ჩიბუხასებრნი
ჩიბუხასებრნი (ლათ. Scolopacidae) − ფრინველთა ოჯახი მეჭვავიასნაირთა რიგიდან. ჩიბუხასებრთა ოჯახის წარმომადგენლები საშუალო სიდიდის ფრინველებია. აქვთ სწორი და საკმაოდ გრძელი ნისკარტი, მოკლე გალო, მაგრამ თითები მოგრძო, ფრთები ბლაგვი, ხოლო კუდი – მომრგვალებული. საჭის ბუმბულები 12-დან 32-მდე შეიძლება იყოს. სმენის ხვრელები განლაგებულია დაახლოებით თვალბუდის შუა ნაწილის ქვეშ და არა მის უკან, როგორც ეს სხვა მეჭვავიასნაირებშია. ნისკარტზედა ოდნავ გრძელი, წვერო ქვემოთ მოხრილი და გადმოშვერილია ნისკარტქვედაზე. ნისკარტის ბოლო მესამედი ელასტიკური, რამდენადმე შებრტყელებული და ხორკლიანია. ნისკარტის ამ ნაწილის უჯრედებში ნერვული ბოჭკოების დაბოლოებანი შეხების გრძნობის უნარს ანიჭებენ მას, რასაც გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს ფრინველის მიერ რბილ გრუნტში ცხოველური საკვების მოპოვებაში. ნესტოები განლაგებულია ნისკარტზედას ძირში. ღარები, რომლებშიაც ნესტოებია, ზოგიერთ სახეობაში აღწევენ ნისკარტზედას ორ მესამედამდე, ხოლო სხვებში – თითქმის ნისკარტის წვერომდე. ფრთის წვეროს წარმოქმნის პირველი, ან პირველი ორი მომქნევი. წაგრძელებული მეორე რიგის მომქნევები თითქმის აღწევენ დაკეცილი ფრთის წვერომდე. ოჯახის წარმომადგენლებს შორის, ყველაზე უფრო ფართო ფრთა ტყის ქათამს აქვს.
გალო თითქმის ორჯერ მოკლეა ნისკარტზე. შუა თითიც გალოზე გრძელია, ან იშვიათად მისი ტოლია. თითებს შორის აპკი არაა. სქესობრივი, ასაკობრივი და სეზონური დიმორფიზმი შეფერილობაში მეტად უმნიშვნელოა.
ჩიბუხასებრთა წარმომადგენლები ბინადრობენ ნაირგვარი ტიპის ჭაობებში, როგორც ტყის, ისე ტყე-ველისა და ტუნდრის ზონებში. გავრცელებული არიან მთელ მსოფლიოში. ჩიბუხასებრთა ოჯახის ფრინველებს მეტად დიდი სპორტული სანადირო, ნაწილობრივ სარეწაო მნიშვნელობა აქვთ.
ოჯახი შეიცავს 6 გვარს, რომელთაგან საქართველოში მოიპოვება 3 გვარის წარმომადგენლები.
- ტყის ქათამი (ლათ. Scolopax)
- ჩიბუხა (ლათ. Capella)
- ჩიბუხელა (ლათ. Lymnocryptes)
