში ამჟამად მოქმედი [[ქართული ენა|ქართული ენის]] სახელმძღვანელოები. | ||
− | + | გოგებაშვილი ქართული საბავშვო ლიტერატურის ფუძემდებელია. მის მოთხრობებში დიდაქტიკური ელემენტი ორგანულად ერწყმის მხატვრულ რეალიზმს, მისი მხატვრული შემოქმედების ძირითადი წყაროა [[ქართული ფოლკლორი]]. ცნობილია მისი მოთხრობა „იავნანამ რა ჰქმნა” (1890). თავისი საბავშვო მოთხრობებით მწერალმა დიდი ამაგი დასდო საყმაწვილო ჟურნალებს: „ნობათს”, „ჯეჯილსა” და „ნაკადულს”. იაკობ გოგებაშვილი არ იშურებდა სახსრებს სახალხო განათლებისათვის. ამის დამადასტურებელია ისიც, რომ სიკვდილის წინ მან მთელი თავისი ქონება ქართველთა შორის წერა-კითხვის გამავრცელებელ საზოგადოებას გადასცა. | |
− | + | ||
− | + | ||
− | : | + | |
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
==იხილე აგრეთვე== | ==იხილე აგრეთვე== | ||
− | [http://www.nplg.gov.ge/greenstone3/library/collection/qswkgs/document/HASH013d45703c2425eed4bd018b?fbclid=IwAR03N71Oe2MlEGLrEGHwg8u3CtOh57bmtm4c29ebAEWWMEUmjyRgp3iwNn8 ნინო ნაკაშიძე. „მოგონებანი”] | + | [http://www.nplg.gov.ge/greenstone3/library/collection/qswkgs/document/HASH013d45703c2425eed4bd018b?fbclid=IwAR03N71Oe2MlEGLrEGHwg8u3CtOh57bmtm4c29ebAEWWMEUmjyRgp3iwNn8 ნინო ნაკაშიძე. „მოგონებანი”]<br /> |
− | [http://www.nplg.gov.ge/greenstone3/library/collection/qswkgs/document/HASH01442a0ff1f0f125e1b00142?fbclid=IwAR261yrmBZ28wyB9R8k0HwcwQdx4lnEzyLSVo-k4obztywHPJEx8Y5LBFcw ბებურიშვილი ლევან. იაკობ გოგებაშვილი, როგორც ლიტერატურის კრიტიკოსი] | + | [http://www.nplg.gov.ge/greenstone3/library/collection/qswkgs/document/HASH01442a0ff1f0f125e1b00142?fbclid=IwAR261yrmBZ28wyB9R8k0HwcwQdx4lnEzyLSVo-k4obztywHPJEx8Y5LBFcw ბებურიშვილი ლევან. იაკობ გოგებაშვილი, როგორც ლიტერატურის კრიტიკოსი]<br /> |
+ | [http://www.nplg.gov.ge/greenstone3/library/collection/qswkgs/document/HASH01866f824cbd5431e624c165?fbclid=IwAR2ho-9k6MU9WgBT9QaUFeeotQFwCnvErJTBExHm679TXvAsB5lzVsBNgrQ თავართქილაძე ნათია. იაკობ გოგებაშვილის მხატვრული და ისტორიული ხასიათის თხზულებები] | ||
==წყარო== | ==წყარო== | ||
− | [[ქართველი პოეტები (ენციკლოპედია)]] | + | * [[ქართველი პოეტები (ენციკლოპედია)]] |
+ | * [[ქართველი ფილოსოფოსები: (IV საუკუნიდან XX საუკუნის ჩათვლით)]] | ||
[[კატეგორია:ქართველი პედაგოგები]] | [[კატეგორია:ქართველი პედაგოგები]] | ||
[[კატეგორია:ქართველი პოეტები]] | [[კატეგორია:ქართველი პოეტები]] | ||
ხაზი 35: | ხაზი 28: | ||
[[კატეგორია:საბავშვო პოეტები]] | [[კატეგორია:საბავშვო პოეტები]] | ||
[[კატეგორია:ქართველი პუბლიცისტები]] | [[კატეგორია:ქართველი პუბლიცისტები]] | ||
+ | [[კატეგორია:ქართველი საზოგადო მოღვაწეები]] | ||
+ | [[კატეგორია:გოგებაშვილები]] |
მიმდინარე ცვლილება 13:45, 10 ოქტომბერი 2023 მდგომარეობით
გოგებაშვილი იაკობ – (1840-1912), ქართული მეცნიერული პედაგოგიკის ფუძემდებელი. პუბლიცისტი, საბავშვო მწერალი და საზოგადო მოღვაწე.
