ლილეჰამერის ზამთრის XVII ოლიმპიური თამაშები (1994)
.jpg)
ლილეჰამერის ზამთრის XVII ოლიმპიური თამაშები − ზამთრის XVII ოლიმპიური თამაშები ჩატარდა ნორვეგიაში, ლილეჰამერში 1994 წლის 12 -27 თებერვალს.
ისტორიაში პირველად, ზამთრისა და ზაფხულის ოლიმპიური თამაშების გზები გაიყარა და ისინი არა ერთსა და იმავე წელს, არამედ ორწლიანი ინტერვალით გაიმართა. ახლებურად ათვლა 1994 წლის ლილეჰამერის ზამთრის XVII თამაშებიდან დაიწყო. ლილეჰამერის ზამთრის თამაშები პირველი და ერთადერთია, რომელიც წინა ოლიმპიადიდან ორი წლის მერე ჩატარდა. ამასთან, ლილეჰამერი დღემდე ჩრდილოეთის ყველაზე უკიდურესი ქალაქია მათ შორის, ვისაც ხუთი რგოლით დამშვენებული თამაშების მსპინძლობის პატივი ხვდა წილად.
გაერთიანებული გუნდი, რომლითაც წინა ოლიმპიადაზე ყოფილი საბჭოთა კავშირის რამდენიმე ქვეყანა გამოდიოდა, ლილეჰამერში დაიშალა. დამოუკიდებელი ქვეყნების სახელით ოლიმპიადაზე გამოსვლას ლილეჰამერიდან დაუდეს სათავე ბელარუსმა, მოლდოვამ, რუსეთმა, სომხეთმა, უკრაინამ, უზბეკეთმა, ყაზახეთმა, ყირგიზეთმა და საქართველომ. ასევე დამოუკიდებლად, ოლიმპიადებზე დებიუტი ჰქონდათ ჩეხეთისა და სლოვაკეთის დელეგაციებს, რომლებიც მანამდე ჩეხოსლოვაკიის სახელით გამოდიოდნენ. იუგოსლავიის დაშლის შემდეგ ზამთრის თამაშებზე პირველად გამოვიდა ბოსნია და ჰერცოგოვინაც. თეთრ ოლიმპიადაზე დებიუტი ჰქონდა ამერიკის სამოას, ისრაელს და ტრინიდადი და ტობაგოს.
XVII თამაშები მნიშვნელოვანი იყო იმითაც, რომ ლილეჰამერისთვის შემოიღეს მკაცრი საკვალიფიკაციო სტანდარტები, რაც, თავის მხრივ, ზღუდავდა ისეთი სპორტსმენების მონაწილეობას, რომელთა მაჩვენებლებიც მინიმუმს ვერ აკმაყოფილებდა. შედეგად, შემცირდა „თბილი ქვეყნების“ წარმომადგენელთა რაოდენობა. ერთადერთი, რასაც ახალი წესი არ შეეხო, ბობსლეი აღმოჩნდა.
ლილეჰამერის თამაშებმა ჯერ კიდევ მის დაწყებამდე მიიპყრო ყურადღება. ფიგურულ ციგურაობაში ფავორიტ ამერიკელ ნენსი კერიგანს, მისთვის ტრავმის მიყენებისა და, შესაბამისად, გზიდან ჩამოშორების მიზნით, თანაგუნდელ ტონია ჰარდინგის ხელშეწყობით თავს დაესხნენ და ფეხებში კეტი ჩაარტყეს. მიუხედავად ამისა, კერიგანმა შეძლო და ლილეჰამერში მეორე ადგილი დაიკავა. ჰარდინგი მერვე აღმოჩნდა, მოგვიანებით კი, დანაშაული აღიარა.
ოლიმპიადამდე ორი კვირით ადრე მედლის მოპოვების ავსტრიელმა კანდიდატმა ულრიკე მაიერმა გარმიშ პარტენკირხენის სათხილამურო ტრასაზე სიცოცხლისთვის შეუთავსებელი მოტეხილობები მიიღო. არ გაუმართლა ნორვეგიელ ტრამპლინიდან მხტომელ ოლე გუნარ ფიდესტოლს. იგი ოლიმპიადის გახსნის ცერემონიალზე ტრამპლინიდან ოლიმპიური ჩირაღდნით უნდა გადმომხტარიყო და ამგვარად საპატიო მისია შეესრულებინა, მაგრამ საცდელი ნახტომისას დაშავდა. მისი ადგილი კი სტეინ გრუბენმა დაიკავა და შთამბეჭდავი ნახტომიც შეასრულა. ბრწყინვალე გამოდგა ოლიმპიადაც, როგორც ორგანიზებით, ისე მისი მიღწევებით.
სამგზის იზეიმეს ჩემპიონობა რუსმა მოთხილამურემ ლიუბოვ ეგოროვამ და ნორვეგიელმა მოციგურავემ იუჰან ულაფ კოსმა. ამასთან, კოსმა სამივე ოქრო მსოფლიოს რეკორდებით მოიგო.
მედლებით სიმრავლით საუკეთესო შედეგებით დაასრულა შეჯიბრებები იტალილელმა მოთხილამურემ მანუელა დი ჩენტამ, რომელმაც 5 მდელი დაისაკუთრა, მათ შორის 2 ოქროსი. აქვე ნორვეგიელმა ბიორნ დელიმ ალბერვილის 3 ოქროს, ლილეჰამერის 2 უმაღლესი ჯილდო და ორი ვერცხლის მედალი შემატა.
ციგურებით რბოლაში ოლიმპიადების მრავალგზის ჩემპიონებმა საკუთარი მონაგარი უფრო გაზარდეს. მაშ შორის, სამგზის ტრიუმფატორმა ამერიკელმა ბონი ბლერმა, რომელმაც ლილეჰამერში კიდევ 2 ოქრო მოიპოვა.
სამხრეთკორეელი კიმ იუნ-მი შორტ-ტრეკზე ქალთა გუნდურ ასპარეზობაში ჩემპიონობით (განურჩევლად სახეობისა) გახდა ზამთრის ოლიმპიადების ყველაზე ახალგაზრდა ქალი მედალოსანიც და ჩემპიონიც (გუნდურში. 2018 წლის ჩათვლით). კორეელმა ამას 13 წლისა და 83 დღისამ მიაღწია. ჰოკეიში ისტორიული შედეგი ჰქონდათ შვედებს. ისინი ზამთრის თამაშების ისტორიაში პირველად გახდნენ ჩემპიონები. ამგვარად, შვედეთი მოგვევლინა მეექვსე ქვეყნად, რომელმაც ჰოკეიში ოლიმპიური ჩემპიონობა იზეიმა.
