ტიფონი
| (2 მომხმარებლების 6 შუალედური ვერსიები არ არის ნაჩვენები.) | |||
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
| − | '''ტიფონი''' – ''(ბერძნ.)'' [[გეა]]სა და [[ტარტაროსი]]ს უმრწემესი ძე. ურჩხული, რომელსაც | + | '''ტიფონი''' – ''(ბერძნ.)'' [[გეა]]სა და [[ტარტაროსი]]ს [[უმრწემესი]] ძე. ურჩხული, რომელსაც |
დრაკონის ასი ცეცხლისმფრქვეველი თავი ება. | დრაკონის ასი ცეცხლისმფრქვეველი თავი ება. | ||
| − | ტიფონი მაშინ დაიბადა, როდესაც [[ზევსი]]ს მომხრე ღმერთებმა დაამარცხეს [[ტიტანები]]ცა და [[გიგანტები]]ც. ისინი გეას შვილები იყვნენ და მათმა განადგურებამ განარისხა დედაღვთაება. მან განიზრახა ზევსის დასჯა. საამისოდ | + | ტიფონი მაშინ დაიბადა, როდესაც [[ზევსი]]ს მომხრე ღმერთებმა დაამარცხეს [[ტიტანები]]ცა და [[გიგანტები]]ც. ისინი გეას შვილები იყვნენ და მათმა განადგურებამ განარისხა დედაღვთაება. მან განიზრახა ზევსის დასჯა. საამისოდ [[ტარტაროსი|ტარტაროსისგან]] მცირე [[აზია|აზიის]] კილიკიაში შვა ურჩხული, რომლის მსგავსი ჯერ სამყაროს არ მოვლენოდა. ეს იყო ტიფონი, რომელსაც უზარმაზარ სხეულზე დრაკონის ასი თავი ება. შემზარავად ბრწყინავდნენ მისი ცეცხლისმფრქვეველი თვალები, ხოლო როდესაც პირს დააღებდა, იქიდანაც [[ცეცხლი]]ს ალი ამოსდიოდა. ტიფონს სხვადასხვა ხმის გამოცემის [[უნარი]] შესწევდა. შეეძლო ღმერთებივით ესაუბრა, ძაღლებივით ეყეფა, ლომებივით ეღრიალა, გველებივით ესისინა. იგი საოცარი სისწრაფით მოძრაობდა მიწაზეც და დაფრინავდა ცაშიც. |
| − | ტარტაროსისგან მცირე აზიის კილიკიაში შვა ურჩხული, რომლის მსგავსი ჯერ სამყაროს არ მოვლენოდა. ეს იყო ტიფონი, რომელსაც უზარმაზარ სხეულზე დრაკონის ასი თავი ება. შემზარავად ბრწყინავდნენ მისი ცეცხლისმფრქვეველი | + | |
| − | თვალები, ხოლო როდესაც პირს დააღებდა, იქიდანაც | + | |
| − | იგი საოცარი სისწრაფით მოძრაობდა მიწაზეც და დაფრინავდა ცაშიც | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | როდესაც ტიფონმა [[ოლიმპიელი|ოლიმპიელებს]] შეუტია, მთელი სამყარო შეზანზარდა, ტარტაროსიც კი შეძრა [[ბრძოლა|ბრძოლის]] ქარცეცხლმა. მიწა შეირყა, ნაპირს მოასკდნენ აქაფებული ტალღები. ხოლო როდესაც ოლიმპოსმაც იწყო ზრიალი, დიდმა ღმერთებმა ეგვიპტეში გაქცევით უშველეს თავს. ტიფონის მზერას რომ დამალვოდნენ, თითოეული მათგანი ცხოველად გარდაისახა: ზევსი – ცხვრად, [[დიონისე]] – თხად, [[ჰერა]] – ძროხად, [[არტემისი]] – კატად, [[არესი]] – ტახად და ა.