პლანიმეტრია
(ახალი გვერდი: '''პლანიმეტრია''' – (ტერმინი შექმნილია შუა საუკუნეებში. მასში გ...) |
|||
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
'''პლანიმეტრია''' – (ტერმინი შექმნილია შუა საუკუნეებში. მასში გაერთიანებულია ორი სიტყვა: ლათინ. planum – „სიბრტყე“, ბერძნ. μετρεω – „ვზომავ“) – [[ელემენტარული გეომეტრია|ელემენტარული გეომეტრიის]] ნაწილი, რომელიც სწავლობს [[სიბრტყე (გეომეტრია)|სიბრტყე]]ზე მდებარე ფიგურების თვისებებს. | '''პლანიმეტრია''' – (ტერმინი შექმნილია შუა საუკუნეებში. მასში გაერთიანებულია ორი სიტყვა: ლათინ. planum – „სიბრტყე“, ბერძნ. μετρεω – „ვზომავ“) – [[ელემენტარული გეომეტრია|ელემენტარული გეომეტრიის]] ნაწილი, რომელიც სწავლობს [[სიბრტყე (გეომეტრია)|სიბრტყე]]ზე მდებარე ფიგურების თვისებებს. | ||
| − | სასკოლო კურსის პლანიმეტრიის ძირითადი ცნებებია „[[წერტილი (გეომეტრია)|წერტილი]]“, „[[წრფე]]“, „[[სიბრტყე (გეომეტრია)|სიბრტყე]]“ და „[[მანძილი (გეომეტრია)|მანძილი]]“ (ორ | + | სასკოლო კურსის პლანიმეტრიის ძირითადი ცნებებია „[[წერტილი (გეომეტრია)|წერტილი]]“, „[[წრფე]]“, „[[სიბრტყე (გეომეტრია)|სიბრტყე]]“ და „[[მანძილი (გეომეტრია)|მანძილი]]“ ([[მანძილი ორ წერტილს შორის|ორ წერტილს შორის]]); აგრეთვე ზოგიერთი ზოგადმათემატიკური ცნება, როგორიცაა „[[სიმრავლე]]“, „[[ასახვა |ასახვა]]“ და სხვა. |
| − | პლანიმეტრია შეიცავს საკითხებს: 1. შესავალი (მასში მოცემულია ფიგურის ცნება, როგორც წერტილთა სიმრავლე, შეისწავლება მანძილის თვისებები, განისაზღვრება აქსიომისა და თეორემის ცნება და სხვა ცნებები). 2. სიბრტყის გადაადგილება (მოძრაობა, იზომეტრია), ე. ი. სიბრტყის გარდაქმნა, რომელიც ინარჩუნებს მანძილს წერტილებს შორის. 3. პარალელობა. 4. სამკუთხედების აგება. ოთხკუთხედები. 5. მრავალკუთხედები და მათი ფართობები. 6. წრეწირი და წრე. 7. მსგავსება და ჰომოთეტია. 8. ტრიგონომეტრიული ფუნქციები. 9. მეტრული თანაფარდობები სამკუთხედში. 10. ჩახაზული და შემოხაზული მრავალკუთხედები. 11. წრეწირის სიგრძე და წრის ფართობი. | + | პლანიმეტრია შეიცავს საკითხებს: |
| + | 1. შესავალი (მასში მოცემულია [[ფიგურა (გეომეტრიული)|ფიგურის]] ცნება, როგორც წერტილთა [[სიმრავლე]], შეისწავლება მანძილის თვისებები, განისაზღვრება [[აქსიომა|აქსიომისა]] და [[თეორემა|თეორემის]] ცნება და სხვა ცნებები). | ||
| + | 2. სიბრტყის გადაადგილება ([[მოძრაობა |მოძრაობა]], [[იზომეტრია]]), ე. ი. სიბრტყის [[გარდაქმნა (მათემატიკაში)|გარდაქმნა]], რომელიც ინარჩუნებს მანძილს წერტილებს შორის. | ||
