მაზნიაშვილი გიორგი
(→ბიოგრაფია) |
|||
| (2 მომხმარებლების 13 შუალედური ვერსიები არ არის ნაჩვენები.) | |||
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
[[ფაილი:Giorgi Mazniashvili.JPG|thumb|200პქ|'''გიორგი მაზნიაშვილი''']] | [[ფაილი:Giorgi Mazniashvili.JPG|thumb|200პქ|'''გიორგი მაზნიაშვილი''']] | ||
| − | '''მაზნიაშვილი გიორგი ივანეს ძე''' - (11.XII.1872, სოფ. სასირეთი, გორის მაზრ. - 1937) - გამოჩენილი [[ქართველები|ქართველი]] [[გენერალი]]. | + | '''მაზნიაშვილი გიორგი ივანეს ძე''' - (11.XII.1872, სოფ. [[სასირეთი (სოფელი კასპის მუნიციპალიტეტში)|სასირეთი]], გორის მაზრ. - 1937) - გამოჩენილი [[ქართველები|ქართველი]] [[გენერალი]]. |
| − | ==ბიოგრაფია== | + | ====ბიოგრაფია==== |
| − | სამხედრო განათლების მიღების შემდეგ სამსახური დაიწყო [[რუსეთი|რუსეთის]] [[არმია|არმიაში]]. მონაწილეობდა [[რუსეთ-იაპონიის ომი 1904-05|1904-05 წლის რუსეთ-იაპონიის ომში]]. დაიჭრა და მკურნალობდა პეტერბურგის ჰოსპიტალში, სადაც პირადად იმპერატორმა ნიკოლოზ II-მ ინახულა და [[ომი|ომში]] გამოჩენილი მამაცობისათვის ოქროს [[ხმალი]] და წმ. გიორგის მე-4 ხარისხის ორდენი გადასცა. 1909 აღმოსავლეთ ციმბირის მსროლელთა მე-2 [[პოლკი (ლეგიონი)|პოლკის]] [[კაპიტანი|კაპიტანია]]. [[პირველი მსოფლიო ომი|პირველი მსოფლიო ომის]] დროს იყო პოლკის [[მეთაური]]. ვარშავასთან [[ბრძოლა|ბრძოლების]] დროს მძიმედ დაიჭრა. | + | [[სამხედრო განათლება|სამხედრო განათლების]] მიღების შემდეგ სამსახური დაიწყო [[რუსეთი|რუსეთის]] [[არმია|არმიაში]]. მონაწილეობდა [[რუსეთ-იაპონიის ომი 1904-05|1904-05 წლის რუსეთ-იაპონიის ომში]]. დაიჭრა და მკურნალობდა პეტერბურგის [[ჰოსპიტალი|ჰოსპიტალში]], სადაც პირადად იმპერატორმა ნიკოლოზ II-მ ინახულა და [[ომი|ომში]] გამოჩენილი მამაცობისათვის ოქროს [[ხმალი]] და წმ. გიორგის მე-4 ხარისხის ორდენი გადასცა. 1909 წელს აღმოსავლეთ ციმბირის მსროლელთა მე-2 [[პოლკი (ლეგიონი)|პოლკის]] [[კაპიტანი|კაპიტანია]]. [[პირველი მსოფლიო ომი|პირველი მსოფლიო ომის]] დროს იყო პოლკის [[მეთაური]]. ვარშავასთან [[ბრძოლა|ბრძოლების]] დროს მძიმედ დაიჭრა. |
| − | 1917 დაბრუნდა საქართველოში და აქტიური მონაწილეობა მიიღო ქართული შენაერთების ჩამოყალიბებაში. იყო ქართული [[დივიზია|დივიზიის]] | + | 1917 დაბრუნდა საქართველოში და აქტიური მონაწილეობა მიიღო ქართული [[შენაერთი|შენაერთების]] ჩამოყალიბებაში. იყო ქართული [[დივიზია|დივიზიის]] |