შ. მხოლოდ [[ათენა]]ს არ უცვლია სახე. შერცხვა ზევსს, დაიბრუნა თავისი იერი და ტიფონს მეხი სტყორცნა. არ შემდრკალა ურჩხული, შეიპყრო ზევსი და კილიკიის ერთ-ერთ მღვიმეში დაამწყვდია. [[ჰერმესი|ჰერმესმა]] და ეგიპანმა დიდი ძალისხმევით გაათავისუფლეს ტყვეობიდან მეუფე-მამა, რომელიც ეტლით აიჭრა ზეცად, ძალა მოიკრიბა და ურჩხულთან გადამწყვეტი შეტევისათვის მოემზადა. მას მხარში ამოუდგნენ [[მოირები]]ც, რომლებმაც ტიფონს ერთდღიანი ნაყოფი მიართვეს, ვითომც ძალების აღსადგენად. სინამდვილეში ამ ნაყოფმა ურჩხული დაასუსტა და როდესაც იგი ზევსს შეება, ელვის ისრებით დამეხილი, მიწად განერთხო. მითოსის თანახმად, ზევსმა იგი ტარტაროსში ჩაამწყვდია. | |
| − | + | ||
| − | + | სხვა ვერსიით, ზევსმა ზღვის სიღრმიდან ამოგლიჯა კუნძული სიცილია, სტყორცნა ტიფონს და საზარელი ურჩხული მის ქვეშ ჩაჭეჭყა. ასე დაასრულა ტიფონმა სიცოცხლე. მაგრამ ზოგჯერ თავს წამოჰყოფს ხოლმე იგი, რათა მიწიდან დაგროვილი ცეცხლი და ლავა ამოაფრქვიოს. ადგილს, სადაც ტიფონი განისვენებს, [[ეტნა]]დ უხმობდნენ. | |
| − | + | ||
| − | იგი სიმბოლურად მიწისმიერ ძალთა და ვულკანურ მოვლენათა განსახიერებად მიაჩნდათ ბერძნებს. წარმოსახავდნენ უზარმაზარ ურჩხულად, რომელსაც წვერებიანი კაცის თავი ღრმად ედგა განიერ მხრებში. ზოგჯერ კაცის თავის ნაცვლად | + | ტიფონმა შვა დამანგრეველი ძალის გრიგალები, [[ლერნეს ჰიდრა]], [[ნემეას ლომი]], [[სფინქსი]], ქოფაკები – [[ორთროსი]] და [[კერბეროსი]], არწივი, რომელიც [[პრომეთე]]ს ღვიძლს უკორტნიდა და სხვა ურჩხულები. |
| − | მას დრაკონის მრავალი თავი ესხა მოგრძო სხეულზე, რომელიც გველის კუდით უბოლოვდებოდა. | + | |
| + | იგი სიმბოლურად მიწისმიერ ძალთა და ვულკანურ მოვლენათა განსახიერებად მიაჩნდათ ბერძნებს. წარმოსახავდნენ უზარმაზარ ურჩხულად, რომელსაც წვერებიანი კაცის თავი ღრმად ედგა განიერ მხრებში. ზოგჯერ კაცის თავის ნაცვლად მას დრაკონის მრავალი თავი ესხა მოგრძო სხეულზე, რომელიც გველის კუდით უბოლოვდებოდა. | ||
| ხაზი 28: | ხაზი 17: | ||
[[კატეგორია:მითოლოგია]] | [[კატეგორია:მითოლოგია]] | ||
| + | [[კატეგორია:ბერძნული მითები]] | ||
| + | [[კატეგორია:მითიური არსებები]] | ||
| + | [[კატეგორია:მითოლოგიური პერსონაჟები]] | ||
მიმდინარე ცვლილება 16:40, 31 ოქტომბერი 2022 მდგომარეობით
ტიფონი – (ბერძნ.) გეასა და ტარტაროსის უმრწემესი ძე. ურჩხული, რომელსაც დრაკონის ასი ცეცხლისმფრქვეველი თავი ება.
