ნაროულა
(→წყარო) |
|||
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
| − | '''ნაროულა''' – მდინარე [[საქართველო]]ში, უკანაფშავში, დუშეთის მუნიციპალიტეტში, სათავეს იღებს ფშავ-ხევსურეთის კავკასიონის სამხრეთ კალთაზე, წყაროსმთასთან, ჩამოუდის სოფ ცაბაურთას, ფშავის არაგვის მარჯვენა შენაკადი. | + | '''ნაროულა''' – [[მდინარე]] [[საქართველო]]ში, უკანაფშავში, დუშეთის მუნიციპალიტეტში, სათავეს იღებს ფშავ-ხევსურეთის კავკასიონის სამხრეთ კალთაზე, წყაროსმთასთან, ჩამოუდის სოფ ცაბაურთას, ფშავის არაგვის მარჯვენა შენაკადი. |
| − | + | ====სახელწოდება==== | |
| + | სახელწოდება ნაროულას ხევი [[ანა კალანდაძე|ანა კალანდაძის]] პოეზიაშიც არის დადასტურებული: | ||
„ციხეგორს გალობს ბულბული, <br /> | „ციხეგორს გალობს ბულბული, <br /> | ||
| ხაზი 13: | ხაზი 14: | ||
::ნაროულაზე დარბოდა ერთი თავპირდამტვრეული“ | ::ნაროულაზე დარბოდა ერთი თავპირდამტვრეული“ | ||
| − | სახელწოდება ნაროულა -ურ-ა (||-ულ-ა) [[სუფიქსი]]თ არის გაფორმებული. ეს სუფიქსი საკმაოდ ხშირად ფიგურირებს არაგვის ხეობის [[ფშავი]]ს, [[ერწო-თიანეთი]]ს, აგრეთვე, ცენტრალური [[ქართლი]]სა და | + | სახელწოდება ნაროულა -ურ-ა (||-ულ-ა) [[სუფიქსი]]თ არის გაფორმებული. ეს სუფიქსი საკმაოდ ხშირად ფიგურირებს არაგვის ხეობის [[ფშავი]]ს, [[ერწო-თიანეთი]]ს, აგრეთვე, ცენტრალური [[ქართლი]]სა და დასავლურ ჰიდრონიმიაში. ამ [[სუფიქსი]]თ უპირატესად პატარა მდინარე-ხევის კონკრეტული გეოგრაფიული ობიექტისადმი (მთა, ტყე, სოფელი, დაბა…) კუთვნილება გადმოიცემა: ჩარგალი- ჩარგლ-ურა, დიღომი – დიღმ-ურ-ა, ხატხევი – ხატხე-ურ-ა, ლაშე – ლაშ-ურ-ა და სხვ. მრავალი. ამ შემთხვევაშიც ამოსავალი ჩანს მთის სახელი ნარა „ნარით დაფარული ადგილი, მთა“, რომელსაც ულ-ა სუფიქსის დართვით ბოლოკიდური [[ა]] [[ასიმილაცია (ენათმეცნიერება)|ასიმილაციის]] წესით [[ო]] [[ხმოვნები|ხმოვნად]] ქცეულა: ნარაულ-ა – ნარ-ულ-ა. |
| − | დასავლურ ჰიდრონიმიაში. ამ | + | |
| − | დიღმ-ურ-ა, ხატხევი – ხატხე-ურ-ა, ლაშე – ლაშ-ურ-ა | + | |
| − | „ნარით დაფარული ადგილი, მთა“, რომელსაც ულ-ა სუფიქსის დართვით ბოლოკიდური [[ა]] [[ასიმილაცია (ენათმეცნიერება)|ასიმილაციის]] წესით [[ო]] [[ხმოვნები|ხმოვნად]] ქცეულა: ნარაულ-ა – ნარ-ულ-ა. | + | |
მიმდინარე ცვლილება 15:25, 19 მაისი 2024 მდგომარეობით
ნაროულა – მდინარე საქართველოში, უკანაფშავში, დუშეთის მუნიციპალიტეტში, სათავეს იღებს ფშავ-ხევსურეთის კავკასიონის სამხრეთ კალთაზე, წყაროსმთასთან, ჩამოუდის სოფ ცაბაურთას, ფშავის არაგვის მარჯვენა შენაკადი.
[რედაქტირება] სახელწოდება
სახელწოდება ნაროულას ხევი ანა კალანდაძის პოეზიაშიც არის დადასტურებული:
„ციხეგორს გალობს ბულბული,
ციხეგორს მოულხენია…
ქვემოთ არაგვი გუგუნებს
და ნაროულას ხევისა.“
ტოპონიმი (აგრეთვე ჰიდრონიმი) ნაროულა ფშაურ ხალხურ პოეზიაშიც ხშირად იჩენს თავს:
- „პირაღმ ვეღარ მობრუნდება ქათამ თავქვე გაქცეული,
- ნაროულაზე დარბოდა ერთი თავპირდამტვრეული“
- „პირაღმ ვეღარ მობრუნდება ქათამ თავქვე გაქცეული,
სახელწოდება ნაროულა -ურ-ა (||-ულ-ა) სუფიქსით არის გაფორმებული. ეს სუფიქსი საკმაოდ ხშირად ფიგურირებს არაგვის ხეობის ფშავის, ერწო-თიანეთის, აგრეთვე, ცენტრალური ქართლისა და დასავლურ ჰიდრონიმიაში. ამ სუფიქსით უპირატესად პატარა მდინარე-ხევის კონკრეტული გეოგრაფიული ობიექტისადმი (მთა, ტყე, სოფელი, დაბა…) კუთვნილება გადმოიცემა: ჩარგალი- ჩარგლ-ურა, დიღომი – დიღმ-ურ-ა, ხატხევი – ხატხე-ურ-ა, ლაშე – ლაშ-ურ-ა და სხვ. მრავალი. ამ შემთხვევაშიც ამოსავალი ჩანს მთის სახელი ნარა „ნარით დაფარული ადგილი, მთა“, რომელსაც ულ-ა სუფიქსის დართვით ბოლოკიდური ა ასიმილაციის წესით ო ხმოვნად ქცეულა: ნარაულ-ა – ნარ-ულ-ა.