| − | მეთაური. გენერალი (1918). 1918 წლის დასაწყისში, როცა ოსმალებმა [[შეტევა (სამხედრო ტერმინი)|შეტევა]] განაახლეს და მათი შეჩერება ვერ ხერხდებოდა მათ წინააღმდეგ მებრძოლი [[ჯარი|ჯარის]] [[სარდალი|სარდლად]] მაზნიაშვილი დაინიშნა. მან, ჩვეული წესით, ჯერ მოსამზადებელი ღონისძიებები გაატარა და მხოლოდ შემდეგ დაიწყო აქტიური [[სამხედრო მოქმედებები]]. აღსანიშნავია, რომ გენერალი ყოველთვის უფრთხილდებოდა ჯარისკაცთა და [[ოფიცერი|ოფიცერთა]] სიცოცხლეს და სამხედრო [[ოპერაცია (სამხედრო ტერმინი)|ოპერაციებსაც]] შესაბამისად გეგმავდა. მაზნიაშვილმა მდინარე ჩოლოქთან შეაჩერა ოსმალთა ჯარის წინსვლა, შემდეგ [[კონტრშეტევა|კონტრშეტევაზე]] გადავიდა და ბათუმი გაათავისუფლა. 1918 წლის ზაფხულში, [[აფხაზეთსა და სოჭის ოლქში სამხედრო მოქმედებები (1918 -1919)|აფხაზეთში ბოლშევიკების ანტისახელმწიფოებრივი აჯანყების]] შემდეგ, გ. მაზნიაშვილი აფხაზეთის გენერალ-გუბერნატორად და იქ მყოფი ქართული ჯარების სარდლად დაინიშნა. ივნისის მეორე ნახევარში მან კონტრშეტევა დაიწყო, გაათავისუფლა ჯერ ახალი ათონი, გუდაუთა და გაგრა, ხოლო შემდეგ ქართულმა ჯარმა დაიკავა ადლერი, 6 ივლისს - სოჭი (სოჩა). | + | [[მეთაური]]. გენერალი (1918). 1918 წლის დასაწყისში, როცა ოსმალებმა [[შეტევა (სამხედრო ტერმინი)|შეტევა]] განაახლეს და მათი შეჩერება ვერ ხერხდებოდა მათ წინააღმდეგ მებრძოლი [[ჯარი|ჯარის]] [[სარდალი|სარდლად]] მაზნიაშვილი დაინიშნა. მან, ჩვეული წესით, ჯერ მოსამზადებელი ღონისძიებები გაატარა და მხოლოდ შემდეგ დაიწყო აქტიური [[სამხედრო მოქმედებები]]. აღსანიშნავია, რომ გენერალი ყოველთვის უფრთხილდებოდა ჯარისკაცთა და [[ოფიცერი|ოფიცერთა]] სიცოცხლეს და სამხედრო [[ოპერაცია (სამხედრო ტერმინი)|ოპერაციებსაც]] შესაბამისად გეგმავდა. მაზნიაშვილმა [[მდინარე]] ჩოლოქთან შეაჩერა ოსმალთა ჯარის წინსვლა, შემდეგ [[კონტრშეტევა|კონტრშეტევაზე]] გადავიდა და ბათუმი გაათავისუფლა. 1918 წლის ზაფხულში, [[აფხაზეთსა და სოჭის ოლქში სამხედრო მოქმედებები (1918 -1919)|აფხაზეთში ბოლშევიკების ანტისახელმწიფოებრივი აჯანყების]] შემდეგ, გ. მაზნიაშვილი აფხაზეთის გენერალ-გუბერნატორად და იქ მყოფი ქართული ჯარების სარდლად დაინიშნა. ივნისის მეორე ნახევარში მან კონტრშეტევა დაიწყო, გაათავისუფლა ჯერ ახალი ათონი, გუდაუთა და გაგრა, ხოლო შემდეგ ქართულმა ჯარმა დაიკავა ადლერი, 6 ივლისს - სოჭი (სოჩა). |