ტიფონი მაშინ დაიბადა, როდესაც ზევსის მომხრე ღმერთებმა დაამარცხეს ტიტანებიცა და გიგანტებიც. ისინი გეას შვილები იყვნენ და მათმა განადგურებამ განარისხა დედაღვთაება. მან განიზრახა ზევსის დასჯა. საამისოდ ტარტაროსისგან მცირე აზიის კილიკიაში შვა ურჩხული, რომლის მსგავსი ჯერ სამყაროს არ მოვლენოდა. ეს იყო ტიფონი, რომელსაც უზარმაზარ სხეულზე დრაკონის ასი თავი ება. შემზარავად ბრწყინავდნენ მისი ცეცხლისმფრქვეველი თვალები, ხოლო როდესაც პირს დააღებდა, იქიდანაც ცეცხლის ალი ამოსდიოდა. ტიფონს სხვადასხვა ხმის გამოცემის უნარი შესწევდა. შეეძლო ღმერთებივით ესაუბრა, ძაღლებივით ეყეფა, ლომებივით ეღრიალა, გველებივით ესისინა. იგი საოცარი სისწრაფით მოძრაობდა მიწაზეც და დაფრინავდა ცაშიც.
როდესაც ტიფონმა ოლიმპიელებს შეუტია, მთელი სამყარო შეზანზარდა, ტარტაროსიც კი შეძრა ბრძოლის ქარცეცხლმა. მიწა შეირყა, ნაპირს მოასკდნენ აქაფებული ტალღები. ხოლო როდესაც ოლიმპოსმაც იწყო ზრიალი, დიდმა ღმერთებმა ეგვიპტეში გაქცევით უშველეს თავს. ტიფონის მზერას რომ დამალვოდნენ, თითოეული მათგანი ცხოველად გარდაისახა: ზევსი – ცხვრად, დიონისე – თხად, ჰერა – ძროხად, არტემისი – კატად, არესი – ტახად და ა.შ. მხოლოდ ათენას არ უცვლია სახე. შერცხვა ზევსს, დაიბრუნა თავისი იერი და ტიფონს მეხი სტყორცნა. არ შემდრკალა ურჩხული, შეიპყრო ზევსი და კილიკიის ერთ-ერთ მღვიმეში დაამწყვდია. ჰერმესმა და ეგიპანმა დიდი ძალისხმევით გაათავისუფლეს ტყვეობიდან მეუფე-მამა, რომელიც ეტლით აიჭრა ზეცად, ძალა მოიკრიბა და ურჩხულთან გადამწყვეტი შეტევისათვის მოემზადა. მას მხარში ამოუდგნენ მოირებიც, რომლებმაც ტიფონს ერთდღიანი ნაყოფი მიართვეს, ვითომც ძალების აღსადგენად. სინამდვილეში ამ ნაყოფმა ურჩხული დაასუსტა და როდესაც იგი ზევსს შეება, ელვის ისრებით დამეხილი, მიწად განერთხო. მითოსის თანახმად, ზევსმა იგი ტარტაროსში ჩაამწყვდია.
სხვა ვერსიით, ზევსმა ზღვის სიღრმიდან ამოგლიჯა კუნძული სიცილია, სტყორცნა ტიფონს და საზარელი ურჩხული მის ქვეშ ჩაჭეჭყა. ასე დაასრულა ტიფონმა სიცოცხლე. მაგრამ ზოგჯერ თავს წამოჰყოფს ხოლმე იგი, რათა მიწიდან დაგროვილი ცეცხლი და ლავა ამოაფრქვიოს. ადგილს, სადაც ტიფონი განისვენებს, ეტნად უხმობდნენ.
ტიფონმა შვა დამანგრეველი ძალის გრიგალები, ლერნეს ჰიდრა, ნემეას ლომი, სფინქსი, ქოფაკები – ორთროსი და კერბეროსი, არწივი, რომელიც პრომეთეს ღვიძლს უკორტნიდა და სხვა ურჩხულები.
იგი სიმბოლურად მიწისმიერ ძალთა და ვულკანურ მოვლენათა განსახიერებად მიაჩნდათ ბერძნებს. წარმოსახავდნენ უზარმაზარ ურჩხულად, რომელსაც წვერებიანი კაცის თავი ღრმად ედგა განიერ მხრებში. ზოგჯერ კაცის თავის ნაცვლად მას დრაკონის მრავალი თავი ესხა მოგრძო სხეულზე, რომელიც გველის კუდით უბოლოვდებოდა.