| + | 3. [[პარალელი|პარალელობა]]. | ||
| + | 4. [[სამკუთხედი|სამკუთხედების]] აგება. [[ოთხკუთხედი|ოთხკუთხედები]]. | ||
| + | 5. [[მრავალკუთხედი|მრავალკუთხედები]] და მათი [[ფართობი (გეომეტრია)|ფართობები]]. | ||
| + | 6. [[წრეწირი]] და [[წრე]]. | ||
| + | 7. [[მსგავსება (გეომეტრიული ცნება)|მსგავსება]] და [[ჰომოთეტია]]. | ||
| + | 8. [[ტრიგონომეტრიული ფუნქციები]]. | ||
| + | 9. [[მეტრი (სიგრძის ერთეული)|მეტრული]] თანაფარდობები სამკუთხედში. | ||
| + | 10. ჩახაზული და შემოხაზული მრავალკუთხედები. | ||
| + | 11. წრეწირის სიგრძე და წრის ფართობი. | ||
| − | ყველაზე უფრო სრულად და სისტემატიზებული სახით პლანიმეტრია პირველად ჩამოაყალიბა ბერძენმა მათემატიკოსმა | + | ყველაზე უფრო სრულად და სისტემატიზებული სახით პლანიმეტრია პირველად ჩამოაყალიბა ბერძენმა მათემატიკოსმა [[ევკლიდე]]მ (ძვ. წ.ა. IV ს-ში) თავის ნაშრომში „[[ევკლიდეს საწყისები|საწყისები]]“, რომელიც შეიცავს 13 წიგნს. |
| + | |||
| + | |||
| + | ==წყარო== | ||
| + | [[მათემატიკის ენციკლოპედიური ლექსიკონი]] | ||
| + | |||
| + | [[კატეგორია:გეომეტრია]] | ||
15:38, 14 ნოემბერი 2023-ის ვერსია
პლანიმეტრია – (ტერმინი შექმნილია შუა საუკუნეებში. მასში გაერთიანებულია ორი სიტყვა: ლათინ. planum – „სიბრტყე“, ბერძნ. μετρεω – „ვზომავ“) – ელემენტარული გეომეტრიის ნაწილი, რომელიც სწავლობს სიბრტყეზე მდებარე ფიგურების თვისებებს.
სასკოლო კურსის პლანიმეტრიის ძირითადი ცნებებია „წერტილი“, „წრფე“, „სიბრტყე“ და „მანძილი“ (ორ წერტილს შორის); აგრეთვე ზოგიერთი ზოგადმათემატიკური ცნება, როგორიცაა „სიმრავლე“, „ასახვა“ და სხვა.
პლანიმეტრია შეიცავს საკითხებს: 1. შესავალი (მასში მოცემულია ფიგურის ცნება, როგორც წერტილთა სიმრავლე, შეისწავლება მანძილის თვისებები, განისაზღვრება აქსიომისა და თეორემის ცნება და სხვა ცნებები). 2. სიბრტყის გადაადგილება (მოძრაობა, იზომეტრია), ე. ი. სიბრტყის გარდაქმნა, რომელიც ინარჩუნებს მანძილს წერტილებს შორის. 3. პარალელობა. 4. სამკუთხედების აგება. ოთხკუთხედები. 5. მრავალკუთხედები და მათი ფართობები. 6. წრეწირი და წრე. 7. მსგავსება და ჰომოთეტია. 8. ტრიგონომეტრიული ფუნქციები. 9. მეტრული თანაფარდობები სამკუთხედში. 10. ჩახაზული და შემოხაზული მრავალკუთხედები. 11. წრეწირის სიგრძე და წრის ფართობი.
ყველაზე უფრო სრულად და სისტემატიზებული სახით პლანიმეტრია პირველად ჩამოაყალიბა ბერძენმა მათემატიკოსმა ევკლიდემ (ძვ. წ.ა. IV ს-ში) თავის ნაშრომში „საწყისები“, რომელიც შეიცავს 13 წიგნს.