| − | ივლისის ბოლოს ქართულმა შენაერთებმა ქალაქი ტუაფსეც დაიკავეს. აქ ქართულ ჯარს ახალი [[მოწინააღმდეგე (სამხედრო ტერმინი)|მოწინააღმდეგე]] გამოუჩნდა. ეს გენერალ [[დენიკინი ანტონ|დენიკინის]] არმია იყო. მასთან | + | ივლისის ბოლოს ქართულმა შენაერთებმა [[ქალაქი]] ტუაფსეც დაიკავეს. აქ ქართულ ჯარს ახალი [[მოწინააღმდეგე (სამხედრო ტერმინი)|მოწინააღმდეგე]] გამოუჩნდა. ეს გენერალ [[დენიკინი ანტონ|დენიკინის]] არმია იყო. მასთან შეიარღებული შეტაკების თავიდან აცილების მიზნით, მაზნიაშვილმა ტუაფსე |
| − | დატოვა და უკან დაიხია. ქართულ და რუსულ მხარეებს შორის მოლაპარაკებებში გენერალი მაზნიაშვილიც მონაწილეობდა. 1918 წლის ნოემბრდან მაზნიაშვილი თბილისის გენერალ-გუბერნატორი იყო. სომხეთთან ომის დაწყების შემდეგ, დეკემბრის მეორე ნახევარში, მაზნიაშვილი ყველაზე მთავარი და რთული | + | დატოვა და უკან დაიხია. ქართულ და რუსულ მხარეებს შორის მოლაპარაკებებში გენერალი მაზნიაშვილიც მონაწილეობდა. 1918 წლის ნოემბრდან მაზნიაშვილი თბილისის გენერალ-გუბერნატორი იყო. [[სომხეთ-საქართველოს ომი|სომხეთთან ომის]] დაწყების შემდეგ, დეკემბრის მეორე ნახევარში, მაზნიაშვილი ყველაზე მთავარი და რთული მიმართულების, შულავერი-სადახლოს [[ფრონტი|ფრონტის]] [[სარდალი|სარდლად]] დაინიშნა. სათანადო მომზადების შემდეგ მისი შენაერთები შეტევაზე გადავიდნენ და გაათავისუფლეს შულავერიც და სადახლოც. ქართული ნაწილების წინსვლა 31 დეკემბრის 24 საათზე სამხედრო ოპერაციების შეწყვეტამ შეაჩერა. |
| − | მიმართულების, შულავერი-სადახლოს [[ფრონტი|ფრონტის]] [[სარდალი|სარდლად]] დაინიშნა. სათანადო მომზადების შემდეგ მისი შენაერთები შეტევაზე | + | |
| − | + | ||
| − | 1919 წლის დასაწყისში მაზნიაშვილი ახალციხისა და ახალქალაქის მაზრების გუბერნატორია და ოსმალთა აგენტების მიერ პროვოცირებული | + | 1919 წლის დასაწყისში მაზნიაშვილი ახალციხისა და ახალქალაქის მაზრების გუბერნატორია და ოსმალთა აგენტების მიერ პროვოცირებული ანტისახელმწიფოებრივი ამბოხების ჩაქრობას ხელმძღვანელობს. მის დაქვემდებარებაში მყოფი [[ძალები]] მეტად მცირერიცხოვანი იყო, დამატებითი ძალების გაგზავნას კი გენერალი შეგნებულად არ ითხოვდა, რადგან ამ დროს სოჭის ფრონტზე დენიკინელთა შემოტევა დაიწყო და ყველაზე დიდი საფრთხე „თეთრგვარდიელთა“ [[აგრესია]] იყო, ამიტომ მთელი ძალები სწორედ ამ მიმართულებით უნდა გაგზავნილიყო. მიუხედავად ამისა, გენერალმა მაინც შეძლო პირველ ეტაპზე გარკვეული წარმატების მიღწევა და თურქთაგან რამდენიმე დასახლებული პუნქტიც გაათავისუფლა, მაგრამ შემდგომ ვითარება შეიცვალა და ქართულმა ჯარმა ახალციხე დატოვა. რამდენიმე დღის შემდეგ, სამხედრო მინისტრის ბრძანებით, მაზნიაშვილი [[თბილისი|თბილისში]] გაიწვიეს, მის ადგილზე კი გენერალი [[კვინიტაძე გიორგი|კვინიტაძე]] დაინიშნა. თბილისში დაბრუნებულ გენერალს აბსურდული ბრალდება, ხელმძღვანელობის შეცდომაში შეყვანა წაუყენეს და [[ახალციხე|ახალციხის]] დატოვებაც დანაშაულად ჩაუთვალეს. ძიება წელიწადზე მეტხანს გაგრძელდა. 