სინაგოგა
(→წყარო) |
|||
| (ერთი მომხმარებლის 3 შუალედური ვერსიები არ არის ნაჩვენები.) | |||
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
[[ფაილი:Sinagoga TbilisSi.jpg|thumb|250პქ|სინაგოგა თბილისში]] | [[ფაილი:Sinagoga TbilisSi.jpg|thumb|250პქ|სინაგოგა თბილისში]] | ||
| − | '''სინაგოგა''' - ებრაელ მორწმუნეთა სალოცავი სახლი | + | '''სინაგოგა''' - [[ებრაელები|ებრაელ]] მორწმუნეთა სალოცავი სახლი [[პალესტინა]]ში და პალესტინის ფარგლებს გარეთ. იგი არსებობდა და არსებობს ყველგან, სადაც კი ებრაელები ცხოვრობდნენ და ცხოვრობენ. სინაგოგაში ასრულებენ ღვთის მსახურებას, კითხულობენ [[ბიბლია|ბიბლიას]], მართავენ [[რიტუალი|რიტუალებს]]. |
| − | [[იერუსალიმის ტაძარი|იერუსალიმის პირველი ტაძრის]] დანგრევის (ძვ. წ. 686) შემდეგ ღვთისმსახურება კარდინალურად იცვლება. რელიგიური და საზოგადოებრივი ცხოვრების ცენტრად სინაგოგა იქცა. სინაგოგაში აუცილებლად უნდა იყოს სპეციალური სათავსო, რომელშიც თორის გრაგნილები ინახება, იგი ემიჯნება კედელს, რომელიც იერუსალიმისაკენ იყურება. დარბაზის ცენტრში არის ბიმი, ამაღლებული ადგილი მაგიდით | + | [[იერუსალიმის ტაძარი|იერუსალიმის პირველი ტაძრის]] დანგრევის (ძვ. წ. 686) შემდეგ ღვთისმსახურება კარდინალურად იცვლება. რელიგიური და საზოგადოებრივი ცხოვრების ცენტრად სინაგოგა იქცა. სინაგოგაში აუცილებლად უნდა იყოს სპეციალური სათავსო, რომელშიც [[თორა|თორის]] გრაგნილები ინახება, იგი ემიჯნება კედელს, რომელიც იერუსალიმისაკენ იყურება. დარბაზის ცენტრში არის ბიმი, ამაღლებული ადგილი მაგიდით თორის საკითხავად. |
| − | სინაგოგის ატრიბუტებია: მენორა – შვიდსანთლიანი შანდალი, რომელიც იერუსალიმის ტაძრის შანდლის | + | სინაგოგის ატრიბუტებია: მენორა – შვიდსანთლიანი შანდალი, რომელიც იერუსალიმის ტაძრის შანდლის [[სიმბოლო]]ა, ლომისა და არწივის გამოსახულებიანი [[კიდობანი]] თორის გრაგნილით, ქვის დაფები [[ათი მცნება|ათი მცნების]] საწყისი სიტყვებით და [[დავითი|დავითის]] ექვსქიმიანი ვარსკვლავი – მოგენდავიდი, რომელიც გადმოცემის თანახმად, მეფე დავითის [[ფარი|ფარზე]] იყო აღბეჭდილი. რამდენადაც [[იუდაიზმი|იუდაიზმში]] ღმერთს ხატება არ გააჩნია, საკრებულოში ღმერთისა და ასევე ადამიანის გამოსახვა აკრძალულია. |
სინაგოგაში მსახურებისას ცენტრალურ ფიგურას რაბი ([[რაბინი]]) წარმოადგენს. სეფარადულ თემში კი ამ ფუნქციას ხახამი – რელიგიური ტრადიციის დიპლომირებული მცოდნე ასრულებს, რომელიც უფლებამოსილია დამოძღვროს კეჰილა, რელიგიურ სასამართლოში მიიღოს მონაწილეობა, ასწავლოს რელიგიურ სასწავლებელში. [[ორთოდოქსი|ორთოდოქსულ]] იუდაიზმში რაბინი მხოლოდ მამაკაცი შეიძლება იყოს, მაგრამ არაორთოდოქსულ ნაკადში ეს შესაძლებლობა ქალებსაც ეძლევათ. | სინაგოგაში მსახურებისას ცენტრალურ ფიგურას რაბი ([[რაბინი]]) წარმოადგენს. სეფარადულ თემში კი ამ ფუნქციას ხახამი – რელიგიური ტრადიციის დიპლომირებული მცოდნე ასრულებს, რომელიც უფლებამოსილია დამოძღვროს კეჰილა, რელიგიურ სასამართლოში მიიღოს მონაწილეობა, ასწავლოს რელიგიურ სასწავლებელში. [[ორთოდოქსი|ორთოდოქსულ]] იუდაიზმში რაბინი მხოლოდ მამაკაცი შეიძლება იყოს, მაგრამ არაორთოდოქსულ ნაკადში ეს შესაძლებლობა ქალებსაც ეძლევათ. | ||
