ავდანბატანი

ავდანბატან-ი (ოს. Авдæнбæттæн) – ტერმინი „Авдæнбæттæн“ კომპოზიტია, რომლის პირველი ნაწილი авдæн ოსურ ენაში „აკვანს“ აღნიშნავს, ხოლო მეორე – бæттæн „მიბმას“. „ჩაკვრას“.

ჩვილის აკვანში პირველი ჩაკვრის რიტუალი, რომელიც ახალნამშობიარევი ქალის დალოცვის წეს-ჩვეულებათა რიგში შედიოდა. დაბადებიდან მეოთხე დღეს ბავშვს კვლავ პირველგამბანველი ქალი დაბანდა და კერასთან მიიყვანდა. აქვე მოჰქონდათ გაწყობილი აკვანი და დედაბერი, რომელსაც ხელში რიტუალური კვერი ეკავა, კერიის მფარველი ანგელოზის („საფა“) სახელზე ლოცვას აღავლენდა:

„ვალართი საფა, დე, იყოს ეს ბავშვი შენი სტუმარი. ჩვენო პატრონო, წყალობას ნუ მოაკლებ მას, აბედნიერე იგი“.

შემდეგ ჩვილს აკვანში ჩააკრავდნენ და დედასთან გაიყვანდნენ. აღნიშნული რიტუალი პირველ შვილზე დედის მშობლების ოჯახში სრულდებოდა („ხუინდაჯი ბადინი“).

ლიტერატურა

• Миллер В. Ф. Осетинские этюды. Владикавказ, 1992;
• Бесаева Т. З. Материады по родильным обрядам осетин // Новое в этнографических и антропологических исследованиях. М., 1975; მისივე, Обряды и обычаи осетин, связанные с рождением ребёнка // ИСОНИИ. 1976, т. XXXI;
• Бесаева Т. М. Родильная обрядность // Осетины. Серия «Народы и Культуры». Ответственные редакторы З. Б. Цаллагова, Л. А. Чибиров. М., 2012.

წყარო

კავკასიის ხალხთა მითები და რიტუალები