1920 წლის ოქტომბერის დასაწყისში გამართულმა სასამართლომ გენერალი გაამართლა. მთელი ამ ხნის მანძილზე გ. მაზნიაშვილი აქტიურ [[სამხედრო საქმე|სამხედრო საქმიანობა]]ს ჩამოცილებული იყო. |
| − | + | ||
| − | 1920 წლის ოქტომბერში ის თბილისის გარნიზონის უფროსად დაინიშნა. [[თბილისისთვის ბრძოლა (1921 წლის 18-24 თებერვალი)|1921 წლის თებერვალში თბილისთან მიმდინარე ბრძოლის]] დროს გენერალი მაზნიაშვილი მეთაურობდა ფრონტის ცენტრალურ - სოღანლუღის მიმართულებას. 18-19 თებერვლის ღამეს მან მძიმე მარცხი აგემა მოწინააღმდეგეს და დაატყვევა 1500 წითელარმიელი. თბილისის დატოვების შემდეგ მონაწილეობდა ოსიაურთან განხორციელებულ კონტრშეტევაში (სარდლობდა მთავარ მიმართულებას) - უღელტეხილების დაცვაში ლიხის ქედზე. დასავლეთ საქართველოში გადასვლის შემდეგ დაინიშნა [[არიერგარდი|არიერგარდის]] მეთაურად. წარმატებით შეაჩერა სენაკთან აფხაზეთის მხრიდან მომავალი საბჭოთა რუსეთის სამხედრო ქვედანაყოფები და ამით მთავრობისა და [[საქართველოს დამფუძნებელი კრება|დამფუძნებელი კრების]] წევრებს ქუთაისიდან ბათუმში [[ევაკუაცია|ევაკუაციის]] საშუალება მისცა. | + | 1920 წლის ოქტომბერში ის თბილისის [[გარნიზონი|გარნიზონის]] უფროსად დაინიშნა. [[თბილისისთვის ბრძოლა (1921 წლის 18-24 თებერვალი)|1921 წლის თებერვალში თბილისთან მიმდინარე ბრძოლის]] დროს გენერალი მაზნიაშვილი მეთაურობდა ფრონტის ცენტრალურ - სოღანლუღის მიმართულებას. 18-19 თებერვლის ღამეს მან მძიმე მარცხი აგემა მოწინააღმდეგეს და დაატყვევა 1500 წითელარმიელი. თბილისის დატოვების შემდეგ მონაწილეობდა ოსიაურთან განხორციელებულ კონტრშეტევაში (სარდლობდა მთავარ მიმართულებას) - უღელტეხილების დაცვაში ლიხის ქედზე. დასავლეთ საქართველოში გადასვლის შემდეგ დაინიშნა [[არიერგარდი|არიერგარდის]] მეთაურად. წარმატებით შეაჩერა სენაკთან აფხაზეთის მხრიდან მომავალი საბჭოთა რუსეთის სამხედრო ქვედანაყოფები და ამით მთავრობისა და [[საქართველოს დამფუძნებელი კრება|დამფუძნებელი კრების]] წევრებს ქუთაისიდან ბათუმში [[ევაკუაცია|ევაკუაციის]] საშუალება მისცა. ბათუმში ჩასვლის შემდეგ სათავეში ჩაუდგა იქ მყოფ ქართული ჯარის ნაწილებს, 1921 წლის 18-20 მარტს ქალაქ ბათუმიდან და ბათუმის ოლქიდან განდევნა ქემალისტები, რის შედეგადაც ეს მხარე კვლავ საქართველოს შემადგენლობაში დარჩა. |