| − | სინაგოგაში ღვთისმსახურების დროს ლოცულობენ ერთად და ინდივიდუალურადაც, კითხულობენ თორას, გუნდი კანტორის ხელმძღვანელობით გალობს. შაბათობით და დღესასწაულებზე იკითხება წინასწარმეტყველებები. ორთოდოქსულ სინაგოგაში ქალების ადგილი გამოყოფილია ან ისინი იარუსზე სხედან. რეფორმირებულ სინაგოგაში ქალები და მამაკაცები ერთად სხდებიან. სინაგოგაში, როგორც წესი, სარიტუალო განბანისათვის (მიკვა) ცალკე ადგილია მიჩენილი. | + | სინაგოგაში ღვთისმსახურების დროს [[ლოცვა|ლოცულობენ]] ერთად და ინდივიდუალურადაც, კითხულობენ თორას, [[გუნდი (მუსიკა)|გუნდი]] კანტორის ხელმძღვანელობით გალობს. შაბათობით და დღესასწაულებზე იკითხება წინასწარმეტყველებები. ორთოდოქსულ სინაგოგაში ქალების ადგილი გამოყოფილია ან ისინი იარუსზე სხედან. რეფორმირებულ სინაგოგაში ქალები და მამაკაცები ერთად სხდებიან. სინაგოგაში, როგორც წესი, სარიტუალო განბანისათვის (მიკვა) ცალკე ადგილია მიჩენილი. |
| ხაზი 15: | ხაზი 15: | ||
== წყარო == | == წყარო == | ||
*ბარბაქაძე ლია. ჯიბის ცნობარი მართლმორწმუნე ქრისტიანისათვის; თბილისი, 2013 წ. | *ბარბაქაძე ლია. ჯიბის ცნობარი მართლმორწმუნე ქრისტიანისათვის; თბილისი, 2013 წ. | ||
| − | *რელიგიები საქართველოში | + | *[[რელიგიები საქართველოში]] |
[[კატეგორია:რელიგია]] | [[კატეგორია:რელიგია]] | ||
[[კატეგორია:იუდაიზმი]] | [[კატეგორია:იუდაიზმი]] | ||
| − | [[კატეგორია: | + | [[კატეგორია:ებრაელთა სალოცავები]] |
მიმდინარე ცვლილება 20:56, 19 ივნისი 2023 მდგომარეობით
სინაგოგა - ებრაელ მორწმუნეთა სალოცავი სახლი პალესტინაში და პალესტინის ფარგლებს გარეთ. იგი არსებობდა და არსებობს ყველგან, სადაც კი ებრაელები ცხოვრობდნენ და ცხოვრობენ. სინაგოგაში ასრულებენ ღვთის მსახურებას, კითხულობენ ბიბლიას, მართავენ რიტუალებს.
იერუსალიმის პირველი ტაძრის დანგრევის (ძვ. წ. 686) შემდეგ ღვთისმსახურება კარდინალურად იცვლება. რელიგიური და საზოგადოებრივი ცხოვრების ცენტრად სინაგოგა იქცა. სინაგოგაში აუცილებლად უნდა იყოს სპეციალური სათავსო, რომელშიც თორის გრაგნილები ინახება, იგი ემიჯნება კედელს, რომელიც იერუსალიმისაკენ იყურება. დარბაზის ცენტრში არის ბიმი, ამაღლებული ადგილი მაგიდით თორის საკითხავად.
სინაგოგის ატრიბუტებია: მენორა – შვიდსანთლიანი შანდალი, რომელიც იერუსალიმის ტაძრის შანდლის სიმბოლოა, ლომისა და არწივის გამოსახულებიანი კიდობანი თორის გრაგნილით, ქვის დაფები ათი მცნების საწყისი სიტყვებით და დავითის ექვსქიმიანი ვარსკვლავი – მოგენდავიდი, რომელიც გადმოცემის თანახმად, მეფე დავითის ფარზე იყო აღბეჭდილი. რამდენადაც იუდაიზმში ღმერთს ხატება არ გააჩნია, საკრებულოში ღმერთისა და ასევე ადამიანის გამოსახვა აკრძალულია.
სინაგოგაში მსახურებისას ცენტრალურ ფიგურას რაბი (რაბინი) წარმოადგენს. სეფარადულ თემში კი ამ ფუნქციას ხახამი – რელიგიური ტრადიციის დიპლომირებული მცოდნე ასრულებს, რომელიც უფლებამოსილია დამოძღვროს კეჰილა, რელიგიურ სასამართლოში მიიღოს მონაწილეობა, ასწავლოს რელიგიურ სასწავლებელში. ორთოდოქსულ იუდაიზმში რაბინი მხოლოდ მამაკაცი შეიძლება იყოს, მაგრამ არაორთოდოქსულ ნაკადში ეს შესაძლებლობა ქალებსაც ეძლევათ.
სინაგოგაში ღვთისმსახურების დროს ლოცულობენ ერთად და ინდივიდუალურადაც, კითხულობენ თორას, გუნდი კანტორის ხელმძღვანელობით გალობს. შაბათობით და დღესასწაულებზე იკითხება წინასწარმეტყველებები. ორთოდოქსულ სინაგოგაში ქალების ადგილი გამოყოფილია ან ისინი იარუსზე სხედან. რეფორმირებულ სინაგოგაში ქალები და მამაკაცები ერთად სხდებიან. სინაგოგაში, როგორც წესი, სარიტუალო განბანისათვის (მიკვა) ცალკე ადგილია მიჩენილი.
[რედაქტირება] წყარო
- ბარბაქაძე ლია. ჯიბის ცნობარი მართლმორწმუნე ქრისტიანისათვის; თბილისი, 2013 წ.
- რელიგიები საქართველოში
