ბუალო ნიკოლა
ნიკოლა ბუალო-დეპრეო – (ფრანგ. (Nicolas Boileau-Despreaux, 1636-1711), ფრანგი კრიტიკოსი, პოეტი-სატირიკოსი, კლასიციზმის თეორეტიკოსი.
ბუალო პარიზში მდიდარი ბურჟუის, ადვოკატის და პარლამენტის ჩინოვნიკის ოჯახში დაიბადა. ბუალოს ბიოგრაფია არაფრითაა გამორჩეული. როგორც მისი წრის ახალგაზრდების უმრავლესობამ, ნიკოლამაც განათლება იეზუიტურ კოლეჯში მიიღო, შემდეგ სორბორნის უნივერსიტეტში ღვთისმეტყველებას და სამართალს სწავლობდა, თუმცა არც იურისპრუდენცია და არც სასულიერო კარიერა მისთვის მიმზიდველი არ აღმოჩნდა. მამის გარდაცვალების შემდეგ მატერიალურად დამოუკიდებელი გახდა, რამაც თავისუფალი არჩევანის საშუალება მისცა და ბუალომ თავი მთლიანად ლიტერატურას მიუძღვნა. (მარიკა მამაჩაშვილი)
საზოგადოებრივი მოღვაწეობა დაიწყო პოლემიკური დამოკიდებულების გამოხატვით პრეციოზული და ბურლესკური ლიტერატურული მიმდინარეობებისადმი. ჰორაციუსის გავლენით დაწერა დიდაქტიკური პოემა „პოეტური ხელოვნება“, რომელმაც შექმნა ეპოქა ევროპის ესთეტიკური აზრის და ლიტერატურული კრიტიკის ისტორიაში. მისი ესთეტიკის უმთავრეს პრინციპად იქცა გონების უპირატესობის აღიარება. ჭეშმარიტება, დადგენილი გონების მიერ, უტოლდება მშვენიერს და იგი „ბუნებრივია“ (რეალურია); ამ გზით ხელოვანი „ბაძავს“ ბუნებას და წვდება მშვენიერის არსს. მასვე ეკუთვნის აბსტრაქტული ტიპიზაციის იდეა, რომელსაც ასევე ეკისრებოდა ადამიანის სულიერი არსის გადმოცემა. მისი შეხედულებით, პერსონაჟი უნდა ყოფილიყო სულიერად ამაღლებული ადამიანი, რომელშიც განთავსებული იქნებოდა საკაცობრიო პრობლემები. იგი უარყოფდა ხალხურ შემოქმედებას და მათ შორის ხალხურ თეატრს (ფარსს), როგორც დაბალი გემოვნებისათვის განკუთვნილ ხელოვნებას „პოეტური ხელოვნების“ მესამე სიმღერაში იგი ახდენს სამი პოეტური ჟანრის – ეპოპეის, ტრაგედიის და კომედიის კანონიზებას. ტრაგედიის დახასიათებაში იგი ეყრდნობა რასინის შემოქმედებას, უფრო კრიტიკულია კორნელის მიმართ, რომელიც, მისი აზრით, ხშირად არღვევს „გონებით ვნებათა დაოკების“ პრინციპს. კომედიაში სანიმუშო დრამატურგად იგი თვლის ტერენციუსს და არა მოლიერს, რომელიც, მისი აზრით, „მეტისმეტად ემეგობრება ხალხს“. იგი მოითხოვდა კლასიციზმისათვის დამახასიათებელ სამი ერთიანობის პრინციპის განუხრელ დაცვას, დიალოგისა და თხრობის თანმიმდევრულობას, პიესის ყოველ აქტში მოქმედების დაძაბვას. სამსახიობო ხელოვნებაში იგი მომხრე იყო წამღერებითი დეკლამაციის, გამომსახველი, მხატვრული ჟესტის. მისმა თეორიულმა შეხედულებებმა ხელი შეუწყო თეატრალური ხელოვნების ინტელექტუალიზაციის პროცესს.
