ჩოლოყაშვილი ნიკიფორე

'''ჩოლოყაშვილი ნიკიფორე''' (ირბაქი) — (დაახლოებით 1585-1659)  მწერალი, საეკლესიო მოღვაწე. ჩოლოყაშვილთა (ერთი შტო ირუბაქიძეებადაა ცნობილი) შთამომავალი: ომან ჩოლოყაშვილისა და [[არაგვის ერისთავი|არაგვის ერისთავის]] ასულ ბარბარეს ვაჟი, ერისკაცობაში ნიკოლოზად ცნობილი. განათლება [[რომი|რომის]] ბერძნულ სკოლაში მიიღო (1596-1608). შემდგომში შეისწავლა ფრანგული, იტალიური, ესპანური, არაბული, თურქული ენები. 1608 წ. [[საქართველო|საქართველოში]] დაბრუნდა. არსებობს ცნობა, რომ მას [[გურია|გურიაში]] [[კათოლიკობა]] გაუვრცელებია. 1614-26 წწ. [[იერუსალიმის ჯვრის მონასტერი|იერუსალიმის ჯვარის მონასტერში]] ცხოვრობდა, ხოლო 1643-49 წწ. ამ მონასტრის წინამძღვარი - „ჯვარის მამა“ იყო. ამავე პერიოდში იგი „ბასილიანი“, ანუ წმიდა ბასილის წესის მიმდევარია („ბასილიანნი“ კათოლიკეთა ღა [[მართლმადიდებლობა|მართლმადიდებელთა]] მომრიგებელნი იყვნენ). როგორც [[თეიმურაზ პირველი|თეიმურაზ პირველის]] ელჩმა, 1626-29 წწ. საგანგებო მისიით მოიარა დასავლეთ [[ევროპა|ევროპის]] ქვეყნები: [[იტალია]], [[ესპანეთი]], [[საფრანგეთი]], [[გერმანია]], [[უნგრეთი]], [[პოლონეთი]]. 1645 წ. ნიკიფორე ჩოლოყაშვილი [[იერუსალიმი|იერუსალიმის]] [[პატრიარქი|პატრიარქის]] კანდიდატად დაუსახელებიათ. 1651 წლიდან კვლავ დასავლეთ საქართველოში ცხოვრობდა და მჭიდრო კავშირი ჰქონდა კათოლიკე მისიონერებთან. 1629 წ. ნიკიფორე ჩოლოყაშვილის ხელშეწყობით რომში დაარსდა ქართული სტამბა. მისივე დახმარებით ამ სტამბაში გამოიცა ქართულ-იტალიური ლექსიკონი (გამოცემა განხორციელდა კათოლიკე მისიონერთა ინტერესებისთვის). ეს იყო პირველი ქართული ნაბეჭდი წიგნი.