რეგულარული არმია საქართველოს დემოკრატიულ რესპუბლიკაში
მ (მომხმარებელმა Tkenchoshvili გვერდი „საქართველოს რეგულარული არმია (1918-1921)“ გადაიტანა გვერდზე „[[რეგულარ...) |
(→წყარო) |
||
| (ერთი მომხმარებლის ერთი შუალედური ვერსია არ არის ნაჩვენები.) | |||
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
'''რეგულარული არმია''' - ქართული რეგულარული [[შენაერთი|შენაერთების]] ჩამოყალიბება ჯერ კიდევ [[პირველი მსოფლიო ომი]]ს დროს დაიწყო, მართალია თავიდან ამ ყველაფერს უფრო სიმბოლური ხასიათი ჰქონდა, მაგრამ 1917 წლის რევოლუციების შემდეგ [[კავკასია|კავკასიის]] [[ფრონტი|ფრონტზე]] დაიწყო ნაციონალური შენაერთების ჩამოყალიბება. დაიგეგმა ქართული [[კორპუსი (სამხედრო ტერმინი)|კორპუსის]] შექმნა, მაგრამ 1918 წლის 26 მაისს [[საქართველოს დამოუკიდებლობის გამოცხადება|დამოუკიდებლობის გამოცხადებისათვის]] არსებობდა რამდენიმე მცირერიცხოვანი ქართული [[პოლკი (ლეგიონი)|პოლკი]]. [[საქართველოს დამოუკიდებლობის გამოცხადება|დამოუკიდებლობის გამოცხადებისთანავე]] 1918 წლის 2 ივნისს [[საქართველოს ეროვნული საბჭო|ეროვნულმა საბჭო]]მ დაამტკიცა სამხედრო უწყების დროებითი მმართველობის გეგმა. | '''რეგულარული არმია''' - ქართული რეგულარული [[შენაერთი|შენაერთების]] ჩამოყალიბება ჯერ კიდევ [[პირველი მსოფლიო ომი]]ს დროს დაიწყო, მართალია თავიდან ამ ყველაფერს უფრო სიმბოლური ხასიათი ჰქონდა, მაგრამ 1917 წლის რევოლუციების შემდეგ [[კავკასია|კავკასიის]] [[ფრონტი|ფრონტზე]] დაიწყო ნაციონალური შენაერთების ჩამოყალიბება. დაიგეგმა ქართული [[კორპუსი (სამხედრო ტერმინი)|კორპუსის]] შექმნა, მაგრამ 1918 წლის 26 მაისს [[საქართველოს დამოუკიდებლობის გამოცხადება|დამოუკიდებლობის გამოცხადებისათვის]] არსებობდა რამდენიმე მცირერიცხოვანი ქართული [[პოლკი (ლეგიონი)|პოლკი]]. [[საქართველოს დამოუკიდებლობის გამოცხადება|დამოუკიდებლობის გამოცხადებისთანავე]] 1918 წლის 2 ივნისს [[საქართველოს ეროვნული საბჭო|ეროვნულმა საბჭო]]მ დაამტკიცა სამხედრო უწყების დროებითი მმართველობის გეგმა. | ||
| − | 1918 წლის 20 აგვისტოს [[საქართველოს | + | 1918 წლის 20 აგვისტოს [[საქართველოს ეროვნული საბჭო|ეროვნულმა საბჭომ]] მიიღო კანონი [[რეგულარული არმია|რეგულარული არმიის]] ორგანიზაციის, დებულება რესპუბლიკის სამხედრო მმართველობისა, ასევე დებულება [[სამხედრო ბეგარა|სამხედრო ბეგარისა]] და მუდმივი [[ჯარი|ჯარის]] შევსების შესახებ. რესპუბლიკის სამხედრო მმართველობის დებულების მიხედვით, საქართველოს [[შეიარაღებული ძალები]]ს უზენაესი ორგანო ეროვნული საბჭო იყო, რომლის აღმასრულებელი ორგანო მთავრობაა, ეს უკანასკნელი კი თავის უფლებას შეიარაღებული ძალების მიმართ [[საქართველოს სამხედრო სამინისტრო (1918-1921)|სამხედრო სამინისტრო]]ს მეშვეობით ახორციელებდა. სამხედრო სამინისტროს სათავეში იდგა სამხედრო მინისტრი. [[ომი|ომის]] დროს, მთავრობის საგანგებო