სობეკი
(ახალი გვერდი: '''სობეკი''' – (ეგვ. Šbk), ნიანგის ს...) |
|||
| (ერთი მომხმარებლის ერთი შუალედური ვერსია არ არის ნაჩვენები.) | |||
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
| + | [[ფაილი:Sobeki.PNG|thumb|150პქ|სობეკი]] | ||
'''სობეკი''' – (ეგვ. Šbk), [[ნიანგი (ეგვიპტურ მითოლოგიაში)|ნიანგი]]ს სახის ღვთაება. გამოისახებოდა, როგორც ნიანგი, ან ადამიანი ნიანგის თავით, ან, იშვიათად, სრულიად ანთროპომორფულად. | '''სობეკი''' – (ეგვ. Šbk), [[ნიანგი (ეგვიპტურ მითოლოგიაში)|ნიანგი]]ს სახის ღვთაება. გამოისახებოდა, როგორც ნიანგი, ან ადამიანი ნიანგის თავით, ან, იშვიათად, სრულიად ანთროპომორფულად. | ||
| − | სობეკი დაფიქსირებულია უკვე [[ნარმერი]]ს დროით დათარიღებულ საბეჭდავზე. [[პირამიდების ტექსტები|პირამიდების ტექსტებში]] მოხსენიებულია, როგორც [[ნეიტი]]ს შვილი. მისი ძირითადი საკულტო ადგილი იყო ფაიუმი, სადაც მისი [[კულტი]], დიოდორეს ცნობით, [[მენესი|მენესმა]] დანერგა. მთავარი ტაძარი ფაიუმის დედაქალაქში, [[კროკოდილოპოლისი|კროკოდილოპოლისში]] ჰქონდა (ეგვ. შედეტი, Šdjt). სხვა საკულტო ადგილებიდან აღსანიშნავია [[ომბოსი]] და [[თებე (ქალაქი ძველ ეგვიპტეში)|თებე]]. | + | სობეკი დაფიქსირებულია უკვე [[ნარმერი]]ს დროით დათარიღებულ საბეჭდავზე. [[პირამიდების ტექსტები|პირამიდების ტექსტებში]] მოხსენიებულია, როგორც [[ნეიტი]]ს შვილი. მისი ძირითადი საკულტო ადგილი იყო [[ფაიუმი]], სადაც მისი [[კულტი]], დიოდორეს ცნობით, [[მენესი|მენესმა]] დანერგა. მთავარი ტაძარი ფაიუმის დედაქალაქში, [[კროკოდილოპოლისი|კროკოდილოპოლისში]] ჰქონდა (ეგვ. შედეტი, Šdjt). სხვა საკულტო ადგილებიდან აღსანიშნავია [[ომბოსი]] და [[თებე (ქალაქი ძველ ეგვიპტეში)|თებე]]. |
ფაიუმში სობეკის ფუნქციას წყალზე ბატონობა და მიწის ნაყოფიერება წარმოადგენდა, და მას ეძახდნენ მინდვრების და მცენარეების ბატონს, რომლის სხეულიდან სანოვაგე მოედინება. რადგანაც XII დინასტიის ფარაონებს რეზიდენცია ფაიუმთან ჰქონდათ, სობეკი სამეფო რეზიდენციის ღმერთიც გახდა, და შედეგად უფრო საერთო-ეგიპტური მნიშვნელობა მოიხვეჭა, რასაც ბუნებრივად მოჰყვა სობეკის დაკავშირება სხვადასხვა მნიშვნელოვან ღმერთებთან – [[ამონი|ამონთან]], [[რა]]სთან, [[ხორი|ხორთან]] და სხვ. და მისი დიდი ღვთაებების მითებში ჩართვა, თუმცა საკუთარი მითოლოგიური ციკლი სობეკს არ ჰქონია. სობეკის ბუნება ორგვარად აღიქმებოდა – კეთილგანწყობილი ღმერთის სახით ის გვევლინება რას მშველელად მიწისქვეშეთის ძალებთან ბრძოლაში. ასეთივეა ის [[ოსირისი]]ს მითებში, მაგრამ ხანდახან წინა პლანზე წამოწეული იყო მისი, როგორც ნიანგის, დესტრუქციული ბუნება და ამ სახით [[სეტხი|სეტხთან]] იყო ასოცირებული. სობეკი პოპულარული იყო ბერძნულ-რომაულ პერიოდში. მას მიმართავდნენ სნეულებისგან განკურნების თხოვნით და თვლიდნენ მიცვალებულთა მფარველად. | ფაიუმში სობეკის ფუნქციას წყალზე ბატონობა და მიწის ნაყოფიერება წარმოადგენდა, და მას ეძახდნენ მინდვრების და მცენარეების ბატონს, რომლის სხეულიდან სანოვაგე მოედინება. რადგანაც XII დინასტიის ფარაონებს რეზიდენცია ფაიუმთან ჰქონდათ, სობეკი სამეფო რეზიდენციის ღმერთიც გახდა, და შედეგად უფრო საერთო-ეგიპტური მნიშვნელობა მოიხვეჭა, რასაც ბუნებრივად მოჰყვა სობეკის დაკავშირება სხვადასხვა მნიშვნელოვან ღმერთებთან – [[ამონი|ამონთან]], [[რა]]სთან, [[ხორი|ხორთან]] და სხვ. და მისი დიდი ღვთაებების მითებში ჩართვა, თუმცა საკუთარი მითოლოგიური ციკლი სობეკს არ ჰქონია. სობეკის ბუნება ორგვარად აღიქმებოდა – კეთილგანწყობილი ღმერთის სახით ის გვევლინება რას მშველელად მიწისქვეშეთის ძალებთან ბრძოლაში. ასეთივეა ის [[ოსირისი]]ს მითებში, მაგრამ ხანდახან წინა პლანზე წამოწეული იყო მისი, როგორც ნიანგის, დესტრუქციული ბუნება და ამ სახით [[სეტხი|სეტხთან]] იყო ასოცირებული. სობეკი პოპულარული იყო ბერძნულ-რომაულ პერიოდში. მას მიმართავდნენ სნეულებისგან განკურნების თხოვნით და თვლიდნენ მიცვალებულთა მფარველად. | ||
მიმდინარე ცვლილება 15:06, 13 ნოემბერი 2024 მდგომარეობით
სობეკი – (ეგვ. Šbk), ნიანგის სახის ღვთაება. გამოისახებოდა, როგორც ნიანგი, ან ადამიანი ნიანგის თავით, ან, იშვიათად, სრულიად ანთროპომორფულად.
სობეკი დაფიქსირებულია უკვე ნარმერის დროით დათარიღებულ საბეჭდავზე. პირამიდების ტექსტებში მოხსენიებულია, როგორც ნეიტის შვილი. მისი ძირითადი საკულტო ადგილი იყო ფაიუმი, სადაც მისი კულტი, დიოდორეს ცნობით, მენესმა დანერგა. მთავარი ტაძარი ფაიუმის დედაქალაქში, კროკოდილოპოლისში ჰქონდა (ეგვ. შედეტი, Šdjt). სხვა საკულტო ადგილებიდან აღსანიშნავია ომბოსი და თებე.
ფაიუმში სობეკის ფუნქციას წყალზე ბატონობა და მიწის ნაყოფიერება წარმოადგენდა, და მას ეძახდნენ მინდვრების და მცენარეების ბატონს, რომლის სხეულიდან სანოვაგე მოედინება. რადგანაც XII დინასტიის ფარაონებს რეზიდენცია ფაიუმთან ჰქონდათ, სობეკი სამეფო რეზიდენციის ღმერთიც გახდა, და შედეგად უფრო საერთო-ეგიპტური მნიშვნელობა მოიხვეჭა, რასაც ბუნებრივად მოჰყვა სობეკის დაკავშირება სხვადასხვა მნიშვნელოვან ღმერთებთან – ამონთან, რასთან, ხორთან და სხვ. და მისი დიდი ღვთაებების მითებში ჩართვა, თუმცა საკუთარი მითოლოგიური ციკლი სობეკს არ ჰქონია. სობეკის ბუნება ორგვარად აღიქმებოდა – კეთილგანწყობილი ღმერთის სახით ის გვევლინება რას მშველელად მიწისქვეშეთის ძალებთან ბრძოლაში. ასეთივეა ის ოსირისის მითებში, მაგრამ ხანდახან წინა პლანზე წამოწეული იყო მისი, როგორც ნიანგის, დესტრუქციული ბუნება და ამ სახით სეტხთან იყო ასოცირებული. სობეკი პოპულარული იყო ბერძნულ-რომაულ პერიოდში. მას მიმართავდნენ სნეულებისგან განკურნების თხოვნით და თვლიდნენ მიცვალებულთა მფარველად.