დაიბადა და გაიზარდა სოფელ ვარიანის საეკლესიო მოღვაწის ოჯახში. სწავლობდა გორის, შემდეგ კი - თბილისის სასულიერო სემინარიებში, 1861 წელს ჩაირიცხა კიევის სასულიერო აკადემიაში. 1863 წელს სამშობლოში ბრუნდება და იწყებს ნაყოფიერ სამეცნიერო, პედაგოგიურსა და საზოგადოებრივ საქმიანობას. 1874 წელს იგი, როგორც პოლიტიკურად არასაიმედო, თანამდებობიდან მოხსნეს.
ი. გოგებაშვილი იყო ქართველთა შორის წერა-კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოების ერთ-ერთი დამაარსებელი, სასკოლო სახელმძღვანელოების ავტორი, პედაგოგიკის თეორეტიკოსი, ქართული საბავშვო ლიტერატურის ფუძემდებელი. მისი აზრით, ერი ეფუძნება ოთხ ბურჯს: ტერიტორიული მთლიანობა, ეროვნული ენა, სკოლა და ეკლესია. ერთ-ერთი ბურჯის გამოცლა ერისათვის დამღუპველი და გაქრობის საწინდარია. ქართველი ერის არსებობისა და განვითარების ერთ-ერთ აუცილებელ პირობად ქართული ეროვნული ლიტერატურის წინსვლა მიაჩნდა. იგი თვლიდა, რომ „ქართველებმა შექმნეს მდიდარი ათასწლიანი ლიტერატურა და კულტურული ერების სიმაღლეებამდე ავიდა“. ამასთანავე, დიდ მნიშვნელობას ანიჭებდა რელიგიურ-ფილოსოფიური ლიტერატურის განვითარებას ქართული მწერლობისა და, საერთოდ, კულტურული პროგრესის საქმეში.
აღსანიშნავია მისი სასკოლო სახელმძღვანელოები: „ქართული ენის ანბანი და პირველი საკითხავი წიგნი მოსწავლეთათვის” (1865); „ბუნების კარი” (1868); „დედა ენა” (1876), რომლებმაც დიდი როლი ითამაშეს ახალი ქართული სალიტერატურო ენის განვითარებასა და დამკვიდრებაში და რომელთა პრინციპებზეა შედგენილი ქართული სკოლების დაწყებით კლასებში ამჟამად მოქმედი ქართული ენის სახელმძღვანელოები.
გოგებაშვილი ქართული საბავშვო ლიტერატურის ფუძემდებელია. მის მოთხრობებში დიდაქტიკური ელემენტი ორგანულად ერწყმის მხატვრულ რეალიზმს, მისი მხატვრული შემოქმედების ძირითადი წყაროა ქართული ფოლკლორი. ცნობილია მისი მოთხრობა „იავნანამ რა ჰქმნა” (1890). თავისი საბავშვო მოთხრობებით მწერალმა დიდი ამაგი დასდო საყმაწვილო ჟურნალებს: „ნობათს”, „ჯეჯილსა” და „ნაკადულს”. იაკობ გოგებაშვილი არ იშურებდა სახსრებს სახალხო განათლებისათვის. ამის დამადასტურებელია ისიც, რომ სიკვდილის წინ მან მთელი თავისი ქონება ქართველთა შორის წერა-კითხვის გამავრცელებელ საზოგადოებას გადასცა.
[რედაქტირება] იხილე აგრეთვე
ნინო ნაკაშიძე. „მოგონებანი”
ბებურიშვილი ლევან. იაკობ გოგებაშვილი, როგორც ლიტერატურის კრიტიკოსი
თავართქილაძე ნათია. იაკობ გოგებაშვილის მხატვრული და ისტორიული ხასიათის თხზულებები