დიდი მეჯვრისხევი
დიდი მეჯვრისხევი - სოფელი აღმოსავლეთ საქართველოში, შიდა ქართლში, გორის მუნიციპალიტეტში. ისტორიული მეჯვრისხევი, მდებარეობს შიდა ქართლის ვაკეზე, გორიდან 20 კმ-ზე, მდ. მეჯუდის მარცხენა ნაპირზე.
სოფელი უძველესი დროიდან ყოფილა დასახლებული, რასაც მოწმობს მის ტერიტორიაზე ნაპოვნი ბრინჯაოს ცულები, შუბები და სხვ. სამეურნეო თუ საბრძოლო დანიშნულების იარაღი. იგი მნიშვნელოვან სავაჭრო გზაზე მდებარეობდა და V-XVII საუკუნეებში აქტიურად იყო ჩართული ქვეყნის პოლიტიკურ და ეკონომიურ ცხოვრებაში.
მეჯვრისხევი ქართლის რეგიონში განთქმული იყო მოჭიქული თიხის ჭურჭლის წარმოებით. ჭიქურის დასამზადებლად იყენებდნენ სოფლის მიდამოებში არსებულ კვარცის ქვიშას. მეჯვრისხევში 1605 წ. საზაფხულოდ იდგა და მოულოდნელად გარდაიცვალა ქართლის მეფე გიორგი X.
XVIII ს. დასაწყისში აქ ლეკებთან ბრძოლაში დამარცხდა და დაიღუპა ოსმალთა გარნიზონის სარდალი გორის ფაშა. ლეკების ალაგმვა შესძლო მხოლოდ ძლიერმა ფეოდალმა გივი ამილახვარმა, რომელმაც ქართველთა ლაშქრით სოფელთან ბრძოლა გაუმართა მტერს და სასტიკად დაამარცხა იგი.
XIX საიკუნის 80-იან წწ. მეჯვრისხევი წარმოადგენდა ახლომდებარე სოფლების ცენტრს და მნიშვნელოვან როლს ასრულებდა ამ მხარის საზოგადოებრივ, ეკონომიკურ და კულტურულ ცხოვრებაში. აქ სისტემატურად იმართებოდა ბაზრობები, ჩამოყალიბებული იყო ადგილ. თეატრალური წრე.
იხილე აგრეთვე
- ერისთავების სახლი
- მირმანოზ ერისთავის ციხე-სასახლე
- ანასტასია ერისთავ-ხოშტარიას სახლ-მუზეუმი
- დიდი მეჯვრისხევის კვირაცხოვლის ეკლესია
- დიდი მეჯვრისხევის უსანეთის ეკლესია
- დიდი მეჯვრისხევის ღვთისმშობლის გუმბათოვანი ეკლესია
- დიდი მეჯვრისხევის ღვთისმშობლის ეკლესია
- დიდი მეჯვრისხევის ღვთისმშობლის ეკლესია
- დიდი მეჯვრისხევის წმინდა გიორგი