| − | ბათუმში ჩასვლის შემდეგ სათავეში ჩაუდგა იქ მყოფ ქართული ჯარის ნაწილებს, 1921 წლის 18-20 მარტს ქალაქ ბათუმიდან და ბათუმის ოლქიდან განდევნა ქემალისტები, რის შედეგადაც ეს მხარე კვლავ საქართველოს შემადგენლობაში დარჩა. | + | |
საქართველოში საბჭოთა ხელისუფლების დამყარების შემდეგ [[ემიგრაცია საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკისა|ემიგრაციაში]] არ წასულა. [[სამხედრო სამსახური]] განაგრძო საბჭოთა საქართველოს წითელ ჯარში. იყო: ქვეითთა დივიზიის მეთური; მთავარი სამხედრი ინსპექტორი. 1923 დააპატიმრეს „სამხედრო | საქართველოში საბჭოთა ხელისუფლების დამყარების შემდეგ [[ემიგრაცია საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკისა|ემიგრაციაში]] არ წასულა. [[სამხედრო სამსახური]] განაგრძო საბჭოთა საქართველოს წითელ ჯარში. იყო: ქვეითთა დივიზიის მეთური; მთავარი სამხედრი ინსპექტორი. 1923 დააპატიმრეს „სამხედრო | ||
ცენტრის“ საქმესთან დაკავშირებით და მიუსაჯეს დახვრეტა, რომელიც საზღვარგარეთ გასახლებით შეუცვალეს. რამდენიმე წელი ცხოვრობდა პარიზში, შემდეგ დაბრუნდა საქართველოში და მშობლიურ სოფელში გლეხურ მეურნეობას ეწეოდა. 1937 ჯერ მისი ვაჟიშვილი დააპატიმრეს და დახვრიტეს, ხოლო შემდეგ ის. | ცენტრის“ საქმესთან დაკავშირებით და მიუსაჯეს დახვრეტა, რომელიც საზღვარგარეთ გასახლებით შეუცვალეს. რამდენიმე წელი ცხოვრობდა პარიზში, შემდეგ დაბრუნდა საქართველოში და მშობლიურ სოფელში გლეხურ მეურნეობას ეწეოდა. 1937 ჯერ მისი ვაჟიშვილი დააპატიმრეს და დახვრიტეს, ხოლო შემდეგ ის. | ||
2013 წლის 26 სექტემბერს, მაზნიაშვილს საქართველოს ეროვნული გმირის წოდება მიენიჭა. | 2013 წლის 26 სექტემბერს, მაზნიაშვილს საქართველოს ეროვნული გმირის წოდება მიენიჭა. | ||
| + | |||
| + | '''''მიხეილ ბახტაძე''''' | ||
==თხზულებები== | ==თხზულებები== | ||
| − | გ. | + | გ. მაზნიაშვილი, მოგონებები, ბათ,1990. |
| − | + | ||
==ლიტერატურა== | ==ლიტერატურა== | ||
| − | მ. გოგიტიძე, გ. ბეჟიტაშვილი, სამხედრო ფიცის ერთგულნი, თბ., 2015; | + | * მ. გოგიტიძე, გ. ბეჟიტაშვილი, სამხედრო ფიცის ერთგულნი, თბ., 2015; |
| − | М. Гогитидзе. Военная элита Кавказа, т. I, 2007; | + | * М. Гогитидзе. Военная элита Кавказа, т. I, 2007; |
| − | ა. ჩაჩხიანი, დაშნაკთა ნაციონალისტურ-ექსპანსიონისტური იდეოლოგია და სომხეთ-საქართველოს 1918-1919 წლების ომი, 2007; | + | * ა. ჩაჩხიანი, დაშნაკთა ნაციონალისტურ-ექსპანსიონისტური იდეოლოგია და სომხეთ-საქართველოს 1918-1919 წლების ომი, 2007; |