დეკრეტით, ინიშნებოდა [[მთავარსარდალი]], რომელიც ოპერატიულ საქმეებში სრული დამოუკიდებლობით სარგებლობდა. რესპუბლიკის [[რეგულარული არმია|რეგულარული ჯარი]] შედგებოდა ორი ქვეითი [[დივიზია|დივიზიის]], ერთი ცხენოსანი [[ბრიგადა|ბრიგადის]], ერთი საარმიო [[არტილერია (ჯარების გვარეობა)|არტილერიის]] ბრიგადის, [[სანაპირო ჯარები|სანაპირო ჯარი]]ს, საპიორთა [[ბატალიონი|ბატალიონის]], სატექნიკო ბატალიონის, საავტომობილო [[ასეული (სამხედრო)|ასეულის]], ჯავშნოსანი ასეულისა და საავიაციო გუნდისაგან. ჯარის შევსება ხდებოდა საყოველთაო სამხედრო გაწვევის საფუძველზე. რეგულარული არმიის პირადი შემადგენლობა, [[ზურგი|ზურგის]] ნაწილებისა და სამხედრო სამინისტროს თანამშრომლების ჩათვლით, შეადგენდა 41 260 [[სამხედრო მოსამსახურე]]ს. ამ რაოდენობის არმიის შენახვა ქვეყანას და მის ბიუჯეტს არ შეეძლო, ამიტომ 1919 ჩატარდა რეორგანიზაცია და პირადი შემადგენლობა მშვიდობიანობის პერიოდში 16 950 კაცამდე შემცირდა. ახალი ორგანიზაციის მიხედვით რეგულარულ ჯარში მშვიდობიანობის პერიოდში ირიცხებოდა: 3 საარმიო ქვეითი ბრიგადა; საარმიო არტილერიის დივიზიონი; ცხენოსანი [[რაზმი (სამხედრო)|რაზმი]]; სანაპირო რაზმი; საინჟინრო-სატექნიკო [[ძალები]] და სამხედრო სკოლა. ომის დროს ბრიგადები უნდა გაშლილიყო დივიზიებად, ხოლო ბატალიონები პოლკებად. |
1920-1921 წლებში მცირე ცვლილებები შევიდა 1919 დამტკიცებულ შტატებში, რეგულარული არმიის პირადი შემადგენლობა 1920 წლის 25 ივნისის დეკრეტის საფუძველზე გაიზარდა 16 950-დან 19 630 კაცამდე. | 1920-1921 წლებში მცირე ცვლილებები შევიდა 1919 დამტკიცებულ შტატებში, რეგულარული არმიის პირადი შემადგენლობა 1920 წლის 25 ივნისის დეკრეტის საფუძველზე გაიზარდა 16 950-დან 19 630 კაცამდე. | ||
| ხაზი 15: | ხაზი 15: | ||
[[საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა (1918-1921) ენციკლოპედია-ლექსიკონი]] | [[საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა (1918-1921) ენციკლოპედია-ლექსიკონი]] | ||
| − | + | ||
[[კატეგორია:საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის შეიარაღებული ძალები]] | [[კატეგორია:საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის შეიარაღებული ძალები]] | ||
მიმდინარე ცვლილება 16:05, 17 მაისი 2019 მდგომარეობით
რეგულარული არმია - ქართული რეგულარული შენაერთების ჩამოყალიბება ჯერ კიდევ პირველი მსოფლიო ომის დროს დაიწყო, მართალია თავიდან ამ ყველაფერს უფრო სიმბოლური ხასიათი ჰქონდა, მაგრამ 1917 წლის რევოლუციების შემდეგ კავკასიის ფრონტზე დაიწყო ნაციონალური შენაერთების ჩამოყალიბება. დაიგეგმა ქართული კორპუსის შექმნა, მაგრამ 1918 წლის 26 მაისს დამოუკიდებლობის გამოცხადებისათვის არსებობდა რამდენიმე მცირერიცხოვანი ქართული პოლკი. დამოუკიდებლობის გამოცხადებისთანავე 1918 წლის 2 ივნისს ეროვნულმა საბჭომ დაამტკიცა სამხედრო უწყების დროებითი მმართველობის გეგმა.
