ვაჟა-ფშაველა:   გაზაფხული

პროექტი: ბიბლიოთეკა სკოლას  

 


 

 
ალუდა ქეთელაური ამოდის ნათდება ბახტრიონი გაზაფხული
       
გველისმჭამელი გმირის იდეალი ფშაურ პოეზიის გამოხატულებით დავით გურამიშვილის ხსოვნას დამსეტყვე, ცაო, დამსეტყვე
       
ენა ვერხვი იას უთხარი ტურფასა  კაი ყმა (ხევსურულ ჰანგზე)
       
კოსმოპოლიტიზმი და პატრიოტიზმი კრიტიკა ბ. იპ. ვართაგავასი მთანი მაღალნი მრწამს, მარად მიწამებია
       
ნიჭიერი მწერალი რამ შემქმნა ადამიანად (სიმღერა) სამეფოს სიმღერა სტუმარ-მასპინძელი
       
ფესვები შვლის ნუკრის ნაამბობი ჩემი ვედრება ჩემი წუთისოფელი
       

დამხმარე მასალა:

 

გია არგანაშვილი:  ჩვეულებრივი ვაჟა-ფშაველა

  ბუნებამ გამოიღვიძა,
ადგა, გაცოცხლდა მკვდარია…
ძლივს საამური დამეცა
ცივი ციური ცვარია.
თოვლი დამდნარა მთაზედა,
ხევებზე მოჰყეფს ღვარია;
აქით არაგვი აყვირდა,
იქით ბანს აძლევს მტკვარია;
არ მოეწყინა ამათა
ჯავრობა შესაზარია.
რამდენი ხანი გავიდა,
რაც დედამიწა არია,
მას აქეთ დაუღალავად
მიწასა სთელვენ ძმანია;
იმათ წყალს დაუბანია		      
  თამარის ტურფან თვალნია;
შვილთ ტრფობით გაუმაძღრები
გადმოსცქერიან მთანია.
ძმანი შესტრფიან დედებსა,		     თამარის ტურფა თვალნი – იგულისხმება ყვავილი პირიმზე. ამავე დროს აღნიშავს ლამაზი სახის ქალსაც. მთაში პირიმზეთი თამარ მეფეს მოიხსენიებდნენ (პირიმზე - ამავე დროს ქართველ მთიელთა წარმართულ
ღვთაებასაც ერქვა)
  დედები – ლომგულ შვილებსა,
საკინძზე ალმასისასა
დაუკერებენ ღილებსა.
უმისოდ საყვარელ ძმათა
ამ დროს ზნე უვლისთ ავია,
არ იზმენ, თუ ერთმანერთსა
არ გაუსინჯეს მკლავია.		     ლომგული – იტყვიან ძალიან გულად, უშიშარ კაცზე, ვაჟკაცზე

 
  ერთურთს ფრანგულებს უქნევენ,
თან იგერებენ ფარითა,
მემრე ჰკოცნიან ერთმანერთს,
მიდიან ერთის თავითა.		     ფრანგული (ძვ.) – ხმალი ერთგვარი

 

  იმ ალაზანსაც შაესმის
ძმათ ბრძოლა მცხეთის კარითა,
ისიც წინ მოეგებება
წვერ-ბასრის შუბის ტარითა.
ამძიმებს იმათ სიფიცხეს
თავის ტალღების ღვარითა.
მთას იქით მოსთქვამს რიონი
გაშიშვლებულის ხმალითა…
რა მოსწყურებია
თქვენი დანახვა თვალითა!..
იკურთხოს თქვენი ერთობა,
სამის სამების ძალითა!		     შაესმის (დიალექტ.) – ესმის