| − | ა. ჩაჩხიანი, რუსეთ-საქართველოს სამხედრო-პოლიტიკური ურთიერთობები და საბრძოლო მოქმედებები აფხაზეთის რეგიონსა და შავიზღვისპირეთში 1918-1920 წლებში, თბ., 2014. | + | * ა. ჩაჩხიანი, რუსეთ-საქართველოს სამხედრო-პოლიტიკური ურთიერთობები და საბრძოლო მოქმედებები აფხაზეთის რეგიონსა და შავიზღვისპირეთში 1918-1920 წლებში, თბ., 2014. |
| − | + | ||
==წყარო== | ==წყარო== | ||
| ხაზი 43: | ხაზი 39: | ||
[[კატეგორია:ქართველი სამხედრო მოღვაწეები]] | [[კატეგორია:ქართველი სამხედრო მოღვაწეები]] | ||
[[კატეგორია:საქართველოს ეროვნული გმირები]] | [[კატეგორია:საქართველოს ეროვნული გმირები]] | ||
| + | [[კატეგორია:პირველი მსოფლიო ომის მონაწილეები]] | ||
| + | [[კატეგორია:საბჭოთა რეპრესიების მსხვერპლნი საქართველოში]] | ||
მიმდინარე ცვლილება 23:17, 23 აპრილი 2024 მდგომარეობით
მაზნიაშვილი გიორგი ივანეს ძე - (11.XII.1872, სოფ. სასირეთი, გორის მაზრ. - 1937) - გამოჩენილი ქართველი გენერალი.
სარჩევი |
[რედაქტირება] ბიოგრაფია
სამხედრო განათლების მიღების შემდეგ სამსახური დაიწყო რუსეთის არმიაში. მონაწილეობდა 1904-05 წლის რუსეთ-იაპონიის ომში. დაიჭრა და მკურნალობდა პეტერბურგის ჰოსპიტალში, სადაც პირადად იმპერატორმა ნიკოლოზ II-მ ინახულა და ომში გამოჩენილი მამაცობისათვის ოქროს ხმალი და წმ. გიორგის მე-4 ხარისხის ორდენი გადასცა. 1909 წელს აღმოსავლეთ ციმბირის მსროლელთა მე-2 პოლკის კაპიტანია. პირველი მსოფლიო ომის დროს იყო პოლკის მეთაური. ვარშავასთან ბრძოლების დროს მძიმედ დაიჭრა.
1917 დაბრუნდა საქართველოში და აქტიური მონაწილეობა მიიღო ქართული შენაერთების ჩამოყალიბებაში. იყო ქართული დივიზიის მეთაური. გენერალი (1918). 1918 წლის დასაწყისში, როცა ოსმალებმა შეტევა განაახლეს და მათი შეჩერება ვერ ხერხდებოდა მათ წინააღმდეგ მებრძოლი ჯარის სარდლად მაზნიაშვილი დაინიშნა. მან, ჩვეული წესით, ჯერ მოსამზადებელი ღონისძიებები გაატარა და მხოლოდ შემდეგ დაიწყო აქტიური სამხედრო მოქმედებები. აღსანიშნავია, რომ გენერალი ყოველთვის უფრთხილდებოდა ჯარისკაცთა და ოფიცერთა სიცოცხლეს და სამხედრო ოპერაციებსაც შესაბამისად გეგმავდა. მაზნიაშვილმა მდინარე ჩოლოქთან შეაჩერა ოსმალთა ჯარის წინსვლა, შემდეგ კონტრშეტევაზე გადავიდა და ბათუმი გაათავისუფლა. 1918 წლის ზაფხულში, აფხაზეთში ბოლშევიკების ანტისახელმწიფოებრივი აჯანყების შემდეგ, გ. მაზნიაშვილი აფხაზეთის გენერალ-გუბერნატორად და იქ მყოფი ქართული ჯარების სარდლად დაინიშნა. ივნისის მეორე ნახევარში მან კონტრშეტევა დაიწყო, გაათავისუფლა ჯერ ახალი ათონი, გუდაუთა და გაგრა, ხოლო შემდეგ ქართულმა ჯარმა დაიკავა ადლერი, 6 ივლისს - სოჭი (სოჩა).