1918 წლის 20 აგვისტოს ეროვნულმა საბჭომ მიიღო კანონი რეგულარული არმიის ორგანიზაციის, დებულება რესპუბლიკის სამხედრო მმართველობისა, ასევე დებულება სამხედრო ბეგარისა და მუდმივი ჯარის შევსების შესახებ. რესპუბლიკის სამხედრო მმართველობის დებულების მიხედვით, საქართველოს შეიარაღებული ძალების უზენაესი ორგანო ეროვნული საბჭო იყო, რომლის აღმასრულებელი ორგანო მთავრობაა, ეს უკანასკნელი კი თავის უფლებას შეიარაღებული ძალების მიმართ სამხედრო სამინისტროს მეშვეობით ახორციელებდა. სამხედრო სამინისტროს სათავეში იდგა სამხედრო მინისტრი. ომის დროს, მთავრობის საგანგებო დეკრეტით, ინიშნებოდა მთავარსარდალი, რომელიც ოპერატიულ საქმეებში სრული დამოუკიდებლობით სარგებლობდა. რესპუბლიკის რეგულარული ჯარი შედგებოდა ორი ქვეითი დივიზიის, ერთი ცხენოსანი ბრიგადის, ერთი საარმიო არტილერიის ბრიგადის, სანაპირო ჯარის, საპიორთა ბატალიონის, სატექნიკო ბატალიონის, საავტომობილო ასეულის, ჯავშნოსანი ასეულისა და საავიაციო გუნდისაგან. ჯარის შევსება ხდებოდა საყოველთაო სამხედრო გაწვევის საფუძველზე. რეგულარული არმიის პირადი შემადგენლობა, ზურგის ნაწილებისა და სამხედრო სამინისტროს თანამშრომლების ჩათვლით, შეადგენდა 41 260 სამხედრო მოსამსახურეს. ამ რაოდენობის არმიის შენახვა ქვეყანას და მის ბიუჯეტს არ შეეძლო, ამიტომ 1919 ჩატარდა რეორგანიზაცია და პირადი შემადგენლობა მშვიდობიანობის პერიოდში 16 950 კაცამდე შემცირდა. ახალი ორგანიზაციის მიხედვით რეგულარულ ჯარში მშვიდობიანობის პერიოდში ირიცხებოდა: 3 საარმიო ქვეითი ბრიგადა; საარმიო არტილერიის დივიზიონი; ცხენოსანი რაზმი; სანაპირო რაზმი; საინჟინრო-სატექნიკო ძალები და სამხედრო სკოლა. ომის დროს ბრიგადები უნდა გაშლილიყო დივიზიებად, ხოლო ბატალიონები პოლკებად.
1920-1921 წლებში მცირე ცვლილებები შევიდა 1919 დამტკიცებულ შტატებში, რეგულარული არმიის პირადი შემადგენლობა 1920 წლის 25 ივნისის დეკრეტის საფუძველზე გაიზარდა 16 950-დან 19 630 კაცამდე.
- დიმიტრი სილაქაძე
[რედაქტირება] ლიტერატურა
- საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის სამართლებლივი აქტების კრებული, თბ., 1990;
- ბრძანება საქართველოს რესპუბლიკის მთავრობისა სამხედრო უწყების მიმართ, 1 აგვისტო 1919 წ., თბილისი №162;
- სცსა. ფ. 1836. აღწ. 1, საქ. 412.
[რედაქტირება] წყარო
საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა (1918-1921) ენციკლოპედია-ლექსიკონი
