ხსნის არმია
ხსნის არმია - ეს მოძრაობა ინგლისელი მეთოდისტების წრეში წარმოიშვა. დამაარსებელია მეთოდისტი მქადაგებელი უილიამ ბუთი, რომელიც დაუპირისპირდა თავისი ეკლესიის წესებს - დაფუძნებულს ანგლიკანურ ტრადიციებზე, მაგრამ სამაგიეროდ ახალი და მკაცრად უნიფიცირებული წესები შემოიღო.
უ. ბუთიმ 1861 წელს ინგლისში ჩამოაყალიბა ორგანიზაცია - „მოძრაობა საზოგადოების აღორძინებისათვის“, რომელსაც შემდეგ „ქრისტიანული მისია“ ეწოდა, 1878 წლიდან - „ხსნის არმია“. ამ სახელწოდების ეკლესიები მალე ამერიკის, ევროპისა და აზიის მრავალ ქვეყანაში გაფორმდა. შეიქმნა საერთაშორისო ორგანიზაცია, რომლის ცენტრი ვაშინგტონია.
უ. ბუთის სისტემა დაფუძნებულია სამხედრო დისციპლინასა და სტრუქტურაზე, კერძოდ, სუბორდინაცია-იერარქიაზე. ეკლესიებს ჯარისკაცები ემსახურებიან, რომელთა უფროსები ოფიცრები არიან, ოფიცერთა უფროსები - პოლკოვნიკები, პოლკოვნიკთა უფროსები - გენერლები. საერთაშორისო ალიანსს (ერთიან ეკლესიას) სათავეში მთავარსარდალი უდგას. ეკლესიის წევრები სამხედრო ფორმებით არიან შემოსილი, - მუნდირებით და ეპოლეტებით წოდებათა მიხედვით, თუმცა მათ ხელში იარაღს, ვერც ცივს და ვერც თბილს, ვერ ნახავთ. ამის მიუხედავად, აღნიშნული დენომინაცია (ეკლესია) დივიზიებისაგან, კორპუსებისა და ფორპოსტებისაგან შედგება. ერთმანეთს სამხედრო სალამს აძლევენ და ფიცსაც სამხედრო წესების შესაბამისად დებენ. აქვთ სასწავლებლები, რომელთაც კადეტთა სკოლა ჰქვია.
უ. ბუთისეული დენომინაციის თეოლოგია იგივე პროტესტანტული, ულტრაპროტესტანტული, თეოლოგიაა. ეკლესიოლოგია კი, დანარჩენი პროტესტანტული ეკლესიებისაგან განსხვავებით, საეკლესიო ტრადიციის სრულ იგნორირებაში მდგომარეობს. უარყოფილია არა მარტო საეკლესიო საიდუმლოებები, არამედ ნათლისღების რიტუალის შესრულების საჭიროებაც კი. არმიელების მტკიცებით, მთავარი ის ნათლისღებაა, რომელიც პიროვნების გულსა და გონებაში აღესრულება, რიტუალი ფუჭია და ამაო. ამის გამო ყურადღება პიროვნების ზნეობასა და წესიერებაზეა გადატანილი.
ღვთისმსახურება მარტივია. კრებები ტარდება როგორც დარბაზებში, ისე გარეთ, ხალხმრავალ ადგილებში. მიღებული ნორმაა მსვლელობები სასულე ორკესტრის თანხლებით. ხშირად წარმოითქმის საჯარო აღსარებები და მონანიებები. სიმღერები და ცეკვები უმეტესად მოდერნის სტილში სრულდება.
„არმიის“ მთავარ მიზანს ჰუმანიტარული მისია წარმოადგენს. ხსნიან უსახლკაროთა თავშესაფრებს, უფასო საავადმყოფოებსა და სასადილოებს; ეხმარებიან ლტოლვილებს, პენსიონერებს, ფიზიკურად და სულიერად შეჭირვებულებს ეროვნებისა და სარწმუნოების განუსხვავებლად. აქედან წარმოდგება სახელწოდება - ხსნის არმია.
„ხსნის არმიის“ ორგანიზაციები (ეკლესიები) დღეისათვის ასზე მეტ ქვეყანაში მოქმედებს. მისი ჯარისკაცები საქართველოში, თბილისში, პირველად 1993 წელს გამოჩნდნენ და, ქვეყნის ხელისუფლებასთან შეთანხმებით, ჰუმანიტარული საქმიანობის ფართო ქსელი გააბეს. მათ ორგანიზაციები თბილისის გარდა, ქუთაისში, გორში, რუსთავსა და ბათუმშიც აქვთ. „არმიელების“ ჰუმანიტარულმა დახმარებამ 1995-1996 წლებში საქართველოში შემოსული ყველა ჰუმანიტარული დახმარების 42% შეადგინა. ყველაზე კრიზისულ წლებში (1993-1994) მათ საქართველოში 13 800 ტონა პროდუქტი შემოიტანეს და 300 000 სულზე გაანაწილეს. 2000 წელს „არმიელთა“ უფასო სასადილოებში (თბილისი, გორი, გარდაბანი, რუსთავი, მარტყოფი, დედოფლისწყარო, ქუთაისი, ბათუმი, ქობულეთი) 7500 უპოვარი (ბენეფიციარი) იკვებებოდა.
„ხსნის არმიელთა“ საღვთისმსახურო შეკრებებში საქართველოს მასშტაბით დაახლოებით 800 კაცი მონაწილეობს.
