ლოგარითმული ცხრილები
ლოგარითმული ცხრილები – ცხრილები, რომლებიც შეიცავენ დადებითი რიცხვების ლოგარითმების მანტისებს (დადებით ათწილად ნაწილებს). ასეთი ცხრილები არსებობს ოთხნიშნა (შეიცავს მანტისის ოთხ ნიშანს), ხუთნიშნა და მეტი მნიშვნელობების.
პირველი ლოგარითმული ცხრილები გამოაქვეყნა ჯ. ნეპერმა (1614). სპეციალური მიზნებისათვის შედგენილი ეს ცხრილები შეიცავდნენ ტრიგონომეტრიული ფუნქციების ლოგარითმებს e ფუძით. შემდგომში, ნეპერის ცხრილებთან მიახლოებული ლოგარითმული ცხრილები გამოსცა შვეიცარიელმა მათემატიკოსმა ი. ბიურგიმ (1620).
1617 წელს ბრიგსმა გამოაქვეყნა ათობითი ლოგარითმების 14-ნიშნა ცხრილები ნატურალური რიცხვებისათვის 1-დან 1000-მდე, ხოლო შემდეგ (1624) მან გამოაქვეყნა 14-ნიშნა ლოგარითმული ცხრილები 1-დან 20 000-მდე და 90 000-დან 100 000-მდე რიცხვებისათვის.
ჰოლანდიელმა მათემატიკოსმა ა. ბლაკმა გამოაქვეყნა (1628) ბრიგსის ცხრილების მეორე გამოცემა, ამასთანავე შეავსო იგი ადრე გამოტოვებული 20 000-დან 90 000-მდე რიცხვებისათვის. ეს ცხრილები იყო არა 14 - ნიშნა, არამედ 10 - ნიშნა. ამ ცხრილების გამოყენება დაიწყეს მრავალ ქვეყანაში.
რუსულ ენაზე ლოგარითმული ცხრილები გამოიცა მხოლოდ 1703 წელს, შემდეგ კი 1716 წელს 1-დან 10 000-მდე რიცხვებისათვის (ანდრეი ფარხვანსონი, ლეონტი მაგნიცკი).
მრავალ ქვეყანაში გამოცემულ ლოგარითმულ ცხრილებს შორის ყველაზე მეტად გავრცელებულია გ. ვეგას შვიდნიშნა ცხრილები, რომლებითაც ახლაც სარგებლობენ.