ივლისის ბოლოს ქართულმა შენაერთებმა ქალაქი ტუაფსეც დაიკავეს. აქ ქართულ ჯარს ახალი მოწინააღმდეგე გამოუჩნდა. ეს გენერალ დენიკინის არმია იყო. მასთან შეიარღებული შეტაკების თავიდან აცილების მიზნით, მაზნიაშვილმა ტუაფსე დატოვა და უკან დაიხია. ქართულ და რუსულ მხარეებს შორის მოლაპარაკებებში გენერალი მაზნიაშვილიც მონაწილეობდა. 1918 წლის ნოემბრდან მაზნიაშვილი თბილისის გენერალ-გუბერნატორი იყო. სომხეთთან ომის დაწყების შემდეგ, დეკემბრის მეორე ნახევარში, მაზნიაშვილი ყველაზე მთავარი და რთული მიმართულების, შულავერი-სადახლოს ფრონტის სარდლად დაინიშნა. სათანადო მომზადების შემდეგ მისი შენაერთები შეტევაზე გადავიდნენ და გაათავისუფლეს შულავერიც და სადახლოც. ქართული ნაწილების წინსვლა 31 დეკემბრის 24 საათზე სამხედრო ოპერაციების შეწყვეტამ შეაჩერა.
1919 წლის დასაწყისში მაზნიაშვილი ახალციხისა და ახალქალაქის მაზრების გუბერნატორია და ოსმალთა აგენტების მიერ პროვოცირებული ანტისახელმწიფოებრივი ამბოხების ჩაქრობას ხელმძღვანელობს. მის დაქვემდებარებაში მყოფი ძალები მეტად მცირერიცხოვანი იყო, დამატებითი ძალების გაგზავნას კი გენერალი შეგნებულად არ ითხოვდა, რადგან ამ დროს სოჭის ფრონტზე დენიკინელთა შემოტევა დაიწყო და ყველაზე დიდი საფრთხე „თეთრგვარდიელთა“ აგრესია იყო, ამიტომ მთელი ძალები სწორედ ამ მიმართულებით უნდა გაგზავნილიყო. მიუხედავად ამისა, გენერალმა მაინც შეძლო პირველ ეტაპზე გარკვეული წარმატების მიღწევა და თურქთაგან რამდენიმე დასახლებული პუნქტიც გაათავისუფლა, მაგრამ შემდგომ ვითარება შეიცვალა და ქართულმა ჯარმა ახალციხე დატოვა. რამდენიმე დღის შემდეგ, სამხედრო მინისტრის ბრძანებით, მაზნიაშვილი თბილისში გაიწვიეს, მის ადგილზე კი გენერალი კვინიტაძე დაინიშნა. თბილისში დაბრუნებულ გენერალს აბსურდული ბრალდება, ხელმძღვანელობის შეცდომაში შეყვანა წაუყენეს და ახალციხის დატოვებაც დანაშაულად ჩაუთვალეს. ძიება წელიწადზე მეტხანს გაგრძელდა. 1920 წლის ოქტომბერის დასაწყისში გამართულმა სასამართლომ გენერალი გაამართლა. მთელი ამ ხნის მანძილზე გ. მაზნიაშვილი აქტიურ სამხედრო საქმიანობას ჩამოცილებული იყო.
1920 წლის ოქტომბერში ის თბილისის გარნიზონის უფროსად დაინიშნა. 1921 წლის თებერვალში თბილისთან მიმდინარე ბრძოლის დროს გენერალი მაზნიაშვილი მეთაურობდა ფრონტის ცენტრალურ - სოღანლუღის მიმართულებას. 18-19 თებერვლის ღამეს მან მძიმე მარცხი აგემა მოწინააღმდეგეს და დაატყვევა 1500 წითელარმიელი. თბილისის დატოვების შემდეგ მონაწილეობდა ოსიაურთან განხორციელებულ კონტრშეტევაში (სარდლობდა მთავარ მიმართულებას) - უღელტეხილების დაცვაში ლიხის ქედზე. დასავლეთ საქართველოში გადასვლის შემდეგ დაინიშნა არიერგარდის მეთაურად. წარმატებით შეაჩერა სენაკთან აფხაზეთის მხრიდან მომავალი საბჭოთა რუსეთის სამხედრო ქვედანაყოფები და ამით მთავრობისა და დამფუძნებელი კრების წევრებს ქუთაისიდან ბათუმში ევაკუაციის საშუალება მისცა. ბათუმში ჩასვლის შემდეგ სათავეში ჩაუდგა იქ მყოფ ქართული ჯარის ნაწილებს, 1921 წლის 18-20 მარტს ქალაქ ბათუმიდან და ბათუმის ოლქიდან განდევნა ქემალისტები, რის შედეგადაც ეს მხარე კვლავ საქართველოს შემადგენლობაში დარჩა.
საქართველოში საბჭოთა ხელისუფლების დამყარების შემდეგ ემიგრაციაში არ წასულა. სამხედრო სამსახური განაგრძო საბჭოთა საქართველოს წითელ ჯარში. იყო: ქვეითთა დივიზიის მეთური; მთავარი სამხედრი ინსპექტორი. 1923 დააპატიმრეს „სამხედრო ცენტრის“ საქმესთან დაკავშირებით და მიუსაჯეს დახვრეტა, რომელიც საზღვარგარეთ გასახლებით შეუცვალეს. რამდენიმე წელი ცხოვრობდა პარიზში, შემდეგ დაბრუნდა საქართველოში და მშობლიურ სოფელში გლეხურ მეურნეობას ეწეოდა. 1937 ჯერ მისი ვაჟიშვილი დააპატიმრეს და დახვრიტეს, ხოლო შემდეგ ის. 2013 წლის 26 სექტემბერს, მაზნიაშვილს საქართველოს ეროვნული გმირის წოდება მიენიჭა.
მიხეილ ბახტაძე
[რედაქტირება] თხზულებები
გ. მაზნიაშვილი, მოგონებები, ბათ,1990.
[რედაქტირება] ლიტერატურა
- მ. გოგიტიძე, გ. ბეჟიტაშვილი, სამხედრო ფიცის ერთგულნი, თბ., 2015;
- М. Гогитидзе. Военная элита Кавказа, т. I, 2007;
- ა. ჩაჩხიანი, დაშნაკთა ნაციონალისტურ-ექსპანსიონისტური იდეოლოგია და სომხეთ-საქართველოს 1918-1919 წლების ომი, 2007;
- ა. ჩაჩხიანი, რუსეთ-საქართველოს სამხედრო-პოლიტიკური ურთიერთობები და საბრძოლო მოქმედებები აფხაზეთის რეგიონსა და შავიზღვისპირეთში 1918-1920 წლებში, თბ., 2014.
[რედაქტირება] წყარო
ქართული სამხედრო ენციკლოპედიური ლექსიკონი
